Nguyệt thực là hiện tượng thiên văn khi Mặt Trăng đi vào hình chóp bóng của Trái Đất, đối diện với Mặt Trời. Điều này chỉ có thể xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng thẳng hàng hoặc xấp xỉ thẳng hàng với nhau, với Trái Đất ở giữa. Do vậy, nguyệt thực chỉ có thể xảy ra vào những ngày trăng tròn. Kiểu và chiều dài của nguyệt thực phụ thuộc vào vị trí của Mặt trăng so với các điểm nút quỹ đạo của nó.
Màu vàng bên trái là mặt trời, ở giữa là Trái Đất, bên phải là Mặt Trăng đang di chuyển vào bóng của Trái Đất
Một chu kỳ nguyệt thực
Nguyệt thực toàn phần xảy ra khi ánh sáng mặt trời trực tiếp bị bóng của Trái Đất che khuất hoàn toàn. Ánh sáng duy nhất nhìn thấy được là khúc xạ qua bóng tối của Trái Đất. Ánh sáng này có màu đỏ vì cùng lý do hoàng hôn có màu đỏ, do sự tán xạ Rayleigh của các tia sáng màu có bước sóng dài hơn. Bởi vì màu đỏ của nó, nguyệt thực toàn phần đôi khi được gọi là mặt trăng máu.
Không giống như nhật thực, mà chỉ có thể được nhìn thấy từ một khu vực nào đó tương đối nhỏ trên thế giới, nguyệt thực có thể được nhìn từ bất cứ nơi nào ở nửa tối của Trái Đất. Nguyệt thực kéo dài trong vài giờ, trong khi nhật thực toàn phần chỉ kéo dài trong vài phút tại bất kỳ vị trí nào do kích thước nhỏ hơn của bóng của Mặt trăng. Không giống như nhật thực, nguyệt thực có thể quan sát một cách an toàn bằng mắt thường vì hình ảnh nguyệt thực mờ hơn so với hình ảnh mặt trăng đầy đủ.
Từ nguyên
Chữ Hán: 月食, nghĩa: "mặt trăng bị ăn". hay "ăn trăng"
Các loại nguyệt thực
nhỏ|phải|Mặt Trăng đêm rằm đang khuyết dần
nhỏ|phải|Sơ đồ một nguyệt thực (hình tròn màu xanh dương là [[Trái Đất, hình tròn màu xám là Mặt Trăng). Trong sơ đồ, ta thấy Mặt Trăng đang đi vào và đi ra vùng bóng tối của Trái Đất.]]
nhỏ|phải|[[Mặt Trăng đi qua mặt phẳng các quỹ đạo tại vị trí được gọi là các nút hai lần mỗi tháng. Khi Mặt Trăng đi vào một nút, hiện tượng nguyệt thực có thể xảy ra.]]
Ba kiểu nguyệt thực chính
-
Nguyệt thực toàn phần xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất. Lúc này ánh trăng sẽ bị mờ đi và Mặt Trăng sẽ có màu đỏ đồng hoặc màu cam sẫm.
-
Nguyệt thực một phần xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng nằm trên đường gần thẳng. Lúc này ánh trăng sẽ bị mờ đi và Mặt Trăng bị khuyết đi một phần. Có thể nhìn thấy bóng của Trái Đất màu đen (hoặc màu đỏ sẫm) đang che khuất Mặt Trăng. Trong quá trình nguyệt thực toàn phần, nguyệt thực một phần có thể xuất hiện trước và sau khi nguyệt thực toàn phần.
-
Nguyệt thực nửa tối xảy ra khi Mặt Trăng đi qua vùng nửa tối của Trái Đất. Lúc này ánh trăng sẽ mờ và Mặt Trăng sẽ mờ và tối đi.
Nguyệt thực Selenelion
Selenelion hay selenehelion xảy ra khi Mặt Trăng đang bị che khuất và Mặt Trời có thể quan sát được một lúc. Điều này chỉ xảy ra trước khi hoàng hôn hoặc sau khi bình minh và cả hai sẽ cùng xuất hiện ở các vị trí đối nghịch nhau trên bầu trời, gần đường chân trời; tức là khi đó có nguyệt thực xảy ra khi mặt trời vừa mới mọc hoặc sắp lặn. Sự sắp xếp này dẫn đến hiện tượng được gọi là thiên thực đường chân trời.
