✨Đình Tân Hoa

Đình Tân Hoa

nhỏ|Cổng chính đình Tân Hoa hiện nay Đình Tân Hoa từng có tên là Tân Hóa, Tân Hòa (còn được gọi là đình Cái Đôi vì mặt tiền đình trước đây hướng ra vàm rạch Cái Đôi), xưa thuộc huyện Vĩnh Bình, Phủ Định Viễn; nay thuộc ấp Tân Hưng, xã Tân Hòa, thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long, Việt Nam.

Đây là một công trình kiến trúc vừa mang tính nghệ thuật, vừa ghi dấu một thời lưu dân Việt đã đến đây khai hoang lập ấp. Năm 1998, đình Tân Hoa đã được ngành chức năng công nhận là di tích "lịch sử-văn hóa" cấp quốc gia.

Lịch sử

nhỏ|Nền cũ của đình Tân Hoa

Theo lời kể, vào khoảng giữa thế kỷ 18, có một quan chức tên là Nguyễn Tự Tôn đã đứng ra chiêu mộ dân thành lập một làng (sau có tên là Tân Hoa) nằm cạnh sông Tiền.

Sau khi việc khai hoang lập ấp cơ bản đã hoàn thành, đình Tân Hoa được người dân trong làng dựng lên. Chưa rõ ngôi đình ở buổi đầu có diện mạo như thế nào, chỉ biết vào khoảng năm Mậu Ngọ (1789), quy mô của đình đã khá là bề thế. Biết được điều này là nhờ một số hiện vật còn lưu giữ như bài Văn tế thần Thành hoàng Đại vương (dấu ấn tín ngưỡng có từ thế kỷ 18), một tấm biển hiệu có kích thước lớn khắc ba chữ Tân Hoa Đình theo lối triện làm trong năm vừa kể...

Vì có công lập làng, nên khi mất, Nguyễn Tự Tôn được người dân ở đây tôn làm Tiền hiền, và được tòng tự trong ngôi đình trên.

Đến đời ông Nguyễn Văn Bửu (cháu nội ông Nguyễn Tự Tôn), đình Tân Hoa lại được trùng tu, nhờ ông này đã đứng ra vận động dân làng góp công, góp của. Vì vậy, mà ông được triều đình ban hàm Bá hộ, và khi mất được dân làng tôn làm Hậu hiền, đồng thời cũng được tòng tự trong đình như nội ông.

Sau vì trùng tên húy bà Hoàng Thái hậu Hồ Thị Hoa (vợ vua Minh Mạng, mẹ vua Thiệu Trị) nên làng và đình phải đổi tên thành Tân Hóa.

Ngày 29 tháng 11 năm Tự Đức thứ 5 (ngày 8 tháng 1 năm 1853), đình Tân Hóa được triều đình ban sắc thần là Bổn cảnh Thành hoàng chi thần.

Tháng 3 năm 1862, quân Pháp đến đánh chiếm Vĩnh Long. Trong cơn binh lửa, sắc thần đình Tân Hóa bị thiêu hủy. Về sau, khi tỉnh Vĩnh Long được trả lại cho triều đình Huế theo Hòa ước Nhâm Tuất 1862, đình mới được bộ Lễ cấp lại một bản sao sắc thần. Bản sao này chỉ là một tờ giấy trắng (loại giấy lệnh), viết nguyên văn đạo sắc thần cũ, nhưng phía dưới không phải là ấn vua mà là dòng chữ "Lễ Bộ cung lục, Tân Hóa xã tuân chiếu phụng tự", kèm theo dấu "Lễ Bộ chi ấn" của bộ Lễ.

Đầu thời Pháp thuộc, làng Tân Hóa nhập với làng Tân Hội, Tân Nhơn, lấy tên mới là Tân Hòa. Do đó vào năm Canh Tuất (1910), đình Tân Hóa được trùng tu và đổi tên là Tân Hòa linh miếu.

