Tạ Thu Thâu (chữ Hán: 謝秋收; 5 tháng 5 năm 1906–1945) là một nhà cách mạng chủ nghĩa Marx người Việt đầu thế kỷ 20, một lãnh tụ Cộng sản Đệ Tứ thời sơ khai của các phong trào cộng sản tại Đông Dương.
Tiểu sử
Tạ Thu Thâu sinh tại làng Tân Bình, tổng An Phú, quận Thốt Nốt (sau này tách ra thành lập quận Lấp Vò), tỉnh Long Xuyên (ngày nay thuộc thị trấn Lấp Vò, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp), là con thứ tư trong một gia đình đông con và nghèo khó. Cha ông là Tạ Văn Sóc làm nghề thợ mộc kiêm nghề bốc thuốc. Từ năm 11 tuổi, sau khi mẹ qua đời, ông đậu bằng tiểu học và trúng tuyển nhập học trường trung học Chasseloup Laubat.
Sau khi đậu bằng tú tài Bản xứ (Baccalauréat Franco-Indigène) ông dạy học ở trường tư thục Nguyễn Xích Hồng, Sài Gòn và tham gia những tổ nhóm thanh niên yêu nước, trong đó có đảng An Nam trẻ (Jeune Annam) năm 1925. Sau đó hội đoàn này bị nhà cầm quyền thuộc địa giải tán. Tạ Thu Thâu coi giai đoạn này trong đời ông là "giấc mộng liều mạng của tuổi trẻ".
Năm 1926, Tạ Thu Thâu tham gia nhiều cuộc biểu tình phản đối chính phủ Pháp, đòi các quyền tự do, dân chủ cho dân Việt. Qua Pháp tháng 7 năm 1927 khi 21 tuổi, học Khoa học tại Đại học Paris, ông gia nhập An Nam Độc lập Đảng (tiếng Pháp: Parti Annamite de l'Indépendance, PAI) của Nguyễn Thế Truyền và đảm nhiệm điều khiển đảng này năm 1928 sau khi Nguyễn Thế Truyền về nước. Ông đứng tên cùng với Huỳnh Văn Phương xuất bản tờ La Résurrection chống chính phủ Thuộc địa. Chỉ được ít lâu báo bị đình bản và đảng Độc lập bị giải tán.
Năm 1929, ông tham gia hội nghị Liên đoàn Phản Đế (Liên hiệp Chống Chủ nghĩa Đế quốc) ở Frankfurt, Đức. Cùng năm đó, ông bắt đầu tiếp xúc với các nhóm cánh tả, chống chủ nghĩa thực dân tại Paris, như Felicien Challey, Francis Jourdain và nhà văn, nhà sử học Daniel Guérin. Ông được Alfred Rosmer - một người bạn, người đồng chí, học trò của Trotsky - giới thiệu vào tổ chức Trốt-kít tại Pháp. Từ đó, ông trở thành một lãnh tụ Trốt-kít Việt Nam đầu tiên.
Ngày 20 tháng 5 năm 1930, Tạ Thu Thâu cùng một số kiều dân Việt ở Pháp tham gia cuộc biểu tình trước điện Elysée phản đối việc xử tử Nguyễn Thái Học và 12 đồng chí Việt Nam Quốc dân đảng ở Yên Bái. Vì vậy, ông bị bắt cùng 18 thành viên Tổng hội Sinh viên Đông Dương (Association Générale des Etudiants Indochinois) trong đó có Nguyễn Văn Tạo và Trần Văn Giàu) và bị trục xuất về Việt Nam vào cuối tháng 5.
Về nước, Tạ Thu Thâu là một lãnh tụ ái quốc nổi bật. Là người tổ chức và lãnh đạo phong trào Tả Đối lập Trốt-kít (L'Opposition de Gauche), ông hoạt động cách mạng bằng nhiều phương tiện. Về báo chí, ông xuất bản tờ Vô sản (tháng 5 năm 1932), làm báo Pháp ngữ La Lutte (Tranh đấu; tháng 4 năm 1933); nhóm trí thức làm báo này được gọi là "Les Lutteurs" (nhóm Tranh đấu) theo tên tờ báo. Có tên trong đó còn có Nguyễn An Ninh, Phan Văn Hùm, Huỳnh Văn Phương, Trần Văn Thạch và Dương Bạch Mai. Vì những hoạt động này Tạ Thu Thâu bị kết án hai năm tù treo.
