Jeolla (Jeolla-do/Chŏlla-to, phát âm:[tɕʌlːado], Hán Việt: Toàn La đạo) là một trong bát đạo tại Triều Tiên dưới triều đại nhà Triều Tiên. Đạo bao gồm các tỉnh Jeolla Bắc, Jeolla Nam và thành phố Gwangju và tỉnh đảo Jeju của Hàn Quốc ngày nay. Đô phủ nằm tại Jeonju, nay là tỉnh lị của tỉnh Jeolla Bắc. Toàn bộ vùng đất nội địa của đạo được gọi là Honam "Hồ Nam".
Lịch sử
Tam Hàn và Tam Quốc
nhỏ|phải|Bách Tế năm 576.
Vào thời Tam Hàn trong lịch sử Triều Tiên, khu vực Jeolla do Mã Hàn kiểm soát. Mười năm trong tổng số 45 bộ lạc Triều Tiên đặt bản doanh của họ tại khu vực này. Khi Bách Tế thay thế Mã Hàn vào thế kỷ thứ 5, thời kỳ Tam Quốc bắt đầu và khu vực Jeolla trở thành phần phía nam của Bách Tế. Jungbang trở thành trung tâm của vùng trong thời kỳ này.
Tân La Thống nhất
Khi Tân La xâm chiếm Bách Tế với sự giúp sức của nhà Đường vào năm 660. Jeolla trở thành một phần của Tân La Thống nhất vào năm Văn Vũ thứ 16. Tân La tái tổ chức lãnh thổ của mình thành 9 "châu" (, ju) và 5 "kinh" (, gyeong), 3 châu trong đó thuộc về Bách Tế trước đây. Phần phía bắc của Bách Tế, Ung (Ungju; , Ung Châu), tương ứng với tỉnh Chungcheong Nam ngày nay.
Khu vực giữa gồm có Wansan (Wansan-ju; 완산주; 完山州; Hoàn Sơn Châu) và Namwon (Namwon-gyeong; 남원경; 南原京, Nam Nguyên Kinh), tương ứng với Jeolla Bắc ngày nay. Wansan về sau đổi tên thành Jeonju. Phần phía nam dược gọi là Mujin (Mujin-ju), sau đó được đổi tên thành Muju (Mu-ju; ; Vũ Châu) năm 757, năm Cảnh Đức thứ 16. Mu gồm có một gun, quận và 43 hyeon, huyện, và tương ứng với Jeolla Nam ngày nay.
Cao Ly
Năm 983, vào năm Thành Tông thứ hai của triều đại Cao Ly, quốc gia được tái tổ chức thành 12 "mok, mục". Jeonju trở thành Jeonju-mok (전주목; 全州牧; Toàn Châu mục), trong khi Muju được chia thành Naju (Naju-mok) và Seungju (Seungju-mok). Năm 995, Vua Thành Tông tiếp tục tái tổ chức lại vương quốc, lần này cả nước được chia thành 10 "do" (도; 道; đạo). Jeonju-mok được đổi tên thành Gangnam-do (Giang Nam đạo) trong khi Naju và Seungju tái hợp nhất và được đổi tên thành Haeyang-do (Hải Dương đạo).
Năm 1018, vào năm Hiển Tông thứ 9, đất nước lại được tổ chức thành 5 "do, đạo", và các đạo Gangnam và Haeyang hợp nhất thành đạo Jeollaju. (Jeollaju-do; 전라주도; 全羅州道; Toàn La Châu đạo). Tên gọi này bắt nguồn từ tên của hai thành chính trên địa bàn là Jeonju (전주; 全州; Toàn Châu) và Naju (나주; 羅州; La Châu). Âm "n" (ㄴ) trong "Naju" lúc đó được đọc là "r" (ㄹ), do vậy "n" trong "Jeonju" và "r" trong "Naju" được đồng hóa thành "l" (ㄹ) theo quy tắc phát âm tiếng Triều Tiên ở miền nam. Từ đây Jeolla trở thành một đơn vị hành chính thống nhất và tồn tại trong suốt 8 thế kỷ sau đó.
