✨William Charles Cadman
William Charles Cadman (4 tháng 4 năm 1883 - 7 tháng 12 năm 1948) là nhà truyền giáo thuộc Hội Truyền giáo Phúc âm Liên hiệp. Ông được cử đến Quảng Đông, Trung Quốc, rồi sang truyền bá phúc âm tại Việt Nam từ năm 1914 cho đến khi qua đời năm 1948. Ông được an táng tại Đà Lạt. Cadman là nhân tố chính trong nỗ lực hoàn thành bản dịch Kinh Thánh Tin Lành tiếng Việt đầu tiên được ấn hành năm 1926.
Thiếu thời
William Charles Cadman chào đời ngày 4 tháng 4 năm 1883 tại Rotherhithe, ngoại ô Luân Đôn, Anh Quốc, trong một gia đình ngoại đạo. Lớn lên trong bối cảnh xã hội Anh đang chuyển mình mạnh mẽ bởi sự tác động của cuộc cách mạng công nghiệp, cậu theo nghề in ấn để mưu sinh. Tuy nhiên, Cadman tiếp nhận đức tin Cơ Đốc năm 1904, và quyết định sang Canada để theo học tại một trường Kinh Thánh ở Toronto, rồi Viện Đào tạo Truyền giáo ở Nyack, New York, Hoa Kỳ, để chuẩn bị cho mục vụ. Tại đây, ông gặp cô Grace Hazenberg, nhà truyền giáo người Mỹ đã có mặt tại Việt Nam từ năm 1913. William kết hôn với Grace năm 1915.
Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ năm 1914, các nhà truyền giáo bị chính quyền Pháp buộc phải rời khỏi Việt Nam. Năm 1917, Cadman và vợ trở lại Việt Nam và đến Hà Nội, khởi sự xây dựng nhà thờ, trong năm sau, họ thành lập Nhà in Tin Lành. Từ những đóng góp đầy nhiệt tâm của ông bà Cadman mà Nhà thờ Hà Nội lúc ấy được xem là một giáo đoàn vững mạnh, trở thành nhân tố tích cực trong nỗ lực truyền bá phúc âm và thành lập những cơ sở Tin Lành khác tại các địa phương ở miền Bắc. - khởi xướng công cuộc dịch thuật toàn bộ Kinh Thánh sang tiếng Việt. Sau một thời gian gián đoạn, đến năm 1919, Cadman đảm nhận chức trách lãnh đạo nhóm dịch thuật Kinh Thánh gồm có: Bà Cadman, John Drange Olsen, Trần Văn Dõng, Nguyễn Hữu Phúc, và nhà văn Phan Khôi. Năm 1926, bản Kinh Thánh Tin Lành Việt ngữ đầu tiên được xuất bản và phát hành rộng rãi tại Việt Nam.
Năm 1947, trong dịp nghỉ phép tại Hoa Kỳ, Cadman vận động tài chính để mua một máy in mới từ Anh. Ngày 26 tháng 4 năm 1948, ông tái hôn với Anna G. Kegerize. Lẽ ra ông có thể nghỉ ngơi sau hơn 30 năm phục vụ ở hải ngoại, nhưng chỉ hai tháng sau, ông bà trở lại Việt Nam cho nhiệm kỳ thứ sáu của ông. Họ lên Đà Lạt, bắt tay tu sửa, tân trang nhà in, và chuẩn bị di chuyển nhà in từ Hà Nội về đây.
Ông cũng dành thời gian để hiệu đính quyển Thánh Kinh Từ điển. Trong bối cảnh đất nước đang nỗ lực phục hồi sau chiến tranh, Cadman nói, "Tôi cảm nhận sự thúc giục trong việc truyền bá sự cứu rỗi cho những linh hồn hư mất… Vì vậy chúng tôi cố gắng mở lại cơ sở ấn loát Tin Lành... Chúa Giê-xu sẽ trở lại, Ngài sẽ trở lại nay mai. Khi đó chúng ta sẽ đối mặt với Ngài, và sẽ nhận được phần thưởng vì đã trung tín hầu việc Ngài... Khi ẩn trú nơi Ngài, chúng ta có được sự bình yên".
Sau một cơn đau tim trong tháng 11 năm 1948, đến ngày 7 tháng 12 năm 1948, Cadman từ trần tại Đà Lạt. Ông được an táng trong một nghĩa trang ở thành phố này.
Sau nhiều năm bị vùi lấp, đến năm 1999, mộ phần của Cadman đã được tìm thấy lại, trên bia mộ vẫn còn dòng chữ khắc: "Người trung tín cho đến chết".
Hội Thánh Tin Lành Việt Nam đã cải táng mộ phần của ông bà Cadman về Nghĩa trang Tin Lành Ân Từ Viên tại Lái Thiêu, tỉnh Bình Dương.
Di sản
Sau khi đặt chân đến Việt Nam, Cadman hội nhập tốt với nếp sống của người Việt, và có tình cảm gắn bó với các mục sư và tín hữu ở đây. Với nếp sống đạm bạc, Cadman và vợ dong ruỗi đến những thôn làng hẻo lánh ở miền Bắc, vào Hội An, Huế, ra Hà Nội để rao truyền thông điệp phúc âm. Ông luôn tìm cách bảo vệ các mục sư người Việt khi cùng họ tiếp xúc với chính quyền Pháp.
Bản Kinh Thánh Việt ngữ 1926 – Cadman và vợ là nhân tố đóng góp quan trọng trong công trình dịch thuật này – thủ giữ vị trí then chốt trong tiến trình phát triển cộng đồng Kháng Cách tại Việt Nam. Cho đến ngày nay, bản Kinh Thánh này vẫn là ấn bản được yêu thích nhất; đối với nhiều người, không có bản dịch nào khác có thể thay thế được.
Ngoài ra, cơ sở ấn loát do Cadman và vợ thành lập đặc biệt hữu ích trong nỗ lực phổ biến các tác phẩm Cơ Đốc cho mục tiêu truyền bá phúc âm, tu dưỡng tâm linh, và nâng cao kiến thức tôn giáo cho hội thánh Tin Lành còn non trẻ ở Việt Nam.
Cadman còn viết di chúc hiến tặng toàn bộ tài sản để xây dựng Cô nhi viện Tin Lành trên khu đất rộng 18 mẫu Anh ở Hòn Chồng, Nha Trang. Với sự hỗ trợ của Hội Bảo trợ Nhi đồng Quốc tế, cơ sở này khánh thành ngày 4 tháng 9 năm 1953.