✨Bóng đè (truyện ngắn)

Bóng đè (truyện ngắn)

Bóng đè là một truyện ngắn nổi bật của tác giả Đỗ Hoàng Diệu nằm trong tập truyện cùng tên được Nhà xuất bản Đà Nẵng khởi in vào năm 2005. Ngay khi vừa xuất hiện trên thị trường sách, tác phẩm lập tức gây tranh cãi trong dư luận và báo giới Việt Nam. Mặc dù thời này có nhiều đồn thổi về số phận tác phẩm, tuy nhiên theo giới nghiên cứu, giai đoạn Đỗ Hoàng Diệu đột nhiên nổi tiếng với Bóng đè thì chưa hề có lệnh kiểm duyệt chính thức nào cho tác phẩm. Dù vậy, hiện tượng văn chương Bóng đè về sau được coi là nốt thăng cuối cùng của văn chương Việt Nam, vì sau đó trong suốt chục năm không tác phẩm nào gây dư luận tranh cãi gay gắt như thế nữa. Tác phẩm cũng đặt dấu chấm hết cho thời hoàng kim của dòng văn chương nữ tính mà Nhà xuất bản Đà Nẵng đi đầu hàng chục năm.

Vào năm 2006, nữ tác gia Y Ban cho xuất bản một tập truyện khai thác thể tài tương tự đặt là I am đàn bà, tuy được xét giải nhì cuộc thi truyện ngắn báo Văn Nghệ, nhưng tác phẩm bị Cục Xuất Bản rút giấy phép không lí do. Từ lúc này, văn chương Việt Nam lâm cảnh bế tắc, phải nhường thị phần cho các dòng truyện ngôn tình Trung Quốc.

Nội dung

Năm 2004-2005, trên văn đàn Việt Nam xuất hiện một cây bút nữ khá độc đáo. Đó là Đỗ Hoàng Diệu với tập  truyện ngắn Bóng đè. Vừa xuất hiện, tập truyện đã gây xôn xao giới phê bình văn học. Nhận xét về tác phẩm  này, có người thích, có người chê nhưng tất cả đều phải  công nhận, đó là một hơi thở mới, một diện mạo mới.  Những thông điệp về cuộc sống, về thân phận con  người, về sự đổi mới được Đỗ Hoàng Diệu chuyển đến  người đọc có phần quyết liệt nhưng bao dung, đầy tính  nhân văn.

Truyện xoay quanh một cô gái thành phố (được viết từ ngôi thứ nhất) kết hôn với chàng trai gốc gác nông thôn. Họ sống với nhau khá hạnh phúc dù chàng trai lắm khi phát hoảng trước đòi hỏi tình dục mạnh mẽ của cô vợ trẻ. Bi kịch bắt đầu xảy ra khi cô gái theo chồng về quê ăn giỗ, cả thảy bốn lần. Đời sống tinh thần tù hãm, lưu cữu của làng quê cộng với sự đối xử sự khắc nghiệt của gia đình nhà chồng đã đem đến cho cô những cơn bóng đè nửa thực, nửa hư rất đáng sợ. Cô bị một hồn ma, có lẽ là ông bố chồng cưỡng hiếp. Có điều là ngoài những cảm giác sợ hãi, xấu hổ, cô gái còn cảm nhận được những khoái lạc thể xác mà chồng cô không thể mang lại. Chồng và mẹ chồng cô dường như biết việc này nhưng không ra tay can thiệp mà chỉ tỏ thái độ ghẻ lạnh, xa cách. Sau bốn lần về quê chồng ăn giỗ, hôn nhân của cô bị đe dọa. Kết thúc truyện cô gái có thai, bằng cảm nhận của mình cô chắc chắn hồn ma kia chính là cha của đứa trẻ.

