✨Mặt nạ xanh
Mặt nạ xanh (tiếng Anh: The Mask) là một bộ phim hài về đề tài siêu anh hùng của Mỹ năm 1994 do Chuck Russell đạo diễn và Mike Werb chắp bút phần kịch bản, chủ yếu dựa trên nhân vật truyện tranh cùng tên của Dark Horse Comics. Tác phẩm là sự hợp tác sản xuất giữa New Line Cinema và Dark Horse Entertainment và chính thức được công chiếu vào 29 tháng 7 năm 1994. Jim Carrey thủ vai chính Stanley Ipkiss, một người vô tình nhặt được chiếc mặt nạ của Loki và nó đã biến anh trở thành một tên găng-xtơ ngổ ngáo với điệu cười nhe cả hàm răng, sở hữu siêu năng lực kỳ diệu có thể làm được mọi thứ mình muốn. Dàn diễn viên phụ trong phim bao gồm Peter Greene, Amy Yasbeck, Peter Riegert, Richard Jeni, Ben Stein, Joely Fisher, và nổi bật là Cameron Diaz – diễn viên hóa thân vào vai người tình xinh đẹp của Ipkiss, Tina Carlyle.
Bộ phim đã lọt vào tốp 10 phim có doanh thu cao nhất năm đó, đồng thời nhận lời khen từ giới chuyên môn. Không chỉ đưa tên tuổi của Carrey trở thành một trong những danh hài nổi tiếng nhất, tác phẩm còn đặt bệ phóng cho Cameron Diaz trên con đường trở thành một ngôi sao điện ảnh tầm cỡ trong vai trò nữ chính. Carrey giành được đề cử Quả cầu vàng cho diễn xuất tuyệt với của mình, còn bộ phim cũng được đề cử giải Oscar cho hiệu ứng hình ảnh xuất sắc nhất (Tom Bertino, Jon Farhat, Scott Squires và Steve 'Spaz' Williams), nhưng cuối cùng lại thất bại trước phim Forrest Gump. Phần hậu truyện độc lập của phim, Son of the Mask ra rạp vào năm 2005.
Cốt truyện
Stanley Ipkiss là một người đàn ông hiền lành, nhút nhát làm việc tại một ngân hàng tại thành phố Edge và luôn gặp xui xẻo trong cuộc sống thường ngày. Anh thường bị mọi người xung quanh hắt hủi, chế nhạo, ngoại trừ chú chó sục Jack Russell và người bạn đồng nghiệp thân thiết Charlie Schumaker. Trong khi đó, tên trùm xã hội đen Dorian Tyrell đang điều hành một hộp đêm có tên Coco Bongo và âm mưu lật đổ ông chủ của mình Niko. Một ngày nọ, Tyrell cử bạn gái mình là Tina Carlyle thâm nhập vào ngân hàng mà Stanley làm việc để quay phim lại cách bố trí của nó hòng chuẩn bị cho một vụ cướp ngân hàng.
Stanley bị Tina thu hút và muốn gặp cô để đền đáp lại tình cảm của mình. Sau khi bị bảo vệ ngăn cản không cho vào Coco Bongo, anh tìm thấy một chiếc mặt nạ gần bến cảng. Sau đó anh đặt mặt nạ lên mặt mình và lập tức biến thành một tên có mặt xanh lè, mặc vest chỉnh tề cùng một phong thái hài hước kỳ lạ được gọi là "Mask" (Kẻ đeo mặt nạ), người có thể thay đổi bản thân và làm được bất kỳ điều gì với môi trường xung quanh theo ý thích của mình. Sau khi làm bà chủ nhà gắt gỏng của mình hoảng sợ, Stanley cũng trừng trị những kẻ bắt nạt mình trước đó, bao gồm tiệm sửa xe mà anh đến hôm trước và bọn cướp trên đường phố muốn trấn lột anh, dạy chúng một bài học bằng cách biến một quả bóng bay thành một khẩu súng to bự dọa chúng sợ chết khiếp.
Sáng hôm sau, Stanley gặp Trung úy Mitch Kellaway và nhà báo Peggy Brandt để điều tra về tung tích của tên Mask hôm trước. Dù vẫn bị cảnh sát theo dõi sát sao nhưng để có tiền vào buổi biểu diễn của Tina, anh một lần nữa biến thành Mask để cướp ngân hàng, vô tình phá hỏng kế hoạch của Tyrell. Tại Coco Bongo, Stanley xuất hiện và bất ngờ lên sân khấu nhảy cuồng nhiệt cùng Tina trước khi kết thúc bằng một nụ hôn nồng cháy. Sau một cuộc đối đầu quyết liệt với Tyrell, Stanley bỏ trốn và vô tình để lại một mảnh vải từ bộ vest trước khi nó biến trở lại thành bộ đồ ngủ của anh.
Stanley bị Trung úy Kellaway thẩm vấn về mảnh vải anh để lại hiện trường nhưng anh phủ nhận và vội vã đi tìm Tiến sĩ tâm lý học Arthur Neuman, người kể với Stanley về chiếc mặt nạ của Loki - một vị thần bóng tối nghịch ngợm trong thần thoại Bắc Âu. Nhằm chứng minh rằng mình đang giữ chiếc mặt nạ đó, Stanley lập tức đeo chiếc mặt nạ vào nhưng nó chỉ giống như một mặt nạ bình thường. Đêm đó, Stanley tiếp tục biến thành Mask và gặp Tina tại công viên, nhưng cuộc gặp đã bị gián đoạn bởi Trung úy Kellaway, người luôn tìm cách truy bắt anh. Stanley đã dùng phép thuật của chiếc mặt nạ để khiến phần lớn các cảnh sát ở đó biểu diễn bài hát "Cuban Pete" của Desi Arnaz với mình. Sau đó Stanley tháo mặt nạ và bỏ trốn cùng Peggy, nhưng cô đã phản bội anh khi đưa chiếc mặt nạ cho Tyrell vì số tiền thưởng 50,000 USD. Tyrell đeo chiếc mặt nạ và biến thành một con quỷ xanh ác độc. Hắn bắt Stanley khai ra chỗ cất giấu số tiền rồi bịt miệng, trói anh nhốt vào một chiếc xe trong khi thuộc hạ của hắn đi lấy tiền. Stanley sau đó bị hắn ném cho Trung úy Kellaway cùng với một chiếc mặt nạ cao su giả màu xanh, và anh ngay lập tức bị bắt giữ.
Và rồi Stanley nói chuyện với Tina trong đồn cảnh sát, thuộc hạ của Tyrell theo dõi Tina thì bị cô đánh. Sau đó, Tina bị Tyrell bắt được và cho lên xe của hắn. Stanley tìm cách thoát ra ngoài thì Milo (con chó của Stanley) đến cứu chủ, đã nhảy lên được cửa sổ. Stanley thoát ra được, bắt Trung úy Kellaway làm con tin. Tyrell đeo mặt nạ vào biến thành một con quỷ xanh ác độc. Rồi sau đó, con quỷ xanh ác độc giết Niko, trói Tina lại và kích hoạt thuốc nổ. Tina muốn một nụ hôn cuối cùng của Tyrell, Tina đá mặt nạ ra khỏi tay Tyrell và Milo đã bắt được chiếc mặt nạ, Stanley nói nó chạy đi còn mình cứu Tina. Sau đó, Milo đeo mặt nạ vào và đuổi hết bọn thuộc hạ của Tyrell. Stanley và Tyrell đánh nhau một hồi sau, Stanley đấm Tyrell ngã vào máy đánh bạc. Gặp Milo, Stanley tháo mặt nạ và bị nhiều tên thuộc hạ của Tyrell bắn vào mặt nạ, Stanley nhảy vào để lấy mặt nạ. Sau đó, anh biến thành Mask. Mask ăn thuốc nổ và nói nó như thịt viên trộn ớt. Tyrell định giết Stanley "Mask" và Tina thì Milo báo hiệu cho Stanley, Stanley vẽ cần gạt xả nước, Tyrell bước vào thì bị cuốn trôi theo dòng nước, Stanley tháo mặt nạ và định hôn Tina thì cảnh sát đến. Trung úy Kellaway bắt Stanley thì ngài thị trưởng can ngăn. Ngài nói rằng Stanley đã cứu mình và yêu cầu trung úy đến văn phòng vào ngày mai. Ngày hôm sau, Charlie chở Tina, Stanley đến cây cầu, Stanley ném mặt nạ xuống sông và hôn Tina. Charlie nhảy xuống sông lấy mặt nạ thì Milo đã lấy được nó trước.
