✨Sân vận động Olimpico
Sân vận động Olimpico (), là cơ sở thể thao chính và lớn nhất của Roma, Ý. Sân nằm trong khu liên hợp thể thao Foro Italico ở phía bắc thành phố. Công trình này thuộc sở hữu của Ủy ban Olympic Quốc gia Ý và sân được sử dụng chủ yếu cho các trận đấu bóng đá. Đây là sân nhà của Lazio và Roma và cũng là nơi tổ chức trận chung kết Coppa Italia. Sân đã được xây dựng lại cho Giải vô địch bóng đá thế giới 1990 và sân đã tổ chức trận chung kết giải đấu.
Được UEFA xếp hạng 4, sân cũng đã tổ chức bốn trận chung kết cúp C1 châu Âu, gần đây nhất là trận chung kết UEFA Champions League 2009. Ngoài bóng đá, sân vận động được sử dụng bởi đội tuyển bóng bầu dục quốc gia Ý và đó là sân vận động điền kinh quốc gia của Ý. Thỉnh thoảng sân tổ chức các buổi hòa nhạc và sự kiện.
Lịch sử
Trong suốt lịch sử của mình, Sân vận động Olimpico đã trải qua nhiều lần cải tạo.
1937, Sân vận động dei Cipressi
Trong giai đoạn đầu tiên, Sân vận động Olimpico được gọi là Sân vận động dei Cipressi. Sân được thiết kế và xây dựng trong dự án lớn hơn của Foro Mussolini (Diễn đàn Mussolini), đã được đổi tên thành Foro Italico sau chiến tranh.
Công việc xây dựng bắt đầu vào năm 1927 do kỹ sư người Torino Angelo Frisa và kiến trúc sư Enrico Del Debbio chỉ đạo. Việc xây dựng được hoàn thành vào năm 1932, sau một vài thay đổi so với kế hoạch ban đầu. Ví dụ, việc xây dựng các khán đài bệ xây không nằm trong kế hoạch ban đầu vì ban đầu, các khán đài bao gồm các sân thượng trồng cỏ.
Năm 1937, việc xây dựng cầu thang bậc hai được khởi công xây dựng nhưng bị gián đoạn vào năm 1940 do Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ.
1953, Sân vận động dei Centomila
thumbnail|left|Toàn cảnh sân vận động trong những năm 1950 Vào tháng 12 năm 1950, địa điểm làm việc được mở cửa trở lại để hoàn thành sân vận động. Dự án được giao cho kỹ sư Carlo Roccatelli, một thành viên của Hội đồng Cấp cao về Công trình Công cộng. Ban đầu, kế hoạch dành cho một sân vận động có cấu trúc phức tạp hơn so với thực tế. Tuy nhiên, sự khan hiếm vốn và đặc điểm môi trường của khu vực đã dẫn đến một công trình ít tham vọng hơn. Sau cái chết của Roccatelli vào năm 1951, việc chỉ đạo công trình được giao cho kiến trúc sư Annibale Vitellozzi. Sân vận động hiện nay đạt sức chứa khoảng 100.000 người, do đó sân vận động được gọi là Sân vận động dei Centomila, cho đến khi được đổi tên cho Thế vận hội năm 1960. Công trình được khánh thành vào ngày 17 tháng 5 năm 1953 với trận đấu bóng đá giữa Ý và Hungary.
1960, Sân vận động Olimpico
thumbnail|right|Lễ khai mạc Thế vận hội Olympic 1960 Trong Thế vận hội Mùa hè 1960, sân vận động đã tổ chức lễ khai mạc và bế mạc cũng như các môn thi đấu điền kinh. Chỗ ngồi ở mặt đất đã bị loại bỏ với kết quả là sức chứa thực tế là 65.000 khán giả. Sau đó, sân vận động đã tổ chức một số phiên bản của Giải vô địch điền kinh Ý, Đại hội Thể thao Sinh viên Mùa hè 1975 (sân vận động là địa điểm duy nhất cho Đại hội) và Giải vô địch điền kinh thế giới 1987. Nơi đây vẫn tổ chức các phiên bản thường niên của Golden Gala.
