✨Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ

[[Martha Washington, Đệ Nhất Phu nhân đầu tiên của Hoa Kỳ.]] Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ là chức danh không chính thức dành cho bà chủ Nhà Trắng, và thường vị trí này thuộc về phu nhân Tổng thống Hoa Kỳ. Đệ Nhất Phu nhân hiện nay là Melania Trump, khi ông Donald Trump trở thành Tổng thống Hoa Kỳ vào cùng ngày.

Cũng có những phụ nữ, không phải phu nhân tổng thống, phục vụ trong cương vị Đệ Nhất Phu nhân, do Tổng thống còn độc thân hoặc góa vợ, hoặc khi phu nhân tổng thống không thể hoặc không muốn thực thi nhiệm vụ của Đệ Nhất Phu nhân. Khi ấy, vị trí này được dành cho một phụ nữ là người thân hoặc bạn của tổng thống.

Nguồn gốc

Mặc dù thuật ngữ Đệ Nhất Phu nhân đã được dùng từ trước, việc sử dụng danh hiệu này cho người phối ngẫu của người đứng đầu ngành hành pháp là một phát kiến của người Mỹ.

Trong thời kỳ lập quốc, không có sự đồng thuận cho danh hiệu dành cho vợ của tổng thống. Nhiều Đệ Nhất Phu nhân trong giai đoạn này thường cho biết họ thích được gọi theo những cách khác nhau ví dụ như "Phu nhân", "Hoàng hậu", "Bà Tổng thống". Martha Washington thường được nhắc đến như là "Quý bà Washington".

Theo truyền thuyết, Dolley Madison là người đầu tiên được gọi là Đệ Nhất Phu nhân, vào năm 1849, trong bài điếu văn của Tổng thống Zachary Taylor đọc trong tang lễ của bà. Song không có văn kiện nào về bài điếu văn này còn được lưu giữ đến ngày hôm nay.

Khoảng giữa năm 1849 và 1877, danh hiệu này được dùng trong các nhóm xã hội tại Washington, D. C., chứng từ lâu đời nhất được lưu giữ là dòng nhật ký ghi ngày 3 tháng 11 năm 1863 của William Howard Russell, khi ông nhắc đến những mẫu chuyện về "vị Đệ Nhất Phu nhân của đất nước".

Danh hiệu Đệ Nhất Phu nhân lần đầu được thừa nhận trên cả nước là vào năm 1877, khi một nhà báo, Mary Clemmer Ames, nhắc đến Lucy Webb Hayes như là "Đệ Nhất Phu nhân của đất nước" lúc đang tường thuật lễ nhậm chức của Rutherford B. Hayes. Hayes rất được yêu thích, do đó những bài tường thuật thường xuyên về các hoạt động của bà giúp quảng bá danh hiệu này rộng khắp Washington.

Năm 1911, một vở hài kịch nổi tiếng của nhà soạn kịch Charles Nirdlinger có tên "Đệ Nhất Phu nhân của Đất nước" giúp gắn kết danh hiệu này với công luận, và vào năm 1934, xuất hiện trong từ điển.

Trong chính quyền, Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ đôi khi được gọi tắt là "FLOTUS" (chữ đầu của cụm từ tiếng Anh "First Lady of the United States"), tương tự với cách gọi tắt dành cho Tổng thống Hoa Kỳ là POTUS.

Vai trò

Đệ Nhất Phu nhân [[Michelle Obama tiếp đón Đệ Nhất Phu nhân tương lai Melania Trump tại Nhà Trắng năm 2016]] Đệ Nhất Phu nhân không phải là một chức danh dân cử, cũng không có nhiệm vụ chính thức và không có lương bổng. Tuy vậy, Đệ Nhất Phu nhân thường tham dự nhiều nghi lễ chính thức cũng như tham gia quốc sự cùng với tổng thống hoặc thay mặt tổng thống. Thường khi, các Đệ Nhất Phu nhân dành nhiều thì giờ cho các hoạt động nhân đạo và từ thiện. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, nhiều Đệ Nhất Phu nhân thủ giữ vai trò tích cực trong các cuộc vận động cho tổng thống. Hillary Clinton còn tiến xa hơn khi đảm trách một nhiệm vụ chính thức trong chính phủ Clinton, xúc tiến những cải cách cho hệ thống chăm sóc sức khoẻ.

Danh hiệu này cũng được dùng cho vợ của một nhân vật lãnh đạo trong chính quyền hoặc cho một phụ nữ được xem là biểu tượng cho một phong trào hoạt động tích cực, thí dụ như Maria Shriver được gọi là "Đệ Nhất Phu nhân California", hoặc Mary J Blige là "First Lady of Soul".

Phu nhân Phó Tổng thống Hoa Kỳ được gọi là Đệ Nhị Phu nhân Hoa Kỳ, mặc dù danh hiệu này không được sử dụng phổ biến bằng Đệ Nhất Phu nhân. Ở tiểu bang Michigan, chồng của bà Thống đốc Jennifer Granholm thường được gọi là Đệ Nhất Phu quân (First Gentleman).

Các Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ

Những phụ nữ trong danh sách này được công nhận bởi Thư viện Đệ Nhất Phu nhân Quốc gia là "Đệ Nhất Phu nhân":

nhỏ|400x400px|Các Đệ Nhất Phu nhân, từ trái qua là bà [[Nancy Reagan, Lady Bird Johnson, Hillary Clinton, Rosalynn Carter, Betty Ford, và Barbara Bush vào ngày 11 tháng 5 năm 1994. Cựu Đệ Nhất Phu Nhân, bà Jacqueline Kennedy Onassis, vắng mặt vì bệnh, và qua đời một sau khi tấm hình này được chụp]]

Đệ Nhất Phu nhân "nhiệm quyền"

Những phụ nữ trong danh sách này không phải là người phối ngẫu của tổng thống, nhưng hành động trong cương vị Đệ Nhất Phu nhân khi vị trí này bị khuyết hoặc khi Đệ Nhất Phu nhân không thể hoặc không muốn thực thi nhiệm vụ:

Các cựu Đệ Nhất Phu nhân còn sống

Tính đến ngày 1 tháng 7 năm 2025 có 4 cựu Đệ Nhất Phu nhân còn sống. Trong đó, cựu Đệ Nhất Phu nhân cao tuổi nhất là Laura Bush và trẻ tuổi nhất là Michelle Obama và cựu Đệ Nhất Phu nhân qua đời gần đây nhất là Rosalynn Carter vào ngày 19 tháng 11 năm 2023, ở tuổi 96, được xếp theo thứ tự nhiệm kỳ: