Lan Châu (giản thể: 兰州; phồn thể: 蘭州; bính âm: Lánzhōu; Wade-Giles: Lan-chou; bính âm bưu chính: Lanchow) là tỉnh lỵ tỉnh Cam Túc của Trung Quốc.
Lịch sử
Nguyên thủy, vùng đất này là lãnh thổ Tây Khương. Lan Châu sau đó trở thành một phần lãnh thổ của nước Tần từ thế kỷ 6 TCN. Năm 81 TCN, trong thời kỳ nhà Hán (206 TCN-220), Lan Châu thuộc quận Tấn Thành. Thành phố này còn được gọi là Kim Thành do nó là một điểm dừng chân trên Con đường tơ lụa phía bắc và là điểm vượt qua Hoàng Hà có tầm quan trọng lịch sử. Để bảo vệ thành phố, Vạn lý trường thành được mở rộng đến Ngọc Môn. Sau khi nhà Hán sụp đổ, Lan Châu trở thành kinh đô của các tiểu quốc bộ lạc ở đây. Do sự giao lưu của các nền văn hóa khác nhau, khu vự của tỉnh Cam Túc ngày nay từ thế kỷ 5 đến thế kỷ 11 đã trở thành trung tâm nghiên cứu Phật giáo. Trong thế kỷ 4, trong một thời gian ngắn nó đã là kinh đô của Tiền Lương. Nhà Bắc Ngụy (386-534) tái lập quận Tấn Thành, đổi thành huyện Tự Thành. Dưới thời nhà Tùy (581-618), Lan Châu lần đầu tiên trở thành thủ phủ của quận Lan Châu và duy trì tên gọi này cho tới nhà Đường (618-907). Năm 763, người Tạng đã tàn phá khu vực này và nhà Đường chỉ giành lại vào năm 843. Sau đó Lan Châu thuộc quyền kiểm soát của Tây Hạ (thịnh vượng tại khu vực Thanh Hải từ thế kỷ 11 tới thế kỷ 13). Nhà Bắc Tống (960-1126) giành lại Lan Châu năm 1041. Tên gọi Lan Châu được tái thiết lập. Sau năm 1127, Lan Châu rơi vào tay nhà Kim. Sau năm 1235, nó thuộc quyền quản lý của người Mông Cổ. Dưới thời nhà Minh (1368-1644) Lan Châu là một huyện thuộc châu Lâm Thao nhưng sau đó vào năm 1477 thì Lan Châu lại tách ra như một châu tách biệt. Thành phố được đặt tên như ngày nay từ năm 1656 dưới thời nhà Thanh. Khi Cam Túc trở thành một tỉnh tách biệt vào năm 1666 thì Lan Châu trở thành thủ phủ của tỉnh này.
Địa lý
- Diện tích: 13.100 km²
- Độ cao: 1.600 m so với mặt nước biển
- Hơn 20 km hành lang đô thị dọc theo bờ nam Hoàng Hà.
Khí hậu và ô nhiễm
Khí hậu nửa khô nằm trong vùng ôn đới.
Lan Châu được xem là một trong những thành phố ô nhiễm nhất Trung Quốc, nếu không muốn nói là nhất thế giới. Chất lượng không khí quá tệ đến mức nhiều khi không thể nhìn rõ núi Lan Sơn phía nam thành phố. Thành phố nằm trong một khu thung lũng sông hẹp bị bao bọc bởi những dãy núi cong làm cho nó thành nơi nhốt không khí, không thông gió tốt nên nhiều cơ sở chế biến dầu khí và bão cát từ sa mạc Gobi khiến cho không khí ở đây tệ hại hơn, đặc biệt vào mùa đông và mùa xuân.
