✨Nhạc hội Sanremo

Festival della canzone italiana di Sanremo (tiếng Việt: Lễ hội bài hát của Ý tại Sanremo) là cuộc thi âm nhạc có giải thưởng nổi tiếng nhất tại Ý, được tổ chức hằng năm tại thị trấn Sanremo, Liguria. Cuộc thi có sự tham gia tranh tài của những ca khúc chưa từng được phát hành trước đó. Thường được biết đến là Festival di Sanremo, hay được gọi là Sanremo Music Festival (Nhạc hội Sanremo) hoặc Sanremo Music Festival Award (Giải thưởng nhạc hội Sanremo) ở ngoài lãnh thổ Ý, nhạc hội này là nguồn cảm hứng cho cuộc thi Eurovision Song Contest.

Đây là cuộc thi có tầm cỡ tương đương với các cuộc thi Premio Regia Televisiva của truyền hình, Premio Ubu của các màn biểu diễn sân khấu và Premio David di Donatello của điện ảnh, nhưng có lịch sử thi đấu lâu đời hơn.

Chương trình đầu tiên của Nhạc hội Sanremo, tổ chức vào khoảng giữa các ngày 29 và 31 tháng 1 năm 1951, được phát sóng bởi trạm phát thanh Rete Rossa của RAI và ba thí sinh duy nhất của chương trình là Nilla Pizzi, Achille Togliani và Duo Fasano. Kể từ năm 1955, tất cả chương trình của Nhạc hội đều được phát sóng trực tiếp trên kênh truyền hình Rai 1 của Ý.

Tư năm 1951 đến năm 1976, Nhạc hội được tổ chức tại Sanremo Casino, nhưng bắt đầu từ năm 1977, các Nhạc hội kế tiếp được tổ chức tại Teatro Ariston, trừ Nhạc hội năm 1990 được tổ chức tại Nuovo Mercato dei Fiori.

Từ năm 1953 đến năm 1971, với ngoại lệ là năm 1956, mỗi bài hát được thể hiện hai lần bởi hai nghệ sĩ khác nhau, mỗi màn biểu diễn sử dụng cách sắp xếp dàn nhạc riêng, với mực tiêu thể hiện ý nghĩa của cuộc thi như là một chương trình thi đấu giữa các nhà soạn nhạc, chứ không phải một cuộc thi của các ca sĩ. Trong giai đoạn này, Nhạc hội cho phép tùy chọn việc một phiên bản của bài hát được thể hiện bởi một nghệ sĩ Ý bản địa, và phiên bản còn lại được một nghệ sĩ khách mời quốc tế biểu diễn, và đây là cách nhiều nghệ sĩ ra mắt với những bản hit trên thị trường Ý trong thời gian này, như các trường hợp của Louis Armstrong, Stevie Wonder, Jose Feliciano, Roberto Carlos, Paul Anka, Yardbirds, Marianne Faithfull, Shirley Bassey, Mungo Jerry và nhiều nghệ sĩ khác.

Nhạc hội là cách để lựa chọn thí sinh đại diện cho Ý trong cuộc thi Eurovision Song Contest và là bệ phóng cho sự nghiệp của một số ca sĩ thành công nhất của Ý, trong đó có Andrea Bocelli, Paola e Chiara, Il Volo, Giorgia, Laura Pausini, Eros Ramazzotti và Gigliola Cinquetti.