Bóng đè và những nhận định

Hiện tượng bóng đè vốn đã thu hút sự hiếu kì của giới sử gia và văn nghệ từ cổ đại. Trong tác phẩm De vita Caesarum (121 SCN), tác gia Suetonius đã tường trình một sự kiện rằng, Gaius Iulius Caesar từng nằm mộng thấy được cấu hiệp với người mẹ quá cố của mình. Tại An Nam trung đại, các tác phẩm Tang thương ngẫu lụcThánh Tông di thảo cũng kể những truyện kì dị về người chiêm bao thấy hóa bướm hoặc ăn nằm với động vật thành tinh. Chuỗi hiện tượng này sau được tác gia Edgar Allan Poe gọi chung là lý thuyết Con mèo đen, theo một đoản thiên của chính ông; mặt khác, tác gia Oscar Wilde lại đặt là Con ma nhà họ Can với thêm yếu tố trào lộng về sinh hoạt gia đình thời cơ khí hóa. Trong khi giới nghiên cứu tạm gọi là "lý thuyết hậu Freud", vì phải mãi tới thập niên 1970 mới được xem xét đích đáng.

Trong loạt truyện Vàng lửa, Kiếm sắc, Phẩm tiết, tác gia Nguyễn Huy Thiệp thường được coi là tiên phong trong văn chương Việt Nam hiện đại khi quy lý thuyết này về thân phận đàn bà. Tuy vậy, sau một số thiên truyện nữa của tác gia Lê Lựu như Thời xa vắng hoặc vài thi tập của nữ tác gia đầu thập niên 2000, lý thuyết này bị chững lại trong làng văn nghệ Việt Nam, chỉ loanh quanh giải thích cội nguồn sự trống trải tinh thần trong sinh hoạt tiêu dùng hiện đại, quá lắm chỉ đề cập đến các hiện tượng bất an hoặc tự tử trong giới trẻ.

Năm 2005 - 2006 người ta mới bắt đầu chú ý đến tập truyện Bóng đè. Những người khen thì cho rằng nhà văn trẻ có những ý tưởng mới lạ, dám viết mạnh bạo, dám đụng đến những bi kịch của cuộc sống. Có người lại chê là văn chương không mới, tư tưởng bị ảnh hưởng người này người khác, còn bút pháp thì mô tả tình dục sống sượng. Tại Hội nghị lý luận phê bình ở Đồ Sơn, có nhà văn lớn tuổi còn lên diễn đàn lăng mạ Diệu là “truỵ lạc”, là “suy đồi”…Bóng đè ra đời năm 2005 và kéo theo nó một chuỗi những bàn thảo, tranh luận. Nhìn chung, có hai luồng ý kiến: khen ngợi, đánh giá cao và phê phán, đả kích. Mọi vấn đề của tác phẩm: Nội dung tư tưởng, đề tài, dục tính, ẩn dụ vực thẳm, ám ảnh và tưởng tượng, người phụ nữ… được công chúng chú ý và bàn bạc, tranh luận. Không chỉ bàn về tác phẩm, ý kiến của công chúng còn liên quan tới tác giả, cuộc đời tác giả, nhân cách, đạo đức, lối sống và nhiều thứ khác ngoài văn học.

Ở hướng khen ngợi, đánh giá tốt sáng tác của Đỗ Hoàng Diệu có thể gặp những tên tuổi như: Dương Tường, Nguyên Ngọc, Nguyễn Việt Hà, Phạm Xuân Nguyên, Nguyễn Mậu Hùng Kiệt, Phạm Toàn, Đông La, Phạm Ngọc Tiến… Theo nhận định của Phạm Xuân Nguyên “… truyện ngắn “Bóng đè” của Đỗ Hoàng Diệu đang gây hai luồng trái ngược nhau. Tôi phải nói ngay, với tôi, đây là một truyện ngắn hay, hay cả ở cách viết và nội dung. Trong tâm thế, tâm thức giải mã lịch sử và truyền thống Việt, một xu hướng đã được dấy lên từ thời văn học đổi mới, Đỗ Hoàng Diệu đã tạo được một hình tượng “bóng đè” đầy ám ảnh và dằn vặt” (Tác phẩm hay: phải hết mình - hay là điều kiện cần và đủ để có tác phẩm hay). Phạm Toàn cũng đưa ra nhận định của mình: “Truyện ngắn Đỗ Hoàng Diệu có cách biểu đạt phóng túng hơn, gần gũi hơn với cách đọc của lớp bạn đọc trẻ. Người ta nhắc nhiều đến lối sử dụng ẩn dụ tình dục để biểu đạt những tâm trạng mang những nội dung xã hội” (Phạm Toàn - Thử phân giải một thành công nghệ thuật qua tập truyện ngắn Bóng đè).