Phân chia hành chính
nhỏ|phải|Thành phố Lan Châu
- Quận: Thành Quan, Thất Lý Hà, Tây Cố, An Ninh, Hồng Cổ
- Huyện: Vĩnh Đăng, Cao Lan, Du Trung
Cơ cấu dân số
- Dân số của thành phố: 3.2 triệu người
- Dân nội thị: 1,4 triệu người
- Các dân tộc: Hán, Hồi, Tạng, Bảo An, Đông Hương, Dụ Cố, và Tát Lạp
Kinh tế
Cảnh quan khu vực trung tâm thành phố Lan Châu
GDP đầu người là 15.051 NDT (tương đương 1820 USD) năm 2003, xếp thứ 134/659 thành phố của Trung Quốc.
Tài nguyên thiên nhiên
Khoáng sản: than đá, vàng, vàng, kẽm, niken, mangan, đất sét, và dolomit
Thủy điện
Công nghiệp
Cam Túc là một trong những tỉnh lọc hóa dầu lớn nhất Trung Quốc và là trung tâm năng lượng nguyên tử của Trung Quốc.
- Các ngành công nghiệp chính: dệt, cao su, phân bón, lọc dầu, hóa dầu, máy móc, luyện kim.
Nông nghiệp
Lúa mì, rau, đậu, hạt lấy dầu, dưa hấu, đào, và thuốc lá
Hoa hồng và hoa huệ
Giao thông vận tải
nhỏ|phải|Lan Châu nhìn từ vệ tinh
Lan Châu có một đường sắt, một đường cao tốc và sân bay và nơi giao lộ giữa Tân Cương và tây bắc Trung Quốc.
- Đường hàng không: Nối Lan Châu với hơn 20 thành phố Trung Quốc.
- Đường sắt: Nối với Bắc Kinh, Thượng Hải, Ürümqi và Bao Đầu.
- Đường bộ: trên đường bộ đi Tây Tạng.
- Đường sắt Lan Châu-Tân Cương: đường duy nhất nối với Tân Cương.
Các địa điểm tham quan
- Chùa Bỉnh Linh
- Núi Ngũ Tuyền
- Núi Bạch Tháp
- Núi Hưng Long
- Cầu Trung Sơn (cầu đường sắt Hoàng Hà)
Truyền thông
Lan Châu Radio phục vụ cho Lhasa và khu vực Lan Châu.
Văn hóa
- Nghệ thuật vũ đạo Đôn Hoàng
- Ẩm thực: Lạp miến thịt bò Lan Châu
Các trường đại học và cao đẳng
Cấp quốc gia
*Đại học Lan Châu (兰州大学), thành lập năm 1909
Các trường đại học, cao đẳng
Đại học Sư phạm Tây Bắc (西北师范大学), thành lập năm 1902
Đại học Công nghệ Lan Châu (兰州理工大学), thành lập năm 1919
Đại học Giao thông Lan Châu (兰州交通大学), thành lập năm 1958
Đại học Nông nghiệp Cam Túc (甘肃农业大学), thành lập năm 1958
Học viện Y Lan Châu (兰州医学院)
Học viện Đông y Cam Túc (甘肃中医学院)
Học viện Thương mại Lan Châu (兰州商学院)
Học viện Luật và Khoa học Chính trị Lan Châu (甘肃政法学院)
Lưu ý: Chỉ liệt kê các trường có chương trình đào tạo cấp bằng cử nhân toàn thời gian.
