✨Nghệ thuật Séc

Nghệ thuật Séc

thumb|Bản sao của [[Vệ nữ Petřkovice bên cạnh Vệ nữ Dolní Věstonice tại một buổi triển lãm của Bảo tàng Quốc gia, Praha]] thumb|Tượng trưng cho [[nghệ thuật gothic là bức tượng bán thân Đức mẹ Đồng trinh (1390-1395), được sơn bằng đất terracotta.]]

Nghệ thuật Séc là nghệ thuật tạo hình và thị giác được sáng chế ở Cộng hòa Séc ngày nay và nhiều quốc gia chiếm đóng các vùng đất Séc ở những thế kỉ trước. Các vùng đất Séc đã sản sinh những nghệ sĩ được công nhận trên toàn thế giới như Alfons Mucha - được nhiều người xem là một trong những nhân vật chủ chốt khai sinh ra trường phái Art Nouveau và František Kupka - người tiên phong của nghệ thuật trừu tượng.

Các vùng đất đã hình thành nên đất nước Cộng hòa Séc ngày nay đã cho ra đời nhiều phát hiện quan trọng của nghệ thuật thời tiền sử, nổi bật là Vệ nữ Dolní Věstonice, một pho tượng hình Vệ Nữ bằng gốm - một người phụ nữ khỏa thân có niên đại từ 29.000–25.000 trước Công nguyên, và một lối nghệ thuật Celtic độc đáo. Ở hầu hết các giai đoạn kế tiếp, nghệ thuật Séc đặc biệt gần với nghệ thuật Áo và Đức. Trong thời kỳ Praha là thủ đô của Đế quốc La Mã Thần Thánh, đây là trung tâm nghệ thuật quan trọng lúc bấy giờ, sử dụng các nghệ sĩ gốc Séc lẫn của nước ngoài. Điều này đặc biệt đúng với trường hợp của phong cách Gothic quốc tế ở thế kỉ 14, và trường phái kiểu cách phương Bắc ở cuối thế kỉ 16 và đầu thế kỉ 17. Sau cuộc chiến tranh Ba Mươi Năm, khi đa số các vùng đất Séc không theo Công giáo được trở về quyền kiểm soát của người Công giáo Habsburg, nhà thờ đã đưa ra rất nhiều tuyên truyền và để lại vô số các công trình kiến trúc nghệ thuật Baroque. Từ thế kỉ 19 trở đi, chủ nghĩa dân tộc Séc đã tác dộng mạnh lên tất cả khía cạnh của nền nghệ thuật.

Kiến trúc gothic

thumbnail|right|[[Theodoric của Prague|Nghệ sĩ bậc thầy Theoderic, Thánh Gregory 1370, hiện nằm ở Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia Praha.]]

Lối kiến trúc gothic lần đầu xuất hiện tại các vùng đất Séc ở nửa đầu của thế kỉ 13 và hiện diện cho đến đầu thế kỉ 16. Các giai đoạn phát triển nghệ thuật gothic tại các vùng đất Séc được đặt tên theo triều đại cai trị của Bohemia với mốc thời gian tương ứng:

  • Tiền Gothic — Přemyslid Gothic (thế kỉ 13 và đầu thế kỉ 14)
  • High Gothic — Luxembourg Gothic (thế kỉ 14 và đầu thế kỉ 15)
  • Hậu Gothic — Jagiellonian Gothic (khoảng 1471–1526)

Giai đoạn dễ nhận diện đầu tiên của nghệ thuật Séc là giai đoạn Gothic quốc tế, trong đó Charles IV đã nhận vương miện Bohemia, và đặc biệt là Praha, trung tâm quyền lực của Đế quốc La Mã Thần thánh. Bậc thầy Theodoricus là một trong những nghệ sĩ đầu tiên của Séc mà chúng ta biết đến và được ghi công với việc trang trí Nhà thờ Thánh giá ở Lâu đài Karlštejn. Nhà thờ chứa tới 129 tấm sơn họa tiết và là một trong những báu vật nghệ thuật của thời kỳ Trung Cổ ở Bohemia.

Một bộ sưu tập các bức tượng bán thân nằm trong Nhà thờ Lớn Praha, có niên đại 1379–1386, miêu tả những vị ân nhân của Nhà thờ Lớn. Một trong các bức tượng bán thân miêu tả chính nghệ sĩ Petr Parléř lúc trẻ (1330–1399) và được cho là bức chân dung tự họa đầu tiên dễ nhận diện nhất.