Nhà Triều Tiên
Năm 1413, tức năm Thái Tông thứ 13, đất nước lại được chia thành 8 "do, đạo". Thời kỳ này được gọi là Triều Tiên bát đạo. Đạo Jeollaju trong những khoảng thời gian khác nhau được gọi với những cái tên như Gwangnam, Jeongwang, và Jeonnam, nhưng cuối cùng tên gốc vẫn đứng vững và được lược giản thành Jeolla (전라도; 全羅道; Jeolla-do; Toàn La đạo).
Khởi nghĩa nông dân Donghak (Đông Học) trong khoảng thời gian 1894-95 bắt đầu từ đạo Jeolla, khi nông dân nỏi dậy với sự thúc đẩy của lòng nhiệt thành của một "vị cứu tinh" địa phương và chống lại sưu thuế lúa gạo cao của triều đình và quân xâm lược Nhật Bản.
Vào ngày 26 tháng 5 năm 1895, Vua Cao Tông đã thay thế hệ thống 8 do "đạo" bằng hệ thống 23 bu "phủ" và Jeolla bị phân chia thành Jeonju (Jeonju-bu; 전주부; 全州府; Toàn Châu phủ) ở tây bắc, Naju (Naju-bu; 나주부; 羅州府; La Châu phủ) ở tây nam, Namwon (Namwon-bu; 남원부; 南原府; Nam Nguyên phủ) ở phía đông và Jeju (Jeju-bu; 제주부; 濟州府; Tế Châu phủ'') trên đảo Jeju.
Vào ngày 4 tháng 8 năm 1896, Vua Cao Tông hủy bỏ hệ thống phủ và phục hồi hệ thống đạo. Jeolla, cùng với Chungcheong, Gyeongsang, Hamgyeong và Pyeongan, được chia đôi thành đạo Jeolla Bắc (전라북도, tắt là 전북, Jeonbuk) và đạo Jeolla Nam (전라남도, tắt là 전남, Jeonnam), nâng số đạo lên thành 13. Jeonbuk bao gồm Jeonju và phía bắc phủ Namwon, còn Jeonnam gồm phía nam phủ Namwon, phủ Naju và đảo Jeju. Jeonju trở thành đô phủ của Jeonbuk, còn Gwangju trở thành đô phủ của Jeonnam. Tỉnh lị của Jeonnam được chuyển về Namak vào năm 2005, khi Gwangju trở thành một trực hạt thị.
Lịch sử hiện đại
Jeju trở thành một đạo riêng vào ngày 1 tháng 8 nặm 1946, khi nó chuyển từ một đảo thuộc đạo Jeonnam thành đạo tự trị Jeju (제주특별자치도).
Địa lý
Jeolla giáp với đạo Chungcheong (Trung Thanh) ở phái bắc, phía đông giáp với đạo Gyeongsang (Khánh Thượng, phía nam là biển Hoa Đông, và phía tây là Hoàng Hải.
Ranh giới phía đông là dãy núi Sobaek (Tiểu Bạch), các con sông chính là Yeongsan, Seomjin và Mangyeong. Thành phố lớn nhất trong vùng là Gwangju. Ngoài Jeonju và Naju, các thành phố đáng chú ý khác gồm có Iksan (trước đây gọi là Iri), Gunsan, Mokpo, Namwon, Suncheon, và Yeosu.
