✨Godzilla Minus One

là một bộ phim điện ảnh sử thi lấy đề tài quái vật ra mắt năm 2023 của Nhật Bản, do Yamazaki Takashi đạo diễn, biên kịch kiêm xử lý phần hiệu ứng hình ảnh, đồng thời được Toho Studios, Robot Communications sản xuất và phân phối bởi Toho. Đây là phần phim thứ 37 trong loạt Godzilla, tác phẩm điện ảnh Godzilla thứ 33 của nhà Toho, đồng thời cũng là bộ phim thứ năm trong Thời kỳ Lệnh Hòa thuộc chuỗi phim về quái vật này. Với sự tham gia diễn xuất của Kamiki Ryunosuke, Hamabe Minami, Yamada Yuki, Aoki Munetaka, Yoshioka Hidetaka, Ando Sakura cùng Sasaki Kuranosuke, tác phẩm xoay quanh cuộc đối đầu của người dân Nhật Bản thời kỳ hậu chiến với mối đe dọa khổng lồ mang tên Godzilla – thứ biến quốc gia này đang trong tình trạng mất hết tất cả trở về con số âm.

Sau khi ra mắt bộ phim The Great War of Archimedes vào năm 2019, đạo diễn Yamazaki đã được chỉ định để thực hiện một tác phẩm điện ảnh về Godzilla. Ngay sau đó, ông bèn dành ra ba năm để chắp bút phần kịch bản, vốn chịu ảnh hưởng từ Godzilla (1954), Hàm cá mập (1975), những tác phẩm do Miyazaki Hayao đạo diễn, Godzilla, Mothra and King Ghidorah (2001) và Shin Godzilla (2016). Ngoài ra, Yamazaki cũng từng phụ trách một số dự án về kaiju khổng lồ này, đơn cử như bộ phim Always Zoku Sanchōme no Yūhi (2007) cùng điểm tham quan quái vật tại công viên giải trí Seibu-en năm 2021. Vào tháng 2 năm 2022, công ty Robot thông báo rằng đạo diễn Yamazaki sẽ sớm xúc tiến quá trình chỉ đạo một bộ phim lấy đề tài kaiju. Quá trình ghi hình của Godzilla Minus One chủ yếu diễn ra ở hai vùng Kantō và Chūbu từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2022, sau đó xưởng phim Shirogumi giữ vai trò xử lý khâu hiệu ứng hình ảnh tại studio thuộc địa phận thành phố Chōfu từ tháng 4 năm 2022 đến tháng 5 năm 2023.

Godzilla Minus One ra mắt lần đầu tại Tòa nhà Shinjuku Toho vào ngày 18 tháng 10 năm 2023 và được phát hành tại Nhật Bản vào ngày 3 tháng 11, nhân dịp kỷ niệm 70 năm ra đời của thương hiệu. Công ty con Toho International của Toho sau đó cũng phân phối bộ phim ở thị trường Bắc Mỹ vào ngày 1 tháng 12. Tác phẩm đã thu về hơn 100 triệu USD trên toàn thế giới so với kinh phí chỉ vỏn vẹn ở mức 10–15 triệu USD, đồng thời thiết lập nên một số cột mốc quan trọng, trong đó gồm cả việc vượt qua Shin Godzilla để trở thành phim điện ảnh của Nhật Bản về Godzilla thành công nhất mọi thời đại. Các nhà phê bình phương Tây đã dành nhiều lời khen ngợi cho phần hiệu ứng hình ảnh, lối chỉ đạo, cốt truyện, nhân vật, nhạc phim và tính hiện thực, ngoài ra còn so sánh tác phẩm một cách tích cực với những bộ phim gần đây của Hollywood.

Sản xuất

Phát triển

Vào năm 2016, Toho Co., Ltd. đã phát hành một phần phim khởi động lại của chuỗi phim về quái vật Godzilla mang tên Shin Godzilla. Tác phẩm vô cùng thành công về cả mặt thương mại lẫn nghệ thuật, qua đó thúc đẩy đạo diễn Anno Hideaki cho ra mắt hai bộ phim tokusatsu khởi động lại khác gồm Shin Ultraman (2022) và Shin Kamen Rider (2023). Theo nhà sản xuất Yamada Kenji của Godzilla Minus One, Toho đã lên kế hoạch thực hiện một số phim điện ảnh Godzilla người đóng theo sau thành công của Shin Godzilla, tuy nhiên tất cả đều bị hủy bỏ vì họ cảm thấy chúng không xứng đáng với danh xưng "tác phẩm nối tiếp". Vào năm 2017, đồng đạo diễn Higuchi Shinji của Shin Godzilla đã tuyên bố tại hội nghị người hâm mộ G-Fest ở Hoa Kỳ rằng Toho sẽ không thực hiện bất kỳ bộ phim nào về Godzilla cho đến năm 2020, lý do là vì thỏa thuận của Toho với Legendary Pictures – hãng phim đang xây dựng thương hiệu Godzilla riêng – đã cấm họ phát hành những bộ phim lấy đề tài Godzilla cùng năm với Legendary. Năm 2018, giám đốc điều hành Toho Ota Keiji thông báo rằng Shin Godzilla sẽ không có bất kỳ phần phim nối tiếp nào, đồng thời bày tỏ sự quan tâm đến một vũ trụ Godzilla chung, tương tự như Vũ trụ Điện ảnh Marvel.