Tầm quan trọng của Bohemia lúc bấy giờ đã được ghi nhận và là trung tâm chủ chốt để truyền bá các tác phẩm nghệ thuật của Pháp và Ý, lan truyền sang Anh thông qua vợ của Richard II, Anne của Bohemia.

Như đa số tác phẩm nghệ thuật thời Trung Cổ, bức họa gothic có bản chất là tôn giáo.

👁️ 2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|Bản sao của [[Vệ nữ Petřkovice bên cạnh Vệ nữ Dolní Věstonice tại một buổi triển lãm của Bảo tàng Quốc gia, Praha]] thumb|Tượng trưng cho [[nghệ thuật gothic là bức tượng bán thân Đức
**Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia Praha** (tiếng Anh: _National Gallery Prague_, tiếng Séc: _Národní galerie Praha_, viết tắt là **NGP**), trước đây còn gọi là **Phòng trưng bày Quốc gia ở Praha** (_Národní
**Học viện nghệ thuật biểu diễn tại Praha** ( hay viết tắt là **AMU**) là một trường đại học nằm ở trung tâm thủ đô Praha, Cộng hòa Séc chuyên về các lĩnh vực âm
**Trường học điện ảnh và truyền hình thuộc Học viện nghệ thuật biểu diễn tại Praha** ( hay viết tắt là **FAMU**) là một trường học điện ảnh tại Praha, Cộng hòa Séc, được thành
nhỏ|Tòa nhà chính của Bảo tàng Nghệ thuật Trang trí ở Praha**Bảo tàng Nghệ thuật Trang trí ở Praha** (), thành lập vào năm 1885 nằm trong một dinh thự theo phong cách Tân Phục
nhỏ|296x296px| Tranh khảm Byzantine là một trong những tác phẩm lừng danh còn sót lại của [[Hagia Sophia ở Constantinople - chân dung của Christ Pantocrator trên các bức tường của phòng trưng bày phương
nhỏ| [[Viện bảo tàng Louvre|Bảo tàng Louvre ở Paris, Pháp, là bảo tàng nghệ thuật được ghé thăm nhiều nhất trên thế giới vào năm 2018.]] nhỏ|[[Bảo tàng nghệ thuật quốc gia Hoa Kỳ tại
Jeffrey Masin, "ban nhạc một người" (_One-man band_), một người biễu diễn đường phố tại [[thành phố New York với những nhạc cụ của một ban nhạc]] **Nghệ thuật biểu diễn trên đường phố** hoặc
**Trường phái lập thể của Séc**, hay **Chủ nghĩa lập thể Séc** (được gọi chung là **Cubo-Expressionism**) trào lưu nghệ thuật avant-garde của những người Séc ủng hộ trường phái Lập thể, hoạt động chủ
**Nhà hát ở Cộng hòa Séc** có một truyền thống phong phú ở tất cả các thể loại, như chính kịch, opera, và nhảy, nhà hát múa rối, nhà hát black light... ## Lịch sử
Trường **Đại học Quốc phòng Séc** (tiếng Séc: _Univerzita obrany_, _UO_), (tiếng Anh: University of Defence (Czech Republic)) là một Trường Đại học thuộc Quân đội Cộng hoà Séc, tại Brno và Hradec Králové, đào
nhỏ|KP kostel sv. Jiří Vrané n.Vlt Những **di tích văn hóa của Cộng hòa Séc** (tiếng Séc: _kulturní památka_) là những những tài sản được bỏa vệ (cả có thực hay Bộ Văn hóa Cộng
**Viện Hàn lâm Khoa học Cộng hòa Séc** (, viết tắt **_AV ČR_**) được thành lập năm 1992 bởi Hội đồng quốc gia Séc để kế thừa Viện hàn lâm Khoa học Tiệp Khắc cũ.
nhỏ|280x280px|Chi tiết mặt tiền của [[Lâu đài Praha|Vườn Hoàng gia Praha. Các thức cột Ionic Bonifác Wohlmut xây dựng vào năm 1569]] phải|nhỏ|280x280px|[[Lâu đài Litomyšl do Ulrico Aostalli xây dựng vào năm 1575–81]] **Kiến trúc
