Đình Phú Mỹ là một ngôi đình truyền thống của Việt Nam thờ Hùng Bảo và Trần Nương, hai vị tướng quân dưới trướng Hai Bà Trưng. Đình tọa lạc tại xã Tự Lập, huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội, đã được xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia của Việt Nam.
Truyền thuyết
Vào thời thuộc Hán, bộ chủ Hải Dương là Hùng Trọng và vợ là Trương Quyền lấy nhau sinh hạ được một người con trai, đặt tên là Hùng Bảo. Năm Hùng Bảo lên 10 thì cha mất, Hùng Bảo làm bộ chủ thay cha, nhờ tài năng, đức độ của mình mà được hào kiệt khắp nơi tìm về quy phục. Năm 21 tuổi thì mẹ qua đời.
Một năm sau, Hùng Bảo đi chu du khắp nơi, đến huyện Chu Diên thì được Trần Công gả con gái là Trần Thị Nương làm vợ; đến ngày cưới thì bị Đinh Công Dũng, một hào phú địa phương, đem 100 người đến cướp dâu, Đinh Công Dũng bị Hùng Bảo chém chết, gia binh chạy toán loạn; đám cưới tiếp tục tiến hành, rồi ông đưa vợ về Hải Dương.
Năm Giáp Ngọ, Hán Thế Tổ sai Tô Định sang làm thái thú Giao Châu; Tô Định vô cùng bạo ngược, tàn sát, áp bức dân lành. Bè đảng của Đinh Công Dũng cấu kết với quân Hán, bắt giết Trần Công; được tin cấp báo, vợ chồng Hùng Bảo, Trần Nương kép quân về nhưng không kịp, đành an táng cha tại trang Thái Lai (nay là thôn Thái Lai, xã Tiến Thắng) và cho lập cung ở đó để canh gác mộ phần Trần Công (bây giờ là đền Thái Lai); Hùng Bảo thì đóng ở cung Tuyền Liệt (thuộc thôn Phú Mỹ, xã Tự Lập ngày nay) cách đấy không xa.
Thù nhà, nợ nước, hai vợ chồng Hùng Bảo, Trần Nương đã chiêu dụ hào kiệt, anh tài được hơn 300 người. Đội thị vệ do Trần Nương chỉ huy có 42 nữ tướng tài giỏi. Từ đó, vợ chồng Hùng Bảo, Trần Nương càng nổi tiếng. Các anh hùng, tù trưởng trong vùng đều khâm phục. Bấy giờ trong huyện có hai chị em Bà Trưng dòng dõi Vua Hùng. Trưng Trắc cũng bị giặc giết mất chồng là Thi Sách, nên rất căm thù và đang chiêu tập binh mã để khởi nghĩa. Biết tin vợ chồng Hùng Bảo cùng chí hướng đã mang hịch đến chiêu dụ (hôm ấy là ngày 11-8 năm Canh Tý). Hùng Bảo rất phấn khởi liền tập hợp hết tráng sĩ, gia thần được 500 người và đội quân của Trần Nương gồm 251 nữ binh đến hội quân cùng Bà Trưng. Trưng Nữ cả mừng cho khao thưởng quân sĩ. Phong cho Hùng Bảo làm Tiết chế tiền quân, Trần Nương làm trưởng lĩnh quân trung nữ tốt. Sau đó Trưng Nữ làm lễ tế cáo trời đất, thánh thần rồi chia 2 đạo thủy bộ tiến đánh Tô Định. Quân Tô Định thua to phải tháo chạy về nước. Nghĩa quân thừa thắng thu lại 65 thành trì trên toàn cõi Nam Bang. Trưng Trắc lên ngôi vua, xưng là Trưng Vương; phong cho em là Trưng Nhị làm Bình Khôi công chúa, phong cho Hùng Bảo là Thiên Bảo hộ quốc đại vương, phong cho Trần Nương là Ả Nương hoàng công chúa. Các tướng sĩ khác cũng đều được phong thưởng.