Năm 2008, do bờ sông Tiền bị sạt lở, chính quyền địa phương đã di dời ngôi đình vào vị trí mới, cách địa điểm cũ khoảng 1 km. Công trình được khánh thành vào ngày 21 tháng 07 năm 2009. Hiện nay, đình được đổi lại tên cũ là Tân Hoa.

Kiến trúc

nhỏ|Đình Tân Hoa Đình Tân Hoa hiện nay (xem ảnh) có hình dáng như cũ: phần nội thất giữ nguyên, chỉ xây thêm cổng, tường rào, sân hè, nhà trù và hệ thống điện chiếu sáng. Tất cả gồm có sáu nóc làm theo kiểu xếp đọi, mang dáng dấp chung của kiểu đình làng Nam Bộ, nhưng cũng có những nét riêng.

Chánh điện là một ngôi nhà tứ trụ, được nới rộng ra bốn phía bằng kèo đấm và tám kèo quyết. Các ngôi nhà khác như võ ca, võ quy, hậu điện... đều làm theo kiểu ba gian hai chái.

Nền đình xây bằng đá chẻ (sau này người ta cho xây tường gạch vây quanh). Mái đình được lợp bằng ngói âm dương, nối liền nhau bằng hệ thống máng xối. Các bờ nóc, bờ mái được xây cao và gắn nhiều hình trang trí bằng sành như: lưỡng long tranh châu, ngư hóa long, phượng hàm thư, Bát Tiên... nhỏ|Sân đình Tân Hoa Trang trí nội thất của đình có nhiều chi tiết độc đáo, đặc biệt là những hình gốm Cây Mai sản xuất tại Chợ Lớn vào những năm đầu thế kỷ 20. Bộ giàn trò bằng gỗ quý, cột đình to, một người ôm không xuể. Hệ thống cột, kèo được chạm khắc rất công phu như: bốn cây kèo đùi ếch võ đậu được đục đẽo thành hình những con rồng, thân kèo là thân rồng, những lá dung đỡ cây đòn tay cuối tầng mái biến thành những đầu rồng. Có thể nói đây là nét lạ về kỹ thuật, đẹp về thẩm mỹ mà khả năng chịu lực không hề suy giảm.

Đình Tân Hoa còn có điểm khác lạ nữa đó là giữa sân đình không có đàn Thần Nông, mà chỉ có một tấm bình phong đắp hình "long mã phụ đồ" như những ngôi đình ở Thừa Thiên. Còn Thần Nông lại được thờ trong một ngôi miếu con ở góc bên. Ngoài ra, vì được trùng tu vào đầu thế kỷ 20 (1910), nên trên các đầu cột ở hàng hiên phía trước có một số hoa văn kiểu Pháp.

Hiện trong đình Tân Hoa còn giữ được hàng chục bộ bao lam, hàng chục hoành phi, câu đối, rất nhiều tự khí như lỗ bộ, lư, đỉnh, hương án, khánh thờ...Đặc biệt, những tác phẩm chạm trổ đều do thợ Tân Nhơn (thợ ở địa phương) thực hiện.

Lễ tế

nhỏ|Cổng phụ đình Tân Hoa

Mỗi năm, tại đình Tân Hoa có các ngày lễ chính: Lễ Thượng Điền vào ngày 11 và 12 tháng 9 âm lịch. Lễ Hạ Điền-Kỳ yên, từ ngày 11 đến 13 tháng 3 âm lịch hàng năm. Đây là lễ hội lớn nhất trong năm.

