✨Học thuyết Gerasimov

nhỏ|phải|Tướng [[Valery Gerasimov]] Học thuyết Gerasimov (Gerasimov doctrine) là một học thuyết quân sự do truyền thông phương Tây và một số nhà phân tích Nga đặt ra lấy theo tên Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Nga là Tướng Valery Gerasimov. Học thuyết này dựa trên quan điểm của tướng Gerasimov về chiến tranh đương đại về Hoa Kỳ, việc thiết lập quy trình xung đột giữa các quốc gia và coi chiến tranh ngang hàng với các yếu tố về chính trị, kinh tế, thông tin, hoạt động nhân đạo và các hoạt động phi quân sự khác. Học thuyết này được biết đến sau khi Mark Galeotti đặt ra thuật ngữ này trên blog của mình có tên "In Moscow Shadows" (dưới bóng Mạc Tư Khoa) về việc Liên bang Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014. Một số nhà phân tích phương Tây tin rằng hành động này của Nga phản ánh "Học thuyết Gerasimov" Nhiều người cũng cho rằng Gerasimov không bao giờ muốn trình bày một học thuyết mà đúng hơn là ông đã yêu cầu các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học Quân sự Nga nghiên cứu, tư vấn để giúp ông hiểu những cách thức mới của chiến tranh phương Tây. Căn cứ vào ngày công bố báo cáo của Gerasimov và các hành động tiếp theo của Nga, nhiều chuyên gia và truyền thông phương Tây có xu hướng gán ghép các sự kiện này lại nhằm trực tiếp quy kết chỉ ra việc Nga đã sử dụng học thuyết quân sự này để chống lại Ukraina Các nội dung chính yếu tóm tắt của học thuyết này theo truyền thông phương Tây và các chuyên gia nghiên cứu tổng hợp lại bao gồm các yếu tố: nhỏ|phải|Tướng Valery Gerasimov năm 2015

• Hành động quân sự: Các biện pháp quân sự ngăn chặn chiến lược Triển khai chiến lược quân sự Chiến tranh Hoạt động gìn giữ hòa bình
• Hành động phi quân sự: Hình thành các liên minh và liên kết, đối tác Áp lực chính trị và ngoại giao Trừng phạt kinh tế Phong tỏa kinh tế Phá vỡ quan hệ ngoại giao, phá vỡ sự bao vây cô lập Sự hình thành của xu hướng đối lập chính trị Hành động của lực lượng đối lập, bất đồng chính kiến Chuyển đổi nền kinh tế của đất nước đối đầu với Nga sang trật tự quân sự Tìm cách giải quyết xung đột Thay đổi bộ máy lãnh đạo chính trị của nước đối đầu với Nga ** Thực hiện một loạt biện pháp nhằm giảm căng thẳng trong quan hệ sau khi thay đổi lãnh đạo chính trị thượng tầng.

Phân tích

Theo một số chuyên gia, các yếu tố chính của học thuyết này dựa trên nguồn gốc lịch sử của học thuyết quân sự trước đây của Nga và cho thấy sự tương đồng đáng kinh ngạc với các điều khoản trong học thuyết "Chiến tranh không hạn chế" của Trung Quốc, xuất bản năm 1999. Người ta tin rằng học thuyết này có thể được coi là một sự diễn giải lại trong thực tế của thế kỷ XXI về khái niệm nổi tiếng về chiến tranh đặc biệt, mà trong thuật ngữ quân sự hiện đại của Nga được gọi là "phi tuyến tính".

Một số chuyên gia phương Tây dường như lo ngại về trọng tâm rõ ràng của "Học thuyết Gerasimov" của Nga trong việc khai thác những điểm yếu của nguyên tắc ra quyết định quản trị của phương Tây trong bối cảnh xã hội vận hành theo quy trình dân chủ, vốn dựa trên một hệ thống kiểm tra, kiểm soát và đối trọng, cân bằng bao hàm việc phân tích toàn diện tình hình để đi đến thống nhất trong quyết định. Ngược lại, đối với Nga, bằng cách dựa vào mô hình quản trị của Nga (được phương Tây chỉ trích là độc tài, toàn trị, quan liêu, thiếu dân chủ), mà theo một số chuyên gia được coi là cơ sở một phần cho Học thuyết Gerasimov được cho là đã nhắm đến việc kết hợp liền mạch tất cả các thiết chế có thẩm quyền, khiến sự phối hợp giữa chúng khi thực hiện nhiệm vụ đề ra là hoàn toàn không gặp trở ngại, cản trở. Chức năng của các thiết chế, thể chế, quy trình thống nhất nội bộ này được cho là bị che giấu khỏi giới quan sát bên ngoài bằng một bức màn bí mật không thể xuyên qua và các công cụ hiện có sử dụng những thành tựu ứng dụng của kiểm soát phản xạ, về mặt lý thuyết sẽ cho phép chính quyền Nga hành động một cách cứng rắn, linh hoạt và nhanh chóng, chứ không phải bị phân mảnh do những quy ước như tính hợp pháp, tính pháp lý.

Chỉ trích

Phần lớn các chuyên gia Nga cho rằng Gerasimov không đưa ra thêm điều gì mới và nghi ngờ sự tồn tại của học thuyết như vậy. Trong blog của mình, nhà nghiên cứu Jānis Bērziņš vốn nguyên là cựu giám đốc và nhà nghiên cứu cấp cao của Học viện Quốc phòng Latvia, đồng thời là nhà nghiên cứu không thường trú của Đại học Quốc phòng Thụy Điển đã chỉ ra rằng bài trình bày của Gerasimov và ấn phẩm sau này trên VPK chỉ phản ánh quan điểm những điểm chính mà một số nhà tư tưởng quân sự, đặc biệt là các nhà tư tưởng quân sự Nga Chekinov và Bogdanov đã nghiên cứu trong nhiều năm. Jānis Bērziņš cũng lưu ý rằng quan điểm chính của Gerasimov là ông kỳ vọng khoa học quân sự sẽ giúp các nhà lãnh đạo quân sự suy nghĩ về các vấn đề thực tế của chiến tranh, vì ông dường như lo lắng về việc Nga thiếu chiến lược để tự vệ trước cái mà ông gọi là "các mối đe dọa hỗn hợp".

Vào năm 2016, Roger McDermott đã chỉ ra trên tạp chí Parameters rằng Gerasimov đã cố tình bỏ qua các yếu tố thống nhất về mặt khái niệm các cuộc chiến tranh và xung đột vũ trang khác nhau, nhấn mạnh rằng mỗi cuộc chiến đều có lịch sử riêng và con đường tiến hóa và phát triển riêng. Như McDermott viết, sự phủ nhận trong bối cảnh các ý tưởng của Gerasimov về một mô hình khái quát hóa có thể được coi là một học thuyết tổng thể được bù đắp nhiều hơn bằng những ý nghĩa được các chuyên gia phương Tây gán cho tuyên bố của ông. Theo McDermott, những lầm tưởng về sự xuất hiện của học thuyết chiến tranh hỗn hợp mới nhất và nguy hiểm nhất của Nga là một trong những khía cạnh nguy hiểm nhất của cuộc đối đầu giữa Nga và NATO. Trong một bài báo năm 2018 về Nghiên cứu phê bình về an ninh, Galeotti tuyên bố rằng: "Đây không phải là "cách chiến tranh mới". Nó không phải là ý tưởng của Gerasimov và nó không phải là một học thuyết".