Ở hướng ngược lại phải đặc biệt kể đến Nguyễn Thanh Sơn (Bóng đè của Đỗ Hoàng Diệu), Bùi Tân Uyên (Một trận Bóng đè tan nát văn chương), …Nguyễn Thanh Sơn quả đã không tiếc lời “mạt sát” Đỗ Hoàng Diệu và Bóng đè. Ngoài đời, tình cảm của hai người rất tốt, nhưng câu chuyện văn chương và cuộc đời khác nhau chỗ ấy. Chính Đỗ Hoàng Diệu cũng nhận thấy rằng Nguyễn Thanh Sơn có những lời rất ác. Nhưng họ không giận nhau. Nguyễn Thanh Sơn cho rằng: “Đỗ Hoàng Diệu là nhà văn của một nền văn chương già nua đang hấp hối… Đỗ Hoàng Diệu là nhà văn đại diện cho một lớp người trẻ lười biếng không mang trong mình một phông văn hoá nào đủ mạnh… Đỗ Hoàng Diệu viết về tình dục, trong cái nghĩa thấp kém của từ này… Những truyện ngắn của Đỗ Hoàng Diệu chỉ vật vã trong sự huyễn hoặc ích kỷ về bản thân, một bản thân không có chiều sâu của cả văn hoá lẫn tình cảm” (lược dẫn từ bài viết của Nguyễn Thanh Sơn - Bóng đè của Đỗ Hoàng Diệu). Còn Bùi Tân Uyên thì cho rằng: “Tiếc thay đọc Bóng đè và một số truyện khác của Đỗ Hoàng Diệu, người ta thấy những “thông điệp” cô muốn gửi gắm chỉ giống như một thứ “chửi xéo”, những ‘trái nổ” được đặt theo kiểu “gài mìn” của những người bị cấm bút thời bao cấp. Và còn lâu Đỗ Hoàng Diệu mới đạt được mong muốn như cô nói, người ta vẫn chỉ thấy “lông lá của những con vật” còn hồn vía của chúng vẫn vật vờ cõi âm ti địa ngục nào đó” [Một trận Bóng đè tan nát văn chương].