Tài liệu tham khảo chính

*Di tích lịch sử – văn hóa tỉnh Vĩnh Long, mục: "Đình Tân Hoa" (bản điện tử trên website Đài phát thanh và truyền hình Vĩnh Long [http://thvl.vn/?p=14186 -])

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Cổng chính đình Tân Hoa hiện nay **Đình Tân Hoa** từng có tên là **Tân Hóa**, **Tân Hòa** (còn được gọi là **đình Cái Đôi** vì mặt tiền đình trước đây hướng ra vàm rạch
nhỏ|Đình Tân Ngãi **Đình Tân Ngãi**, tên chữ là **Tân Ngãi đình**, tọa lạc tại ấp Tân Xuân (ở gần chợ Trường An và cầu Cái Côn trên Quốc lộ 1, đoạn từ cầu Mỹ
Đình Tân Lân, đánh dấu nơi định cư đầu tiên của nhóm Trần Thượng Xuyên ở vùng Đồng Nai. **Đình Tân Lân** toạ lạc trên đường Nguyễn Văn Trị, mặt tiền hướng Tây Nam, nhìn
**Đình Tân Hưng** thuộc ấp Tân Hưng, xã Lý Văn Lâm, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, cách trung tâm thành phố Cà Mau 4 km về phía nam, trên tuyến kênh rạch Rập đường
**Đình Tân Thạch**, trước có tên là **đình Thạch Hồ**, thuộc thôn Thạch Hồ, tổng Hòa Bình, trấn Vĩnh Tường, tỉnh Định Tường; nay thuộc ấp 9, xã Tân Thạch, huyện Châu Thành, cách trung
nhỏ|Đình Tân Giai hiện nay đang bị hư hỏng nặng. **Đình Tân Giai** hiện tọa lạc tại phường 3, thành phố Vĩnh Long, thuộc tỉnh Vĩnh Long (Việt Nam); là ngôi đình cổ kính và
**Tân Hoa** ( là một khu của địa cấp thị Bình Đỉnh Sơn, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. ### Nhai đạo
* Thự Quang Nhai (曙光街街道) * Quang Minh Lộ (光明路街道)
**Võ Đình Tân** (sinh ngày 4 tháng 10 năm 1967) là một huấn luyện viên và cựu cầu thủ bóng đá người Việt Nam. Hiện nay, ông đang dẫn dắt câu lạc bộ Khánh Hoà
phải|Một gian của đình Chí Hòa, bên trong có lối vào chánh điện **Đình Chí Hòa**, trước có tên là **đình Hòa Hưng** (vì tọa lạc trên phần đất của làng Hòa Hưng), sau đổi
**Đình Bình Hòa** là một ngôi đình cổ, hiện tọa lạc ở số 15/77 đường Chu Văn An, thuộc phường 12, quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Ngày 7 tháng 1
**Tân Hóa** là một xã thuộc huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, Việt Nam. Tân Hoá là làng du lịch thích ứng thời tiết đầu tiên tại Việt Nam, một điểm đến du lịch nổi
Đình Tân An (còn gọi là đình Bến Thế), nằm bên sông Sài Gòn thuộc khu phố 1, phường Tân An, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Đình Tân An ra đời cùng
**Phan Đỉnh Tân** (; 1828-1888), tự **Cầm Hiên** (琴轩), là một nhân vật chính trị, quân sự thời nhà Thanh. Phan chính là người chỉ huy quân Thanh đánh bại quân Pháp tại trận Lạng
**Tân Định** là một xã thuộc tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam. ## Lịch sử Ngày 16 tháng 6 năm 2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1667/NQ-UBTVQH15 về việc sắp
Dây thun cột tóc đính bông hoa cúc trắngDây thun cột tóc đính bông hoa cúc trắng này cực hotKiểu dáng thanh mãnh, nhẹ nhàng nữ tính.Sợi thun nhỏ mà chắc chắn, dính bông hoa
