Đinh Liễn (chữ Hán: 丁璉; 945 - Tháng 10, 979) hay Đinh Khuông Liễn (丁匡璉), là một hoàng tử nhà Đinh, con trai cả của Đinh Bộ Lĩnh, vị Hoàng đế khai sáng ra triều đại nhà Đinh trong lịch sử Việt Nam. Ông được nhà Tống phong cho chức Giao Chỉ Quận Vương vào năm 975.
Ông từng được Đinh Bộ Lĩnh cử làm con tin ở triều đình Cổ Loa suốt 15 năm rồi theo cha đánh dẹp 12 sứ quân và còn thay cha trong việc giao bang với Trung Hoa. Khi Đinh Bộ Lĩnh xưng Hoàng đế, ông được phong chức Nam Việt vương (南越王) nhưng lại không được chọn làm Thái tử, mà thay vào đó là Đinh Hạng Lang, một người con nhỏ khác của Đinh Bộ Lĩnh.
Chính việc bỏ Đinh Liễn lập Hạng Lang, rồi dẫn đến sự kiện Đinh Liễn sai người giết Hạng Lang để tranh ngôi Thái tử, là một chuỗi các sự kiện khiến các sử gia về sau chỉ trích quyết định thiếu sáng suốt của Đinh Bộ Lĩnh. Cuối cùng, ông cùng cha bị sát hại trong một vụ án còn gây tranh cãi, với hung thủ được ghi nhận trong sử sách là một vị quan tên Đỗ Thích.
Tiểu sử
Đinh Liễn người động Hoa Lư, châu Đại Hoàng (nay là Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình). Đinh Bộ Lĩnh có ba người con trai: Đinh Liễn, Đinh Hạng Lang và Đinh Toàn. Đinh Liễn hay Đinh Khuông Liễn là con trai cả của vua Đinh và là người con trai duy nhất sinh ra, trưởng thành trước khi Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi.
Đinh Bộ Lĩnh khi lên ngôi lập 5 hoàng hậu nhưng sử không ghi rõ Đinh Liễn là con bà hoàng hậu nào. Chỉ chắc chắn rằng ông không phải là con bà Dương hậu, người sinh ra Đinh Toàn và cũng không phải là con của bà Hoàng hậu mẹ của Ngô Nhật Khánh. Cũng có khả năng mẹ của Đinh Liễn đã mất trước khi Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế (tức năm 968), và đó cũng có thể là một lý do mà Đinh Tiên Hoàng không lập ông làm Thái tử.
Cuộc đời và sự nghiệp
Làm con tin ở Cổ Loa
Năm 951, Đinh Bộ Lĩnh cát cứ ở Hoa Lư không chịu thần phục nhà Ngô lúc đó do hai anh em Ngô Xương Ngập và Ngô Xương Văn cùng trị vì. Bộ Lĩnh sai Đinh Liễn vào Cổ Loa làm con tin. Căn cứ vào năm sinh của Đinh Bộ Lĩnh (924) và sự kiện trên, có thể ước đoán Đinh Liễn sinh khoảng sau năm 940 một chút. Từ năm 951 tới năm 965, Đinh Liễn làm con tin ở Cổ Loa. Năm 954, Thiên Sách vương Ngô Xương Ngập chết. Năm 965, Nam Tấn vương Ngô Xương Văn tử trận, triều đình Cổ Loa rối ren chia bè phái, Đinh Liễn trở về Hoa Lư. Năm sau ông trở về. Nhà Tống sai sứ sang phong cho vua Đinh làm Giao Chỉ quận vương và phong Đinh Liễn làm Kiểm hiệu thái sư, Tĩnh Hải quân tiết độ sứ An Nam đô hộ.
Năm 975, nhà Tống sai Cao Bảo Tự cùng Vương Ngạn Phù đem chế sách sang gia phong cho Nam Việt vương Đinh Liễn làm Khai phủ nghi đồng tam ty, Kiểm hiệu thái sư, Giao Chỉ quận vương.
Đầu năm 979, Đinh Liễn quá giận dữ nên đã sai người ngầm giết Hạng Lang. Hiện nay các nhà nghiên cứu đã phát hiện được di tích của gần 20 cột kinh tại Hoa Lư.
Cái chết
Cuối năm 979, mùa đông tháng 10, cả Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn bị sát hại trong cung. Lúc đó ông 40 tuổi. Người con trai còn lại của Đinh Tiên Hoàng là Vệ vương Đinh Toàn được đưa lên ngôi, tức là Đinh Phế Đế.
Theo sử sách, người sát hại cha con Đinh Liễn là nội nhân Đỗ Thích, nhưng một số nhà nghiên cứu gần đây đặt giả thiết vụ này chủ mưu là Lê Hoàn và hoàng hậu Dương Vân Nga. Động cơ và hoàn cảnh của vụ án này thực chất là ngôi thái tử và gần giống với Vụ án Lệ Chi Viên sau này. (Xem thêm bài về Đinh Tiên Hoàng).
Sử sách không ghi chép về gia quyến Đinh Liễn, chỉ biết ông có một người vợ là em gái sứ quân Ngô Nhật Khánh. Theo gia phả họ Đinh Danh ở Thái Bình, sau khi Đinh Toàn lên ngôi, Lê Hoàn làm phó vương đã "cấm cố họ Đinh", vì vậy gia đình Đinh Liễn đã phải chạy đi nơi khác và thế hệ sau của họ này chính là Đinh Lễ, Đinh Liệt - các công thần khai quốc nhà Hậu Lê.
Sách Đại Việt sử ký toàn thư, bản kỉ quyển 1 chép:
:Mùa xuân [năm Kỷ Mão, 979], Nam Việt Vương [Đinh Liễn] giết chết Hoàng Thái Tử Hạng Lang. Đinh Liễn là con trưởng của Nhà vua, thuở hàn vi từng chịu đựng gian khổ, khi thiên hạ được thái bình, ý vua cũng muốn truyền ngôi cho, bèn phong làm Nam Việt Vương. Đinh Liễn lại cũng từng chịu mệnh và nhận tước vị của nhà Tống ban cho. Nhưng về sau, vua sinh được người con trai nhỏ là Hạng Lang, rất mực yêu quý, bèn lập Hạng Lang làm Thái Tử. Đinh Liễn bất bình, liền sai người lập mưu giết đi.
Tôn vinh
Đinh Liễn cùng Đinh Bộ Lĩnh, Đinh Toàn và Đinh Hạng Lang được thờ ở Đền Vua Đinh Tiên Hoàng, thuộc quần thể di tích cố đô Hoa Lư, thành phố Hoa Lư, Ninh Bình.
Đinh Liễn cũng được đặt tên cho một tuyến đường ở trung tâm thành phố Hoa Lư. Đường Đinh Liễn nối từ đường Trần Hưng Đạo ra đê sông Đáy. Ở Thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lăk cũng có đường Đinh Liễn nối đường Hùng Vương với đường Trần Văn Ơn thuộc phường Thống Nhất.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Sinh đôi dính liền** là cặp sinh đôi giống hệt nhau có phần cơ thể nào đó bị dính lại với nhau. Đây là một trong hiện tượng hiếm khi xảy ra, với tỉ lệ
**Hội nghị thượng đỉnh Liên Triều tháng 9 năm 2018** sẽ là hội nghị thượng đỉnh Liên Triều thứ ba vào năm 2018 giữa lãnh đạo hai miền. Vào ngày 13 tháng 8, Nhà Xanh
thumb|Kim và Moon sau hội nghị thượng đỉnh thứ nhì năm 2018. **Hội nghị thượng đỉnh liên Triều Tiên tháng 5 năm 2018** là hội nghị thượng đỉnh Liên Triều lần thứ hai trong năm
**Đinh Liễn** (chữ Hán: 丁璉; 945 - Tháng 10, 979) hay **Đinh Khuông Liễn** (丁匡璉), là một hoàng tử nhà Đinh, con trai cả của Đinh Bộ Lĩnh, vị Hoàng đế khai sáng ra triều
**Hội nghị thượng đỉnh Liên Triều tháng 4 năm 2018** diễn ra vào ngày 27 tháng 4 năm 2018, ở phía Hàn Quốc của Khu vực an ninh chung, giữa Tổng thống Đại Hàn Dân
**Vũ Đình Liên** (12 tháng 11 năm 1913 – 18 tháng 1 năm 1996), là một trong những nhà thơ lớp đầu tiên của phong trào Thơ mới, nhà giáo nhân dân Việt Nam. Thơ
**Hội nghị thượng đỉnh Liên Triều** là cuộc gặp giữa các lãnh đạo Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc. Đã có tổng cộng 5 lần Hội nghị được tổ chức (vào các năm 2000, 2007,
Số ký hiệu: 1749/QĐ-TTg Ngày ban hành: 30-12-2023 Loại văn bản: Quyết định Đơn vị ban hành/ Người ký/ Chức vụ: Thủ tướng Chính phủ | Trần Hồng Hà | Phó Thủ tướng Trích yếu:
**Hội Quốc Liên** là một tổ chức liên chính phủ được thành lập vào ngày 10 tháng 1 năm 1920 theo sau Hội nghị hòa bình Paris nhằm kết thúc Thế Chiến 1. Đây là
**Liên minh châu Âu** hay **Liên hiệp châu Âu** (tiếng Anh: _European Union_; viết tắt **EU**), còn được gọi là **Liên Âu** (tiền thân là Cộng đồng Kinh tế châu Âu), là một thực thể
**Liên đoàn Ả Rập** ( **'), tên chính thức là **Liên đoàn các Quốc gia Ả Rập** ( **'), là một tổ chức khu vực của các quốc gia Ả Rập nằm tại và xung
**Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland**, còn được biết đến với tên gọi **Vương