✨Shantae (trò chơi điện tử)

Shantae là một trò chơi platform do WayForward phát triển và được Capcom phát hành cho hệ máy Game Boy Color vào năm 2002. Đây là tựa game đầu tiên trong loạt game Shantae. Trò chơi này kể về cuộc phiêu lưu của nhân vật cùng tên là nửa-jinni Shantae trong chuyến du hành khắp Xứ Sequin của mình, thiết lập nội dung của series này đều là chuyện đẩy lùi mưu đồ thống trị của nữ hải tặc ác tâm Risky Boots. Trong suốt chuyến truy tìm của mình, Shantae học được nhiều vũ điệu khác nhau và kiếm được các món đồ giúp cô ấy dần dần mạnh lên cùng với cả mở khóa các năng lực và địa điểm mới, cuối cùng dẫn dắt cô ấy đối mặt với Risky trong hang ổ của cô ta.

Trò chơi này ít ai biết đến do mãi hơn một năm sau thời điểm Game Boy Advance ra mắt thì mới được phát hành. Tuy nhiên game nhận được các đánh giá có thiện cảm và đã kiếm được sự ghi nhận từ khi được phát hành, được nhắc đến trong nhiều danh sách các trò chơi hay nhất trên nền tảng Game Boy Color, và còn được một số nhà đánh giá gọi là "". Có bản port cho Nintendo Switch đã được lên lịch phát hành vào tháng 9 năm 2020.

Lối chơi

thumb|Nhân vật Shantae do người chơi điều khiển băng qua khu vực rừng rậm.

Shantae là trò chơi platform-phiêu lưu, trong đó người chơi nhập vai nhân vật cùng tên game là Shantae, cô là một nửa-jinni gánh vác nhiệm vụ du hành qua nhiều khu vực khác nhau nhằm ngăn chặn nữ hải tặc ác tâm Risky Boots. Phương pháp tấn công mặc định của Shantae là sử dụng mái tóc của mình giống như roi da. Shantae còn có thể sử dụng các viên ngọc thạch thu được từ các kẻ địch bị đánh bại để mua những món đồ như thuốc khôi phục sinh lực cùng với các món đồ đả thương với nhiều công dụng khác nhau, với cả học các chiêu thức chiến đấu cấp cao. Bằng cách dùng các vũ điệu đấy, Shantae có thể biến thân thành các loài động vật khác nhau, gồm: khỉ – có thể leo tường, voi – có thể đập tan các vật thể như đá tảng và gốc cây, nhện – có thể leo trèo qua mạng nhện và các bề mặt nhất định ở phần cảnh nền, và harpy – có thể bay trong không trung. Shantae phải dùng những năng lực đấy để tới được các khu vực mới hoặc tìm kiếm các món đồ bị ẩn. Cuối cùng, người chơi có thể thu thập các bình trái tim để gia tăng mức sinh lực tối đa cho Shantae. Trò chơi cũng có sự góp mặt của nhiều loại minigame khác nhau như nhảy múa hay đánh bạc nhằm để kiếm được thêm ngọc thạch.

Toát yếu

Thiết lập và nhân vật

Nội dung game diễn ra ở một thế giới giả tưởng được gọi là Xứ Sequin, được mô tả là xứ sở có phép thuật, thuở xưa được các Jinni Hộ vệ che chở và gìn giữ được hòa bình lâu dài. Trong quãng thời gian đấy, các jinni đã phải lòng với loài người và có con với họ, những đứa con đó đều là những người con gái nửa-jinni với sức mạnh ma pháp hạn chế. Vì những nguyên nhân không rõ ràng, rốt cuộc các jinni đều đã biến mất, để lại con cái họ thay thế họ giữ vai trò bảo vệ xứ sở đấy. Nhân vật chính Shantae là một nửa-jinni như vậy, được giao trọng trách làm Jinni Hộ vệ cho cái làng chài nhỏ của Thị trấn Scuttle, nơi này cô ấy cư trú tại cái nhà hải đăng bị bỏ hoang.

Trò chơi này sở hữu một dàn nhân vật thường kỳ quy mô nhỏ, gồm có nhân vật chính được mô tả là "hồn nhiên và có chút gì đó ngây thơ,[...] với cái nhìn như trẻ con về cái đúng và cái sai", vậy nhưng cô ấy cũng rất quyết đoán và điêu luyện trong chiến đấu. Các nhân vật khác gồm có: kẻ phản diện Risky Boots – tự phong mình là "Nữ vương của Bảy Đại dương", cô ta làm chủ một đội hải tặc những sinh vật câm lặng được gọi là các "Tinkerbat" đều tuân theo ý muốn của cô ta; Chú Mimic – thành viên cao tuổi của hiệp hội các nhà phiêu lưu được gọi là nhóm Thợ săn Di vật, ông có vai trò như một người chú nuôi của Shantae; Bolo – cộng sự đấu khẩu của Shantae, anh ấy là một con người có đôi chút tối dạ và dễ bị phụ nữ sai bảo; Sky – người bạn lâu năm của Shantae, cô là người chuyên nuôi nấng và huấn luyện chim chiến, và thường xuyên được hiện diện cùng với con chim chiến vật cưng của mình là Wrench; và con zombie Rottytops – được mô tả là một cô gái thân thiện, nhưng lại tinh quái và chẳng đáng tin cậy.

Cốt truyện

Băng hải tặc Tinkerbat do Risky Boots dẫn đầu tấn công Thị trấn Scuttle rồi cướp mất động cơ hơi nước nguyên mẫu khỏi Mimic – thợ săn báu vật cư trú tại thị trấn đấy. Mimic bảo với Shantae – người hộ vệ của Thị trấn Scuttle – rằng nếu Risky mà lấy được bốn "hòn đá nguyên tố" phép thuật, thì cô ta sẽ có thể khởi động chiếc máy hơi nước đó và dùng nó để tạo ra thứ vũ khí không gì ngăn cản được. Shantae du hành khắp Xứ Sequin, kiên quyết lấy lại động cơ hơi nước cùng với các hòn đá nguyên tố và ngăn chặn Risky.

Với sự trợ giúp từ hai người bạn Bolo và Sky cùng với người quen là Rottytops, Shantae kiếm được đường vào ba dungeon rồi lấy được ba hòn đá tại các nơi đấy. Ở dungeon thứ tư, cô tìm thấy hòn đá thứ tư, nhưng lại bị Risky phục kích tại lối ra, cô ta lấy hết các hòn đá rồi bỏ đi. Shantae sau đó khám phá ra địa điểm hang ổ của Risky bằng chiếc kính viễn vọng biết bay có phép có tên là Spy Scope, rồi dịch chuyển tức thì đến đó. Shantae đến nơi rồi phá hủy vũ khí của Risky là chiếc Xe tăng Tinker. Risky toan kết liễu Shantae nhưng bị đánh bại; và khi hang ổ của Risky sụp đổ thì Shantae trốn thoát ra. Sau đó, bằng một cách thần kỳ cô ấy bị đem về một nơi gọi là Cõi Jinni, tại nơi đấy các jinni đề nghị cô ấy một cơ hội được ở lại cùng với họ như phần thưởng cho dũng khí của cô, nhưng bằng cái giá là không bao giờ được nhìn thấy bạn bè của mình nữa. Shantae từ chối và được gửi về lại Thị trấn Scuttle, nơi đây cô bảo cho Mimic rằng mình đã đành phải phá hủy cái động cơ hơi nước, nhưng rồi cô nhẹ nhõm sau khi nghe ông ấy nói rằng làm thế thì chắc hẳn sẽ tốt đẹp hơn.

Phát triển

Phát triển trò chơi

Game này do WayForward phát triển được cho rằng sớm nhất là từ năm 1997. Phiên bản website chính thức cũ được cất trữ của công ty đây cho thấy một hướng tiếp cận rất khác đến game này, hồi đó trò chơi này được cân nhắc phát triển trên PC hoặc PlayStation, dùng môi trường 3D với các nhân vật 2D chuyển động bên trên cảnh nền 3D. Shante được thể hiện là một jinni trắc trở, được sinh ra mà không hề có sức mạnh phép thuật, lại phải giải cứu thế giới khỏi các Jin – những sinh thể hùng mạnh từng bị phong ấn, tại lúc bắt đầu trò chơi thì chúng đã thoát ra và mưu tính sẽ rút cạn mọi phép thuật khỏi thế giới. Hồi đó, phép thuật của cô ấy có năng lực – theo như mường tượng của Erin Bozon, người sáng tạo gốc cho nhân vật này

Xuất bản

Trò chơi này cần phải được chế tác thành 32 megabit có pin cấp điện thì mới có thể hoạt động trơn tru, vào thời đó sản xuất ra cartridge như vậy rất tốn kém. Nhân tố này đã làm các nhà xuất bản ngại ngần,

Bộ soundtrack cho game này được Fangamer phát hành vào tháng 1 năm 2019 dưới dạng thức vinyl đỏ, cùng với phiên bản biến thể màu tía có giới hạn do Limited Run Games xuất bản.

Đón nhận

Doanh thu và phân tích

Con số doanh thu chính xác của trò chơi này chưa hề được công bố, nhưng dựa theo lời của Bozon thì doanh số bán ra khá kém; ông đã nói rằng mình có nghe nói là khoảng 20–25.000 bản game đã được sản xuất, và có được bán hết, nhưng không hề có lần sản xuất thứ hai nào được tiến hành. Ngoài ra, Bozon còn phát biểu rằng kể cả trước khi trò chơi này được phát hành, thì ông dù gì cũng hiểu dần ra rằng trò chơi này "chắc hẳn sẽ không bán được" rồi, như trong giai đoạn mà WayForward tìm kiếm nhà xuất bản, nhiều nhà phân tích thị trường đã tỏ ra hoài nghi về cái ý tưởng game có nhân vật nữ chính dẫn dắt, và Bozon cuối cùng công nhận rằng họ chắc chắn "hiểu biết rất xác đáng về thị trường của mình". Khi đó ông vẫn không bỏ cuộc, vì ông cảm thấy rằng Shantae phải tồn tại, "cho dù chỉ là với tay ra rồi coi xem có khán thính giả nào với tay lại hay không".

Đón nhận từ giới phê bình

Shantae nói chung đã được các nhà phê bình cùng thời tiếp nhận tốt. IGN đã gọi nó là "cuộc phiêu lưu platform kỳ diệu", với "các yếu tố cực kỳ đa dạng trong thiết kế màn chơi và nhân vật", còn bổ sung rằng nó "là một trò chơi Game Boy Color mà trông thật tuyệt vời".

Các đánh giá từ giới hồi cố thì cũng có tính tích cực, bằng việc Kaes Delgrego với Corbie Dillard của Nintendo Life và Kyle MacGregor của Destructoid đều khẳng định trò chơi này là "cult classic". Delgrego còn bổ sung rằng nó là "lá thư tình cho các cuộc phiêu lưu cuộn cảnh kỳ vĩ của hệ máy NES". Ông có thêm rằng đồ họa và âm thanh của game mang tính "xuất chúng", mặc dù có công nhận một số vấn đề với màn hình bé xíu của máy Game Boy và sự thiếu vắng chức năng chỉ dẫn tổng thể trong game. Delgrego có kết luận bằng nhận xét rằng trò chơi này "khắc họa một cách đích thực thời hoàng kim của chơi game". Complex có đề danh nó là game GBC hay nhất đứng thứ 7 vào năm 2013, gọi nó là "trò chơi platform cừ khôi". GamesRadar có xếp hạng nó là trò chơi Game Boy hay nhất đứng thứ 8, bảo rằng "Shantae có đầy mấy thứ platform 2D điển hình [...] nhưng đều được làm cực kỳ tốt và mang cái kỳ khôi thị giác mà hiếm bao giờ thấy trên GBC". Vào năm 2018, trò chơi được xếp hạng thứ 9 game hay nhất GB/GBC bởi website Tiếng Pháp French website Jeuxvideo.com, họ gọi nó là "trò chơi hành động-platform xuất sắc với định hướng nghệ thuật trác tuyệt".

Hậu bản

Vài kế hoạch cho hậu bản Shantae có được tiến hành, gồm có Shantae: Risky Revolution cho Game Boy Advance, hay Shantae: Risky Waters cho Nintendo DS. Vào ngày 15 tháng 9 năm 2009, hậu bản mang tựa đề Shantae: Risky's Revenge được loan báo, và được hé lộ là tựa game có thể tải xuống từ DSiWare trong chuỗi game kỳ nghỉ 2009 của Nintendo of America, kèm ngày phát hành không xác định vào Q4 năm 2009. Chi tiết về hậu bản chia theo tập 3 phần có được hé lộ trong số báo Nintendo Power tháng 11 năm 2009. Tuy nhiên, kế hoạch phát hành theo từng tập đã bị hủy bỏ, và thay vì thế, trò chơi đấy đã được phát hành thành hậu bản độc lập trên DSiWare vào ngày 4 tháng 8 năm 2010. Sau này game đấy được port lên iOS, Microsoft Windows và PlayStation 4. Trò chơi thứ ba – Shantae and the Pirate's Curse – đã được phát hành trên eShop Nintendo 3DS vào ngày 23 tháng 8 năm 2014. Sau này game đấy cũng được phát hành trên Wii U, Microsoft Windows, PlayStation 4, Xbox One và Amazon Fire TV. Tựa game thứ tư – Shantae: Half-Genie Hero – đã được phát hành cho Microsoft Windows, PlayStation 4, PlayStation Vita, Wii U, Xbox One và Nintendo Switch; nó là trò chơi đầu tiên có độ phân giải HD trong series này. Trò chơi đấy đã được gọi vốn cộng đồng thành công qua Kickstarter và PayPal, lĩnh được gần $950.000, nhiều hơn gấp đôi so với mục tiêu ban đầu. Trò chơi thứ năm – Shantae and the Seven Sirens – đã được phát hành cho Apple Arcade vào năm 2019, và cho PC, PlayStation 4, Xbox One, và Nintendo Switch vào năm 2020.

Tái phát hành

Vào ngày 18 tháng 7 năm 2013, Shantae đã được WayForward phát hành lại ở dạng kỹ thuật số thông qua dịch vụ Virtual Console trên Nintendo 3DS. Trò chơi có thể được mua qua eShop tại Bắc Mỹ và lần đầu tiên tại Châu Âu, nước Úc và New Zealand.

Vào tháng 7 năm 2020, Limited Run Games loan báo rằng họ sẽ tiến hành sản xuất một lượng ít các cartridge Shantae mới cho Game Boy Color, lên lịch cho phép đặt hàng trước bắt đầu từ tháng 9 cùng năm. WayForward cũng loan báo rằng họ sẽ tiến hành phát hành bản port của game này cho Nintendo Switch, ở cả hai dạng là dạng kỹ thuật số và dạng phát hành vật lý có giới hạn từ Limited Run.