**Lịch sử của vùng đất Séc ** - một khu vực gần tương ứng với Cộng hòa Séc ngày nay - bắt đầu khoảng 800.000 năm TCN. Một con dao bầu đơn giản thời đó
**Tuyết Minh** (tên khai sinh là **Nguyễn Thị Tuyết Minh**, sinh năm 1980, quê quán tại Yên Định, Thanh Hóa) là nghệ sĩ múa, biên đạo múa, tác giả kịch bản, đạo diễn múa Việt
thumb|[[Strahov Monastery#The Theological Hall|Thư viện Strahov]] **Văn học Séc** là cụm từ để chỉ nền văn học được viết bằng tiếng Séc, tại Cộng hòa Séc (Tiệp Khắc cũ, trước đó là Vùng đất của
Văn hóa Séc đã được định hình bởi vị trí địa lý của đất nước Séc nằm ở trung tâm châu Âu. Những ảnh hưởng từ các nước láng tiếng, những thay đổi về mặt
**Silesia thuộc Séc** (tiếng Séc: _České Slezsko_) là một trong ba vùng lịch sử của Cộng hòa Séc, cùng với Bohemia và Moravia. Đây là một vùng nhỏ của vùng lịch sử Silesia mà phần
**Người Canada gốc Séc** là công dân Canada có tổ tiên là người Séc hoặc những người sinh ra tại Séc cư trú tại Canada. Họ thường được gọi là những người Canada gốc Bohemia
**Bảo tàng Chủ nghĩa Cộng sản tại Cộng hòa Séc** () tọa lạc tại số 4 Celnici, Praha, Cộng hòa Séc, là bảo tàng giới thiệu về chế độ Cộng sản sau Thế chiến II
**Thư viện Công nghệ Quốc gia Cộng hòa Séc** (, viết tắt là **NTK**) nằm đặt tại Quận 6 ở Praha. Tòa nhà cũng có một chi nhánh của Thư viện Thành phố Praha. Trước
**Séc** (czech, tiếng Séc: _Česko_), tên chính thức là **Cộng hòa Séc** ( ), là quốc gia nội lục thuộc khu vực Trung Âu và giáp Ba Lan, Đức, Áo và Slovakia. Thủ đô và
**Học viện Kỹ thuật Quân sự** ( – MTA) là Đại học đầu ngành kỹ thuật, công nghệ quân sự và công nghiệp quốc phòng nằm trong Nhóm các Đại học trọng điểm quốc gia
Công trình Michaelerplatz, Wien **Adolf Loos** (10 tháng 12 năm 1870 tại Brno, Morava – 23 tháng 8 năm 1933 tại Viên, Áo) là một trong những kiến trúc sư quan trọng nhất của kiến
nhỏ|Nội thất nhà thờ **Sedlec Ossuary** () là một nhà thờ Công giáo La Mã nhỏ, nằm bên dưới Nhà thờ Nghĩa trang của Tất cả các Thánh (tiếng Séc: _Hřbitovní kostel Všech Svatých_), đây
phải|nhỏ|300x300px| Một phần của lâu đài [[Helfštýn , Cộng hòa Séc.]] **Hefaiston** là cuộc thi quốc tế thường niên dành cho các thợ rèn được tổ chức tại lâu đài Helfštýn, Cộng hòa Séc. Nó
Cộng hòa Séc là một quốc gia dân chủ mới nổi ở Đông Âu, có nền kinh tế công nghiệp phát triển. Nó là một trong những nền kinh tế ổn định nhất và thịnh
nhỏ|Ngựa phi nước đại, hoạt hình sử dụng ảnh của Muybridge **Eadweard Muybridge** (; 9 tháng 4 năm 1830 – 8 tháng 5 năm 1904, tên khai sinh là **Edward James Muggeridge**) là một nhiếp
**_Avatar_** (còn được tiếp thị là **_James Cameron's Avatar_**) là một bộ phim khoa học viễn tưởng sử thi năm 2009 do James Cameron đạo diễn, viết kịch bản, đồng sản xuất và đồng biên
**Tạp chí Công nghệ Hóa học Ba Lan** là một tạp chí khoa học Quốc tế dành cho các vấn đề của công nghệ hóa học và hóa học cơ bản, kỹ thuật hóa học
**Kim Eun-sook** (sinh năm 1973) là một nhà biên kịch người Hàn Quốc. Cô đã viết các bộ phim truyền hình nổi tiếng như _Chuyện tình Paris_ (2004), _Sóng gió hậu trường_ (2008), _Khu vườn
**Ngày văn hóa Kitô giáo Ba Lan-Séc** (Tiếng Ba Lan: **Polsko-Czeskie Dni Kultury Chrześcijańskiej**; Tiếng Séc: **Polsko-české dny křesťanské kultury**) là một chuỗi các sự kiện văn hóa xã hội quốc tế thường niên diễn
nhỏ|Hội đường Do Thái Jubilee nhỏ|Mặt trước Hội đường Do Thái Jerusalem **Hội đường Do Thái Jubilee** () còn được biết đến với tên **Hội đường Do Thái Jerusalem** bởi nó nằm trên phố Jerusalem,
**Trường trung cấp nghề ở Tarnów (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie)** - một trường đại học công lập, dạy nghề, được thành lập trên cơ sở Hội đồng Bộ trưởng ngày 19 tháng 5
nhỏ|Lâu đài tại Kamenice nad Lipou **Lâu đài tại Kamenice nad Lipou** tọa lạc trong một thị trấn thuộc khu vực tây bắc của cao nguyên Bohemia-Moravia, cách Jindřichův Hradec (thuộc huyện Pelhřimov) khoảng 20 km
là một vận động viên trượt băng nghệ thuật người Nhật Bản, thi đấu ở hạng mục đơn nữ. Cô là nhà vô địch Grand Prix Final 2018-2019, vô địch Four Continents 2019 và 2020,
**Renée Lynn Fleming** (sinh ngày 14 tháng 2 năm 1959) là một ca sĩ giọng nữ cao người Mỹ, được biết đến với các buổi biểu diễn opera, hòa nhạc, các bản thu âm, tác
**Mihailo Petrović Alas** (; ngày 6 tháng 5 năm 1868 - ngày 8 tháng 6 năm 1943), là một nhà toán học và nhà phát minh người Serbia ảnh hưởng. Ông cũng là một giáo
**Franz Kafka** (3 tháng 7 năm 1883 – 3 tháng 6 năm 1924) là một tiểu thuyết gia và nhà văn viết truyện ngắn người Bohemia nói tiếng Đức, được giới phê bình đánh giá
**Điện Lobkowicz** (tiếng Séc: _Lobkovický palác_) là một phần của quần thể Lâu đài Praha ở Praha, Cộng hòa Séc- là một di sản kiến trúc nổi bật của Cộng hòa Séc. Đây là tòa
**Milan Kundera** (thường được phiên âm Việt hóa là _Mi-lan Kun-đê-ra_, 1 tháng 4 năm 1929 – 11 tháng 7 năm 2023) là một nhà văn Tiệp Khắc, hiện mang quốc tịch Pháp. Tác phẩm
**Karel Čapek** (; 9 tháng 1 năm 1890 – 25 tháng 12 năm 1938) là nhà văn người Séc lừng danh đầu thế kỷ XX. Ông là người đa tài trong nhiều lĩnh vực như nhà
nhỏ|phải|Nhà thờ Tyns nhìn từ phía Đông **Praha** (, , ) là thành phố lớn nhất và đồng thời là thủ đô của Tiệp Khắc từ năm 1918 đến 1993 và của Cộng hòa Séc
**Václav Havel**, GCB, CC (IPA: ; 5 tháng 10 năm 1936 – 18 tháng 12 năm 2011) là một chính khách, nhà viết kịch và cựu nhà bất đồng chính kiến người Séc. Ông từng
nhỏ|Tòa nhà Đức Mẹ Đen **Tòa nhà Đức Mẹ Đen** (tiếng Séc: _Dům U Černé Matky Boží_) là một tòa nhà theo trường phái lập thể tọa lạc ở khu Phố cổ của Praha, Cộng
**Rudolfinum** là một tòa nhà ở Praha, Cộng hòa Séc. Tòa nhà được thiết kế theo phong cách Tân Phục Hưng và nằm trên Quảng trường Jan Palach bên bờ sông Vltava. Kể từ khi
**Mark Cuban** (sinh ngày 31 tháng 7 năm 1958) là một doanh nhân và nhà đầu tư người Mỹ. Ông là chủ sở hữu của Dallas Mavericks của NBA, đồng sở hữu của 2929 Entertainment
**Nhà thờ Đức Mẹ trước Týn** (tiếng Séc: _Kostel Matky Boží před Týnem_, hay _Týnský chrám_ (_Nhà thờ Týn_)) là nhà thờ kiến trúc Gothic. Đây là công trình kiến trúc nổi bật và độc
**Bảo tàng Kỹ thuật Quốc gia** () (**NTM**) ở Praha là tổ chức lớn nhất bảo quản thông tin và các hiện vật lịch sử liên quan đến công nghệ ở Cộng hòa Séc. Bảo