Thành phố kết nghĩa
- Albuquerque, Hoa Kỳ
- Akita, Nhật Bản
- Christchurch, New Zealand
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Lan Châu** (giản thể: 兰州; phồn thể: 蘭州; bính âm: Lánzhōu; Wade-Giles: Lan-chou; bính âm bưu chính: Lanchow) là tỉnh lỵ tỉnh Cam Túc của Trung Quốc. ## Lịch sử Nguyên thủy, vùng đất này
**Cao Lan** (chữ Hán phồn thể: 皋蘭縣, chữ Hán giản thể: 皋兰县) là một huyện thuộc địa cấp thị Lan Châu, tỉnh Cam Túc, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Cao Lan giáp các huyện:
**An Ninh** (tiếng Trung phồn thể: 安寧區), Hán Việt: _An Ninh khu_) là một quận thuộc địa cấp thị Lan Châu (蘭州市) của tỉnh Cam Túc, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Quận này nằm
**Thành Quan** (tiếng Trung phồn thể: 城關區, Hán-Việt: Thành Quan khu) là một quận thuộc địa cấp thị Lan Châu (蘭州) của tỉnh Cam Túc, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Quận này có 936.000
**Du Trung** (chữ Hán phồn thể: 榆中縣, chữ Hán giản thể: 榆中县) là một huyện thuộc địa cấp thị Lan Châu, tỉnh Cam Túc, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Du Trung giáp các huyện,
Bồn Ngâm Massage Chân Con Lăn - Chậu rửa chân thư giãn matxa có con lăn-Thùng ngâm chân tay có hồng ngoạiTên sản phẩm: Bồn ngâm chân hồngngoại massage thư giãnNguồn điện đầu vào: AC220VTần
**Ngân hàng Lan Châu** là một ngân hàng thương mại địa phương có tư cách pháp nhân độc lập tại tỉnh Cam Túc của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ngân hàng có trụ sở
**Quân khu Lan Châu** () là một trong 7 đại quân khu của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Quân khu quản lý và chỉ huy lực lượng quân đội và công an quân
**Sân bay quốc tế Trung Xuyên Lan Châu** là một sân bay ở Lan Châu, Cam Túc, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Sân bay này nằm cách trung tâm Lan Châu 70 km về phía
**Lương Châu** là một châu do nhà nước Hán Triệu thời Ngũ Hồ thập lục quốc thành lập vào năm 327 tại khu vực ngày nay nằm trong tỉnh Cam Túc, Trung Quốc và chỉ
**Giải vô địch bóng đá châu Âu 2028**, thường được gọi là **UEFA Euro 2028** hay đơn giản là **Euro 2028**, sẽ là giải đấu thứ 18 của Giải vô địch bóng đá châu Âu,
**Châu Âu hóa** hay **Âu châu hóa** (tiếng Anh: Europeanisation / Europeanization) ý chỉ một số hình mẫu chuyển đổi và hiện tượng liên quan như: * Quá trình một đối tượng chỉ khái niệm
Thương hiệu: Mistine Mô tả sản phẩm: Thiết kế Spiral Design với chiếc cọ có hình dáng hoàn hảo, ngắn và xoắn, cọ có hình dạng lý tưởng để dễ dàng thích nghi với mọi
Năm 2021 là năm thứ 240 của Vương quốc Rattanakosin tại Thái Lan. Đây là năm trị vì thứ 6 của Vua Vajiralongkorn (Rama X), và được coi là năm 2564 theo Phật lịch. ##
**Lan đốm** hay **túi thơ gót**, **túi thơ đốm nâu** (danh pháp khoa học: **_Gastrochilus calceolaris_**) là một loài thực vật thuộc họ Lan. Lan đốm phân bố ở Philippines, Việt Nam, Ấn Độ, Nepal,
**Lan bắp ngô** hay **lan núi đá**, **lan lưỡi bò**, **lan hoa đại**, **tuyệt lan nhiều hoa**, **đa hoa tuyệt lan**, **a cam cứng** (danh pháp khoa học: **_Acampe praemorsa_** **var. _longepedunculata**_) là một loài
Dưới đây là danh sách sự kiên và sự kiện đã lên kế hoạch trong năm **2024 tại Thái Lan**. Năm 2024 được xem là năm 2567 theo Phật lịch. ## Đương nhiệm * Vua:
Dưới đây là danh sách sự kiện và sự kiện đã lên kế hoạch trong năm **2025 tại Thái Lan**. Năm 2025 là năm thứ 244 của Triều đại Rattanakosin của Thái Lan. Đây là
**Hoạt lan** (danh pháp hai phần: **_Dendrobium wattii_**) là một loài lan trong chi Lan hoàng thảo. Cây phân bố từ Ấn Độ và Đông Nam Á lục địa. Tại Việt Nam, cây có mặt