Lịch sử

thumb|left|[[Sanremo Casino là nơi tổ chức Nhạc hội Sanremo từ năm 1951 đến năm 1976.]] Trong giai đoạn sau chiến tranh thế giới thứ Hai, một trong những đề xuất để khôi phục nền kinh tế và danh tiếng của Sanremo là xây dựng một lễ hội âm nhạc tổ chức hằng năm trong thành phố. Mùa hè năm 1950, người quản trị của Sanremo Casino, Piero Bussetti, và người chỉ huy dàn nhạc của RAI, Giulio Razzi, thảo luận lại về ý tưởng này, và quyết định mở một cuộc thi giữa những bài hát chưa từng được phát hành. Với tên chính thức là Festival della Canzone Italiana (tiếng Việt: Lễ hội bài hát của Ý), chương trình đầu tiên của Nhạc hội được tổ chức tại Sanremo Casino vào các ngày 29, 30 và 31 tháng 1 năm 1951. Hai mươi ca khúc đã tham gia cuộc thi, và chỉ được biểu diễn bởi ba nghệ sĩ duy nhất–Nilla Pizzi, Duo Fasano và Achille Togliani. Hai năm sau, vào năm 1955, Nhạc hội được phát sóng lần đầu trên truyền hình, do một phần của đêm chung kết cũng được phát sóng trên kênh Programma Nazionale của RAI. Đêm chung kết của chương trình năm 1955 cũng được phát sóng tại Bỉ, Pháp, Đức, Hà Lan và Thụy Sĩ. điều này cho phép mỗi bài hát được thể hiện bằng bất cứ ngôn ngữ nào. Từ năm 1967 đến năm 1971, các bài hát không bị bắt buộc phải được nghệ sĩ quốc tế biểu diễn, nhưng luật hai màn trình diễn cho một ca khúc vẫn được tuân thủ. Kể từ năm 1972, mỗi bài hát được một nghệ sĩ thể hiện một lần duy nhất.

thumb|[[Teatro Ariston là nơi tổ chức Nhạc hội Sanremo kể từ năm 1977. Cuộc thi năm 1990 là một ngoại lệ, được tổ chức tại Palafiori, Sanremo.]] Trong Nhạc hội Sanremo năm 1974, lần đầu tiên các nghệ sĩ được chia thành hai nhóm "Nghệ sĩ lớn" và "Nghệ sĩ trẻ". Cuộc thi chỉ có một người thắng cuộc, nhưng các nghệ sĩ thuộc nhóm "Nghệ sĩ trẻ" phải trải qua một vòng loại, trong khi các "Nghệ sĩ lớn" được vào thẳng vòng chung kết. Rạp hát này sau đó trở thành địa điểm thường xuyên tổ chức cuộc thi, mỗi năm một lần, trừ năm 1990, khi Nhạc hội được tổ chức tại Nuovo Mercato dei Fiori, hay được biết đến như là Palafiori.

Năm 1980, các bài nhạc đệm được thu âm trước đã thay thế dàn nhạc, trong khi các màn biểu diễn có bật bản ghi âm được cho phép sử dụng trong đêm chung kết năm 1983. Vào các năm 1984 và 1985, tất cả nghệ sĩ được yêu cầu phải trình diễn với bản thu âm bật sẵn, trong khi các màn biểu diễn trực tiếp với dàn nhạc được giới thiệu trở lại vào năm 1986.

Ngoài ra, bắt đầu từ năm 1984, sự phân chia giữa các nghệ sĩ mới và các nghệ sĩ nổi tiếng trở nên rõ ràng với việc giới thiệu hai cuộc thi khác nhau với hai người thắng giải riêng biệt. Chỉ duy nhất trong năm 1998, top 3 nghệ sĩ của nhóm nghệ sĩ mới được cho phép thi đấu trong cuộc thi chính. Điều này dẫn đến chiến thắng của ca sĩ mới ra mắt Annalisa Minetti, gây nên một số tranh cãi và dẫn đến việc trở lại thi đấu giữa các nhóm hoàn toàn riêng biệt từ năm 1999.

Sự phân biệt giữa các nhóm nghệ sĩ một lần nữa được gỡ bỏ vào năm 2004. Ở cuộc thi năm sau, thí sinh được chia thành năm nhóm khác nhau—Nghệ sĩ mới, Nghệ sĩ nam, Nghệ sĩ Nữ, Nhóm nhạc và Cổ điển. Người chiến thắng ở mỗi nhóm sẽ thi đấu để giành chiến thắng chung cuộc trong cuộc thi. Nhóm Cổ điển bị gỡ bỏ vào năm 2006, trong khi kể từ năm 2007, Nhạc hội áp dụng trở lại các luật của thập niên 1990, với hai cuộc thi ở hai nhóm riêng biệt là nghệ sĩ nổi tiếng và nghệ sĩ mới.

