Bayan-Ölgii (; , Baı-Ólke, cái nôi/vùng giàu có, còn được viết là Olgiy, Ulgii,v.v.) là tỉnh cực tây trong số 21 tỉnh (aimag) của Mông Cổ. Là tỉnh duy nhất của đất nước có phần lớn cư dân là người Kazakh và theo Hồi giáo, nó được hình thành từ tháng 8 năm 1940. Tỉnh lị là Ölgii.
Địa lý
Bayan-Ölgii nằm ở cực tây của đất nước, và có biên giới với Nga (giáp các nước cộng hòa tự trị Altai và Tuva) và Trung Quốc (giáp khu tự trị Tân Cương). Biên giới giữa Nga và Trung Quốc kéo dài khá ngắn và điểm cực tây của Mông Cổ chỉ cách điểm cực đông của Kazakhstan 40 km. Bên trong Mông Cổ, các tỉnh lân cận là Uvs ở phía đông bắc và Khovd ở phía đông nam.
nhỏ|trái|Hồ Tolbo
Bayan-Ölgii là tỉnh cao nhất tại Mông Cổ. Hầu hết địa bàn tỉnh thuộc dãy núi Altay thuộc Mông Cổ, ở điểm chuyển giao với dãy Altay thuộc Nga. Khoảng 10% lãnh thổ của tỉnh có rừng bao phủ, phần lớn là rừng thông Siberi.
Đỉnh Nairamdal (hay Đỉnh Hữu Nghị, tiếng Trung: 友谊峰, Hữu Nghị phong) thuộc rặng núi Altai Tavan Bogd (núi 5 thánh) là điểm ngã ba biên giới. Khoảng 2,5 km xa về phía nam thuộc biên giới Mông Cổ-Trung Quốc, đỉnh Hüiten là điểm cao nhất tại Mông Cổ với 4374 m. Rặng núi này bao gồm một số sông băng, như Sông băng Potanin dài 19 km, và chỉ có những người thám hiểm chuyên nghiệp được sự hướng dẫn của người chỉ dẫn bản địa mới có thể tiếp cận được.
Sông Khovd khởi nguồn từ tỉnh này. Sông được cấp nước từ ba hồ Khoton, Khurgan, và Dayan, và hồ Khar-Us tại tỉnh Khovd. Hồ Tolbo là một hồ nước mặn lớn và cách 50 km về phía nam của tỉnh lị. Nước trong hồ Tolbo có đặc điểm là trong và lạnh vì nằm trên độ cao 2.080 m.
Dân cư
[[Ölgii (thành phố)|Ölgii]]
Hầu hết cư dân trong tỉnh Bayan-Ölgii là người Kazakh (88,7%). Các dân tộc khác gồm Uriankhai (7,2%), hai phân nhóm người Mông Cổ là Dörvöd (1,5%), và Khalkha, người Tuva và người Khoshut. Một phần đáng kể cư dân trong tỉnh coi tiếng Kazakh là ngôn ngữ mẹ đẻ và tiếng Mông Cổ chỉ là ngôn ngữ thứ hai.
Sau khi chế độ cộng sản tại Liên Xô cũ và Mông Cổ sụp đổ, nhiều cư dân Bayan-Ölgii đã chuyển tới Kazakhstan sinh sống để tìm một tương lai tốt hơn. Điều này đã dẫn tới sự sụt giảm dân số đáng kể trong tỉnh trong thời kỳ 1991-1993, khi đó xấp xỉ 30.000 người đã hồi hương về Kazakhstan. Sau đó, một số người hồi hương này đã quay trở lại tỉnh sinh sống và góp phần làm cho dân số tỉnh tiếp tục tăng trưởng.
Văn hóa
Văn hóa của người Kazakh đa số trong tỉnh chịu ảnh hưởng mạnh của truyền thống Hồi giáo. Nhà thờ Hồi giáo tại Ölgii cũng là những Trung tâm Hồi giáo tại Mông Cổ. Các công trình Nhà thờ trong thành phố tỉnh lị thường ở những góc khác thường do chúng phải dược đặt sao cho hướng chính xác về thánh địa Mecca. Cũng có một Madrasah (trường Hồi giáo) tại nhà thờ. Tỉnh được biết đến với phương pháp săn bắn truyền thống là sử dụng đại bàng đã được huấn luyện.
Giao thông
Sân bay Ölgii (ULG/ZMUL) có một đường bay không được lát tới tận năm 2011. Sân bay có các chuyến bay đều đặn tới thủ đô Ulaanbaatar và các chuyến bay không thường kỳ đến Almaty tại Kazakhstan.
Bayan-Ölgii có một xa lộ nối với Nga bắt đầu tại Tsagaannuur. Biên giới với Trung Quốc chỉ được mở cửa trong một thời gian ngắn vào mùa hè.
Vườn quốc gia
Vườn quốc gia Altai Tavan Bogd có diện tích lên tới 6.362 km² và có vị trí ở phía nam đỉnh núi cao nhất Mông Cổ. Vườn quốc gia này có các hồ Khoton, Khurgan và Dayan. Khu vực bảo tồn là nơi cư trú an toàn cho nhiều loài động vật núi cao, như cừu Argali, dê núi (Capra spp.), hươu đỏ, chồn đá, nai sừng tấm châu Âu, gà tuyết và chim ưng vàng.
Khu bảo tồn Khökh Serkhiin Nuruu (659 km²) và Vườn quốc gia Siilkhemiin Nuruu (1.428 km²) cũng là những nơi cư trú an toàn cho các loài động vật hoang dã.