Đất nước thái bình, Hùng Bảo xin vua cho về cung ấp. Trưng Vương ưng thuận, lại ban thưởng cho vợ chồng Hùng Bảo 300 lạng vàng, bạc. Ban cho Hùng Bảo đất Toàn Liệt, ban cho Trần Nương đất Thái Lai làm thực ấp. Lúc sống thì làm cung ấp, lúc chết làm chỗ phụng thờ mãi mãi.
Trưng Vương ở ngôi được 3 năm thì nhà Đông Hán sai Mã Viện, đem 20 vạn quân sang xâm chiếm, báo thù. Trưng Vương liền triệu vợ chồng Hùng Bảo hồi kinh để mang quân ứng chiến. Ông bà mang quân thẳng đến đất Đô Dương - Cửu Chân chiến đấu với quân Hán. Ông chém liền hơn 10 tướng giặc, song quân giặc quá đông, biết khó cự được nên ông bà phá vòng vây, chém liền mấy tướng giặc nữa rồi chạy về đất Chu Diên. Quân giặc đuổi theo, đến bến Tuyền Liệt, ông bà lao xuống sông tuẫn tiết.
Thương mến và cảm phục vợ chồng người tướng tài giỏi, trung liệt, Trưng Nữ Vương và các đời vua sau này đều phong mỹ tự cho ông bà Hùng Bảo - Trần Nương. Phong cho Hùng Bảo là "Uy linh hiển ứng thiên bảo hộ quốc đại vương". Phong cho Trần Nương là "Ả Nương Hoàng công chúa đại vương linh phù chi thần".
Tưởng nhớ đến công lao to lớn của vợ chồng người tướng tài ba, trung liệt, nhân dân Phú Mỹ lập đình thờ hai vị, tôn Hùng Bảo làm Thành hoàng làng. Vào các dịp lễ tết, các ngày tuần tiết đều sắm sửa lễ nghi, đèn nhang thờ phụng.
Kiến trúc
Mặc dù bia ký và niên đại ghi chép thời gian xây dựng ngôi đình không còn, nhưng qua nghệ thuật kiến trúc, nghệ thuật chạm khắc, nghệ thuật trang trí của ngôi đình, giới nghiên cứu đoán định rằng đình Phú Mỹ được xây dựng vào thế kỷ 17.
Đình Phú Mỹ hiện toạ lạc trên gò đất cao ở trung tâm làng Phú Mỹ, xã Tự Lập. Đình quay hướng đông nam theo dòng chảy của sông Cà Lồ.
Kiến trúc đình bao gồm: ao đình - cổng trụ, sân, toà Đại đình. Hai bên toà Đại đình có 2 toà Tả vu, Hữu vu.
Toà Đại đình có bố cục chữ "Đinh" kết cấu các vì theo kiểu thức chồng rường, giá chiêng. Các hệ thống vì được liên kết với nhau bởi các xà thượng, xà trung, xà hạ. Các cột được tạo tác theo kiểu "thượng thu, hạ thách" gồm 48 cột đều có hòn kê bằng đá.
Nghệ thuật
Về nghệ thuật trang trí, các nghệ nhân đã sử dụng triệt để các cấu kiện kiến trúc để thể hiện các hình tượng trang trí. Đó là điêu khắc trên các bức cốn, xà, đầu dư, kẻ, bẩy. Các tác phẩm điêu khắc là những đề tài sinh hoạt của con người, các con vật, hoa, lá, vân mây.
Đề tài "Tứ linh" được tạo tác thành tượng tròn, bố trí trên các xà nách của hai gian bên. Đầu bẩy đình chạm khắc đôi rồng cuốn nhưng đuôi kiểu cá chép, xung quanh hình đao, mác. Đầu dư là một tác phẩm được chạm lộng đầu rồng miệng ngậm ngọc. Bức chạm trên cốn bên trái gian giữa nổi lên hình một đôi rồng vờn nhau. Trên con rồng có một người cởi trần đóng khố đang trong tư thế chiến đấu với một con rồng khác.
Phía trên bức cốn, ở góc phải là tác phẩm chạm khắc đề tài "Tam đa" tượng trưng là: con khỉ đang nhảy nhót, tay cầm quả đào; một con dơi đang bay; một con hươu đủng đỉnh đi, đầu ngoái lại. Bức chạm bên phải cũng thể hiện đôi rồng và người cởi trần đóng khố đang vươn mình nắm đuôi rồng, chân phải co lên đá.