Quy mô nguyệt thực Danjon
Quy mô nguyệt thực sau đây (quy mô Danjon) được đưa ra bởi của André Danjon xếp hạng tổng thể bóng tối của nguyệt thực:
-
L = 0: Rất tối. Mặt Trăng gần như vô hình, đặc biệt là ở giữa tuần
-
L = 1: Bóng tối màu xám hoặc nâu nhạt.
-
L = 2: Bóng tối màu đỏ hoặc màu nâu gỉ.Phần trung tâm rất tối, trong khi viền ngoài rất sáng.
-
L = 3: Bóng tối thường có một vành sáng màu vàng.
-
L = 4: Bóng tối màu đỏ đồng hoặc màu da cam. Bóng hơi xanh và có một vành rất tươi sáng.
Thời gian của một nguyệt thực toàn phần
thumb|right|Khi nhìn từ Trái Đất, bóng của Trái Đất có thể được tưởng tượng như hai vòng tròn đồng tâm. Theo sơ đồ minh hoạ, loại nguyệt thực được xác định bởi con đường do Mặt trăng đi khi nó đi qua bóng tối của Trái Đất. Nếu mặt trăng đi qua vòng tròn bên ngoài nhưng không đến được vòng tròn bên trong, đó là nguyệt thực nửa tối; nếu chỉ có một phần của mặt trăng đi qua vòng tròn bên trong, nó là nguyệt thực một phần; và nếu toàn bộ Mặt trăng đi qua vòng tròn bên trong tại một điểm nào đó, sẽ có nguyệt thực toàn phần.
thumb|left|Các điểm tiếp xúc so với bóng mờ và bóng ngang của Trái đất, ở đây với Mặt trăng ở gần là nút giảm dần
P1: Mặt Trăng đi vào vùng nửa tối của Trái Đất. Ánh trăng sẽ mờ và tối đi.
U1: Nguyệt thực một phần. Lúc này Mặt Trăng sẽ bị khuyết đi một phần.
U2: Mặt Trăng đang dần dần đi vào phần bóng tối của Trái Đất. Mặt Trăng chuyển sang màu đỏ đồng.
Cực đại: Ánh trăng bị mờ và tối đi. Toàn bộ Mặt Trăng chuyển sang màu đỏ đồng.
U3: Mặt Trăng dần ra khỏi phần bóng của Trái Đất.
U4: Nguyệt thực một phần.
P2: Mặt Trăng ra khỏi phần bóng nửa tối của Trái Đất.
Chu kì nguyệt thực
Mỗi năm có ít nhất hai nguyệt thực. Nếu bạn biết ngày và thời gian của các thiên thực, bạn có thể đoán được sự xuất hiện của các nguyệt thực.
Thư viện ảnh
Tập tin:Lunar-eclipse-09-11-2003-cropped.jpeg|Nguyệt thực vào ngày 08-11-2003.
Tập tin:Lunar Eclipse by Jiyang Chen.jpg|Nguyệt thực vào ngày 20-12-2010.
Tập tin:Lunar eclipse optics.jpg|Sơ đồ bóng tối của một nguyệt thực.
Tập tin:Eclipse from moon.jpg|Tranh của Lucien Rudaux, hiện tượng nguyệt thực có thể trông giống như khi nhật thực ở bề mặt Mặt Trăng. Bề mặt của Mặt Trăng xuất hiện màu đỏ bởi vì chỉ có ánh sáng đỏ bị khúc xạ lên bề mặt Mặt Trăng, như bức tranh này.