Đỗ Hoàng Diệu và Bóng đè, Vu Quy, Dòng sông hủi… thực sự đã đem lại một sự sôi động cho văn đàn Việt Nam đương đại. Tại thời điểm tác phẩm ra đời, nó đã thu hút được sự chú ý của công chúng. Khen chê là lẽ đương nhiên trước những hiện tượng văn học như vậy. Công chúng văn học vẫn tìm đọc Bóng đè - bị bóng đè, dù có nhận ra hay không nhận ra, thừa nhận hoặc không thừa nhận ẩn dụ tính dục của tác phẩm. Có thể nói rằng với tập truyện ngắn Bóng đè, Đỗ Hoàng Diệu đã tạo ra một luồng gió mới trong giới văn đàn Việt và cho đến hiện tại sau hơn mười năm người ta vẫn nhắc đến Bóng đè như một hiện tượng độc đáo trong văn học Việt Nam đương đại.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**_Bóng đè_** là một truyện ngắn nổi bật của tác giả Đỗ Hoàng Diệu nằm trong tập truyện cùng tên được Nhà xuất bản Đà Nẵng khởi in vào năm 2005. Ngay khi vừa xuất
**_People, Places and Things_** là một tập truyện ngắn của Chris Chesley và Stephen King, tự xuất bản năm 1960. ## Danh sách truyện ## Xuất bản _People, Places and Things_ được Chris Chesley và
, gọi ngắn là **_Dorabase_** là một bộ manga spin-off về bóng chày do sáng tác dựa trên hình ảnh nhân vật Doraemon của bộ truyện tranh cùng tên của tác giả Fujiko F. Fujio.
"**Bộ quần áo mới của hoàng đế**" () là một truyện ngắn của nhà văn Hans Christian Andersen về việc hai người thợ dệt hứa với vị hoàng đế là sẽ dệt cho ông một
Truyện ngắn hay 2022 gồm 22 truyện ngắn tiêu biểu của các tác giả trẻ đương đại, như Phạm Duy Nghĩa Khí lạ, Phan Ngọc Chính Đối tác đến từ bên kia, Nguyễn Đình Tú
thumb|upright|Nhiệt kế thủy ngân đo nhiệt độ phòng **Nhiệt kế thủy ngân** là một loại nhiệt kế được phát minh bởi nhà vật lý học Daniel Gabriel Fahrenheit ở Amsterdam (1714). Nó bao gồm một
**Bóng đá** (hay còn gọi là **túc cầu**, **đá bóng**, **đá banh**; tiếng Anh-Anh: _association football_ hoặc ngắn gọn là _football_, tiếng Anh-Mỹ: _soccer_) là một môn thể thao đồng đội được chơi với quả
Dưới đây là **danh sách chương trình truyền hình đã và đang được phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam**, được chia theo kênh và trạng thái phát sóng. Danh sách này không bao
**Câu lạc bộ bóng đá Sông Lam Nghệ An** (), trong văn nói thường được gọi là **Sông Lam Nghệ An** hay ngắn gọn hơn là **Sông Lam**, là một câu lạc bộ bóng đá
**Đài Truyền hình Việt Nam**, được biết đến rộng rãi với tên gọi **VTV** (viết tắt của từ ), là đài truyền hình quốc gia thuộc sở hữu của Chính phủ nước Cộng hòa Xã
**Giải vô địch bóng đá thế giới 2018** (hay **Cúp bóng đá thế giới 2018**, , ) là lần thứ 21 của giải vô địch bóng đá thế giới, diễn ra tại Nga từ ngày
**Truyện tranh** hay **mạn họa** là một phương tiện được sử dụng để diễn đạt ý tưởng bằng hình ảnh, thường kết hợp với văn bản hoặc thông tin hình ảnh khác. Thông thường, nó
**Robin** là tên của một số nhân vật hư cấu xuất hiện trong truyện tranh được xuất bản bởi DC Comics, ban đầu được tạo ra bởi Bob Kane, Bill Finger và Jerry Robinson, một
**Bóng bầu dục liên hiệp** (), **bóng bầu dục 15 người** (), hay chỉ đơn giản là **bóng bầu dục** (_rugby_), là một môn thể thao đồng đội cho phép va chạm có nguồn gốc
**Bóng đá** là tên gọi chung của một nhóm bao gồm nhiều môn thể thao đồng đội khác nhau nhưng đều có liên quan tới việc đá một trái banh vào khung thành để ghi
phải|Tiền đạo (số 10, áo đỏ) vượt qua hậu vệ (số 16, áo trắng) và chuẩn bị thực hiện sút vào khung thành. [[thủ môn (bóng đá)|thủ môn sẽ cố gắng ngăn tiền đạo ghi
