✨Igor Vasilyevich Kurchatov
Igor Vasilyevich Kurchatov (tiếng Nga: И́горь Васи́льевич Курча́тов; 12 tháng 1 năm 1903 – 7 tháng 2 năm 1960) là một nhà vật lý học người Nga. Kurchatov sinh ra tại Simsky Zavod, Ufa Governorate (ngày nay là thị xã Sim, Chelyabinsk Oblast).
Giống như nhiều người cùng thời ở Liên Xô, Kurchatov, ban đầu được đào tạo thành một kỹ sư hải quân, đã tự học về vật lý hạt nhân và được chính quyền Liên Xô chọn vào dự án để đẩy nhanh khả năng chế tạo "siêu bom". Với sự hỗ trợ của hoạt động tình báo hiệu quả của các cơ quan Liên Xô về Dự án Manhattan của Mỹ, Kurchatov đã giám sát quá trình phát triển và thử nghiệm nhanh chóng vũ khí hạt nhân đầu tiên của Liên Xô tại Semipalatinsk thuộc Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Kazakhstan vào năm 1949. Ông được vinh danh là "Cha đẻ của bom hạt nhân Nga".
Kurchatov đã nhận được nhiều danh hiệu cao quý nhất của Liên Xô cũ, và có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển ngành công nghiệp hạt nhân hiện đại ở Nga. Sức khỏe của ông suy giảm nhanh chóng chủ yếu là do một tai nạn bức xạ năm 1949 ở Chelyabinsk-40. Ông mất ở Mát-xcơ-va vào năm 1960, thọ 57 tuổi. Cha của ông, Vasily Alekseyevich Kurchatov, là một thanh tra viên và cựu trợ lý kiểm lâm ở dãy núi Ural. Mẹ của ông, Mariya Vasilyevna Ostroumova, là con gái của một linh mục giáo xứ ở Sim, là một giáo viên ở trường học Gia đình Kurchatov có sắc tộc là Nga. left|thumb|186x186px|Igor Kurchatov ở [[Saint Petersburg|Leningrad, 1929]] Sau khi chị gái của ông, Antonina, qua đời ở Crimea, Igor lớn lên cùng em trai của mình, Boris, nơi cả hai đều theo học tại trường trung học Simferopol số 1 và là người chơi đàn mandolin trong dàn nhạc của trường. Kurchatov sớm chuyển đến Baku ở Azerbaijan sau khi được nhận một công việc trợ lý nghiên cứu vật lý tại Học viện Bách khoa Azerbaijan. Tại đó, ông đã trình bày các thí nghiệm của mình về sự dẫn điện, điều này đã gây ấn tượng với Tiến sĩ Abram Ioffe là khách mời, và ông ta đã mời ông đến Viện Vật lý - Kỹ thuật ở Saint Petersburg, Nga.
Kurchatov kết hôn với Marina Sinelnikova vào năm 1927 và họ không có con.
Trong khi làm việc dưới sự chỉ đạo của Ioffe về điện sắt và chất bán dẫn, Kurchatov đã vào Học viện Bách khoa Leningrad để học kỹ thuật, và ông lấy bằng kỹ sư hải quân vào những năm 1930. Việc lắp đặt hoàn tất vào năm 1937, và việc nghiên cứu bắt đầu diễn ra vào ngày 21 tháng 9 năm 1939. Trong thời gian này, Kurchatov đã cân nhắc đến việc du học về vật lý tại Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley ở Hoa Kỳ, nhưng kế hoạch đã bị hủy bỏ vì lý do chính trị.
Khi thực hiện công việc với Hải quân Liên Xô, Kurchatov vẫn nuôi dưỡng ý tưởng về tiềm năng của phản ứng phân hạch hạt nhân khi ông viết vào năm 1944: "Nguyên tử Uranium phải được tách thành hai phần tại thời điểm phát nổ. Khi phá vỡ các hạt nhân trong một kilôgam urani, năng lượng giải phóng sẽ tương đương vụ nổ của 20.000 tấn thuốc nổ TNT."