Nguyệt thực trong thần thoại
Một số nền văn hóa có huyền thoại liên quan đến nguyệt thực. Người Ai Cập cổ đại nhìn thấy nguyệt thực như là một con lợn nái nuốt Mặt Trăng trong một thời gian ngắn, nền văn hóa khác xem nguyệt thực như Mặt Trăng bị nuốt chửng bởi các động vật khác, chẳng hạn như một con báo đốm Mỹ của người Maya truyền thống, hoặc một con cóc 3 chân ở Trung Quốc. Một số xã hội nghĩ rằng nó là một con quỷ nuốt Mặt Trăng, và rằng họ có thể xua đuổi nó đi bằng cách ném đá và nguyền rủa nó. Ở Việt Nam ta cũng các hành động mê tín như Cứu trăng (gõ mỏ, ném đá để xua cái bóng mà họ cho là con thiên cẩu hoặc con gấu đang "ăn" Mặt Trăng).
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nguyệt thực** là hiện tượng thiên văn khi Mặt Trăng đi vào hình chóp bóng của Trái Đất, đối diện với Mặt Trời. Điều này chỉ có thể xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất
Nguyệt thực một phần đã diễn ra vào ngày 19 tháng 11 năm 2021. Các nguyệt thực sẽ xảy ra trên một micromoon. Đây sẽ là nguyệt thực một phần dài nhất kể từ năm
Nguyệt thực toàn phần đã diễn ra vào ngày 26 tháng 5 năm 2021. Đây sẽ là nguyệt thực toàn phần đầu tiên kể từ nguyệt thực tháng 1 năm 2019. Nó sẽ hiển thị
nhỏ|Nguyệt thực toàn phần tại Madrid, Tây Ban Nha, 3:31 UTC Nguyệt thực toàn phần sẽ diễn ra vào ngày 16 tháng 5 năm 2022, lần đầu tiên trong tổng số hai hiện tượng nguyệt
Nguyệt thực sẽ diễn ra vào ngày 8 tháng 11 năm 2022. Mặt Trăng sẽ đi qua trung tâm của bóng tối của Trái Đất. Chỉ xảy ra 5,8 ngày trước ngày apogee (Apogee vào
Một **nguyệt thực toàn phần** xảy ra từ chiều đến đêm 15 tháng 6 năm 2011 (giờ UTC). Đây là lần đầu tiên trong hai lần nguyệt thực toàn phần trong năm 2011, lần thứ
**Sự kiện nguyệt thực toàn phần** diễn ra vào hồi 5h27 đến 11h06 UTC, ngày 21 tháng 12 năm 2010, là nguyệt thực toàn phần diễn ra lần đầu tiên trong ngày đông chí kể
**Nguyệt thực toàn phần diễn ra vào ngày 27 tháng 7 năm 2018:** Mặt Trăng đi qua trung tâm bóng của Trái Đất lần đầu tiên kể từ nguyệt thực toàn phần ngày 15 tháng
Nguyệt thực toàn phần đã diễn ra vào ngày 31 tháng 1 năm 2018. Mặt Trăng xuất hiện dưới dạng siêu trăng, với cận điểm vào ngày 30 tháng 1. Nguyệt thực trước đó là
Một **nguyệt thực toàn phần** xảy ra vào ngày 10 tháng 12 năm 2011. Đây là lần thứ hai trong hai lần nguyệt thực toàn phần trong năm 2011, lần thứ nhất diễn ra vào
Ngày 26 tháng 6 năm 2010, trên một số vùng của Trái Đất sẽ có thể quan sát thấy hiện tương **nguyệt thực bán phần** hay còn gọi là **nguyệt thực từng phần**. Vào lúc
**_Nguyệt thực_** là một bộ phim truyền hình được thực hiện bởi Công ty cổ phần truyền thông THL do Nguyễn Trọng Hải làm đạo diễn. Phim phát sóng vào lúc 21h10 thứ 2, 3
NHIBONGSHOP CHUYÊN CUNG CẤP HÀNG XÁCH TAY CHÍNH HÃNGCốc nguyệt san – Băng vệ sinh thế hệ mới, là sản phẩm hoàn hảo cho chị em trong kỳ ‘đèn đỏ’ đấy. Nó ‘ăn đứt’ các
MÔ TẢ SẢN PHẨMCốc kinh nguyệt có hình phễu, nhỏ và dài khoảng 5cm. Cốc kinh nguyệt là gì? Cốc kinh nguyệt là sản phẩm được dùng đặt trong âm đạo XX vào những ngày