**Bóng bàn** là một môn thể thao trong đó hai hoặc bốn người chơi tham gia đánh một trái bóng nhẹ (trái bóng bàn) qua lại trên một chiếc bàn bằng một cây vợt nhỏ.
**Bóng bầu dục Mỹ** (gọi đơn giản là **football** ở Hoa Kỳ và Canada), còn được gọi là **gridiron football** (bóng bầu dục Bắc Mỹ), tiếng lóng tiếng Việt là **banh cà na**, là môn
nhỏ|phải|Một [[trạm phát sóng truyền hình tại Hồng Kông]] **Truyền hình**, hay còn được gọi là **tivi** (_TV_) hay **vô tuyến truyền hình** (truyền hình không dây), **máy thu hình**, **máy phát hình**, hay **vô
**_Ms. Marvel_** (tạm dịch tiếng Việt: **_Quý cô Marvel_**) là bộ phim truyền hình ngắn tập Mỹ do Bisha K. Ali tạo ra cho dịch vụ phát trực tuyến Disney+, dựa trên nhân vật Marvel
**Ronaldo Luís Nazário de Lima** (; sinh ngày 18 tháng 9 năm 1976), thường được biết đến với tên gọi **Ronaldo**, là một doanh nhân kiêm cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Brasil
**Ngân hàng máu** là một trung tâm nơi máu có được từ việc hiến máu được thu thập, lưu trữ và bảo quản để sử dụng sau này cho truyền máu. Thuật ngữ "ngân hàng
**Giải bóng chuyền cúp Hoa Lư** là giải thi đấu bóng chuyền thường niên trong hệ thống các giải đấu bóng chuyền Việt Nam và được xem là giải đấu mở màn cho một mùa
nhỏ|326x326px|Trụ sở của [[Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh.]] **Truyền hình ở Việt Nam** bắt đầu xuất hiện từ giữa những năm 1960 tại Sài Gòn (thuộc Việt Nam Cộng hòa trước đây),
**Tùy Dạng Đế** (chữ Hán: 隋煬帝, 569 - 11 tháng 4, 618), có nguồn phiên âm là **Tùy Dượng Đế**, **Tùy Dương Đế** hay **Tùy Dưỡng Đế**, đôi khi còn gọi là **Tùy Minh Đế**
**Phoenix Force** là một thực thể vũ trụ hư cấu xuất hiện trong Marvel Comics. ## Tiểu sử Phoenix Force là một thực thể bất tử, bất khả xâm phạm và là hiện thân bất
**_Avengers: Đế chế Ultron_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Avengers: Age of Ultron_**) là một phim của điện ảnh Hoa Kỳ được xây dựng dựa trên nguyên mẫu các thành viên trong biệt đội siêu anh
nhỏ|Giải bóng rổ các trường Đại Học Mỹ. Hình: Các cầu thủ của Học viện Hải quân Hoa Kỳ đang tấn công. **Bóng rổ** là một môn thể thao đồng đội, trong đó hai đội,
hay gọi tắt là là loạt light novel do Kinugasa Shōgo sáng tác và Tomose Shunsaku minh hoạ. Được Media Factory xuất bản dưới ấn hiệu MF Bunko J kể từ ngày 25 tháng 5
MÔ TẢ SẢN PHẨMBộ Trị Mụn Dậy Thì, Mụn Trứng Cá Lá Home Không Sưng Đỏ - Không Bong Da - Không Bắt Nắng Ngăn ngừa mụn tái phát đến 99% Bộ sản phẩm tiện
Thâm quầng mắt, bọng mắt to do các nguyên nhân khác nhau đều khiến đôi mắt bạn trở nên xấu xí.Kem tгị thâm và bọng mắt Rozge Vanilyx Under Eye Cream 85g chiết xuất thiên
MÔ TẢ SẢN PHẨMBộ Trị Mụn Dậy Thì, Mụn Trứng Cá Lá Home Không Sưng Đỏ - Không Bong Da - Không Bắt Nắng Ngăn ngừa mụn tái phát đến 99% Bộ sản phẩm tiện