1990, tái cấu trúc và lợp lại sân vận động
thumb|left|Sân vận động Olimpico nhìn từ trên cao Đối với Giải vô địch bóng đá thế giới 1990, nơi đây là sân vận động chính, cơ sở này đã trải qua một đợt cải tạo lớn. Trong khi công việc đó được tiến hành vào năm 1989, các đội Lazio và Roma phải chơi các trận Serie A của họ trên Sân vận động Flaminio. Công việc được giao cho một nhóm thiết kế bao gồm cả kiến trúc sư gốc Annibale Vitellozzi. Từ năm 1987 đến năm 1990, kế hoạch xây dựng đã được sửa đổi nhiều lần, do đó chi phí tăng lên. Cuối cùng, Olimpico đã bị phá bỏ hoàn toàn và được xây dựng lại bằng bê tông cốt thép, ngoại trừ Tribuna Tevere được mở rộng với việc bổ sung thêm các bậc thang và các đường cong gần sân hơn chín mét. Tất cả các khu vực của sân vận động được phủ kín toàn bộ bằng màu trắng về cấu trúc. Ghế không lưng bằng nhựa màu xanh lam đã được lắp đặt và hai màn hình khổng lồ được xây dựng vào năm 1987 cho Giải vô địch điền kinh thế giới cũng được lắp bên trong đường cong. Cuối cùng thì phiên bản mới của Olimpico có sức chứa 82.911 chỗ ngồi. Đây là sân vận động thứ 14 trên thế giới về số lượng chỗ ngồi trong số các sân vận động bóng đá, thứ 29 trong số tất cả các sân vận động và thứ hai ở Ý, chỉ sau San Siro của Milano.
Sân vận động Olimpico là nơi tổ chức năm trận đấu mà đội tuyển bóng đá quốc gia Ý tham gia và trận chung kết giữa Tây Đức và Argentina. Tây Đức thắng chung cuộc 1–0.
Với cách bố trí tương tự từ năm 1990, Sân vận động Olimpico đã tổ chức trận chung kết UEFA Champions League giữa Juventus và Ajax vào ngày 22 tháng 5 năm 1996, chứng kiến Bianconeri thắng trong loạt sút luân lưu.
2008, xây dựng lại sân vận động
Bên ngoài sân vận động.|thumb|right left|thumb|Toàn cảnh bên trong Sân vận động Olimpico tháng 5 năm 2017. Vào năm 2007, một kế hoạch lớn về việc thiết kế lại thiết kế bên trong của sân vận động đã được đưa ra để phù hợp với các tiêu chuẩn của UEFA cho trận chung kết UEFA Champions League 2009 được tổ chức tại Roma. Công việc được thực hiện và hoàn thành vào năm 2008. Nó bao gồm việc thiết lập các cấu trúc tiêu chuẩn với các cải tiến về an ninh, sửa chữa các phòng thay đồ và phòng họp báo. Nó cũng bao gồm việc thay thế tất cả các ghế, lắp đặt màn hình LED độ nét cao, dỡ bỏ một phần hàng rào plexiglas giữa khán giả và sân và giảm chỗ ngồi xuống còn 70.634 chỗ ngồi. Để nâng cao sự thoải mái cho khán giả, một phần của quá trình hiện đại hóa sân vận động bao gồm việc tăng số lượng phòng vệ sinh và sửa chữa nhà vệ sinh. Kết quả của những cải tiến này, Sân vận động Olimpico đã được xếp hạng là một sân vận động Ưu tú của UEFA.
Khu vực và sức chứa
thumbnail|right|Curva Sud, được những cổ động viên Roma sử dụng làm khán đài nhà. thumbnail|right|Curva Nord, được những cổ động viên Lazio sử dụng làm khán đài nhà. Sân vận động có sức chứa hiện tại là 72.698 chỗ ngồi, được phân bổ như sau:
Khán đài Monte Mario – 16.555 Khán đài Tevere – 16.397 Khán đài Tây Nam – 5.747 Khán đài Đông Nam – 5.637 Khán đài Tây Bắc – 5.769 Khán đài Đông Bắc – 5.597 Khán đài Nam – 8.486 Khán đài Bắc – 8.520 Đối với các buổi hòa nhạc/chương trình ở khán đài, sân có thể chứa tới 75.000 người. Đối với các buổi hòa nhạc/chương trình ở trung tâm, sân có thể chứa tới 78.000 người.
