✨Radagaisus
thumb|Tranh của [[Giorgio Vasari miêu tả kết cuộc của Radagaisus, Defeat of Radagasio below Fiesole, 1563-1565]] Radagaisus (? – 23 tháng 8, 406) là một vị vua người Goth đã tiến hành cuộc xâm lăng lãnh thổ Ý của La Mã vào cuối năm 405 và nửa đầu năm 406. Bản thân là một người ngoại giáo, Radagaisus rõ ràng đã lên kế hoạch giết đám Nguyên lão nghị viên của Đế quốc La Mã Thiên Chúa giáo để làm lễ cúng tế các vị thần, và phóng hỏa Roma thành tro bụi. Radagaisus bị xử tử ngay lập tức sau khi danh tướng bán man tộc Vandal là Stilicho đánh tan quân của ông tại Faesulae. Khoảng 12.000 chiến binh cao cấp dưới trướng Radagaisus đều chuyển sang tăng cường cho quân đội La Mã và số còn lại chẳng mấy chốc tan hàng rã đám, trong khi rất nhiều người khác bị bán làm nô lệ đã khiến thị trường nô lệ mau chóng sụp đổ. Số lính Goth này về sau đã gia nhập hàng ngũ đại quân của Alaric I trong lần cướp phá thành Roma vào năm 410.
Cuộc xâm lược Đế quốc Tây La Mã
Lực lượng của Radagaisus có thể bao gồm khoảng 20.000 quân. Nhiều chiến binh man tộc đi cùng với gia đình của họ và những người không có khả năng chiến đấu khác, có nghĩa là tổng số lượng quân của nhóm Radagaisus có thể lên tới gần 100.000 người. cũng bị ngọn lửa chiến tranh tàn phá. Một số dân tị nạn không rõ thuộc tộc nào đã chạy trốn trước đoàn quân của ông khi họ tiến vào dãy Anpơ.
Đế quốc Tây La Mã dưới thời Stilicho đã phải huy động cho bằng được ba mươi numerii (khoảng 15.000 người) từ số binh đoàn đóng tại Ý nhằm đáp trả lại cuộc xâm lược của Radagaisus. Một đạo quân thứ hai trong quân đội La Mã, có khả năng được triệu tập về từ vùng biên giới Rhine, bổ sung cho đạo quân Ý.
Đại quân của Radagaisus đã tung hoành ngang dọc miền bắc Ý tới 6 tháng trời trong khi Đế quốc cố điều động lực lượng ngăn chặn. Ông bị hành hình vào ngày 23 tháng 8 năm 406. Khoảng 12.000 chiến binh cao cấp dưới trướng Radagaisus đều chuyển sang tăng cường cho quân đội La Mã và số còn lại chẳng mấy chốc tan hàng rã đám, trong khi rất nhiều người khác bị bán làm nô lệ đã khiến thị trường nô lệ mau chóng sụp đổ.
Sử liệu cổ
Lịch sử của Orosius Lịch sử của Zosimos Biên niên sử của Prosper xứ Aquitaine Biên niên sử của Marcellinus Comes *Augustine thành Hippo, Thành phố của Chúa, Quyển 5, Chương 23
Tư liệu khác
*Edward Gibbon trong Lịch sử suy tàn và sụp đổ của Đế quốc La Mã (1776), [http://etext.library.adelaide.edu.au/g/gibbon/edward/g43d/chapter30.html Chương 30]