Billy Wilder (22 tháng 6 năm 1906 – 27 tháng 3 năm 2002) là một nhà điện ảnh người Mỹ gốc Áo. Trong vai trò đạo diễn, biên kịch, nhà sản xuất, ông đã cho ra đời hơn 60 bộ phim trong sự nghiệp kéo dài hơn 50 năm, nhiều tác phẩm trong số đó như The Lost Weekend, Some Like It Hot, Sunset Boulevard được đã được coi là những bộ phim kinh điển của Điện ảnh Mỹ. Billy Wilder là đạo diễn thành công trong nhiều thể loại phim, từ phim đen, phim chiến tranh cho tới phim hài, ông là một trong những nhà làm phim nổi bật nhất của Hollywood giai đoạn hoàng kim thập niên 1930 và 1940. Trong sự nghiệp của mình Wilder đã giành tổng cộng 6 giải Oscar ở nhiều hạng mục và được đề cử cho 15 giải Oscar khác, trong Danh sách 100 phim hay nhất của Viện phim Mỹ ông là một trong 3 đạo diễn có 4 phim lọt vào danh sách.
Tiểu sử
Billy Wilder, tên khai sinh Samuel Wilder, sinh năm 1906 tại Sucha Beskidzka, Đế quốc Áo-Hung (nay thuộc Ba Lan) trong một gia đình Do Thái làm nghề kinh doanh bánh kẹo. Sau đó gia đình Wilder chuyển tới Viên nơi Billy theo học phổ thông và Đại học Viên rồi bỏ giữa chừng để trở thành nhà báo. Để phát triển sự nghiệp Wilder quyết định tới sống và làm việc tại Berlin, Đức.
Sự nghiệp
Trong thời gian làm việc ở Đức, Billy Wilder bắt đầu hoàn thiện khả năng viết kịch bản phim, ông cùng một số đồng nghiệp như Fred Zinnemann và Robert Siodmak đã viết kịch bản cho bộ phim Menschen am Sonntag (1929). Sau khi Adolf Hitler lên nắm quyền, Wilder, một người Do Thái, phải bỏ Berlin để tới Paris rồi sau đó di cư sang Hoa Kỳ năm 1933.
Billy Wilder bắt đầu sự nghiệp điện ảnh ở Hollywood trong vai trò biên kịch. Thành công đầu tiên của ông là kịch bản bộ phim Ninotchka (1939), một tác phẩm của Ernst Lubitsch với vai chính được giao cho Greta Garbo. Bộ phim sau khi công chiếu đã nhận được nhiều phản ứng tích cực, bản thân Wilder cũng có được đề cử giải Oscar đầu tiên ở hạng mục Kịch bản chuyển thể. Trong vòng 12 năm, Wilder và Charles Brackett, đồng tác giả kịch bản của Ninotchka, viết chung rất nhiều kịch bản khác trong đó có nhiều tác phẩm thành công như Hold Back the Dawn hay Ball of Fire.
Năm 1942 Billy Wilder đạo diễn bộ phim đầu tay của ông có tựa đề The Major and the Minor. Năm 1944 tài năng đạo diễn của Wilder được khẳng định với bộ phim đen xuất sắc Double Indemnity, tác phẩm được coi là đỉnh cao của dòng phim đen Hollywood trong đó hai nhân vật chính (do Barbara Stanwyck và Fred MacMurray thủ vai) tìm cách tạo ra một vụ giết người hoàn hảo để dành tiền bảo hiểm. Hai năm sau Double Indemnity, Billy Wilder có được hai giải Oscar đầu tiên ở hạng mục đạo diễn và kịch bản chuyển thể cho bộ phim The Lost Weekend, tác phẩm lớn đầu tiên của Hollywood đề cập tới tệ nghiện rượu. Năm 1950 Wilder cho ra đời Sunset Boulevard, một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông. Trong thập niên 1950, Wilder còn cho ra đời nhiều phim có nội dung u ám khác như Ace in the Hole (1952), Stalag 17 (1953) hay Witness for the Prosecution (1957).