**_Aerides_** là một chi thực vật có hoa trong họ Lan.
Năm 2016 là năm thứ 235 của Vương quốc Rattanakosin tại Thái Lan. Đây là năm trị vì thứ 71 và cuối cùng của Vua Bhumibol Adulyadej (Rama IX), năm trị vì đầu tiên của
Năm 1990 là năm thứ 209 của Vương quốc Rattanakosin tại Thái Lan. Đây là năm trị vì thứ 45 của Vua Bhumibol Adulyadej (Rama IX), và được coi là năm 2533 theo Phật lịch.
**Hà Lan** ( ) là một quốc gia tại Tây Âu. Đây là quốc gia cấu thành chủ yếu của Vương quốc Hà Lan, và còn bao gồm ba lãnh thổ đảo tại Caribe (Bonaire,
thumb|300x300px|Các tiểu vùng của Châu Âu - CIA World Factbook **Châu Âu** hay **Âu Châu** (, ) về mặt địa chất và địa lý là một bán đảo hay tiểu lục địa, hình thành nên
**Liên minh châu Âu** hay **Liên hiệp châu Âu** (tiếng Anh: _European Union_; viết tắt **EU**), còn được gọi là **Liên Âu** (tiền thân là Cộng đồng Kinh tế châu Âu), là một thực thể
**Giải vô địch bóng đá châu Âu** (**UEFA European Football Championship**), thường được biết đến với tên gọi **UEFA Euro** hay **Euro**, là giải bóng đá quốc tế dành cho các đội tuyển quốc gia
**Lịch sử châu Âu** mô tả những sự kiện của con người đã diễn ra trên lục địa châu Âu. Từ thời tiền sử tới thời hiện đại. Châu Âu có một lịch sử dài,
**Đại hội Thể thao châu Á**, còn gọi là **ASIAD**, là sự kiện thể thao đa môn cấp châu lục được tổ chức bốn năm một lần dành cho các vận động viên đến từ
**Đế quốc Hà Lan** () bao gồm các vùng lãnh thổ ở nước ngoài thuộc tầm kiểm soát của Hà Lan từ thế kỷ 17 đến những năm 1950. Người Hà Lan đã theo sau
**Châu Đại Dương** hay **Châu Úc** (_Oceania_) là một khu vực địa lý bao gồm Melanesia, Micronesia, Polynesia và Australasia. Châu lục này trải trên Đông Bán cầu và Tây Bán cầu, có diện tích
thumb|Mạng lưới đường cao tốc ở châu Âu từ tháng 12 năm 2012. **Mạng lưới Đường bộ Quốc tế châu Âu** là một hệ thống đánh số cho các tuyến đường giao thông ở châu
**Quảng Châu** (chữ Hán giản thể: 广州, phồn thể: 廣州, pinyin: _Guǎngzhōu_, Wade-Giles: _Kuang-chou_, việt phanh: _Gwong2zau1_, Yale: _Gwóngjaū_) là thủ phủ và là thành phố đông dân nhất của tỉnh Quảng Đông ở miền
**Châu Á** phần lớn nằm ở Bắc bán cầu, là châu lục có diện tích lớn nhất trên thế giới. Thiên nhiên của châu Á rất đa dạng. Diện tích châu lục này bao phủ
**Phần Lan**, quốc hiệu là **Cộng hòa Phần Lan**, là một quốc gia thuộc khu vực Bắc Âu. Phần Lan giáp với Thụy Điển về phía Tây, Nga về phía Đông, Na Uy về phía
**Cúp bóng đá châu Á** (**AFC Asian Cup**) là giải đấu bóng đá hàng đầu đội tuyển bóng đá nam quốc gia