phải|Chu kỳ kinh nguyệt **Kinh nguyệt** là tập hợp các thay đổi sinh lý lặp đi lặp lại ở cơ thể phụ nữ dưới sự điều khiển của hệ hormone sinh dục và cần thiết
**Nhật thực** () xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời trên cùng một đường thẳng và quan sát từ Trái Đất, lúc đó Mặt Trăng che khuất hoàn toàn
nhỏ|Nhật thực hình khuyên hình khuyên có cường độ nhỏ hơn 1 **Độ lớn thiên thực** hay **thực phần** là một phần của đường kính góc của một thiên thể bị thực. Điều này áp
**Nhật thực ngày 20 tháng 5 năm 2012** (**ngày 21 tháng 5 năm 2012** theo giờ địa phương ở Đông Bán cầu) là hiện tượng nhật thực hình khuyên có thể nhìn thấy trong một
**Nhật thực hình khuyên** đã xảy ra vào ngày 21 tháng 6 năm 2020. Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, do đó hoàn toàn hoặc một
Nhật thực hình khuyên sẽ xảy ra từ 10 giờ 44 phút đến khoảng 14 giờ 01 phút (giờ Hà Nội, nhật thực một phần tại Việt Nam) ngày 26 tháng 12 năm 2019. Nhật
**Nhật thực hình khuyên** đã diễn ra vào ngày 10 tháng 6 năm 2021. Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, do đó che khuất hoàn toàn
thumb|Tranh của [[Lucien Rudaux, cho thấy nhật thực trông như thế nào khi được nhìn từ bề mặt của Mặt Trăng.]] thumb|Mô phỏng bắt đầu và kết thúc của nguyệt thực [[August 2007 lunar eclipse|ngày
**Nhật thực toàn phần** sẽ xảy ra vào ngày 04 tháng 12, năm 2021. Một nhật thực xảy ra khi mặt trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, do đó hoàn toàn hoặc
Hiện tượng thiên thực trên Sao Diêm Vương khi [[Charon (vệ tinh)|Vệ tinh Charon phủ bóng lên nó]] **Thiên thực** là một sự kiện thiên văn học khi một thiên thể chuyển động vào bóng
Nhật thực một phần xảy ra vào ngày 30 tháng 4 năm 2022. Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, do đó che khuất hoàn toàn hoặc
**Nhật thực** này xảy ra vào ngày 25 tháng 10 năm 2022 là nhật thực một phần sẽ có thể nhìn thấy từ châu Âu, vùng Ural và Tây Siberia, Trung Đông và Tây Á,
Tri Thức Trong Lòng Bàn Tay - Bách Khoa Thiếu Nhi Vũ Trụ Bìa Cứng Vũ trụ chứa vạn vật đang tồn tại như các hành tinh, mặt trăng, các ngôi sao và những dải
**Nhật thực 22 tháng 7 năm 2009** là nhật thực toàn phần dài nhất thế kỷ 21 với thời gian kéo dài tối đa lên đến 6 phút 39 giây Đây là lần thứ hai
Nhật thực hình khuyên sẽ xảy ra vào ngày 14 tháng 10 năm 2023. Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, do đó che khuất hoàn toàn
**Nhật thực một phần** sẽ xảy ra vào ngày 21 tháng 9 năm 2025. Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, do đó che khuất hoàn toàn
**Nhật thực hình khuyên** sẽ xảy ra vào **ngày 22 tháng 6 năm 2085**. Nhật thực xảy ra khi Mặt trăng đi qua giữa Trái đất và Mặt trời, do đó che khuất hoàn toàn
**Nhật thực hình khuyên** sẽ xảy ra vào **ngày 21 tháng 5 năm 2031**. Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, do đó che khuất hoàn toàn
**Nhật thực** sẽ xảy ra vào **ngày 22 tháng 7 năm 2028**. Dòng trung tâm trên đường đi của nhật thực sẽ trải dài qua lục địa Úc từ khu vực Kimberley ở phía tây
phải|nhỏ|634x634px| Sơ đồ thể hiện tiến trình của chu kỳ kinh nguyệt và các hormone có tác động đến tiến trình này. **Chu kỳ kinh nguyệt** là sự biến đổi tự nhiên thường xuyên xảy