**Tân Hòa** là xã thuộc tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam. ## Địa lý Thị trấn Tân Hòa có vị trí địa lý: *Phía đông giáp xã Tăng Hòa *Phía tây giáp xã Phước Trung *Phía
**Phó Hoa** (tiếng Trung giản thể: 傅华, bính âm Hán ngữ: _Fù Huá_, sinh tháng 8 năm 1964, người Hán) là chính trị gia nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ông là Ủy viên
**Trần Đình Tấn** (29 tháng 5 năm 1932 - 15 tháng 5 năm 2022) là một sĩ quan cao cấp của Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Thiếu tướng, nguyên Phó chủ nhiệm Chính
**Tân Hòa** là một xã thuộc huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk, Việt Nam. ## Địa lý Xã Tân Hòa cách thành phố Buôn Ma Thuột khoảng 18 km về phía tây, có vị trí địa
nhỏ|Vị trí tại Đài Nam **Tân Hóa** là một khu (quận) của thành phố Đài Nam, Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan). Trong quá khứ, địa bàn quận là nơi cư trú của thổ dân
Vị trí tại Hoa Liên **Phong Tân** () là một hương (xã) của huyện Hoa Liên, tỉnh Đài Loan, Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan). Dân cư trong hương chủ yếu là thổ dân Đài
**Tân Cương** (; ; bính âm bưu chính: **Sinkiang**), tên chính thức là **Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương**, là một khu vực tự trị tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm
**Biên Hòa** là một tỉnh cũ của Việt Nam Cộng hòa. ## Địa lý Tỉnh Biên Hòa có vị trí địa lý: *Phía đông giáp tỉnh Long Khánh và tỉnh Phước Tuy *Phía tây giáp
**Gia Định** (chữ Hán: 嘉定(省)) là một tỉnh cũ của Việt Nam được thành lập năm 1833 thời nhà Nguyễn (đổi tên từ tỉnh Phiên An thành lập năm 1832) và cuối cùng giải thể
**Chiến tranh Hoa Kỳ - Anh Quốc**, hay thường được biết đến với cái tên **Chiến tranh năm 1812**, là một cuộc chiến giữa các lực lượng quân đội Hoa Kỳ và quân đội Đế
thumb|Hậu cung ở Trung Á **Phi tần** (chữ Hán: _妃嬪_, tiếng Anh: _Imperial consort_ / _Royal concubine_), **Thứ phi** (_次妃_), **Tần ngự** (_嬪御_) hoặc **Cung nhân** (_宮人_), là những tên gọi chung cho nàng hầu
**Trung Hoa Dân Quốc** (Tiếng Trung: 中華民國; Bính âm: Zhōnghuá Mínguó; Tiếng Anh: Republic Of China) là một quốc gia cộng hòa đã kiểm soát chủ quyền với toàn bộ Trung Quốc từ năm 1912
**Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** (**VNDCCH**), cũng được gọi là **Bắc Việt** (), là một nhà nước ở Đông Nam Á tồn tại từ năm 1945 đến năm 1976. Là một thành viên Khối
**Lịch sử Hoa Kỳ**, như được giảng dạy tại các trường học và các đại học Mỹ, thông thường được bắt đầu với chuyến đi thám hiểm đến châu Mỹ của Cristoforo Colombo năm 1492
**Tân Bình** là một quận nội thành cũ thuộc Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Quận Tân Bình nổi tiếng vì có sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất là sân bay lớn nhất
Nội chiến Hoa Kỳ diễn ra ở nhiều nơi trong hai vùng chiến lược chính, Mặt trận miền Đông và Mặt trận miền Tây. Ngoài ra còn có mặt trận vùng sông Mississippi, bờ biển