thuộc Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC), nhằm xác định nhà vô
**Lục địa Nam Cực** hay **châu Nam Cực** (, phát âm hay ; còn được gọi là **Nam Cực**) là lục địa nằm xa về phía nam và tây nhất trên Trái Đất, chứa Cực
**Ba Lan**, quốc hiệu là **Cộng hòa Ba Lan**, là một quốc gia có chủ quyền ở Trung Âu, tiếp giáp với Đức, Slovakia, Cộng hòa Séc, Ukraina, Belarus, Litva, Nga và biển Baltic; diện
**Mãn Châu** là một tên gọi ngoại lai cho một số vùng đất lịch sử và địa lý lớn của Trung Quốc và Nga chồng lấn lên nhau ở Đông Bắc Á. Tùy thuộc vào
phải|Bản đồ ngôn ngữ của châu Âu (đơn giản hóa). **Ngôn ngữ học châu Âu** là ngành ngôn ngữ học khá mới mẻ, nghiên cứu về các ngôn ngữ tại châu Âu. Tuy nhiên, ở
**Bắc thuộc lần thứ hai** (chữ Nôm: 北屬吝次二, ngắn gọn: **Bắc thuộc lần 2**) trong lịch sử Việt Nam kéo dài khoảng 500 năm từ năm 43 đến năm 543, từ khi Mã Viện theo
**Các lãnh thổ đặc biệt của các thành viên Khu vực Kinh tế châu Âu** (tiếng Anh: _Special territories of members of the European Economic Area_), viết tắt là **EEA**, bao gồm 32 lãnh thổ
"**Thường Châu tuyết trắng**" là cụm từ được giới truyền thông Việt Nam sử dụng để nói về **trận chung kết của Giải vô địch bóng đá U-23 châu Á 2018** giữa hai đội tuyển
**Trận chung kết giải vô địch bóng đá châu Âu 2020** là một trận đấu bóng đá được diễn ra vào ngày 11 tháng 7 năm 2021 trên sân vận động Wembley ở Luân Đôn,
**Đại hội Thể thao Trong nhà và Võ thuật châu Á 2021**, tên chính thức là **Đại hội thể thao võ thuật và trong nhà châu Á lần thứ 6,** tên gọi chính thức bằng
**Cuộc xâm lược châu Âu của người Mông Cổ** vào thế kỷ 13 là một loạt các cuộc chiến nhằm chinh phục mảnh đất này của người Mông Cổ, bằng con đường tiêu diệt các
**Giải vô địch bóng đá châu Âu 2020**, hay còn gọi là **UEFA Euro 2020**, là giải vô địch bóng đá châu Âu lần thứ 16, giải vô địch bóng đá quốc tế của châu
**Mạng lưới khuyến khích điện ảnh châu Á** (tên gốc tiếng Anh: **The Network for the Promotion of Asian Cinema**, viết tắt: **NETPAC**) là một tổ chức toàn cầu gồm 29 quốc gia thành viên.
Giải vô địch bóng đá châu Âu là một giải đấu bóng đá ra đời vào năm 1960. Giải đấu này quy tụ các đội tuyển quốc gia nam là thành viên thuộc Liên đoàn
phải|Hình ảnh của châu Phi chụp từ vệ tinh **Châu Phi** hay **Phi châu** (_l'Afrique_, _Africa_) là châu lục đứng thứ hai trên thế giới về dân số (sau châu Á), thứ ba về diện
**Phan Châu Trinh** hay **Phan Chu Trinh** (chữ Hán: 潘周楨; 1872 – 1926), hiệu là **Tây Hồ** (西湖), biệt hiệu **Hy Mã** (希瑪), tự là **Tử Cán** (子幹). Ông là nhà thơ, nhà văn, và