Các giải đấu được tổ chức
- Thế vận hội Mùa hè 1960
- Giải vô địch điền kinh châu Âu 1974
- Đại hội Thể thao Sinh viên Mùa hè 1975
- Chung kết Cúp C1 châu Âu 1977
- Giải vô địch bóng đá châu Âu 1980
- Chung kết Cúp C1 châu Âu 1984
- Giải vô địch điền kinh thế giới 1987
- Giải vô địch bóng đá thế giới 1990
- Chung kết UEFA Champions League 1996
- Đại hội Thể thao Deaflympic Mùa hè 2001
- Chung kết UEFA Champions League 2009 *Chung kết CFFA Cup 2019
- Giải vô địch bóng đá châu Âu 2020
Trận đấu nổi tiếng
thumbnail|Trận đấu rugby union giữa Ý và Pháp tại sân vận động năm 1954
- Trận chung kết Giải vô địch bóng đá châu Âu 1968: Ý thắng Nam Tư 2–0.
- Trận chung kết Cúp bóng đá liên lục địa 1973: Independiente thắng Juventus 1–0.
- Trận chung kết Cúp C1 châu Âu 1977: Liverpool F.C. thắng Borussia Mönchengladbach 3–1.
- Trận chung kết Giải vô địch bóng đá châu Âu 1980: Tây Đức thắng Bỉ 2–1.
- Trận chung kết Cúp C1 châu Âu 1984: Liverpool F.C. thắng A.S. Roma trên chấm phạt đền (hiệp chính hoà 1–1).
- Trận chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới 1990: Tây Đức thắng Argentina 1–0.
- Trận chung kết UEFA Champions League 1996: Juventus đánh bại AFC Ajax Amsterdam trên chấm phạt đền (hiệp chính hoà 1-1)
- Trận chung kết UEFA Champions League 2009: F.C. Barcelona đánh bại Manchester United 2-0.
- Six Nations Championship 2013 chứng kiến đội tuyển bóng bầu dục Ý đánh bại Pháp để lần thứ hai vô địch và lần đầu tiên tại sân vận động này.
- Six Nations Championship 2013 chứng kiến đội tuyển bóng bầu dục Ý lần đầu tiên đánh bại Ireland trong giải đấu. *Trận chung kết CFFA Cup 2019:Đội tuyển bóng đá quốc gia đức đánh bại đội tuyển bóng đá quốc gia Ý trên chấm phạt đền (hiệp chính hòa 1-1).
Lượng khán giả trung bình
Lượng khán giả trung bình tại các trận đấu của các giải đấu theo mùa giải được tổ chức tại Sân vận động Olimpico cho Lazio và Roma.
# Trong mùa giải 1989-90, cả hai đội đã chơi tại Sân vận động Flaminio trong quá trình cải tạo Sân vận động Olimpico.
* Câu lạc bộ đã ở Serie B
Tập tin:Scudetto.svg = Vô địch Serie A
Tập tin:Badge of Italy.svg = Vô địch Coppa Italia
Các trận đấu bóng đá quốc tế đáng chú ý
EURO 1968
Sân vận động là một trong những địa điểm tổ chức Giải vô địch bóng đá châu Âu 1968, và đã tổ chức 3 trận đấu.
EURO 1980
Sân vận động là một trong những địa điểm tổ chức Giải vô địch bóng đá châu Âu 1980, và đã tổ chức 4 trận đấu.
World Cup 1990
Sân vận động là một trong những địa điểm tổ chức World Cup 1990, và được tổ chức 6 trận đấu.
EURO 2020
Sân vận động là một trong những địa điểm tổ chức Giải vô địch bóng đá châu Âu 2020, và đã tổ chức 4 trận đấu.