Năm 2009, một cuộc thi mới, tổ chức toàn bộ trên Internet, được giới thiệu bởi chủ tịch của Nhạc hội lần thứ 59, Paolo Bonolis. Với tên gọi Sanremofestival.59, cuộc thi này đã không được tổ chức vào các năm tiếp theo.

Những người chiến thắng

Hạng mục Nghệ sĩ lớn

Thập niên 1950

thumb|Domenico Modugno chiến thắng tại Nhạc hội Sanremo các năm 1958, 1959, 1962 và 1966.

Thập niên 1960

thumb|Ca sĩ người Brazil Roberto Carlos chiến thắng Nhạc hội Sanremo cùng với Sergio Endrigo vào năm 1968.

Thập niên 1970

thumb|Adriano Celentano và Claudia Mori chiến thắng Nhạc hội Sanremo năm 1970.

Thập niên 1980

thumb|Anna Oxa chiến thắng Nhạc hội Sanremo năm 1989 cùng với Fausto Leali, biểu diễn bài hát "Ti lascerò". Cô cũng giành chiến thắng 10 năm sau với ca khúc "Senza pietà".

Thập niên 1990

thumb|Giorgia chiến thắng Nhạc hội Sanremo năm 1995. Năm 2001, cô đạt vị trí thứ hai trong cuộc thi với bài hát "Di sole e d'azzurro".

Thập niên 2000

thumb|Elisa ra mắt trên sân khấu của Nhạc hội Sanremo 2001, nơi cô giành chiến thắng với bài hát "Luce (Tramonti a nord est)", đồng sáng tác với ca sĩ-người viết bài hát người Ý [[Zucchero. Đây là bài hát tiếng Ý đầu tiên của cô.]]

Thập niên 2010

thumb|right|[[Emma Marrone, người chiến thắng Nhạc hội năm 2012 với ca khúc "Non è l'inferno"]]

Hạng mục Nghệ sĩ mới

thumb|Eros Ramazzotti là người đầu tiên chiến thắng hạng mục Nghệ sĩ mới, vào năm 1984, với bài hát "Terra promessa". Anh cũng chiến thắng ở hạng mục Nghệ sĩ lớn năm 1986 với ca khúc "Adesso tu".

Thập niên 1980

Thập niên 1990

thumb|[[Laura Pausini bắt đầu sự nghiệp vào năm 1993, với chiến thắng ở hạng mục Nghệ sĩ mới với "La solitudine".]] thumb|[[Andrea Bocelli chiến thắng hạng mục Nghệ sĩ mới tại Nhạc hội Sanremo năm 1994 với "Il mare calmo della sera".]]

Thập niên 2000

thumb|Dolcenera chiến thắng hạng mục Nghệ sĩ mới của Nhạc hội Sanremo năm 2003, với phần biểu diễn "Siamo tutti là fuori".

Thập niên 2010

Hạng mục khác

Giải thưởng "Mia Martini" của các nhà phê bình

Hạng mục Nghệ sĩ lớn và Nghệ sĩ mới

thumb|Mia Martini là người đầu tiên chiến thắng giải thưởng của các nhà phê bình vào năm 1982. Giải thưởng này sau đó được đổi tên theo tên của cô. thumb|Fiorella Mannoia thắng giải thưởng của các nhà phê bình vào năm 1987 và 1988. thumb|Malika Ayane thắng giải thưởng của các nhà phê bình vào các năm 2010 và 2015, lần lượt với các bài hát "Ricomincio da qui" và "Adesso e qui (nostalgico presente)". thumb|Raphael Gualazzi thắng giải thưởng của các nhà phê bình ở hạng mục Nghệ sĩ mới vào năm 2011, với bài hát "Follia d'amore".