Kể từ giữa thập niên 1950, Billy Wilder bắt đầu hướng tới một thể loại phim khác, đó là phim hài. Ông lập tức giành được nhiều thành công trong thể loại này với những phim hài xuất sắc như Sabrina (1954), The Seven Year Itch (1955), Some Like It Hot (1959) hay The Apartment (1960). Năm 1966, Billy Wilder có đề cử Oscar cuối cùng với The Fortune Cookie. Kể từ cuối thập niên 1960, sự nghiệp của Wilder bắt đầu đi xuống khi các bộ phim của ông như The Private Life of Sherlock Holmes, Fedora hay Buddy Buddy không nhận được phản ứng tốt từ giới phê bình và công chúng, Buddy Buddy (1981) cũng là bộ phim cuối cùng trong sự nghiệp của đạo diễn. Bản thân các hãng phim Hollywood cũng không còn ưa thích phong cách của Wilder và không tiếp tục giao phim cho ông đạo diễn.
Năm 1986 Billy Wilder được Viện phim Mỹ trao Giải Thành tựu trọn đời, hai năm sau ông được Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh trao Giải tưởng niệm Irving G. Thalberg. Năm 1993 ông đoạt giải Gấu vàng danh dự của Liên hoan phim Berlin. Năm 1994, ông được Viện Goethe của Đức trao tặng Huy chương Goethe. Billy Wilder qua đời năm 2002 tại Los Angeles, California, ông được chôn cất tại Westwood Village Memorial Park Cemetery bên cạnh nhiều diễn viên yêu thích của ông như Jack Lemmon hay Marilyn Monroe.
Giải Oscar
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Billy Wilder** (22 tháng 6 năm 1906 – 27 tháng 3 năm 2002) là một nhà điện ảnh người Mỹ gốc Áo. Trong vai trò đạo diễn, biên kịch, nhà sản xuất, ông đã cho
**_Sunset Boulevard_** (_Đại lộ Hoàng hôn_) là một bộ phim Mỹ của đạo diễn Billy Wilder công chiếu lần đầu năm 1950. Tên của phim được đặt theo đại lộ chính chạy dọc qua Los
**_Some Like It Hot_** (1959) là một bộ phim hài Mỹ, đạo diễn Billy Wilder và vai chính Marilyn Monroe, Tony Curtis và Jack Lemmon. Các diễn viên phụ gồm George Raft, Joe E. Brown,
**_The Seven Year Itch_** là bộ phim lãng mạn hài hước Mỹ năm 1955, dựa trên vở kịch cùng tên của George Axelrod. Bộ phim do Billy Wilder đồng sáng tác và đạo diễn, với
**_Sabrina_** là một bộ phim năm 1954 đạo diễn Billy Wilder và Ernest Lehman, chuyển thể từ vở kịch của Samuel A. Taylor _Sabrina Fair_ (Ở Anh, bộ phim mang tên **_Sabrina Fair_**). Bộ phim
**Marilyn Monroe** (; tên khai sinh **Norma Jeane Mortenson**; 1 tháng 6 năm 1926 – 4 tháng 8 năm 1962) là một nữ diễn viên, người mẫu và ca sĩ người Mỹ. Nổi tiếng với hình
thumb|[[Trần Mộc Thắng, đạo diễn của điện ảnh Hồng Kông.]] **Đạo diễn** là người chịu trách nhiệm chỉ đạo quá trình thực hiện một tác phẩm nghe nhìn, thường là điện ảnh hoặc truyền hình.
**Giải của Hội phê bình phim New York cho đạo diễn xuất sắc nhất** là một trong các giải của Hội phê bình phim New York để vinh danh thành tựu xuất sắc nhất của
**_Bản danh sách của Schindler_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Schindler's List_**) là một bộ phim điện ảnh chính kịch cổ trang sử thi của Hoa Kỳ sản xuất và phát hành năm 1993 do Steven
**_Mulholland Drive_** (hay cách điệu hóa **_Mulholland Dr._**) là một bộ phim điện ảnh thuộc thể loại neo-noir giật gân, bí ẩn và tâm lý của Mỹ và Pháp ra mắt năm 2001 do David
**Saul Bass** (; 5 tháng 8 năm 1920 – 25 tháng 4 năm 1996) là một nhà thiết kế đồ hoạ và nhà làm phim đoạt giải Oscar, được biết đến nhiều nhất với các
thumb|upright=1.1|Hepburn hóa thân thành Công chúa Ann trong _[[Roman Holiday_]] Audrey Hepburn (4 tháng 5 năm 1929 – 20 tháng 1 năm 1993) là nữ diễn viên người Vương quốc Liên hiệp Anh hoạt động
**Shirley MacLaine** (sinh ngày 24 tháng 4 năm 1934) là một nữ diễn viên múa, kịch nghệ và điện ảnh Hoa Kỳ, đã đoạt giải Oscar cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Bà
**Mycroft Holmes** là một nhân vật trong loạt truyện _Những cuộc phiêu lưu của Sherlock Holmes_ của tác giả Arthur Conan Doyle. ## Hành trạng Mycroft Holmes là anh trai của nhân vật chính Sherlock
**Francis Paul Veber** (sinh ngày 28 tháng 7 năm 1937) là một đạo diễn, nhà biên kịch, nhà sản xuất và nhà viết kịch người Pháp. Ông đã biên kích và đạo diễn phim Mỹ
**Cameron Bruce Crowe** (sinh ngày 13 tháng 7 năm 1957) là một đạo diễn, nhà sản xuất, nhà biên kịch, nhà báo, tác giả và nam diễn viên người Mỹ. Trước khi gia nhập ngành
**New Hollywood** (Hollywood mới) hay **American New Wave** (Làn sóng mới Mỹ) là một giai đoạn trong lịch sử điện ảnh Hoa Kỳ từ giữa thập niên 1960 đến đầu thập niên 1980 khi một
**Áo**, quốc hiệu là **Cộng hòa Áo**, là một quốc gia không giáp biển nằm tại Trung Âu. Quốc gia này tiếp giáp với Cộng hòa Séc và Đức về phía bắc, Hungary và Slovakia
File:2002 Events Collage.png|Từ bên trái, theo chiều kim đồng hồ: Thế vận hội Mùa đông 2002 được tổ chức tại Thành phố Salt Lake; Vương Thái hậu Elizabeth và cô con gái là Vương nữ
**Giải Bodil cho phim Mỹ hay nhất** là một Giải Bodil được trao hàng năm cho phim Mỹ được bầu chọn là hay nhất. Cho tới năm 1961, giải mang tên "Phim Mỹ hay nhất",
**Giải Phim châu Âu** là một giải do Viện Hàn lâm Phim châu Âu (_European Film Academy_) trao hàng năm cho các thành tựu trong ngành điện ảnh châu Âu. Giải gồm trên 10 thể
**James Maitland Stewart** (20 tháng 5 năm 1908 – 2 tháng 7 năm 1997), thường được biết đến với tên **Jimmy Stewart**, là một nam diễn viên điện ảnh, sân khấu người Mỹ, là một
**Giải Oscar cho kịch bản gốc xuất sắc nhất** (tiếng Anh: _Academy Award for Best Original Screenplay_) là một hạng mục của giải Oscar dành cho kịch bản hay nhất, không dựa trên một ấn
**Giải Quả cầu vàng cho kịch bản hay nhất** là một giải Quả cầu vàng của Hiệp hội báo chí nước ngoài ở Hollywood trao hàng năm cho kịch bản phim được cho là hay
**Giải Quả cầu vàng cho phim chính kịch hay nhất** là một giải thưởng điện ảnh được Hiệp hội báo chí nước ngoài ở Hollywood tổ chức thường niên kể từ năm 1944. từ khi
**Giải Oscar cho truyện gốc xuất sắc nhất** (tên bản ngữ tiếng Anh: _Academy Award for Best Story_) là một trong các giải Oscar được phát cho truyện gốc hay nhất từ năm 1928 tới
**Danh sách 100 phim hay nhất của Viện phim Mỹ** (tiếng Anh: _AFI’s 100 Years...100 Movies_) là danh sách 100 bộ phim Mỹ được coi là hay nhất của nền điện ảnh nước này trong
**Khách sạn Ritz** là một khách sạn nổi tiếng và đặc biệt sang trọng ở Paris. Nằm ở số 15, quảng trường Vendôme thuộc quận 1, khánh sạn này được mở vào ngày 1 tháng
**Humphrey DeForest Bogart**, thường được biết tới với tên **Humphrey Bogart** (25 tháng 12 năm 1899 – 14 tháng 1 năm 1957) là một diễn viên người Mỹ. Tuy chỉ một lần giành Giải Oscar
**Barbara Stanwyck** (16 tháng 7 năm 1907 – 20 tháng 1 năm 1990) là một nữ diễn viên của điện ảnh và truyền hình Hoa Kỳ. Bà được biết tới qua những vai diễn xuất
**Satyajit Ray** ( ) (2 tháng 5 năm 1921 – 23 tháng 4 năm 1992) là nhà làm phim tiếng Bengali nổi tiếng của Ấn Độ. Ông được xem là tác giả phim hạng nhất
**Westwood Village Memorial Park Cemetery** là một nghĩa trang nằm ở Westwood thuộc Los Angeles, California, Hoa Kỳ. Nghĩa trang là nơi an nghỉ của nhiều ngôi sao điện ảnh cũng như các nhân vật
Huy chương Goethe (mặt phải) Huy chương Goethe (mặt trái) **Huy chương Goethe** (tiếng Đức: **Goethe-Medaille**) là một giải thưởng hàng năm của Viện Goethe trao cho những người nước ngoài có đóng góp vào