**Định Tường** là một trong ba tỉnh cũ ở miền Đông Nam Kỳ và là một trong sáu tỉnh đầu tiên ở Nam Kỳ (Nam Kỳ lục tỉnh) vào thời Nhà Nguyễn độc lập và
**Thạnh Hóa** là một huyện thuộc tỉnh Long An, Việt Nam. Huyện thuộc vùng Đồng Tháp Mười. ## Địa lý Huyện Thạnh Hóa nằm ở phía tây bắc của tỉnh Long An, nằm cách thành
**Chiến dịch Đăk Tô – Tân Cảnh** hay **Trận Đăk Tô – Tân Cảnh** năm 1967, là một trận đụng độ trực tiếp giữa Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam với quân đội Hoa
**Mộc Hóa** là một huyện thuộc tỉnh Long An, Việt Nam. Mộc Hóa từng là tỉnh lỵ của tỉnh Kiến Tường cũ trong giai đoạn 1956 - 1975 dưới thời Việt Nam Cộng hòa (tỉnh
nhỏ|"[[Capitoline Brutus", một bức tượng chân dung có thể miêu tả Lucius Junius Brutus, người đã lãnh đạo cuộc nổi dậy chống lại vị vua cuối cùng của Rome và là người sáng lập ra
**Đình Hoa Vân Hải** là một ngôi đình lâu đời tại Việt Nam. Đình thuộc làng Vân Hải tổng Cổ Đạm, nay là xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh; được xây dựng
**Nội chiến Cộng hòa Trung Phi** là một cuộc xung đột đang diễn ra tại Cộng hòa Trung Phi giữa chính phủ, phiến quân của liên minh _Séléka_ cũ, dân quân chống balaka và lực
**Thần Vũ Vương** (trị vì 839, mất 839) là quốc vương thứ 45 của Tân La. Thời gian cai trị của ông là ngắn nhất trong lịch sử vương quốc, chỉ kéo dài từ tháng
**Trương Hoa** (chữ Hán: 张华, 232 – 300) là quan viên, nhà văn thời Tây Tấn trong lịch sử Trung Quốc. ## Quá trình thăng tiến Hoa tự Mậu Tiên, người huyện Phương Thành, quận
thumb|[[Bảng tuần hoàn]] **Nguyên tố hóa học**, thường được gọi đơn giản là **nguyên tố**, là một chất hóa học tinh khiết, bao gồm một kiểu nguyên tử, được phân biệt bởi số hiệu nguyên
} Trong sinh học, **tiến hóa** là sự thay đổi đặc tính di truyền của một quần thể sinh học qua những thế hệ nối tiếp nhau. Những đặc tính này là sự biểu hiện
**Chùa Bái Đính** là một quần thể chùa lớn với nhiều kỷ lục châu Á và Việt Nam được xác lập như chùa có tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, chùa
**Tân La** (; ; Tiếng Triều Tiên cổ: 徐羅伐 Syerapel, Sïrapïr; Romaja: _Seorabeol_; IPA: ; 57 TCN – 935 CN) là một trong Tam Quốc Triều Tiên, và là một trong số các Triều đại
**Trương Định** (chữ Hán: 張定; 1820 – 1864) hay **Trương Công Định** hoặc **Trương Trường Định**, là võ quan triều Nguyễn, và là thủ lĩnh chống Pháp giai đoạn 1859 – 1864, trong lịch sử
Nhân quyền tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là một vấn đề tranh cãi giữa chính phủ Trung Quốc và các nước khác cũng như các tổ chức phi chính phủ. Bộ Ngoại giao
phải|Các đền thờ trong không gian [[Hoa Lư tứ trấn]] **Hoa Lư tứ trấn** là bốn vị thần trấn giữ các hướng đông, tây, nam, bắc của cố đô Hoa Lư trong tín ngưỡng dân
**Việc thuần hóa động vật** là mối quan hệ, tương tác lẫn nhau giữa động vật với con người có ảnh hưởng đến sự chăm sóc và sinh sản của chúng. Thuần hóa động vật
thumb|right|upright=1.35|[[Trận Little Bighorn được biết đến với cái tên Cuộc tử thủ của Custer]] Thảm họa quân sự là một bên thất bại trong trận chiến hoặc chiến tranh dẫn đến việc bên thua cuộc
**Tấn công kênh bên** hay còn gọi là **Tấn công kênh kề** là loại tấn công dễ thực hiện trong các loại tấn công mạnh chống lại quá trình triển khai mã hóa, và mục