Các ca sĩ song ca nước ngoài tiêu biểu

thumb|Louis Armstrong tham gia Nhạc hội năm 1968. Các nghệ sĩ tiêu biểu của giai đoạn này bao gồm:

• 1964: Peggy March, thành viên cùng đội với Claudio Villa với bài hát "Passo su passo", chỉ trong vòng bán kết.
• 1965: Connie Francis, thành viên cùng đội với Gigliola Cinquetti với bài hát "Ho bisogno di vederti".
• 1965: Petula Clark, thành viên cùng đội với Betty Curtis với bài hát "Invece no".
• 1965: Dusty Springfield, thành viên cùng đội với Gianni Mascolo với bài hát "Di fronte all'amore", chỉ trong vòng bán kết.
• 1966: Pat Boone, thành viên cùng đội với Peppino Gagliardi với bài hát "Se tu non fossi qui"
• 1968: Roberto Carlos, thành viên cùng đội với Sergio Endrigo với bài hát "Canzone per te" (thắng cuộc).
• 1968: Bobbie Gentry, thành viên cùng đội với Al Bano với bài hát "La siepe".
• 1969: Stevie Wonder, thành viên cùng đội với Gabriella Ferri với bài hát "Se tu ragazzo mio", chỉ trong vòng bán kết.
• 1990: Ray Charles, thành viên cùng đội với Toto Cutugno với bài hát "Gli amori" (hạng nhì).

Dẫn chương trình

thumb|Pippo Baudo giới thiệu tiết mục tại Nhạc hội Sanremo lần thứ 13. Nhạc hội Sanremo đầu tiên có người dẫn chương trình là Nunzio Filogamo. Ông cũng là dẫn chương trình của ba kì Nhạc hội kế tiếp. Năm 2003, Pippo Baudo lần thứ 11 trở thành người dẫn chương trình của Nhạc hội, cân bằng kỷ lục trước đó của Mike Bongiorno. Ông sau đó giữ kỷ lục này với việc dẫn chương trình cho Nhạc hội vào các năm 2007 và 2008.

Dưới đây là danh sách đầy đủ những người dẫn chương trình qua các kì Nhạc hội:

• 1951 – Nunzio Filogamo
• 1952 – Nunzio Filogamo
• 1953 – Nunzio Filogamo
• 1954 – Nunzio Filogamo
• 1955 – Armando Pizzo, Maria Teresa Ruta
• 1956 – Fausto Tommei, Maria Teresa Ruta
• 1957 – Nunzio Filogamo, Marisa Allasio, Fiorella Mari
• 1958 – Gianni Agus, Fulvia Colombo
• 1959 – Enzo Tortora, Adriana Serra
• 1960 – Enza Sampò, Paolo Ferrari
• 1961 – Lilly Lembo, Giuliana Calandra
• 1962 – Renato Tagliani, Laura Efrikian, Vicky Ludovisi
• 1963 – Mike Bongiorno, Edy Campagnoli, Rossana Armani, Giuliana Copreni, Maria Giovannini
• 1964 – Mike Bongiorno, Giuliana Lojodice
• 1965 – Mike Bongiorno, Grazia Maria Spina
• 1966 – Mike Bongiorno, Paola Penni, Carla M. Puccini
• 1967 – Mike Bongiorno, Renata Mauro
• 1968 – Pippo Baudo, Luisa Rivelli
• 1969 – Nuccio Costa, Gabriella Farinon
• 1970 – Nuccio Costa, Enrico Maria Salerno, Ira Fürstenberg
• 1971 – Carlo Giuffrè, Elsa Martinelli
• 1972 – Mike Bongiorno, Sylva Koscina
• 1973 – Mike Bongiorno, Gabriella Farinon
• 1974 – Corrado, Gabriella Farinon
• 1975 – Mike Bongiorno, Sabina Ciuffini
• 1976 – Giancarlo Guardabassi
• 1977 – Mike Bongiorno, Maria Giovanna Elmi
• 1978 – Beppe Grillo, Maria Giovanna Elmi, Stefania Casini, Vittorio Salvetti
• 1979 – Mike Bongiorno, Annamaria Rizzoli
• 1980 – Claudio Cecchetto, Roberto Benigni, Olimpia Carlisi, Daniele Piombi
• 1981 – Claudio Cecchetto, Eleonora Vallone, Nilla Pizzi, Franco Solfiti
• 1982 – Claudio Cecchetto, Patrizia Rossetti, Daniele Piombi
• 1983 – Andrea Giordana, Emanuela Falcetti, Anna Pettinelli, Isabel Russinova, Daniele Piombi, Roberta Manfredi
• 1984 – Pippo Baudo, Elisabetta Gardini, Edy Angelillo, Iris Peynado, Tiziana Pini, Isabella Rocchietta và Viola Simoncioni
• 1985 – Pippo Baudo, Patty Brard
• 1986 – Loretta Goggi, Anna Pettinelli, Sergio Mancinelli, Mauro Micheloni
• 1987 – Pippo Baudo, Carlo Massarini
• 1988 – Miguel Bosè, Gabriella Carlucci, Carlo Massarini, Kay Sandvik, Lara St.Paul, Memo Remigi
• 1989 – Rosita Celentano, Paola Dominguin, Danny Quinn, Gianmarco Tognazzi, Kay Sandvik, Ann Clare Matz
• 1990 – Johnny Dorelli, Gabriella Carlucci
• 1991 – Edwige Fenech, Andrea Occhipinti
• 1992 – Pippo Baudo, Milly Carlucci, Alba Parietti, Brigitte Nielsen
• 2013 – Fabio Fazio, Luciana Littizzetto
• 2014 – Fabio Fazio, Luciana Littizzetto
• 2015 – Carlo Conti, Arisa, Emma, Rocío Muñoz Morales
• 2016 – Carlo Conti, Gabriel Garko, Virginia Raffaele, Madalina Ghenea
• 2017 – Carlo Conti, Maria De Filippi
• 2018 – Claudio Baglioni, Michelle Hunziker, Pierfrancesco Favino
• 2019 – Claudio Baglioni, Virginia Raffaele, Claudio Bisio