Văn hóa
Jeolla được biết đến với âm nhạc truyền thống, đặc biệt là thể loại sân khấu âm nhạc nguyên gốc được gọi là pansori, cùng như các thể loại liên quan đến nhạc cụ được gọi là sanjo.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Jeollanam-do** (phiên âm Hán Việt: _Toàn La Nam Đạo_) là một tỉnh nằm ở phía Tây Nam của Hàn Quốc. Thủ phủ của tỉnh là Muan. Gwangju nằm trong tỉnh về mặt địa lý nhưng
**Jeolla** (Jeolla-do/Chŏlla-to, phát âm:[tɕʌlːado], Hán Việt: _Toàn La đạo_) là một trong bát đạo tại Triều Tiên dưới triều đại nhà Triều Tiên. Đạo bao gồm các tỉnh Jeolla Bắc, Jeolla Nam và thành phố
**Lee Nak-yon** (; Hán-Việt: Lý Lạc Uyên**,** sinh ngày 20 tháng 12 năm 1951 còn được biết đến với cách viết khác là Lee Nak-yeon), là một chính trị gia người Hàn Quốc, Thủ tướng
Sáng 23-11-2022, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Bé Mười có buổi làm việc với Công ty Hợp tác quốc tế VNT về việc kết nối đưa lao động nông nghiệp của tỉnh Bến
**Naju** (Hán Việt: _La Châu_) là một thành phố của tỉnh Jeolla Nam tại Hàn Quốc. Đô phủ của Jeolla từng nằm tại Naju cho đến khi được chuyển về Gwangju năm 1895. Tên gọi
**Gangjin** (Hán Việt: _Khang Tân_) là một huyện thuộc tỉnh Jeolla Nam tại Hàn Quốc. Gangjin được hình thành từ năm 1895. Huyện lị nằm tại Gangjin-eup. Đây là khu vực sản xuất đồ gốm
**Gwangyang** (Hán Việt: _Quang Dương_) là một thành phố thuộc tỉnh Jeolla Nam tại Hàn Quốc. Thành phố có nhà máy Thép Gwangyang của tập đoàn POSCO, cơ sở lớn nhất về lĩnh vực này
**Yeosu** (Hán Việt: _Lệ Thủy_) là một thành phố thuộc tỉnh Jeolla Nam tại Hàn Quốc. Thành phố Yeosu cũ được thành lập vào năm 1949, thành phố Yeocheon được thành lập năm 1986, và
**Ga Yeosu–EXPO** (Tiếng Hàn: 여수엑스포역, Hanja: 麗水엑스포驛) là ga đường sắt và ga cuối trên Tuyến Jeolla ở Deokchung-dong, Yeosu-si, Jeollanam-do. Có một Depot Yeosu gần đó. KTX, SRT, ITX-Saemaeul, ITX-Maum, Mugunghwa-ho và Tàu biển
**Gurye** (_Gurye-gun_, âm Hán Việt: Cầu Lễ quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 443,02 km², dân số năm 2001 là 30.000 người. ## Thành phố kết
**Hampyeong** (_Hampyeong-gun_, âm Hán Việt: Hàm Bình quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 392,77 km², dân số năm 2001 là 45.232 người. ## Thành phố kết
**Haenam** (_Haenam-gun_, âm Hán Việt: Hải Nam quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 887,47 km², dân số năm 2001 là 87.956 người. ## Khí hậu ##
**Jangseong** (_Jangseong-gun_, âm Hán Việt: Trường Thành quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 518,65 km², dân số năm 2001 là 55.986 người. Jangseong được cho là
**Jindo** (_Jindo-gun_, âm Hán Việt: Trân Đảo quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 420,32 km², dân số năm 2001 là 42.229 người.