Sự nghiệp
Công trình khoa học đầu tiên của ông là thời gian ở đài khí tượng thủy văn Paplov. Sau nhờ những khám phá về hiệu ứng áp điện khiến ông trở thành nhà vật lý nổi tiếng.
Năm 1932, ông bắt đầu nghiên cứu về vật lý nguyên tử. Chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ khiến ông phải chuyển sang làm công việc kĩ sư thiết kế tàu chiến. Sau đó, vật lý nguyên tử được quan tâm mạnh hơn, ông được giao nhiệm vụ là tiếp tục sự nghiệp về năng lượng nguyên tử. Ông được cử làm Tổng công trình sư của dự án phát triển năng lượng nguyên tử nhằm nghiên cứu về các vũ khí nguyên tử.
Ngày 29 tháng 8 năm 1949, sau những năm tháng cặm cụi trong phòng thí nghiệm, quả bom nguyên tử đầu tiên do Liên Xô sản xuất đã được thử nghiệm thành công tại Semipalatinsky (Kazahstan), chấm dứt sự độc quyền về vũ khí nguyên tử của Hoa Kỳ.
Năm 1954, nhà máy điện nguyên tử đầu tiên trên thế giới ra đời ở Obninsk với sự đóng góp không nhỏ của tổng công trình sư, Kurchatov.
Chương trình vũ khí hạt nhân Liên Xô
thumb|Kurchatov. October 1943 Sau năm 1942, Kurchatov giám sát việc mở rộng cơ sở và phát triển tổng thể của chương trình khoa học hạt nhân Liên Xô, cả từ khía cạnh quân sự đến dân sự của chương trình này. Kurchatov được biết đến rộng rãi là cha đẻ của chương trình vũ khí hạt nhân của Liên Xô và thường được so sánh với nhà khoa học Robert Oppenheimer người Mỹ - mặc dù Kurchatov không phải là một nhà vật lý lý thuyết.
Chính quyền Liên Xô đã không bắt đầu chương trình hạt nhân cho đến năm 1943, mặc dù họ đã nhận được thông tin tình báo từ các điệp viên Nga ở Hoa Kỳ và lời cảnh báo từ Georgii Flerov. Kurchatov thành lập Phòng thí nghiệm số 2 ở Mátx-cơ-va bằng cách đưa Abram Alikhano (người làm việc về sản xuất nước nặng) từ Armenia và Lev Artsimovic, người đóng vai trò quan trọng trong việc tách đồng vị phóng xạ. Năm 1945, Kurchatov tham gia thiết kế và xây dựng lò phản ứng đầu tiên của Liên Xô tại Phòng thí nghiệm số 2, nơi duy trì phản ứng dây chuyền hạt nhân vào cuối năm 1946. Vật liệu phân hạch thu được từ việc sử dụng lõi plutonium kiểu khuếch tán khí mà Kurchatov đã dành phần lớn thời gian của mình vào đó.
Việc lắp ráp thiết bị cuối cùng được giám sát bởi Yulii Khariton, người đã di chuyển thiết bị đến một cụm lắp ráp tháo rời tại Semipalatinsk ở Kazakhstan. Kurchatov sau này nhận xét rằng cảm giác của ông khi thử nghiệm thành công đó là “nhẹ nhõm”. Kurchatov hỗ trợ tính toán nhưng phần lớn công việc được thực hiện bởi Vitaly Ginzburg, Andrei Sakharov, Khariton và Zel'dovich, những người có công lớn nhất trong việc phát triển thiết kế cho bom nhiệt hạch, được gọi là RDS-6, được kích nổ vào năm 1953. Trong nỗ lực bảo toàn lượng uranium và giảm thiểu tổn thất trong quá trình sản xuất plutonium, Kurchatov, không mặc thiết bị an toàn thích hợp, là người đầu tiên bước vào sảnh trung tâm của lò phản ứng bị hư hỏng chứa đầy khí phóng xạ. Việc này đã khiến ông bị nhiễm phóng xạ.