quốc Liên hiệp Đại Anh và Bắc Ireland** hoặc **Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland** (), hay
**Đinh Tiên Hoàng** (; 22 tháng 3 năm 924 - tháng 10 năm 979), tên húy là **Đinh Bộ Lĩnh** (丁部領)), là vị hoàng đế sáng lập triều đại nhà Đinh, nước Đại Cồ Việt
**Định giá chuyển nhượng** (hoặc thường được gọi một cách chưa chính xác là **chuyển giá**) trong thuế và kế toán đề cập đến các quy tắc và phương pháp xác định mức giá cho
**Bộ Dân ủy Nội vụ** (, _Narodnyy komissariat vnutrennikh del_), viết tắt **NKVD** ( ) là một cơ quan hành pháp của Liên Xô, đơn vị trực tiếp thi hành quyền lực của Đảng Cộng
thumb|alt=Refer to caption|Các bên tham gia Kyōto với các mục tiêu giới hạn phát thải khí nhà kính giai đoạn một (2008–12), và phần trăm thay đổi trong lượng phát thải cacbon dioxide từ đốt
Vào tháng 2 và tháng 3 năm 2014, Nga xâm chiếm và sau đó sáp nhập bán đảo Krym từ Ukraina. Sự kiện này diễn ra trong khi có khoảng trống quyền lực tương đối
nhỏ|Tượng [[Đại Thắng Minh Hoàng Hậu ở Hoa Lư, người duy nhất làm hoàng hậu 2 triều trong lịch sử Việt Nam.]] **Hoàng hậu nhà Đinh** theo ghi chép trong chính sử gồm 5 Hoàng
**Đoàn cố vấn quân sự Liên Xô tại Việt Nam** () là một đội hình quân sự tổng hợp của Lực lượng Vũ trang Liên Xô được đưa đến Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
**Hiệp định Hòa bình Paris** (, ), có tiêu đề chính thức là **Hiệp định Hòa bình Toàn diện Campuchia**, được ký kết vào ngày 23 tháng 10 năm 1991, nhằm mục đích chấm dứt
nhỏ|300x300px|Lực lượng Liên quân tám nước: , , , , , , , **Liên quân tám nước** hay **Bát Quốc Liên Quân** (八國聯軍) là liên minh của tám quốc gia đế quốc nhằm chống lại
thumb|Một liên kết cộng hóa trị H2 hình thành (bên phải) nơi mà hai [[nguyên tử hydro chia sẻ hai electron.]] **Liên kết cộng hóa trị**, còn gọi là **liên kết phân tử** là một
**Liên bang Mã Lai** () gồm 11 (sau đó là 14) bang (chín bang Mã Lai và hai khu định cư Eo biển Penang và Malacca) tồn tại từ ngày 31 tháng 1 năm 1948
**Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland** là cơ quan lập pháp tối cao của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và các lãnh thổ hải ngoại thuộc Anh. Quốc
**Nhà Đinh** (chữ Nôm: 茹丁, chữ Hán: 丁朝, Hán Việt: _Đinh triều_) là triều đại quân chủ phong kiến trong lịch sử Việt Nam bắt đầu năm 968, sau khi Đinh Tiên Hoàng dẹp xong
**Đinh Hạng Lang** (chữ Hán: 丁項郎; ? - 979), là Thái tử nhà Đinh, con trai thứ hai của Vua Đinh Tiên Hoàng trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử Đinh Tiên Hoàng có
**Tổ chức liên chính phủ**, hay đôi khi còn gọi là **tổ chức chính phủ quốc tế**, là một tổ chức bao gồm chủ yếu là các quốc gia có chủ quyền (hay các _nước
**Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi** (tiếng Anh: **African Continental Free Trade Agreement**, viết tắt tiếng Anh: **AfCFTA**) là một hiệp định thương mại có hiệu lực giữa 25 quốc gia
**Nghị định 168/2024/NĐ–CP** (gọi tắt: **Nghị định 168**) là một nghị định do Chính phủ Việt Nam ban hành về việc "Quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao
**Đình Bình Trường** nằm ờ vị trí 10°40'7"B -106°34'5"Đ, cách trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh 18 km, tọa lạc tại ấp 1 xã Bình Chánh, là ngôi Đình được xây dựng vào đầu thế
**Liên hiệp Pháp** () là một thực thể chính trị do Chính phủ Đệ tứ Cộng hòa Pháp thành lập để thay thế hệ thống thuộc địa và danh xưng Đế quốc Pháp đồng thời
**Ngô Đình Nhu** (7 tháng 10 năm 19102 tháng 11 năm 1963) là một nhà lưu trữ và chính trị gia người Việt Nam. Ông nổi tiếng vì danh nghĩa là vị cố vấn chính
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:George_F._Kennan_1947.jpg|nhỏ|[[George F. Kennan vào năm 1947, cùng năm tạp chí _Foreign Affairs_ đăng bài viết "Lí giải hành vi Liên Xô" của ông dưới bút danh "X".]] "**Lí giải hành vi Liên Xô**" (tiếng Anh:
**Liên đoàn bóng đá Việt Nam** (**LĐBĐVN**; ) là tổ chức quản lý và điều hành tất cả các hoạt động bóng đá ở Việt Nam. VFF hiện là thành viên của Liên đoàn bóng
Đền Ngọc Sơn thờ Lưu Cơ ở Ninh Bình **Lưu Cơ** (chữ Hán: 劉基, 924-979) là một trong những vị khai quốc công thần nhà Đinh, có công giúp Đinh Tiên Hoàng đánh dẹp, chấm
**Ngoại giao Việt Nam thời Đinh** phản ánh các hoạt động ngoại giao của chính quyền nhà Đinh từ năm 968 đến năm 979 trong lịch sử Việt Nam. ## Hoàn cảnh Năm 968, Đinh
**Liên minh Thuộc địa Tân Anh** (hay còn được gọi là **Liên minh Tân Anh**, **Liên minh New England**; tiếng Anh: **New England Confederation**) là một bang liên lỏng lẻo giữa các thuộc địa Vịnh
**_Gia đình hiện đại_** () là một loạt phim hài kịch tình huống theo phong cách giả tài liệu về chủ đề gia đình của Mỹ, được sáng tạo bởi Christopher Lloyd và Steven Levitan
Phong cảnh đầm Cút và lối vào đền Thung Lá, nơi thờ Quốc Mẫu Đàm Thị Phong cảnh hồ Đàm Thị ở [[chùa Bái Đính nhìn từ trên cao]] **Đinh Triều Quốc Mẫu** (890 -
**Xa lộ Liên tiểu bang 69** (tiếng Anh: _Interstate 69_ hay viết tắt là **I-69**) là một xa lộ liên tiểu bang tại Hoa Kỳ gồm có những phần không dính liền nhau và một
MÔ TẢ SẢN PHẨMBút Kẻ Mắt Nước 2 Đầu QIC Thần Thánh Định Hình Đuôi Mắt Kẻ mắt đang dần trở thành một bước makeup rất cần thiết giúp cho đôi mắt có điểm sắc
**Danh nhân thời Đinh** là những nhân vật lịch sử đã theo giúp vua Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân, làm quan dưới triều đại nhà Đinh hoặc những người có liên quan
Trong lý thuyết đồ thị, có hai định lý được gọi là **định lý Dirac** (tiếng Anh: _Dirac's theorem_), cả hai đều được đặt theo tên nhà toán học Gabriel Andrew Dirac: :1. Cho _G_
**Liên hoan phim Tribeca** thành lập vào năm 2002 bởi Jane Rosenthal, Robert De Niro và Craig Hatkoff, được cho là phản ứng trước sự kiện 11 tháng 9 ở Trung tâm Thương mại Thế
Bút Kẻ Mắt Nước 2 Đầu QIC Thần Thánh Định Hình Đuôi MắtKẻ mắt đang dần trở thành một bước make up rất cần thiết giúp cho đôi mắt có điểm sắc nét hơn cho
**Đình Hạ Hiệp** là một ngôi đình có vị trí nằm ở xã Liên Hiệp, huyện Phúc Thọ, thành phố Hà Nội. Ngôi đình này được Thủ tướng Chính phủ Việt Nam quyết định xếp
Bút Kẻ Mắt Nước 2 Đầu QIC Thần Thánh Định Hình Đuôi MắtKẻ mắt đang dần trở thành một bước make up rất cần thiết giúp cho đôi mắt có điểm sắc nét hơn cho
**Đinh** là một họ của người châu Á. Họ này có mặt ở Việt Nam, Triều Tiên (Hangul: 정, Romaja quốc ngữ: Jeong) và Trung Quốc (chữ Hán: 丁, Bính âm: Ding). Đây là họ
**Đinh Phế Đế** (chữ Hán: 丁廢帝 974 – 1001) hay **Đinh Thiếu Đế** (chữ Hán: 丁少帝), còn gọi là **Đinh Đế Toàn**, là vị hoàng đế thứ hai và cũng là vị hoàng đế cuối
[[Liên hoan phim Cannes, liên hoan phim uy tín nhất thế giới]] **Liên** **hoan phim** là một buổi trình chiếu phim có tổ chức và mở rộng tại một hoặc nhiều rạp chiếu phim hoặc