**Jangheung** (_Jangheung-gun_, âm Hán Việt: Trường Hưng quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 617,96 km², dân số năm 2001 là 53.392 người. ## Khí hậu ##
**Wando** (_Wando-gun_, âm Hán Việt: Hoàn Đảo quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 391,81 km², dân số năm 2001 là 66.978 người. Huyện được lấy tên
**Yeonggwang** (_Yeonggwang-gun_, âm Hán Việt: Linh Quang quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 472,97 km². ## Nhà máy điện nguyên tử Nhà máy điện nguyên tử
**Gokseong** (_Gokseong-gun_, âm Hán Việt: Cốc Thành quận) là một huyện ở tỉnh Jeolla Nam, Đại Hàn Dân Quốc. Huyện này có diện tích 547,37 km2, dân số năm 2001 là 37.080 người. ## Đơn
**Hwasun** (_Hwasun-gun_, âm Hán Việt: Hòa Thuận quận) là một huyện ở tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Ở đây có các khu mộ đá là di sản thế giới. Huyện Hwasun có diện tích 786,23
**Goheung** (_Goheung-gun_, âm Hán Việt: Cao Hưng quận) là một huyện ở tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Trung tâm không gian Hàn Quốc đang được xây dựng ở phía nam Goheung, với sự hợp tác
**Huyện Damyang** (_Damyang-gun_, âm Hán Việt: Đàm Dương quận) là một huyện ở Jeolla Nam, Hàn Quốc. Sản vật địa phương có sản phẩm tre và dâu tây. Đây là nơi cực bắc trên bán
**Muan-gun** (Hán Việt: _Vụ An_) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam tại Hàn Quốc. Năm 2005, Muan trở thành tỉnh lỵ của tỉnh JeollaNam sau khi chuyển trụ sở văn phòng tỉnh từ Gwangju
**Suncheon** (Hán Việt: _Thuận Thiên_) là một thành phố thuộc tỉnh Jeolla Nam tại Hàn Quốc. Đây là một thành phố có cảnh quan nông-công nghiệp với khoảng 250.000 cư dân gần vịnh Suncheon. Thành
**Mokpo** (Mokpo-si, Hán Việt: _Mộc Phố thị_) là một thành phố thuộc tỉnh Nam Jeolla, Hàn Quốc, nằm ở mũi phía tây nam của bán đảo Triều Tiên, gần núi Yudal. Mokpo có dịch vụ
**Hongdo** là một hòn đảo tại Hoàng Hải, nằm cách 115 km từ bờ biển tây nam của cảng Mokpo, tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Hòn đảo có diện tích 6,47 km² và bao gồm dãy núi
**Heuksando** là một đảo tại Hoàng Hải, nằm cách 97,2 km từ bờ biển tây nam của Mokpo, tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Hòn đảo có diện tích 19,7 km² và có một số đỉnh núi: Munamsan
**Đại học Quốc gia Kunsan** là một trường đại học công lập nằm tại Miryong-dong, thành phố Gunsan, tỉnh Bắc Jeolla, miền trung tây Hàn Quốc. Trường mở cửa đón sinh viên lần đầu năm
thumb|Ngôi làng cổ kính **Naganeupseong**(樂安邑城, 낙안읍성) là một pháo đài cổ nằm ở Nagan-myeon, Suncheon, tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Nó là pháo đài duy nhất còn sót lại của nhà Triều Tiên ở tỉnh
**Daeheungsa** (_Đại Hưng tự_) đôi khi còn được gọi là **Daedunsa** là một trong những chính tự của Tào Khê tông của Phật giáo Hàn Quốc. Nó nằm trên sườn núi Duryunsan (_Đầu Luân sơn_)
**Wi Ha-joon** (tên thật **Wi Hyun-yi**; sinh ngày 5 tháng 8 năm 1991) là một diễn viên, người mẫu người Hàn Quốc. Anh được biết đến rộng rãi nhất qua vai diễn trong _Trò chơi
**Huyện Muju** (_Muju-gun_) là một huyện ở tỉnh Jeolla Bắc, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 631,8 km2, dân số năm 2008 là 25,169 người. Đây là khu vực du lịch nổi tiếng của
**Quận Gochang** (Hán-Việt: _Cao Sưởng_) là một quận ở đạo (tỉnh) Jeolla Bắc, Hàn Quốc. Đây là khu vực nông nghiệp. Quận này là nơi có Cao đẳng bách nghệ Gochang. Dân địa phương nổi
**Sinan** (_Sinan-gun_, âm Hán Việt: Tân An quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 653,13 km², dân số năm 2001 là 53.150 người. Huyện này gồm 111
nhỏ|phải|Yeongam Bus **Yeongam** (_Yeongam-gun_, âm Hán Việt: Linh Nham quận) là một huyện của tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Huyện này có diện tích 544,48 km², dân số năm 2001 là 65.268 người. Huyện lỵ