**Tony Curtis** (tên lúc sinh là **Bernard Schwartz**; 3 tháng 6 năm 192529 tháng 9 năm 2010) là một diễn viên điện ảnh người Mỹ có sự nghiệp kéo dài sáu thập kỷ nhưng đã
Marilyn Monroe mặc một chiếc đầm trắng trong bộ phim _The Seven Year Itch_ (1955) của đạo diễn Billy Wilder. Trang phục do nhà tạo mẫu William Travilla thiết kế và xuất hiện trong một
thumb|Hellmuth Karasek (trái) và Jens Rusch **Hellmuth Karasek** (4 tháng 1 năm 1934 – 29 tháng 9 năm 2015) là một ký giả Đức, một nhà phê bình văn học, nhà văn, tác giả nhiều
nhỏ|Giải Quả cầu vàng cho nam diễn viên phim ca nhạc hoặc phim hài xuất sắc nhất **Giải Quả cầu vàng cho nam diễn viên điện ảnh xuất sắc nhất – ca nhạc hoặc hài**
**_Kick Buttowski: Siêu liều ngoại ô_** là một bộ phim hoạt hình truyền hình Mỹ được sản xuất và điều hành bởi nhà làm phim hoạt hình Sandro Corsaro, kể về một cậu bé tên
**_Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên_** () là một phim truyền hình do Michael Landon tổng đạo diễn, được xuất phẩm trong giai đoạn 1974—1983 trên sóng NBC. ## Lịch sử Thập niên 1970, hoàn
**_Inside the Actors Studio_** là một chương trình truyền hình dạng talk show do James Lipton chủ trì và được phát sóng trên kênh truyền hình cáp Bravo của Hoa Kỳ. Đây là chương trình
**Ryan Rodney Reynolds** (sinh ngày 23 tháng 10 năm 1976) là nam diễn viên, nhà sản xuất phim người Canada. Anh bắt đầu sự nghiệp của mình với vai chính trong vở kịch xà phòng
**Giải Grammy lần thứ 64** được tổ chức tại sân vận động MGM Grand Garden Arena (Las Vegas) vào ngày 3 tháng 4 năm 2022. Giải thưởng này ghi nhận những bản thu âm, sáng
**Maxwell Lemuel** "**Max**" **Roach** (ngày 10 tháng 1 năm 1924 – ngày 16 tháng 8 năm 2007) là một nhà soạn nhạc, tay trống và nhạc cụ gõ nhạc jazz. Là một nghệ sĩ tiên
Ngày **14 tháng 3** là ngày thứ 73 (74 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 292 ngày trong năm. ## Sự kiện *313 – Hoàng đế Lưu Thông của Hán Triệu cho người đầu
**Giải Oscar cho nhạc phim xuất sắc nhất** là một trong các giải Oscar được Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh trao tặng hàng năm cho nhạc viết riêng cho một
**Brad Douglas Paisley** (sinh ngày 28 tháng 10 năm 1972) là một ca sĩ - nhạc sĩ nhạc đồng quê và nghệ sĩ ghi-tar người Mỹ. Phong cách của anh ấy pha trộn giữa nhạc
**Giải Pulitzer cho tác phẩm hư cấu** (tiếng Anh: **Pulitzer Prize for Fiction**) là một giải thưởng văn học của Hoa Kỳ, dành cho những tác phẩm hư cấu xuất sắc do một nhà văn
**_Bố ngoan, bố hư_** (tựa tiếng Anh: _Daddy's Home_) là một bộ phim hài của Mỹ năm 2015 do Sean Anders đạo diễn, kịch bản viết bởi Brian Burns, Anders và John Morris. Bộ phim
**Giải Quả cầu vàng
lần thứ 74** 8 tháng 1 năm 2017
Phim chính kịch hay nhất:
**_Bitches Brew_** là một album phòng thu đôi của nghệ sĩ nhạc jazz Miles Davis, phát hành vào tháng 4 năm 1970 bởi Columbia Records. Album tiếp nối sự thử nghiệm với nhạc cụ điện