Cốc nguyệt san thông thường có hai kích cỡ. **Cốc nguyệt san** () là một dụng cụ vệ sinh được đưa vào âm đạo trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ. Mục đích chính
**Rừng nguyệt quế của Madeira** (tiếng Bồ Đào Nha: _Floresta Laurissilva da Ilha da Madeira_) là một địa điểm tự nhiên được UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào năm 1999. Đây là
**Nguyệt quế** thực thụ hay **nguyệt quế Hy Lạp** (danh pháp hai phần: **_Laurus nobilis_**, họ Lauraceae), là một loài cây thân gỗ hoặc cây bụi lớn với lá thường xanh có mùi thơm, cao
**Nguyệt quới** (tên khoa học: **_Murraya paniculata_**) là một loài thực vật có hoa thuộc chi _Murraya_, được William Jack mô tả khoa học năm 1820. Loài này cũng được gọi theo tên tiếng Trung
**Laurales**, trong một số sách vở về thực vật học tại Việt Nam gọi là **bộ Long não**, nhưng tại Wikipedia thì gọi là **Bộ Nguyệt quế** do tên gọi khoa học của nó lấy
nhỏ|Hình ảnh mô tả hiện tượng che khuất của nhật thực **Thang đo Danjon** là thang đo năm điểm hữu ích để đo sự xuất hiện và độ sáng của Mặt trăng khi xảy ra
**Chi Nguyệt quế** (danh pháp khoa học: **_Laurus_**) là một chi của các cây thân gỗ thường xanh thuộc về họ Nguyệt quế (_Lauraceae_). Chi này bao gồm hai loài, trong đó các đặc trưng
Tập tin:Olivenkranz.png Trong thần thoại Hy Lạp thần Apollo được thể hiện là đội **vòng nguyệt quế** trên đầu, và thời Hy Lạp cổ đại thì các vòng nguyệt quế được dùng để tặng thưởng
**Hội chứng tiền kinh nguyệt** đề cập đến các triệu chứng về thể chất và cảm xúc xảy ra ở một trong hai tuần trước kỳ kinh nguyệt. Các triệu chứng thường khác nhau giữa
**Lauraceae** hay **họ Nguyệt quế**, trong một số sách vở về thực vật tại Việt Nam gọi là **họ Long não** hay **họ Quế**, nhưng tại Wikipedia gọi theo tên thứ nhất do tên khoa
**Lưu Kim Tuế Nguyệt** (tiếng Trung: 流金岁月, bính âm: _Liú Jīn Suì Yuè_) được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Diệc Thư. Bộ phim kể về tình bạn của hai người
**Thụy hương nguyệt quế** (danh pháp hai phần: **_Daphne laureola_**) là một loài thực vật thuộc chi Thụy hương. Loài này mọc ở đất kiềm. Nó được tìm thấy ở châu Âu, Algérie, Maroc và
nhỏ|phải|Bún bò Huế, một trong những nét đặc trưng của ẩm thực xứ Huế **Ẩm thực Huế** là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý chế biến, trang trí, phong cách
**Nhật nguyệt lăng không**, là phim truyền hình Trung Quốc nói về mối quan hệ giữa Võ Tắc Thiên, nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử Trung Quốc, và Tạ Dao Hoàn, nữ quan
**Nguyệt xỉ suốt**, tên khoa học **_Adiantum diaphanum_**, là một loài thực vật có mạch trong họ Adiantaceae. Loài này được Blume miêu tả khoa học đầu tiên năm 1828.
**_Ban Thục truyền kỳ_** (tên tiếng Anh: Ban Shu Legend), là một bộ phim được chế tác bởi Vu Chính, giám chế Uông Hằng, Lý Tú Trân,sản xuất Vương Hạo. Phim khởi quay từ ngày