Kharkiv hay Kharkov (tiếng Ukraina: Ха́рків; tiếng Nga: Ха́рьков) là thành phố và là đô thị lớn thứ hai của Ukraina. Nằm ở phía đông bắc của đất nước, đây là thành phố lớn nhất của khu vực lịch sử Sloboda Ukraina . Kharkiv là trung tâm hành chính của tỉnh Kharkiv và các vùng lân cận Kharkiv Raion. Nó có dân số 1.421.125 (ước tính năm 2022).
Kharkiv được thành lập vào năm 1654 với tư cách là một pháo đài và đã phát triển thành một trung tâm công nghiệp, thương mại và văn hóa Ukraina lớn của Đế quốc Nga . Vào đầu thế kỷ 20, thành phố chủ yếu có dân số là người Nga , nhưng khi sự mở rộng công nghiệp đã thu hút thêm lao động từ các vùng nông thôn khốn khó, và khi Liên Xô giảm bớt những hạn chế trước đây đối với việc thể hiện văn hóa Ukraina, người Ukraina trở thành nhóm dân tộc lớn nhất trong thành phố vào đêm trước của Thế chiến II . Từ tháng 12 năm 1919 đến tháng 1 năm 1934, Kharkiv là thủ đô đầu tiên của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina .
Kharkiv là một trung tâm văn hóa, khoa học, giáo dục, giao thông và công nghiệp lớn của Ukraine, với nhiều bảo tàng, nhà hát và thư viện, bao gồm các nhà thờ Truyền tin và Ký túc xá , tòa nhà Derzhprom ở Quảng trường Tự do và Đại học Quốc gia Kharkiv . Công nghiệp đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế Kharkiv, chủ yếu chuyên về máy móc và điện tử . Có hàng trăm cơ sở công nghiệp khắp thành phố, bao gồm Cục thiết kế Morozov , Nhà máy Malyshev , Khartron , Turboatom và Antonov.
Vào tháng 3 và tháng 4 năm 2014, lực lượng an ninh và những người phản đối biểu tình đã đánh bại nỗ lực của phe ly khai do Nga hậu thuẫn nhằm giành quyền kiểm soát thành phố và chính quyền khu vực. Kharkiv là mục tiêu chính của các lực lượng Nga trong Chiến dịch đông bắc Ukraina trong cuộc xâm lược Ukraina vào năm 2022 của Nga trước khi họ bị đẩy lùi về biên giới Nga-Ukraina. Thành phố vẫn nằm dưới hỏa lực không liên tục của Nga.
Lịch sử Kharkiv
Kharkov được thành lập vào năm 1654 và sau biến thành một trung tâm văn hóa ở Ukraina. Đất nước Ukraina lúc bấy giờ là phiên thuộc của Đế quốc Nga nên địa danh này mang tên "Kharkov" vì Tiếng Nga là ngôn ngữ chính.
Sang thế kỷ 20, với vị trí gần biên giới Nga, Kharkov cũng là cửa ngõ đầu tiên ở Ukraina thừa nhận chính quyền Liên Xô chỉ hai tháng sau khi Cách mạng Tháng Mười lật đổ Sa hoàng năm 1917.
Kharkov được lập làm thủ đô nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina. Kharkov giữ địa vị này đến năm 1934 thì chính quyền cộng sản thiên đô về Kiev. Dù vậy, Kharkov giữ nguyên vị trí chính trị, kinh tế và văn hóa hàng đầu của vùng đông bắc Ukraina.
Sang thập niên 1990, Liên Xô tan rã, Ukraina giành lấy độc lập; Kharkov nay đổi tên thành Kharkiv vẫn là trọng điểm văn hóa, khoa học, giáo dục, giao thông và công nghiệp của Ukraina. Nơi đây có 60 viện nghiên cứu khoa học, 30 cơ sở giáo dục đại học, 6 viện bảo tàng, 7 nhà hát và 80 thư viện lớn nhỏ.
Công nghiệp chủ yếu là nghiên cứu cùng chế tạo vũ khí và cơ khí. Thành phố có nhiều công nghiệp quy mô như: Phòng Thiết kế Morozov và Nhà mấy Malyshev (hãng chế tạo xe tăng hàng đầu kể từ thập niên 1930), Hartron (điện tử hạt nhân và không gian) và Turboatom (tuốc bin).