thumb|upright|[[Yamazaki Takashi, đạo diễn, biên kịch kiêm giám sát hiệu ứng hình ảnh của Godzilla Minus One]] Năm 2019, Toho cho thành lập bộ phận "Godzilla Room" chuyên hoạch định phát triển những dự án Godzilla mới. Ông bắt đầu chuẩn bị cho dự án và định dành ra một năm để chắp bút phần kịch bản. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã buộc đoàn làm phim hoãn quay vài năm, dẫn đến việc kịch bản phải viết đi viết lại nhiều lần trong suốt khoảng thời gian đó.

Vào ngày 18 tháng 2 năm 2022, Robot Communications đã thông báo về bộ phim mang tiêu đề , thông qua quá trình tuyển vai trên trang web chính thức của họ. Robot cho biết tác phẩm sẽ do Yamazaki đạo diễn và được phân phối bởi Toho. Trong cuộc họp báo vào ngày 13 tháng 12 năm 2022, trưởng phòng kế hoạch Usui Hisashi của Toho ngụ ý rằng bộ phim mới có liên quan đến phần phim đầu tiên ra mắt năm 1954.

Toho đã nộp đơn đăng ký nhãn hiệu cho tựa tiếng Nhật vào ngày 11 tháng 7 năm 2023, bên cạnh những cách đọc thay thế khác như . Đạo diễn Yamazaki cũng cho biết tiêu đề Anh–Nhật của Godzilla Minus One là do nhà sản xuất Abe Shūji nghĩa ra, đồng thời ông tin rằng Abe đã chịu ảnh hưởng từ quyển tiểu thuyết khoa học viễn tưởng __ của nhà văn .

Kịch bản

Yamazaki nói rằng nỗi lo âu trải rộng toàn thế giới và sự bất tin của chính phủ trong đại dịch COVID-19 là một trong những nguồn cảm hứng chính để ông viết nên câu chuyện, đồng thời vị đạo diễn cũng hy vọng những điều đó sẽ được phản ánh đầy đủ trong bộ phim hoàn chỉnh. Thay vào đó, vị đạo diễn quyết định xây dựng bối cảnh ở thời kỳ hậu chiến, cùng sự cứu chuộc. đạo diễn Yamazaki đã chịu nhiều cảm hứng từ bộ phim Godzilla, Mothra and King Ghidorah: Giant Monsters All-Out Attack (2001) của Kaneko Shusuke — một trong những tác phẩm về Godzilla mà ông yêu thích nhất. Tại buổi chiếu phim, ông đã phân trần với Kaneko rằng "Tôi đã quên béng đi nội dung của GMK trong một khoảng thời gian, nhưng lại tự động nghĩ về nó khi thảo ra kịch bản của -1.0. Dường như tôi đã hoàn toàn bị ảnh hưởng bởi tác phẩm mà chẳng hề mảy may nhận ra điều đó". Hàm cá mập (1975) của Steven Spielberg, các tác phẩm do Miyazaki Hayao đạo diễn, cũng như Shin Godzilla (2016). Gareth Edwards, người cầm trịch dự án Godzilla (2014), cho rằng Close Encounters of the Third Kind (1977) và Công viên kỷ Jura (1993) của Steven Spielberg cùng Dunkirk (2017) của Christopher Nolan cũng là những nguồn cảm hứng đáng kể đến bộ phim.

Một cuốn tiểu thuyết chuyển thể do Yamazaki chắp bút đã được phát hành ở Nhật Bản bởi Shueisha vào ngày 8 tháng 11 năm 2023.

Thiết kế

Thiết kế của quái vật Godzilla trong Minus One là một trong những kiểu dáng mới lấy từ Godzilla the Ride. Do chịu ảnh hưởng từ Godzilla, Mothra and King Ghidorah: Giant Monsters All-Out Attack, nên ban đầu Yamazaki đã hình dung sản phẩm của mình sẽ có "đôi mắt hình bán nguyệt", tuy nhiên người phụ trách làm mẫu Taguchi Kosuke lại vẽ nó thành "hình quả hạnh", sau cùng cho ra lò thành phẩm là "đôi mắt hình quả hạnh màu vàng".