Đầu năm 1937, ông và các nhân vật trong nhóm Tranh đấu ứng cử vào Hội đồng Thành phố Sài Gòn nhân danh Sổ lao động cùng với Dương Bạch Mai, Nguyễn Văn Tạo, Phan Văn Hùm đắc cử vẻ vang. Tuy vậy Tạ Thu Thâu bị bắt giam, mãi đến năm 1939 ông mới được thả.
Năm 1939, ông cùng nhóm Tranh đấu ứng cử vào Hội đồng Quản hạt (Hội đồng Thuộc địa Nam Kỳ). Cho rằng cuộc bầu cử tổ chức gian lận, ông phản đối với Toàn quyền Đông Dương và Quốc hội Pháp. Trong khi đó có nhiều cuộc biểu tình chống bầu cử gian lận. Pháp bắt hết cả liên danh đưa ra tòa với tội "phá rối trị an". Từ năm 1932 đến 1940, Tạ Thu Thâu 6 lần bị bắt và 5 lần bị kết án. Nếu cộng hết các án ông lãnh, ông bị tất cả 13 năm tù và 10 năm biệt xứ.
Cuối năm 1944, sau khi được phóng thích từ tù Côn Đảo, ông dự định thành lập đảng Xã hội Thợ thuyền. Ông ra Bắc bắt liên lạc với một số đồng chí nhằm xuất bản tờ báo Chiến Đấu, để làm cơ quan ngôn luận của đảng Xã hội Thợ thuyền miền Bắc. Ông cũng tham gia nhiều cuộc mít tinh của thợ mỏ tại Hải Phòng, Nam Định, Hải Dương.
Đánh giá
Nhà văn, nhà phê bình Thiếu Sơn viết:
:Không ai phủ nhận được tấm lòng yêu nước của ông, chẳng những yêu nước mà còn hy sinh cho nước. Chỉ có điều khác là nói tới nước, ông liền nghĩ tới dân, thứ nhất là dân vô sản. Còn những ông XY thì chỉ nói tới giang sơn gấm vóc, để nghĩ ngay đến những gấm vóc che phủ nơi nhà các ông, mà không cần biết tới những kẻ khố rách, áo ôm là đa số đồng bào ruột thịt của mình...
Tưởng niệm
Từ ngày 22 tháng 3 năm 1955, tại quận Nhì (quận 2) của Sài Gòn (nay đã nhập chung vào quận 1 thuộc Thành phố Hồ Chí Minh) có một đường phố được đặt tên là đường Tạ Thu Thâu; đến ngày 14 tháng 8 năm 1975, Ủy ban quân quản thành phố Sài Gòn - Gia Định đổi tên thành đường Lưu Văn Lang cho đến nay.
Ngoài ra có một số tỉnh lỵ, thị xã ở miền Nam cũng có tên đường Tạ Thu Thâu vào trước năm 1975 như Sa Đéc (nay là đường Đinh Tiên Hoàng), Cần Thơ (nay là một phần đường Mậu Thân đoạn từ đường 30 tháng 4 đến đường 3 tháng 2), Long Xuyên (nay là đường Nguyễn Thanh Sơn chạy dọc Kinh Đào)
Trước đây ở thành phố Mỹ Tho tỉnh Tiền Giang có một con đường mang tên ông ở phường 8 nhưng hiện nay đã đổi thành đường Nguyễn Văn Nguyễn . Hiện tại tên ông được đặt cho một con đường ở quận 9 (nay đã sáp nhập với quận 2 và quận Thủ Đức thành Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh), một con đường ở thị trấn Cái Bè và thị trấn Chợ Mới.
Năm 1989, nhân dịp kỷ niệm 200 năm cách mạng Pháp, "Ủy ban nước Pháp của di dân, nước Pháp của tự do" (France Des Immigrés, France Des Libertés) chọn đăng ảnh và tiểu sử họ Tạ trong một cuộc triển lãm tại Grande Arche tại khu La Défense, Paris.
Cái chết
Tới nay, không có tranh cãi về việc mặt trận Việt Minh xử bắn Tạ Thu Thâu vì 2 bên đã nhiều lần xung đột vũ trang, nhưng vẫn còn nghi vấn về lệnh từ đâu đến.
Nhà sử học Daniel Hémery cho rằng Việt Minh đã ám sát ông.
Trong buổi phỏng vấn ngày 25 tháng 6 năm 1946, Hồ Chí Minh đã trả lời đảng viên Xã hội Daniel Guérin về cái chết của Tạ Thu Thâu như sau: Ce fut un patriote et nous le pleurons... Mais tous ceux qui ne suivent pas la ligne tracée par moi seront brisés (Tạ Thu Thâu) là một nhà ái quốc, chúng tôi đau buồn khi hay tin ông mất... Nhưng tất cả những ai không theo con đường tôi đã vạch đều sẽ bị "đứt gãy".
*Nhóm Đệ Tứ Việt Nam cho rằng Tạ Thu Thâu bị Việt Minh bắt theo lệnh Trần Văn Giàu và bị xử bắn theo lệnh của Giàu và Hồ Chí Minh.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tạ Thu Thâu** (chữ Hán: 謝秋收; 5 tháng 5 năm 1906–1945) là một nhà cách mạng chủ nghĩa Marx người Việt đầu thế kỷ 20, một lãnh tụ Cộng sản Đệ Tứ thời sơ khai
**Tạ** là một họ của người thuộc vùng Văn hóa Đông Á, chủ yếu là Việt Nam, Triều Tiên (Hangul: 사, Romaja quốc ngữ: _Sa_) và Trung Quốc (chữ Hán: 謝, bính âm: _Xiè_). Trong
**Tết Trung thu** còn được gọi là **Tết trông Trăng** hay **Tết hoa đăng** theo Âm lịch là ngày Rằm tháng 8 hằng năm, là một lễ hội truyền thống được kỉ niệm ở văn
phải|Các nhân vật nổi bật của Đệ Tứ cộng sản Việt Nam. phải|nhỏ|Hiệu kỳ Trăng Câu Đệ Tứ Đảng. **Trăng Câu Đệ Tứ Đảng** (tiếng Pháp: _La Partie Trotskyste du Vietnam_, **PTV**) là một phong
**_La Lutte_** (_Tranh đấu_) là một tờ báo cánh tả xuất bản (bằng tiếng Pháp vì báo chí tiếng Việt bị hạn chế) ở Sài Gòn, Nam Kỳ (miền Nam Việt Nam), vào những năm
**Cựu Đường thư** (tiếng Trung phồn thể: 舊唐書, giản thể: 旧唐书; bính âm: Jiù táng shū) là bộ sách lịch sử nằm trong 24 bộ chính sử Trung Quốc do sử quan Lưu Hú triều
Hồ Hữu Tường năm 1968 **Hồ Hữu Tường** (1910 – 1980) là chính trị gia, nhà văn, nhà báo Việt Nam. ## Tiểu sử Ông sinh tại làng Thường Thạnh, quận Cái Răng, tỉnh Cần
**Nguyễn Văn Tạo** (1908-1970) là một nhà báo, nhà cách mạng, một người Cộng sản Việt Nam từ thời sơ khai. Ông cũng là một người bạn của một nhà cách mạng nổi tiếng khác
**An Nam Độc lập Đảng** (tiếng Pháp: _Parti Annamite d'Indépendance_, **PAI** / tên gọi ban đầu: **Đảng Việt-Nam Độc-lập**) là một tổ chức chính trị của người Việt thành lập ở Pháp vào tháng 6
Sau khi Đảng Cộng sản Đông Dương được thành lập năm 1930, xung đột đảng phái bắt đầu xuất hiện. Điển hình là tranh cãi và bút chiến giữa Đảng Cộng sản, Việt Nam Quốc
GEL RỬA MẶT GIẢM MỤN PROPELLERXuất xứ: NgaThể tích: 150ml Sữa rửa mặt PROPELLER 24h phù hợp với da các bạn có mụn trứng cá, mụn viêm mẩn đỏ, nhạy cảm, đặc biệt nếu nhiều
**Trịnh Thiếu Thu** (sinh ngày 24 tháng 2 năm 1947) là nam diễn viên, ca sĩ Hồng Kông. ## Trước khi tham gia điện ảnh thumb|Trịnh Thiếu Thu năm 1995. Trịnh Thiếu Thu từ nhỏ
**Người Pharisee và Người Thu thuế** là một dụ ngôn của Chúa Giê-su được chép trong Phúc âm Lu-ca. Trong dụ ngôn này, một người Pharisee, tự hào vì những đức hạnh của mình, lại
**Nguyễn An Ninh** (15 tháng 9 năm 1900 - 14 tháng 8 năm 1943) là nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu tôn giáo và là nhà cách mạng ở đầu thế kỷ 20 trong
**Lưu Văn Lang** (1880- 1969) là kỹ sư người bản xứ đầu tiên của Việt Nam và toàn cõi Đông Dương. Ông là một nhà trí thức yêu nước nổi tiếng ở miền Nam nửa
**Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XII**, được gọi chính thức là **Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII** là đại hội lần thứ 12 của Đảng Cộng sản Việt
**Mỹ Tho** (美湫) là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Tiền Giang cũ, Việt Nam. Thành phố Mỹ Tho hiện là đô thị loại I, thuộc Vùng kinh tế trọng điểm Nam bộ. Đây
**Long Xuyên** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh An Giang, vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. Long Xuyên cũng từng là tỉnh lỵ của tỉnh Long Xuyên cũ trước năm 1956.
**Phan Châu Trinh** hay **Phan Chu Trinh** (chữ Hán: 潘周楨; 1872 – 1926), hiệu là **Tây Hồ** (西湖), biệt hiệu **Hy Mã** (希瑪), tự là **Tử Cán** (子幹). Ông là nhà thơ, nhà văn, và
**Sa Đéc** là một thành phố cũ thuộc tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam. Vùng đất Sa Đéc xưa có tên Khmer là Phsar Dek, có hai cách hiểu thứ nhất người ta cho rằng Phsar
**Ninh Kiều** là quận trung tâm cũ của thành phố Cần Thơ, Việt Nam. Quận Ninh Kiều là nơi tập trung chủ yếu các cơ quan ban ngành và là trung tâm kinh tế, văn
**Võ Công Tồn** (1891-1942) là một nhà chí sĩ cách mạng Việt Nam. Ông cùng với Nguyễn An Ninh được xem là _"hai tấm gương lớn về hoạt động cách mạng ở Nam Bộ nửa
phải|nhỏ|Khám Lớn Sài Gòn trên một tấm [[bưu thiếp thời Pháp thuộc]] **Khám Lớn Sài Gòn** (Maison Centrale de Saigon) là một nhà tù tại Sài Gòn vào thời Pháp thuộc. Đây được xem là
**Phan Văn Hùm** (9 tháng 4 năm 1902 - năm 1946), bút danh **Phù Dao**, là một nhà báo, nhà văn, nhà cách mạng, và là lãnh tụ phong trào Cộng sản Đệ Tứ tại
**Nguyễn Thị Manh Manh** (chữ Hán: 阮氏萌萌, 1914-2005) là một nữ sĩ Việt Nam thời tiền chiến. Theo tài liệu thì bà là người phụ nữ đầu tiên đã đăng thơ, viết bài, đăng đàn
**Ngô Văn** **Xuyết** (1913 - 1 tháng 1 năm 2005), bí danh là **Ngô Văn**, là một nhà cách mạng Việt Nam. Trước năm 1948 ông là theo trường phái chủ nghĩa Trotsky, tham gia
**Dương Bạch Mai** (1904–1964) là một nhà hoạt động cách mạng dân tộc, nhà chính trị, ngoại giao Việt Nam, đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam và đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa
**Nguyễn Văn Trấn** (1914 - 1998) còn gọi Bảy Trấn, là một nhà báo, nhà văn, nhà hoạt động cách mạng chống Pháp, Chính ủy Bộ Tư lệnh Khu 9 và giảng viên trường Nguyễn
**Hội đồng Thuộc địa Nam Kỳ** (tiếng Pháp: _Conseil colonial_), hay **Hội đồng Quản hạt Nam Kỳ**, là một nghị viện tư vấn của chính quyền thuộc địa của Pháp ở Nam Kỳ. ## Lịch
**Hồ Tài Huệ Tâm **là một giáo sư sử học tại Đại học Harvard, Mỹ. Bà lớn lên ở Sài Gòn, du học Mỹ năm 1966, lấy bằng thạc sĩ, rồi tiến sĩ sử học
**Bầu cử Hội đồng Thuộc địa** được tổ chức tại Nam Kỳ vào ngày 16 tháng 4 năm 1939. ## Hệ thống bầu cử 24 thành viên Hội đồng Thuộc địa Nam Kỳ bao gồm
**Nạn đói năm Ất Dậu** là một nạn đói lớn xảy ra tại miền Bắc Việt Nam trong khoảng từ tháng 10 năm 1944 đến tháng 5 năm 1945, làm khoảng từ 400.000 đến 2
**Tạ Thị Giáng Son** (sinh ngày 1 tháng 2 năm 1975), thường được biết đến với nghệ danh **Giáng Son** hay **Giáng Sol**, là một nữ ca sĩ và nhạc sĩ người Việt Nam. Cô
SCITEC VITARGO INTRA WORKOUT CARB + ELECTROLYTES (900G) CARBOHYDRATE FOR ENERGY AND GLYCOGEN LOADING - BenTre SupplementSIZE: 900G SERVINGS: 30COUNTRY: USAEXPIRATION DATE: 2 YEARSTăng cường chất điện giải Tăng cường năng lượng Sự kết hợp
SCITEC VITARGO INTRA WORKOUT CARB + ELECTROLYTES (900G) CARBOHYDRATE FOR ENERGY AND GLYCOGEN LOADING - BenTre SupplementSIZE: 900G SERVINGS: 30COUNTRY: USAEXPIRATION DATE: 2 YEARSTăng cường chất điện giải Tăng cường năng lượng Sự kết hợp
SCITEC VITARGO INTRA WORKOUT CARB + ELECTROLYTES (900G) CARBOHYDRATE FOR ENERGY AND GLYCOGEN LOADING - BenTre SupplementSIZE: 900G SERVINGS: 30COUNTRY: USAEXPIRATION DATE: 2 YEARSTăng cường chất điện giải Tăng cường năng lượng Sự kết hợp
**Tống Huy Tông** (chữ Hán: 宋徽宗, 2 tháng 11, 1082 – 4 tháng 6, 1135), là vị Hoàng đế thứ tám của triều đại Bắc Tống trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ
nhỏ|phải|Bài tập cơ đùi để tăng sản cơ phần thân dưới và hai chân, cơ chế khoa học của nó là gây áp lực lên cơ và lặp lại chu trình đó liên tục **Tăng
Nhã Khanh Ohui- Tuyển Cộng Tác Viên bán hàng mỹ phẩm Ohui Whoo Su:m37.- Đại Lý phân phối chính hãng LG Vina- SẢN PHẨM CÓ TEM CHÍNH HÃNG.- Cam kết hàng chính hãng 100%.- Sản
ELISE kem trắng da ngừa nám tàn nhang 10gXuất xứ : Việt NamHãng sản xuất : Công ty Tạ Minh QuangKhối lượng tịnh : 10gMàu sắc: vàng kemNhãn hiệu:ELISEDòng sản phẩm : kem ngừa nám
**Edward VII của Anh** (Albert Edward; 9 tháng 11 năm 1841 – 6 tháng 5 năm 1910) là Quốc vương Vương quốc Anh và các quốc gia tự trị của Anh, và Hoàng đế Ấn
Sữa dưỡng da Ohui Prime Advancer Emulsion giàu dưỡng chất đưa các chất dinh dưỡng cần thiết vào sâu tế bào da cho da cảm giác ẩm mịn, duy trì sự sáng khỏe và độ
Sữa dưỡng da Ohui Prime Advancer Emulsion giàu dưỡng chất đưa các chất dinh dưỡng cần thiết vào sâu tế bào da cho da cảm giác ẩm mịn, duy trì sự sáng khỏe và độ
Sữa dưỡng da Ohui Prime Advancer Emulsion giàu dưỡng chất đưa các chất dinh dưỡng cần thiết vào sâu tế bào da cho da cảm giác ẩm mịn, duy trì sự sáng khỏe và độ
MÔ TẢ SẢN PHẨM Chậu rửa bằng gốm sứ sản xuất thủ công, chậu sứ mỹ thuật, có thể dùng như lavabo sứ để nổi trên mặt bàn.– Với sự sáng tạo của các nhà
MÔ TẢ SẢN PHẨM– Chậu rửa bằng gốm sứ sản xuất thủ công, chậu sứ mỹ thuật, có thể dùng như lavabo sứ để nổi trên mặt bàn.– Với sự sáng tạo của các nhà
MÔ TẢ SẢN PHẨM– Chậu rửa bằng gốm sứ sản xuất thủ công, chậu sứ mỹ thuật, có thể dùng như lavabo sứ để nổi trên mặt bàn.– Với sự sáng tạo của các nhà
MÔ TẢ SẢN PHẨM– Chậu rửa bằng gốm sứ sản xuất thủ công, chậu sứ mỹ thuật, có thể dùng như lavabo sứ để nổi trên mặt bàn.– Với sự sáng tạo của các nhà
MÔ TẢ SẢN PHẨM– Chậu rửa bằng gốm sứ sản xuất thủ công, chậu sứ mỹ thuật, có thể dùng như lavabo sứ để nổi trên mặt bàn.– Với sự sáng tạo của các nhà
MÔ TẢ SẢN PHẨMNước Hoa Hồng Se Khít Lỗ Chân Lông, Phục Hồi Da - DR.PEPTI+ Centella Toner 180ml - CHỊ MAI LÀM ĐẸPXuất xứ: Hàn QuốcThương hiệu : Dr. Pepti+Dung tích : 180mlDr.Pepti Centella