Kharkiv có một số công trình đáng kể như hệ thống tàu điện ngầm dài 35 km với 28 ga. Thắng tích chính là Quảng trường Tự do (Ploshcha Svobody) với diện tích bao la. Đây là quảng trường rộng nhất châu Âu, lớn thứ nhì trên thế giới sau Quảng trường Thiên An Môn ở Trung Quốc.
Trong Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina năm 2022, thành phố trở thành 1 trong những trận đánh trong cuộc chiến từ ngày 24/2 đến ngày 14/5/2022 và chiến thắng thuộc về Ukraina và vẫn nằm trong kiểm soát của quân đội Ukraina.
Khí hậu
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Kharkiv** () hoặc **Kharkov** () là một sông tại tỉnh Kharkiv, Ukraina, một phụ lưu tả ngạn của sông Lopan. Sông khởi nguồn từ thị trấn Oktyabrsky tại tỉnh Belgorod của Nga và đổ vào
**Tỉnh Kharkiv** _(, _chuyển tự _Kharkivs'ka oblast_; cũng viết _Kharkivshchyna_ – __) là một tỉnh ở phía đông của Ukraina. Tỉnh này giáp tỉnh Belgorod của Nga về phía bắc, tỉnh Luhansk về phía đông,
Các lực lượng vũ trang Ukraina đã giải phóng được vùng màu vàng trong chiến dịch phản công bất ngờ và chớp nhoáng ở Kharkiv. **Cuộc phản công Kharkov năm 2022** (tiếng Anh: _2022 Kharkiv
**Kharkiv** hay **Kharkov** (tiếng Ukraina: Ха́рків; tiếng Nga: Ха́рьков) là thành phố và là đô thị lớn thứ hai của Ukraina. Nằm ở phía đông bắc của đất nước, đây là thành phố lớn nhất
**Cuộc tấn công Kharkiv năm 2024** (_2024 Kharkiv offensive_) đã bắt đầu khi chiến dịch tấn công Kharkiv Oblast của quân Nga đã được mở màn vào ngày 10 tháng 5 năm 2024. Chiến sự
thumb|Bản đồ thể hiện cục diện chiến tranh ở Kharkiv năm 2022. Vùng màu xanh là vùng quân Nga từng chiếm được, nhưng sau đó quân Ukraina giải phóng. Vùng màu đỏ là vùng vẫn
**Đại học Quốc gia Kharkiv**, cũng được gọi **Đại học Quốc gia Karazin Kharkiv**, (tiếng Ukrainia: Харківський національний університет імені Каразіна) là trường đại học tại Kharkiv, một trong những trường đại học lớn ở
**Huyện Kharkiv** (, chuyển tự: _Kharkivs’kyi raion_) là một huyện của tỉnh Kharkiv thuộc Ukraina. Huyện Kharkiv có diện tích 1403 kilômét vuông, dân số theo điều tra dân số ngày 5 tháng 12 năm
**9167 Kharkiv** (1987 SS17) là một tiểu hành tinh vành đai chính được phát hiện ngày 18 tháng 9 năm 1987 bởi L. I. Chernykh ở Đài vật lý thiên văn Crimean.