Bức cốn nách hai bên đối nhau qua gian giữa chạm cảnh một người cởi trần đóng khố đang múa với con rồng bằng tay trái, tay phải chống nách, hai chân ở tư thế "đứng tấn" (cảnh múa rồng).
Nhiều bức chạm hai gian chái còn có các đề tài thiên nhiên như hoa, lá, hình chuột, thỏ… và những con vật gần gũi với đời sống thường nhật của người nông dân.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đình Phú Mỹ** là một ngôi đình truyền thống của Việt Nam thờ Hùng Bảo và Trần Nương, hai vị tướng quân dưới trướng Hai Bà Trưng. Đình tọa lạc tại xã Tự Lập, huyện
Huyện Giang Thành là vùng có sản lượng cây cỏ bàng lớn tại xã Phú Mỹ 1.500ha diện tích đồng cỏ bàng tự nhiên. Thu nhập từ cây cỏ bàng hiện là thu nhập chính
**Phú Mỹ** là một thành phố cũ thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Việt Nam. ## Tên gọi Thành phố được đặt tên theo thị trấn huyện lỵ huyện Tân Thành – thị trấn
**Công ty Phú Mỹ Hưng** _(viết tắt là PMH)_ là một doanh nghiệp liên doanh ngày 19/05/1993, giữa Công ty Phú Mỹ Hưng Asia Holdings (trực thuộc Tập đoàn CT&D của Đài Loan) và Công
**Ga Phù Mỹ** là một nhà ga xe lửa tại thị trấn Phù Mỹ, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định. Nhà ga là một điểm trên tuyến đường sắt Bắc Nam tiếp nối sau ga
**Phù Mỹ** là một huyện ven biển thuộc tỉnh Bình Định, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Phù Mỹ nằm ở phía đông tỉnh Bình Định, có vị trí địa lý: *Phía đông giáp Biển
nhỏ|230x230px|Quang cảnh một góc khu đô thị Phú Mỹ Hưng tại Nam Sài Gòn nhỏ|230x230px|Khu đô thị Phú Mỹ Hưng - Đại lộ Nguyễn Văn Linh **Khu đô thị Phú Mỹ Hưng** là một khu
**Phú Mỹ** là một xã thuộc tỉnh Cà Mau, Việt Nam. ## Địa lý Xã Phú Mỹ có vị trí địa lý: *Phía đông giáp xã Cái Nước và xã Hưng Mỹ *Phía tây giáp
**Phú Mỹ** là một xã thuộc huyện Giang Thành, tỉnh Kiên Giang, Việt Nam. ## Địa lý Xã Phú Mỹ nằm ở phía nam huyện Giang Thành, có vị trí địa lý: *Phía đông giáp
Dưới đây là **danh sách những người Mỹ giàu có xếp theo giá trị tài sản**, dựa trên sự định giá thường niên về của cải và tài sản theo tạp chí _Forbes_, và theo
**Trường Trung học phổ thông Nguyễn Đình Chiểu**, tiền thân là **Collège de Mytho** là một trường trung học phổ thông tại Mỹ Tho, Tiền Giang. Thành lập năm 1879, đây là ngôi trường trung
Đình Mỹ Phước **Đình Mỹ Phước** là một ngôi đình khang trang, bề thế và là một di tích _kiến trúc nghệ thuật_ cấp quốc gia của tỉnh An Giang, Việt Nam. ## Nguồn gốc,
Thảo Điền Phú Mỹ vinh dự được lựa chọn triển khai dự án phát triển bền vững tại hạ nguồn MeKong. Thao Dien Phu My honored to be selected for a sustainable development project in
**Đinh phu nhân** (chữ Hán: 丁夫人) là chính thất của Tào Tháo, người đặt cơ sở hình thành nhà Tào Ngụy thời Tam Quốc. Tào Tháo vốn là người túc trí, đa mưu và cũng
Huyện Giang Thành là vùng có sản lượng cây cỏ bàng lớn tại xã Phú Mỹ 1.500ha diện tích đồng cỏ bàng tự nhiên. Thu nhập từ cây cỏ bàng hiện là thu nhập chính