Sau năm 1950, sức khỏe của Kurchatov suy giảm nghiêm trọng và ông bị đột quỵ vào năm 1954. Ông qua đời tại Moscow do tắc mạch máu tim vào ngày 7 tháng 2 năm 1960, hưởng thọ 57 tuổi. Ông được hỏa táng và tro cốt của ông được chôn cất tại Nghĩa trang tường Điện Kremli trên Quảng trường Đỏ, nơi chuyên dành để chôn cất các vĩ nhân của nước Nga.
Hai thị trấn được mang tên ông: Thị trấn Kurchatov ở Kazakhstan, và Kurchatov gần Kursk (nơi có nhà máy điện hạt nhân). Viện Kurchatov được đặt theo tên ông để vinh danh ông, và có một tượng đài lớn dành riêng cho ông ở lối vào. Hố va chạm Kurchatov trên Mặt Trăng và tiểu hành tinh 2352 Kurchatov cũng được đặt theo tên ông. Nhiều học trò của ông cũng có những sự nghiệp nổi bật, trong số đó Andrei Sakharov, Viktor Adamsky, Yuri Babayev, Yuri Trutnev và .
Tên ông còn được đạt tên cho nhà máy điện hạt nhân Beloyarsk (Nhà máy điện hạt nhân Beloyarsk mang tên I.V.Kurchatov, Tiếng Nga:Белоярская атомная электростанция им. И. В. Курчатова (БАЭС).
Tượng của ông đã được dựng ở nhiều nơi như: Ozyorsk, Chelyabinsk, Semipalatinsky.. để tưởng nhớ đến người đã có công công góp phần chế tạo ra quả bom nguyên tử đầu tiên ở Liên Xô.
Về phần mình, do công lao trong việc thiết lập chương trình hạt nhân của Liên Xô, theo sắc lệnh Nhà nước 627-258, Kurchatov đã được trao tặng danh hiệu Anh hùng lao động Xã hội chủ nghĩa, Giải thưởng Stalin hạng nhất, số tiền 500.000 rúp (ngoài phần thưởng 500.000 rúp trước đó) và một chiếc ô tô ZIS-110, một ngôi nhà riêng và một ngôi nhà nhỏ do nhà nước cung cấp, được tăng gấp đôi lương và "quyền trọn đời (cho ông và vợ) được đi lại miễn phí bằng đường sắt, đường thủy và đường hàng không ở Liên Xô". Theo thống kê chưa đầy đủ, ông đã được trao tặng: Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô (được bầu năm 1943) Ba lần Anh hùng Lao động Xã hội chủ nghĩa (1949, 1951, 1954) Được trao tặng 5 Huân chương Lenin Được trao tặng 2 Huân chương Cờ đỏ 4 lần nhận Giải thưởng Stalin (1942, 1949, 1951, 1954) 1 lần Giải thưởng Lenin (1957). *Được trao tặng các huân chương sau: "Vì sự nghiệp Chiến thắng phát xít Đức", "Vì sự nghiệp bảo vệ Sevastopol"
Kurchatov được chôn cất tại Nghĩa trang tường Điện Kremli ở Moscow, một nơi chôn cất dành riêng cho các quan chức cấp cao của Liên Xô. Năm 1960, viện nghiên cứu do ông điều hành được đổi tên thành Viện Năng lượng Nguyên tử I.V. Kurchatov, và năm 1991 thành Trung tâm Nghiên cứu Nga - Viện Kurchatov. Huy chương Kurchatov được Viện Hàn lâm Khoa học Nga lập ra để tôn vinh những công trình xuất sắc trong lĩnh vực vật lý hạt nhân.
Trong cuộc tranh cãi về tên gọi nguyên tố hóa học thứ 104, tên mà Liên Xô đề xuất cho nguyên tố 104 là "kurchatovium", Ku, để vinh danh Kurchatov. Nguyên tố 104 hiện được gọi là Rutherfordium.