**Boseong** (_Boseong-gun_, âm Hán Việt: Bảo Thành quận) là một huyện ở tỉnh Jeolla Nam, Hàn Quốc. Boseong nổi tiếng với sản phẩm chè. Đây là nơi sinh của nhà hoạt động độc lập Hàn
**Yeongsan** là dòng sông nằm ở tây nam Hàn Quốc. Sông có chiều dài 115,5 km, với diện tích lưu vực 3.371 km². Sông Yeongsan khởi nguồn từ đỉnh Yongchubong (龍湫峰:560 m) tại Yong-myeon, Damyang, tỉnh Jeolla
**Kim Dae-jung** (Tiếng Hàn: 김대중, Hanja: 金大中, phiên âm tiếng Việt: Kim Tê Chung, phiên âm Hán-Việt: Kim Đại Trung; 6 tháng 1 năm 1924–18 tháng 8 năm 2009), thường được gọi bằng tên viết
**Đại học Nghệ thuật Yewon** (tiếng Hàn: 예원예술대학교; hanja: 藝苑藝術大學校) là một trường đại học tọa lạc ở huyện Imsil, tỉnh Bắc Jeolla, Hàn Quốc. Trường đào tạo các ngành đại học: Hội họa, thiết
**Jo Hunhyeon** hay **Cho Hunhyun** (曺薰鉉, 조훈현, _Tào Huân Huyễn_, sinh ngày 10 tháng 3 năm 1953 tại Mokpo, Jeolla Nam) là một kỳ thủ cờ vây chuyên nghiệp cửu đẳng người Hàn Quốc. Ông
**Lee Dong-hae** (sinh ngày 15 tháng 10 năm 1986), thường được biết đến với nghệ danh **Donghae**, là một nam ca sĩ, nhạc sĩ và người mẫu người Hàn Quốc. Hiện tại, anh đang là
**Jindo** - Hán-Việt: **Trân Đảo** (Đảo Trân châu) - là hòn đảo lớn thứ ba của Hàn Quốc. Nó cùng với một số nhóm đảo và đảo nhỏ khác cấu thành nên huyện Jindo, thuộc
**Gageo-do** (cũng được gọi là **Soheuksan-do** hoặc **Tiểu Heuksan-do** do có vị trí địa lý nằm gần Heuksan-do) là một hòn đảo nằm trên biển Hoàng Hải, nằm trong địa giới hành chính của huyện
**Chuyến bay 2216 của Jeju Air** là chuyến bay chở khách quốc tế theo lịch trình từ sân bay quốc tế Suvarnabhumi gần Bangkok, Thái Lan, đến Sân bay quốc tế Muan ở Muan, Hàn
Gel tẩy tế bào chết body Tae Jaeng Yi Body Peeling GelTừ khâu sản xuất đến nguyên liệu và thành phần của sản phẩm đều là nội địa từ Hàn Quốc, với chiết xuất từ
**_Ttangkkeut_** hoặc **_Ddangkkeut_**, nằm tại Songho-ri (송호리 松湖里), Songji-myeon (송지면 松旨面), Hải Nam, Jeolla Nam, Hàn Quốc, là một vùng ở phía Nam bán đảo Triều Tiên. Nó còn được gọi là **_Tomal_**, có nghĩa
Gel tẩy tế bào chết body Tae Jaeng Yi Body Peeling GelTừ khâu sản xuất đến nguyên liệu và thành phần của sản phẩm đều là nội địa từ Hàn Quốc, với chiết xuất từ
**Tuyến Janghang** (Tiếng Hàn: 장항선, Hanja: 長項線) là tuyến đường sắt do Tổng công ty Đường sắt Hàn Quốc điều hành, bắt đầu tại Ga Cheonan ở Cheonan-si, Chungcheongnam-do, đi qua bờ biển phía tây
Nước hoa hồng dưỡng ẩm, chống oxy hoá cho da từ trà xanh lên men (mẫu cũ chai màu xanh) nay chuyển thành mẫu mới chai màu trắng.Trọng lượng: 150mlXuất xứ: Hàn quốc, Thương hiêu:
Nước hoa hồng trà xanh #dưỡngẩm, #chốngôxyhoá, #chốngxỉnmàuda #dịuda trà xanh lên men Tonymoly The Green Tea Truebiome Watery Toner.Trọng lượng: 150mlThương hiệu: Tonymoly. Xuất xứ: Hàn quốc.1) Thông tin sản phẩm và công dụng:-
Nước hoa hồng trà xanh #dưỡngẩm, #chốngôxyhoá, #chốngxỉnmàuda #dịuda trà xanh lên men Tonymoly The Green Tea Truebiome Watery Toner Trọng lượng: 150ml Thương hiệu: Tonymoly Xuất xứ: Hàn quốc. 1) Thông tin sản phẩm