Trưng bày và giới thiệu tại văn phòng Hello Hà Tiên, địa chỉ tại đường Đông Hồ, phường Đông Hồ, TP. Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang (Bến tàu du lịch Đầm Đông Hồ). Quý khách
Huyện Giang Thành là vùng có sản lượng cây cỏ bàng lớn tại xã Phú Mỹ 1.500ha diện tích đồng cỏ bàng tự nhiên. Thu nhập từ cây cỏ bàng hiện là thu nhập chính
Huyện Giang Thành là vùng có sản lượng cây cỏ bàng lớn tại xã Phú Mỹ 1.500ha diện tích đồng cỏ bàng tự nhiên. Thu nhập từ cây cỏ bàng hiện là thu nhập chính
**Đèo Phú Mỹ** trên quốc lộ 27 ở vùng giáp ranh huyện Lâm Hà và huyện Đam Rông tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam . ## Vị trí Đèo Phú Mỹ trên quốc lộ 27 ở
**Nam Định** là một tỉnh cũ nằm ở phía Nam Đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. Năm 2023, Nam Định là đơn vị hành chính Việt Nam đứng thứ 13 về số dân, xếp thứ
**Bình Định** là một tỉnh cũ thuộc duyên hải Nam Trung Bộ. Phía bắc giáp tỉnh Quảng Ngãi, phía nam giáp tỉnh Phú Yên, phía đông giáp Biển Đông, phía tây giáp tỉnh Gia Lai.
**Trận Điện Biên Phủ** (; ), còn gọi là **Chiến dịch Điện Biên Phủ**, là trận đánh lớn nhất trong Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất diễn ra tại lòng chảo Mường Thanh, châu
**Bình Định** là một tỉnh cũ ven biển nằm ở phía bắc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số
Các quốc gia trên thế giới có đặt căn cứ quân sự của Hoa Kỳ. **Chủ nghĩa đế quốc Mỹ** () là một thuật ngữ nói về sự bành trướng chính trị, kinh tế, quân
nhỏ|Bản đồ hành chính tỉnh [[Nam Định]] **Nam Định** là một tỉnh cũ thuộc vùng nam đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. ## Lịch sử tổ chức hành chính ### Trước khi thành lập tỉnh
thumb|Mỹ phẩm và vật dụng trang điểm được bày biện thumb|Một nghệ sĩ trang điểm mỹ phẩm cho một điệu múa cổ điển Ấn Độ **Mỹ phẩm** là những chất hoặc sản phẩm được dùng
**Người Mỹ gốc Phi** (Anh: _African Americans)_ hay **Người Mỹ da đen** (Black Americans)là thành phần chủng tộc sinh sống ở Hoa Kỳ có tổ tiên từng là thổ dân ở châu Phi nam Sahara,
**Ngô Đình Nhu** (7 tháng 10 năm 19102 tháng 11 năm 1963) là một nhà lưu trữ và chính trị gia người Việt Nam. Ông nổi tiếng vì danh nghĩa là vị cố vấn chính
**Chính phủ Vichy**, hoặc **Phát xít Pháp** hay chỉ gọi đơn giản là **Vichy** là thuật ngữ thường dược dùng để miêu tả chính phủ Pháp hợp tác với phe Trục từ tháng 7 năm
**Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam** (tiếng Anh: _Vietnam Women's Union_, viết tắt: **_VWU_**) là một tổ chức chính trị, xã hội của phụ nữ Việt Nam, mục đích hoạt động vì sự bình
**Việc điều tra và phân tích những sự kiện UFO được báo cáo dưới sự chỉ đạo của chính phủ liên bang Hoa Kỳ** đã diễn ra dưới nhiều chi nhánh và cơ quan, trong
nhỏ|phải|Bức tượng một thế võ trong bài roi trực chỉ ở bãi biển Quy Nhơn **Võ thuật Bình Định** bao gồm nhiều môn võ cổ truyền có xuất xứ từ tỉnh Bình Định hoặc đã