Khu bảo tồn thiên nhiên Develiin Aral (103 km²) được thành lập xung quanh Đảo Develiin tại nơi hợp lưu giữa hai sông Lsan Khooloi và Khovd. Khu được lập ra từ năm 2000 để bảo vệ nhiều loài chim và động vật khác nhau bao gồm gà lôi, lợn rừng, và hải ly.
Vườn quốc gia Tsambagarav Uul có diện tích 1.115 km² đất đai quanh các sông băng gần tỉnh Khovd được lập ra để bảo vệ loài báo tuyết sinh sống tại đây cùng các loài động vật khác.
Hành chính
Các sum của Bayan-Ölgii
* - bao gồm Tsagaannuur
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Bayan-Ölgii** (; , Baı-Ólke, _cái nôi/vùng giàu có_, còn được viết là Olgiy, Ulgii,v.v.) là tỉnh cực tây trong số 21 tỉnh (aimag) của Mông Cổ. Là tỉnh duy nhất của đất nước có phần
**Bayannuur** (tiếng Mông Cổ: Баяннуур) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 4.794 người. Giống như các sum khác của Bayan-Ölgii, dân cư
**Tsagaannuur** (tiếng Mông Cổ: Цагааннуур, _hồ trắng_) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 1.436 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh.
**Altai** (tiếng Mông Cổ: Алтай) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 3.983 người. ## Lịch sử Sum Altai được thành lập vào
**Buyant** (tiếng Mông Cổ: Толбо) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 2.952 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Địa
**Tsengel** (tiếng Mông Cổ: Цэнгэл) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 8.744 người. Không như ở các sum khác, dân cư chủ
**Bugat** (tiếng Mông Cổ: Бугат) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 3.487 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Địa
**Bulgan** (tiếng Mông Cổ: Булган) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 5.216 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Địa
**Ölgii** (, , , ) là thủ phủ của tỉnh Bayan-Ölgii tại Mông Cổ, bên bờ sông Khovd, ở nơi xa nhất về phía tây của đất nước. Thành phố nằm trên độ cao 1710
**Uvs** () là một trong 21 aimag (tỉnh) của Mông Cổ. Tỉnh nằm ở miền tây đất nước, cách thủ đô Ulaanbaatar 1336 km. Tỉnh lị là Ulaangom, nằm 936m trên mực nước biển. Tên của
**Khovd** () là một trong 21 aimag (tỉnh) của Mông Cổ, nằm tại phía tây của đất nước. Tỉnh lị có cùng tên là Khovd. Khovd cách thủ đô Ulan Bator xấp xỉ 1.580 km. Tỉnh
**Ulaankhus** (tiếng Mông Cổ: Улаанхус) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum 8.010 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Lịch sử
**Nogoonnuur** (tiếng Mông Cổ: Ногооннуур, _hồ xanh lục_) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 6.003 người. Dân cư chủ yếu là người
**Delüün** (tiếng Mông Cổ: Дэлүүн) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 6.994 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Địa
**Tolbo** (tiếng Mông Cổ: Толбо) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 3.939 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Lịch
**Sân bay Ölgii** là một sân bay công cộng nằm tại Ölgii, thủ phủ tỉnh Bayan-Ölgii tại Mông Cổ. ## Hãng hàng không và điểm đến
**Altantsögts** (tiếng Mông Cổ: Алтанцөгц) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 2.684 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Địa
**Sagsai** (tiếng Mông Cổ: Сагсай) là một sum của tỉnh Bayan-Ölgii tại miền tây Mông Cổ. Vào năm 2014, dân số của sum là 4.945 người. Dân cư chủ yếu là người Kazakh. ## Địa
**Bilüü** (tiếng Mông Cổ: Билүү) là một khu định cư ở sum Ulaankhus, tỉnh Bayan-Ölgii, miền tây Mông Cổ. Đây là trung tâm sum Ulaankhus. Năm 2006, dân số của khu định cư là 1.480
**Tân Cương** (; ; bính âm bưu chính: **Sinkiang**), tên chính thức là **Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương**, là một khu vực tự trị tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm
**Cộng hòa Altai** (, _Respublika Altay_, ; tiếng Altay: , _Altay Respublika_) hay **Cộng Hòa A Nhĩ Thái** (阿爾泰共和國) là một chủ thể liên bang của Nga (một nước cộng hòa). Cộng hòa Altai là
nhỏ|phải|Một con đại bàng vàng đã được thuần hóa ở vùng Trung Á nhỏ|phải|Đại bàng vàng, con vật biểu tượng của vùng Trung Á **Đi săn với đại bàng** là những cuộc đi săn truyền
**Vườn quốc gia Altay Tavan Bogd** (, _Khu phức hợp thiên nhiên Ngũ Thánh Altay_) là một vườn quốc gia nằm ở tỉnh Bayan-Ölgii, Mông Cổ. Nó bao gồm khối núi Tavan Bogd phần thuộc
**Tranh khắc đá trên dãy Altay** là di sản thế giới được UNESCO công nhận nằm tại tỉnh Bayan-Ölgii, Mông Cổ. Đây là các tác phẩm điêu khắc trên đá minh họa cho sự phát
**Tiếng Kazakh** (, қазақша, __, _qazaqşa_, , _قازاقشا_; phát âm ) là một ngôn ngữ Turk thuộc về nhánh Kipchak (hay Turk Tây Bắc), và có quan hệ gần với tiếng Nogai, tiếng Kyrgyz, và
**Hồ Tal** (tiếng Mông Cổ: Тал-Нуур) là một hồ nước ngọt ở sum Delüün, tỉnh Bayan-Ölgii, Mông Cổ. Nó nằm ở độ cao 2577 m so với mực nước biển. Đường bờ hồ dài 32,9 km,