Tranh cãi

thumb|Povia tại Nhạc hội Sanremo 2007. Năm 2009, bài hát "Luca era gay" (tiếng Việt: Luca Là Gay), được viết và thể hiện bởi Povia, bị nhiều tổ chức của người đồng tính nam cho là một bài hát chống lại người đồng tính nam. Tranh cãi cũng nổ ra do tên nhân vật trong bài hát: theo Aurelio Mancuso, chủ tịch của Arcigay, tên này ám chỉ đến Luca Tolvi, người khẳng định rằng Joseph Nicolosi đã chữa việc đồng tính cho anh. Povia phủ nhận ý kiến này và khẳng định rằng bài hát nói về một người đàn ông anh gặp trên một chuyến tàu có tên thật là Massimiliano. Bài hát đạt vị trí thứ nhì chung cuộc trong Nhạc hội năm đó.

Chuyện bên lề

• Trong The Talented Mr. Ripley của Patricia Highsmith và các bộ phim chuyển thể, Dickie Greenleaf mời Tom Ripley đến Nhạc hội Sanremo để thưởng thức một chút nhạc jazz, như là một cử chỉ từ biệt trước khi đưa Ripley đi theo đường của anh. Các sự kiện tiếp sau tại Sanremo có ảnh hưởng lớn đến các nhân vật.
• Năm 1960, huyền thoại nhạc pop tương lai của Ý Mina Mazzini ra mắt tại Sanremo. Cuộc thi ca hát này đã giúp bắt đầu sự nghiệp của cô.
• Bài hát "Perdere l'amore" được Gianni Nazzaro đề xuất vào năm 1987 và bị loại khỏi danh sách bài hát công chiếu sơ bộ. Một năm sau, bài hát được đề xuất bởi Massimo Ranieri và chiến thắng cuộc thi.
• Năm 1990, Patty Pravo từ chối cơ hội tham gia Nhạc hội Sanremo với bài hát "Donna con te", sau này được Anna Oxa thể hiện trong Nhạc hội.
• Năm 2007, bài hát "Bruci la città" bị loại bỏ trong quá trình công chiếu, chủ yếu do quyết định của chỉ đạo nghệ thuật cuộc thi năm đó Pippo Baudo, người sau đó giải thích rằng quyết định được đưa ra do chất lượng kém của bản mẫu nhận được. Tuy nhiên, bài hát sau đó được phát hành bởi Irene Grandi và trở thành một trong số những hit lớn nhất của cô.