**Lopan** (tiếng Nga và Ukraina: Лопань) là một sông bắt nguồn tại tỉnh Belgorod của Nga và chảy qua biên giới Nga-Ukraina vào tỉnh Kharkiv của Ukraina. Sông Lopan đổ vào sông Udy gần thành
**Udy** (, ) hay **Uda** () là một sông khởi nguồn tại tỉnh Belgorod của Nga và chảy sang tỉnh Kharkiv của Ukraina. Đây là một phụ lưu hữu ngạn của sông Seversky Donets, hợp
**Khu liên hợp thể thao Oblast "Metalist"** (), bao gồm **Sân vận động Metalist** (), là một sân vận động đa năng ở Kharkiv, Ukraina. Sân được sử dụng chủ yếu cho các trận đấu
**Olha Mykolaivna Kovalova** (; sinh ngày 18 tháng 3 năm 1942, Sarapul) là một nhà khoa học Ukraina. Bà có học vị Tiến sĩ khoa học Y học và học hàm Giáo sư. Bà là
**Oleksii Mykhailovych Chernyshov** (; sinh ngày 4 tháng 9 năm 1977) là một chính khách, doanh nhân và nhà đầu tư Ukraina. Ông giữ chức Giám đốc điều hành tại "Naftogaz Ukraina" NJSC từ tháng
**Vovcha** () hay **Volchya** () là một phụ lưu tả ngạn của sông Seversky Donets, dài . Sông chảy trên địa bàn tỉnh Belgorod của Nga và tỉnh Kharkiv của Ukraina. Đầu nguồn sông gần
Vovchansk ( tiếng Ukraina : Вовчанськ), phát âm là [wou̯ˈt͡ʃɑnʲsʲk] , có nghĩa là thị trấn của sói ) là một thành phố ở Chuhuiv Raion , Tỉnh Kharkiv , Ukraina . Đây là nơi
**Elina Mykhaylivna Svitolina** (, ; sinh ngày 12 tháng 9 năm 1994) là một vận động viên quần vợt chuyên nghiệp người Ukraina. Lên chuyên nghiệp vào năm 2010, cô có thứ hạng đánh đơn
**Kupiansk** (tiếng Ukraina: _Куп'янськ_) là một thị trấn của Ukraina. Thị trấn này là huyện lỵ của huyện Kupiansk ở phía đông tỉnh Kharkiv. Thị trấn này có diện tích 33,34 km2, dân số năm
**Izium** hay **Izyum** (, ; ) là một thành phố của Ukraina, thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này cách tỉnh lỵ Kharkiv khoảng . Izium có dân số 45.884 người vào năm 2021. Trong cuộc
**Lozova** (tiếng Ukraina: _Лозова_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km2, dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 64041
**Maria Burmaka** (; sinh ngày 16 tháng 6 năm 1970, tại Kharkiv, Ukraina) là một ca sĩ, nhạc sĩ, người viết lời bài hát nhạc rock, pop, nhạc dân gian và nhạc thế giới người
**Nhà máy Malyshev** (), trước đây là **Xưởng đầu máy xe lửa Kharkiv** (KhPZ), là một xưởng sản xuất thuộc Nhà nước Kharkiv, Ukraine. Được đặt tên theo chính trị gia Xô viết Vyacheslav Malyshev.
Hình Morozov in trên phong bì của [[Liên Xô]] **Oleksandr Oleksandrovych Morozov** () hay còn gọi là **Aleksandr Aleksandrovich Morozov** () 29 tháng 10 1904 tại Bezhitsa (nay thuộc Bryansk)–1979), là một kỹ sư và
**Ilya Ilyich Mechnikov** () (cũng dịch sang tiếng Anh là _Elie Metchnikoff_) (16.5.1845 – 15.7.1916) là nhà vi sinh vật học người Nga, nổi tiếng về công trình nghiên cứu tiên phong về hệ miễn
**Bezlyudivka** (Безлюдівка) - là một làng nội ô, khu vực Kharkiv của Ukraina. Nó nằm trên sông Uda (lưu vực Seversky Donets), 3 km về phía nam của Kharkov. Dân số của làng này là 9.693
**Bohodukhiv** (tiếng Ukraina: _Богодухів_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km², dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 18.224
**Derhachi** (tiếng Ukraina: _Дергачі_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km², dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 20.258
**Pervomaiskyi** (tiếng Ukraina: _Первомайський_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km², dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 32.523
**Oleh Oleksandrovych Karamushka** (; sinh 30 tháng 4 năm 1984) là một cầu thủ bóng đá Ukraina thi đấu ở vị trí hậu vệ cho Vitebsk. ## Sự nghiệp Karamushka là sản phẩm của hệ
**Hanna Borysivna Korsun** (; []; sinh ngày 15 tháng 