**_Harry Potter và Hòn đá Phù thủy_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Harry Potter and the Philosopher's Stone_**, phát hành ở Hoa Kỳ, Ấn Độ và Philippines với tên gọi **_Harry Potter and the Sorcerer's Stone_**)
**Đỗ Mỹ Linh** (sinh ngày 19 tháng 8 năm 1975), thường được biết đến với nghệ danh **Mỹ Linh**, là một nữ ca sĩ, nhà viết ca từ và huấn luyện viên thanh nhạc người
**Người Mỹ** (tiếng Anh: **People of the United States**, **U.S. Americans**, hay đơn giản là **Americans** hay **American people**) là những công dân của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ. Hoa Kỳ là một quốc gia
**Hiệp định đình chiến Compiègne** (, ) được ký vào ngày 11 tháng 11 năm 1918 trong một khu rừng gần thành phố Compiègne, thuộc vùng Picardy của Pháp. Hiệp định này đánh dấu sự
**_Gia đình hiện đại_** () là một loạt phim hài kịch tình huống theo phong cách giả tài liệu về chủ đề gia đình của Mỹ, được sáng tạo bởi Christopher Lloyd và Steven Levitan
Đình Mỹ Phước **Đình làng Nam Bộ** (người miền Nam hay gọi tắt là **đình thần**) là nơi thờ thần Thành hoàng, vị thần chủ tể trên cõi thiêng của thôn. Nhìn chung ở Nam
**Chùa Hang** là tên thường gọi của Thiên Sanh Thạch tự (hay còn gọi là Thạch Cốc), nằm ở lưng chừng núi Chùa (có tên chữ là Lý Thạch, còn được gọi là La Hơi)
Đền Vua Đinh ở Nam Định Vùng đất Nam Định từ thế kỷ X vốn là đồng bằng châu thổ sông Hồng nằm gần kinh đô Hoa Lư, (Ninh Bình) xưa, nơi Vua Đinh Tiên
Bình Định là quê hương của các loại hình nghệ thuật như tuồng, bài chòi... với bờ biển dài, nhiều vũng vịnh với những bãi tắm đẹp và danh lam thắng cảnh như:Quy Nhơn, Tam
**Câu lạc bộ bóng đá Thép Xanh Nam Định** là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp ở Việt Nam có trụ sở tại phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình. Câu lạc bộ hiện
**_Sabrina – Cô phù thủy nhỏ_** () là một bộ phim thuộc thể loại hài kịch tình huống của Mỹ dựa trên cuốn truyện tranh cùng tên của _Archie comics_. Bộ phim được chiếu lần
**Tiêu Mỹ Cầm** (Hsiao Bi-khim, ; tên khai sinh **Bi-khim Louise Hsiao** và là một nhân vật quan trọng trong nhóm phụ trách chính sách đối ngoại của Đảng này. Trước đó bà từng là
Phấn Phủ Mịn Lì Pressed Powder Australis ÚcSau khi apply kem nền, đặc biệt là với các sản phẩm kem nền dạng lỏng thìphấn phủlà bước không thể thiếu để cố định lại lớp trang
Phấn Phủ Mịn Lì Pressed Powder Australis ÚcSau khi apply kem nền, đặc biệt là với các sản phẩm kem nền dạng lỏng thìphấn phủlà bước không thể thiếu để cố định lại lớp trang
**Văn học Mỹ** trong bài viết này có ý nói đến những tác phẩm văn học được sáng tác trong lãnh thổ Hoa Kỳ và nước Mỹ thời thuộc địa. Để bàn luận chi tiết
**Phú Thọ** là một tỉnh thuộc vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, Việt Nam. ## Trước năm 1945 Phú Thọ được coi là vùng Đất tổ cội nguồn của Việt Nam. Tương truyền
- Viên uống trị tiêu hóa dạ dày Pepto Bismol là một dòng sản phẩm chuyên điều trị các vấn đề về tiêu hóa và dạ dày.- Giúp cải tạo các niêm mạc dạ dày
- Viên uống trị tiêu hóa dạ dày Pepto Bismol là một dòng sản phẩm chuyên điều trị các vấn đề về tiêu hóa và dạ dày.- Giúp cải tạo các niêm mạc dạ dày