✨1000 Bộ Não

Giới thiệu tác giả

• Jeffrey Hawkins là một doanh nhân, nhà khoa học thần kinh và kỹ sư người Mỹ. Ông đồng sáng lập Palm Computing — nơi ông đồng sáng tạo ra PalmPilot và Treo — và Handspring. Sau đó, ông chuyển sang làm việc về khoa học thần kinh, thành lập Trung tâm khoa học thần kinh lý thuyết Redwood vào năm 2002.

Lời nói đầu/Giới thiệu sách

• Đừng đọc cuốn sách này trước khi đi ngủ. Nó chẳng đáng sợ và cũng không gây ác mộng đâu. Nhưng nó gây phấn khích tột độ và sẽ biến trí óc bạn thành một cơn lốc quay cuồng với những ý tưởng đầy thú vị, và thay vì đi ngủ, bạn sẽ muốn chạy đi kể ngay cho ai đó. Chính tôi, người viết lời tựa, là nạn nhân của cơn lốc này, và tôi hy vọng rằng các bạn cũng thấy vậy.

• Charles Darwin là một nhà khoa học hiếm hoi có đủ phương tiện để nghiên cứu ngoài trường đại học mà không cần chính phủ tài trợ. Jeff Hawkins hẳn cũng chẳng thích bị gọi là một nhà khoa học tự chủ theo kiểu Thung lũng Silicon nhưng, chà, bạn thấy điểm tương đồng rồi đấy. Ý tưởng đây sức mạnh của Darwin là quá cách mạng để gây được chú ý nếu chỉ được viết trong một bài báo ngắn, và gần như chẳng có ai quan tâm đến các bài báo chung của Darwin-Wallace năm 1858 cả. Như chính Darwin đã nói, ý tưởng đó cần được thể hiện bằng cả một pho sách. Và quả vậy, một năm sau, cuốn sách vĩ đại của ông đã làm rung chuyển mọi nền móng thời Victoria.

Mục lục

Tóm tắt nội dung

• Phần 1: Hiểu biết mới về não bộ Dù đã có những tiến bộ vượt bậc trong nhiều năm qua, khoa học thần kinh vẫn là lĩnh vực tạo ra nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời. Chúng ta biết rằng não kết hợp các cảm giác đầu vào từ khắp nơi trên cơ thể thành một nhận thức duy nhất, nhưng không biết bằng cách nào. Chúng ta nghĩ bộ não có thể “tính toán” theo một nghĩa nào đó, nhưng chẳng thể nói chắc những phép tính đó là gì. Chúng ta tin rằng bộ não được tổ chức theo hệ thống phân cấp, với các phần khác nhau phối hợp hoạt động để tạo nên một mô hình duy nhất của thế giới, nhưng chúng ta không thể giải thích những phần đó được phân biệt như thế nào hay cộng tác với nhau ra sao. Jeff Hawkins lập luận rằng rất khó trả lời các câu hỏi về bộ não vì bức tranh cơ bản của chúng ta về cách thức hoạt động của bộ não là sai. Từ đó, Hawkins mang đến một cách tiếp cận hoàn toàn mới đối với bộ não, với những hàm ý đáng kinh ngạc. Theo “Thuyết Ngàn não về trí tuệ” của Hawkins, bộ não của chúng ta được tổ chức thành vô số đơn vị tính toán riêng lẻ, được gọi là các cột vỏ não. Tất cả các cột này đều xử lý thông tin từ thế giới bên ngoài theo cùng một cách và mỗi cột xây dựng một mô hình hoàn chỉnh về thế giới. Nhưng vì mỗi cột có những kết nối khác nhau với phần còn lại của phần thân nên mỗi cột có một hệ quy chiếu duy nhất. Não sắp xếp tất cả những mô hình đó bằng cách tiến hành bỏ phiếu. Do đó, công việc cơ bản của bộ não không phải là xây dựng một ý nghĩ đơn lẻ mà là quản lý hàng nghìn suy nghĩ riêng lẻ mà nó có ở mọi thời điểm. Với góc nhìn mới đầy thuyết phục này, Hawkins có thể đánh giá lại một số vấn đề hóc búa nhất của khoa học thần kinh, như tại sao cảm giác đau cần phải đau đớn mới hữu ích, làm sao chúng ta có thể hiểu rằng quan điểm của chúng ta về một vật thay đổi khi chúng ta di chuyển xung quanh nó và tại sao chúng ta có thể có ý thức nhưng các phần riêng lẻ của cơ thể chúng ta thì không.

• Phần 2: Trí tuệ máy Phần nội dung chính tiếp theo bàn đến cách mà hiểu biết mới về trí thông minh có thể dẫn đến AI thực sự thông minh. Hawkins lập luận rằng AI ngày nay không thông minh. Trí tuệ thực sự đòi hỏi máy móc phải học mô hình thế giới giống như tân vỏ não. Ông cũng giải thích lý do trí tuệ máy không phải một rủi ro hiện sinh như nhiều người vẫn nghĩ. Theo ông, trí tuệ máy sẽ là một trong những công nghệ có lợi nhất mà con người từng tạo ra. Giống như mọi công nghệ khác, sẽ có những người lạm dụng nó, và ông lo lắng về điều đó nhiều hơn về bản thân AI. Theo những phân tích của Hawkins, bản thân trí tuệ máy không phải là rủi ro hiện sinh và ông tin rằng lợi ích sẽ lớn hơn nhược điểm rất nhiều.

• Phần 3: Trí tuệ con ngườik Trong phần 3, Hawkins xem xét những rủi ro cố hữu liên quan đến trí tuệ và kết cấu bộ não của con người. Từ đó, ông thảo luận về các phương án khác nhau mà chúng ta có thể theo đuổi để tăng cơ hội tồn tại. Tác giả bàn đến các sáng kiến và đề xuất hiện có, bằng cách xem xét chúng qua lăng kính của lý thuyết về não bộ, đồng thời phân tích các ý tưởng mới mà theo ông là nên được xem xét.

Trích đoạn

• "Lý thuyết Ngàn não (Thousand Brains Theory) của Jeff Hawkins cũng cần viết thành sách vở. Và khái niệm hệ quy chiếu của ông, rằng “bản thân suy nghĩ cũng là một dạng chuyển động” cũng vậy. Hai ý tưởng này đều đủ sâu sắc để lấp đẩy một cuốn sách. Nhưng đó không phải là tất cả. T. H. Huxley đã có câu nói nổi tiếng sau khi đọc On the Origin of Species (Nguồn gốc các loài): “Tôi thật ngu ngốc làm sao khi không nghĩ đến điều đó.” Ý tôi không phải là các nhà khoa học não bộ cũng nên nói thế khi đọc xong cuốn sách này; nó chứa nhiều ý tưởng hay, chứ không phải một ý tưởng khổng lồ như của Darwin."

Trích đánh giá và nhận xét

• "Tác giả không chỉ trình bày những kiến thức khoa học phức tạp một cách dễ hiểu mà còn đan xen những câu chuyện thực tế, ví dụ sinh động và những suy luận logic để giúp người đọc hình dung rõ ràng hơn về cách thức hoạt động của bộ não." - Trạm Đọc

Ưu điểm

• Nội dung khoa học được trình bày một cách dễ hiểu, logic và hấp dẫn.

• Sử dụng nhiều ví dụ thực tế và hình ảnh minh họa sinh động.

• Đề xuất một lý thuyết mới mẻ và đầy hứa hẹn về trí tuệ con người.

• Kích thích tư duy và khơi gợi niềm đam mê khám phá khoa học.

Nguồn: Trạm Đọc