2 năm 1991), hay còn nghệ danh là **Maruv** (toàn bộ in hoa) là một nữ ca sĩ người Ukraina. Cô từng là thành viên của
**Nina Oleksandrivna Leipunska** (; 9 tháng 5 năm 1930, Kharkiv - 22 tháng 12 năm 2008, Kyiv) là một nhà khảo cổ học người Ukraina. Bà được trao bằng Tiến sĩ khoa học Lịch sử
**Oskil** () hoặc **Oskol** () là sông chảy tại Nga và Ukraina. Sông khởi nguồn ở khoảng giữa hai thành phố Kursk và Voronezh, chảy về phía nam rồi đổ vào sông Seversky Donets, sông
** Hồ chứa nước Oskil** (; ), nằm trên sông Oskil, tồn tại ở tỉnh Kharkiv của Ukraina trong giai đoạn 1957-2022. Tên cũ là Hồ chứa Chervony-Oskil. Hồ chứa Oskil có thể tích 474,3
**Oril** () là một sông tại Ukraina, là phụ lưu tả ngạn của sông Dnepr. Sông dài và diện tích lưu vực là . Đầu nguồn Oril nằm gần làng Yefremivka thuộc huyện Lozova, tỉnh
thumb|right|Bản đồ tỉnh Kharkov từ năm 1890 đến năm 1906 **Tỉnh Kharkov** (, ) là một tỉnh của Đế quốc Nga được thành lập vào năm 1835. Tỉnh này bao trùm khu vực lịch sử
**Vasyl Oleksandrovych Vodolazhsky** (1937–1992) là Thượng tá Quân đội Liên bang Xô viết, người tham gia xử lý hậu quả do thảm họa Chernobyl gây ra, và là Anh hùng Liên bang Nga (1995). ##
**Nikolai Viktorovich Levashov** (; ngày 8 tháng 2 năm 1961ngày 11 tháng 6 năm 2012) là một nhà huyền bí học và nhà chữa bệnh tâm linh người Nga, nổi tiếng qua một số cuốn
**Zmiiv** (tiếng Ukraina: _Зміїв_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km2, dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 17063
**Krasnohrad** (tiếng Ukraina: _Красноград_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích 13.55 km², dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 22.670
**Liubotyn** (tiếng Ukraina: _Лрботин_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km2, dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 24173
**Merefa** (tiếng Ukraina: _Мерефа_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km², dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 25.018
**Balakliia** (tiếng Ukraina: _Балаклія_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km2, dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 32408
**Chuhuiv** () hay **Chuguev** () là một thành phố thuộc tỉnh Kharkiv của Ukraina. Thành phố này có diện tích 12.77 km², dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 36.789 người.
**Pivdenne** (tiếng Ukraina: _Південне_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km2, dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 8516
**Valky** (tiếng Ukraina: _Валки_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km², dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 10.381
**Barvinkove** (tiếng Ukraina: _Барвінкове_) là một thành phố của Ukraina. Thành phố này thuộc tỉnh Kharkiv. Thành phố này có diện tích ? km2, dân số theo điều tra dân số năm 2001 là 12998
**Huyện Shevchenkove** (, chuyển tự: _Shevchenkoves’kyi raion_) là một huyện của tỉnh Kharkiv thuộc Ukraina. Huyện Shevchenkove có diện tích 977 km², dân số theo điều tra dân số ngày 5 tháng 12 năm 2001
**Huyện Chuhuiv** (, chuyển tự: _Chuhuivs’kyi raion_) là một huyện của tỉnh Kharkiv thuộc Ukraina. Huyện Chuhuiv có diện tích 1149 kilômét vuông, dân số theo điều tra dân số ngày 5 tháng 12 năm
**Huyện Sakhnovschyna** (, chuyển tự: _Sakhnovschynas’kyi raion_) là một huyện của tỉnh Kharkiv thuộc Ukraina. Huyện Sakhnovschyna có diện tích 1170 km², dân số theo điều tra dân số ngày 5 tháng 12 năm 2001
**Huyện Pervomaiskyi** (, chuyển tự: _Pervomaiskyis’kyi raion_) là một huyện của tỉnh Kharkiv thuộc Ukraina. Huyện Pervomaiskyi có diện tích 1194 kilômét vuông, dân số theo điều tra dân số ngày 5 tháng 12 năm