Bông Trang Điểm Silicon Vacosi Silisponge Các LoạiThương hiệu: VacosiXuất xứ: Hàn QuốcMút trang điểm silicon (Silisponge) mới xuất hiện được giới thiệu là có khả năng tán nền tuyệt vời hơn cả những loại
**Giải bóng đá Vô địch Quốc gia 2022,** tên gọi chính thức là **Giải bóng đá Vô địch Quốc gia Night Wolf 2022** () vì lý do tài trợ, là mùa giải chuyên nghiệp thứ
**Đế quốc Bồ Đào Nha** () là đế quốc ra đời sớm nhất và kéo dài nhất trong lịch sử những đế quốc thực dân Châu Âu, kéo dài gần 6 thế kỷ, bắt đầu
**Truyền hình kỹ thuật số** (tiếng Anh: **Digital television** - **DTV**) là một hệ thống viễn thông phát và nhận tín hiệu hình ảnh và âm thanh bằng các tín hiệu kỹ thuật số, trái
nhỏ|300x300px|Minh họa của James McBryde cho câu chuyện "Oh, Whistle, And I'll Come To You, My Lad" của [[M. R. James.]] **Truyện ma** có thể là bất kỳ tác phẩm hư cấu, hoặc vở kịch
**Đê Hồng Đức** là tuyến đê biển cổ, được đắp từ năm 1472 đến năm 1474, niên hiệu Hồng Đức thời vua Lê Thánh Tông để ngăn nước mặn xâm nhập vào vùng ven biển
**Bóng chuyền** là 1 môn thể thao Olympic, trong đó 2 đội được tách ra bởi 1 tấm lưới. Mỗi đội cố gắng ghi điểm bằng cách đưa được trái bóng chạm phần sân đối
Người Bóng Bay Sau 13.67, Chan Ho Kei là cái tên được biết đến rộng rãi trong giới nhà văn trinh thám Hồng Kông nói riêng và Hoa ngữ nói chung. Từ một lập trình
**Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2022** (), tên chính thức là **AFF Mitsubishi Electric Cup 2022** vì lý do tài trợ (cũng thường được gọi là **AFF Cup 2022**), là lần tổ
nhỏ|[[Trường Trung học phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai, một địa điểm gắn liền với truyền thuyết đô thị Việt Nam về hồn ma áo tím.]] **Truyền thuyết đô thị Việt Nam** là những câu
Xà bông Diếp Cá của SOTF được làm theo công thức riêng, dùng dầu thực vật tự ép chất lượng tốt từ Hà Giang là Dầu hạt trà, dầu hạt lanh, dầu mè rừng, kết
Xà bông Tía tô củaSOTF được làm theo công thức riêng, dùng dầu thực vật tự ép chất lượng tốt từ Hà Giang là Dầu hạt trà, dầu hạt lanh, dầu mè rừng, kết hợp
**_Vang bóng một thời_** là một tập truyện ngắn và tùy bút của nhà văn Nguyễn Tuân. Tác phẩm được nhà xuất bản Tân Dân xuất bản lần đầu tiên năm 1940. ## Nội dung
nhỏ|Kiến thức truyền thông **Kiến thức truyền thông** xoay quanh các thực tiễn cho phép mọi người truy cập, đánh giá phê bình và tạo hoặc điều khiển phương tiện truyền thông. Kiến thức truyền
**Câu lạc bộ bóng đá Công an Thành phố Hồ Chí Minh** là một câu lạc bộ bóng đá có trụ sở ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đội bóng này là hậu thân của
**Alexandre de Rhodes** (15 tháng 3 năm 1593 – 5 tháng 11 năm 1660) là một nhà truyền giáo Dòng Tên và một nhà ngôn ngữ học người Avignon. Ông là một trong những giáo
**Cuộc đời lớn** (tiếng Hàn: 자이언트, tiếng Anh: _Giant_) hay còn có tên khác _Yêu và Hận_ là bộ phim truyền hình do đài SBS (Hàn Quốc) sản xuất.Đây là bộ phim nằm trong dự
**Giải bóng đá nữ vô địch quốc gia 2005** có tên gọi chính thức là **Giải bóng đá nữ vô địch Quốc gia - Cúp Agribank 2005** là mùa giải thứ 8 của Giải bóng