Diễn viên
Sản xuất
Phát triển
Năm 1989, Mike Richardson và Todd Moyer – phó giám đốc điều hành của Dark Horse Comics lần đầu tiếp cận với New Line Cinema nhằm mong muốn hãng chuyển thể bộ truyện tranh The Mask lên màn ảnh rộng, sau khi nhận được một vài lời đề nghị khác. Nhân vật chính The Mask trải qua nhiều lần bị thay đổi, và dự án cũng bị đình trệ vài lần. Theo Mike Richardson, một ý tưởng "Mask" chưa được dùng bao giờ là biến cốt truyện thành một câu chuyện về kẻ chế tác chiếc mặt nạ – người chuẩn bị đối đầu với những tử thi để giễu cợt bọn thiếu niên rồi biến chúng thành xác sống. Dù lúc đầu dự tính tạo thành một nhượng quyền kinh dị mới, New Line Cinema lại giao trách nhiệm chỉ đạo cho Chuck Russell. Tuy nhiên Russell lại thấy yếu tố bạo lực trong truyện tranh không phù hợp, và ông muốn bộ phim điện ảnh bớt ghê rợn hơn và giàu thú vị hơn so với nguyên tác.
Kịch bản
Mike Werb cho biết Chuck Russell đã liên lạc với ông sau khi đọc kịch bản phim Curious George mà ông viết cho xưởng phim Imagine Entertainment. Hai người quyết định biến The Mask thành một bộ phim hài lãng mạn hoang dại. Mike Werb viết trang nháp đầu tiên cho The Mask trong chưa đến 6 tuần, và chưa đầy 2 tháng sau dự án được bật đèn xanh. Theo Mark Verheiden, họ có trang nháp kịch bản đầu tiên cho một bản phim điện ảnh hoàn tất vào năm 1990. Tiếp đó Verheiden viết trang kịch bản nháp thứ hai vào đầu năm 1991, bổ sung thêm chất liệu hài hước hơn và sau cùng đó là phần việc duy nhất mà anh làm trong The Mask. Sau đó tác phẩm bước vào giai đoạn bế tắc phát triển.
Hiệu ứng kỹ xảo
Industrial Light & Magic (ILM) và Dream Quest Images là hai đơn vị chịu trách nhiệm xử lý hiệu ứng kỹ xảo cho The Mask. Những cảnh trong phim có liên quan đến hoạt hình máy tính đều do Wes Takahashi – đạo diễn hoạt hình của ILM giám sát. Có rất nhiều cảnh VFX đã bị cắt để tiết kiệm chi phí. The Mask là một trong 3 bộ phim có sự góp mặt của Carrey (bên cạnh Ace Ventura: Pet Detective và Dumb and Dumber) công chiếu năm 1994 giúp đặt bệ phóng đưa nam diễn viên lên tầm cỡ siêu sao, đồng thời là tác phẩm thành công nhất trong bộ 3 nói trên, cả về phương diện chuyên môn lẫn thương mại. Phim còn đáng chú ý bởi làm bàn đạp cho Diaz – một nữ diễn viên chưa từng có tên tuổi trước đó – thành ngôi sao lớn của Hollywood.
Đánh giá chuyên môn
Trên hệ thống tổng hợp kết quả đánh giá Rotten Tomatoes, The Mask nhận "chứng chỉ tươi" – 77% lượng đồng thuận dựa trên 52 bài đánh giá; các chuyên gia của trang web nhất trí rằng, "Dù không gây dấu ấn khá thường xuyên, nhưng màn thể hiện khoa trương đến mức mất trí của Jim Carrey, sự quyến rũ cháy bỏng của Cameron Diaz và cả phần hoạt hình quá lố vẫn giúp The Mask nổi tiếng". Trên chuyên trang Metacritic, phim đạt số điểm 56/100 dựa trên 12 nhận xét, chủ yếu là những "đánh giá trái chiều hoặc ở mức trung bình". Phim đón nhận nhiều đánh giá tích cực từ giới phê bình, trong đó nhà báo Roger Ebert của tờ Chicago Sun-Times chấm phim 3/4 sao, trong đó khen ngợi Carrey với "màn thể hiện rất vừa lòng [khán giả]". Trên chương trình truyền hình Siskel & Ebert & the Movies, giới phê bình đều ra dấu ngón tay cái, tức thể hiện sự khen ngợi bộ phim.
Giải thưởng
The Mask đã nhận được hàng tá giải thưởng và đề cử lớn nhỏ. Nam diễn viên chính Jim Carrey dù được tôn vinh với một đề cử Quả cầu vàng cho nam diễn viên phim hài/ca nhạc xuất sắc nhất, anh lại bị dính phải một đề cử Mâm xôi vàng cho ngôi sao mới tồi nhất.