Ghi hình

thumb|Bản sao của chiếc [[Kyushu J7W|Kyushu J7W Shinden sử dụng trong phim, được trưng bày tại Bảo tàng Tưởng niệm Hòa bình Tachiarai]] Quá trình quay phim chính diễn ra tại những địa điểm thuộc vùng Kantō và Chūbu (ở tỉnh Aichi và Nagano) của đảo Honshu, bắt đầu từ ngày 17 tháng 3 năm 2022 và chính thức đóng máy vào khoảng ngày 11 tháng 6. Theo trang web của Robot, bộ phim sẽ lấy bối cảnh từ năm 1945 đến năm 1947, do đó sẽ có những hạn chế về kích cỡ trang phục, kiểu tóc (nam giới để tóc dài phải uốn đi) và màu tóc (không chấp nhận việc nhuộm màu) của các nhân vật phụ. Các địa điểm quay phim khác bao gồm Tòa thị chính ở Okaya, Nagano, Bảo tàng Tưởng niệm Không đoàn Hải quân Tsukuba ở Kasama, Địa điểm Căn cứ Không Hải quân Kashima cũ ở Miho Vì vậy, sau khi hoàn thành công đoạn quay phim, bản sao máy bay đã được vận chuyển đến và trưng bày tại Bảo tàng Tưởng niệm Hòa bình Tachiarai ở Chikuzen, Fukuoka vào tháng 7 năm 2022. Khi ấy, Toho đã tặng lại bản sao với tư cách ẩn danh và chỉ tiết lộ vai trò của họ trong quá trình chế tạo mô hình sau khi Minus One ra mắt.

Hiệu ứng hình ảnh

Tất cả 610 cảnh kỹ xảo trong Godzilla Minus One đều được xử lý bởi đội ngũ gồm 35 nghệ sĩ Tuy nhiên, họ đã thay đổi lịch trình thành tháng 11 năm 2022 cho đến tháng 2 năm 2023. Ngoài ra, trang web của đội ngũ cũng cho biết phần mềm làm hoạt hình 3D mà họ sử dụng cho công đoạn thiết kế là Houdini và Maya, còn Nuke thì dùng trong khâu tổng hợp.

Đội ngũ kỹ xảo đã cố gắng tạo ra những phân cảnh biển nước cho bộ phim, đặc biệt là khi Godzilla tàn phá mọi thứ. Yamazaki thừa nhận rằng "Điều đó đã gây áp lực rất lớn lên phần mềm kết xuất ảnh của chúng tôi, vậy nên chúng tôi đã tạo ra rất nhiều dữ liệu trong quá trình thực hiện, nhiều đến nỗi khi cộng dồn tất cả lại thì con số lên tới hơn một petabyte. Cuối cùng, chúng tôi đã xóa dữ liệu ra khỏi màn ảnh rồi khởi tạo lại khi đang mở ổ cứng."

Âm nhạc và hiệu ứng âm thanh

Cộng tác viên lâu năm của đạo diễn Yamazaki, Satō Naoki, là người chịu trách nhiệm soạn nhạc cho tác phẩm. đã phát hành Godzilla Minus One Original Soundtrack dưới định dạng CD tại Nhật Bản vào ngày 28 tháng 10 năm 2023, theo sau đó là phiên bản đĩa nhựa giới hạn được công bố vào ngày 24 tháng 11. Ngày 19 tháng 1 năm 2024, Toho thông báo rằng Waxwork Records sẽ phát hành nhạc phim dưới dạng đĩa nhựa và việc đặt trước chính thức diễn ra vào ngày hôm đó.

Trong quá trình soạn nhạc, Satō đã dựa vào những bộ anime điện ảnh của hãng Studio Ghibli để làm chất liệu sáng tác cho những phân cảnh gây xúc động mạnh, còn phần âm nhạc do Akira Ifukube viết thì được dùng để làm bật nổi lên các phân đoạn có sự xuất hiện của kaiju. Bên cạnh đó, những nhạc phim cổ điển mà Ifukube thực hiện cho các tác phẩm Godzilla (1954), King Kong vs. Godzilla (1962) và Mothra vs. Godzilla (1964) cũng được sử dụng trong một số cảnh quay nhất định.

Inoue Natsuko là người đảm nhiệm khâu xử lý hiệu ứng âm thanh cho bộ phim. Cô cảm thấy rằng mình có nghĩa vụ tái tạo lại tiếng gầm nguyên bản của Godzilla bằng hệ thống âm thanh hiện đại. Sau khi thử qua nhiều cách để giữ nguyên âm thanh, Inoue cảm thấy chúng vẫn chưa đủ "đô" nên cô quyết định ghi âm ngoài trời và sử dụng tiếng vang để tăng cường âm thanh. Cô đã cho phát tiếng gầm tại Sân vận động ZOZO Marine để tạo ra hiệu ứng âm thanh mà cô mong muốn, đồng thời tin rằng đây là sân vận động duy nhất có thể đáp ứng những yêu cầu đặt ra do nơi đây trang bị những chiếc loa cỡ lớn, không có trần nhà, rộng rãi và hơi dốc. Khi nhớ lại quá trình tăng âm lượng tiếng gầm tại sân vận động, Inoue nói rằng "Tôi sẽ không bao giờ quên đi cái cảm xúc khi mà phát nó từ chiếc loa toa bự nhất đằng sau bảng thông báo điện tử". Yamazaki nhớ lại "Tôi cảm thấy rùng mình khi nghĩ rằng những người thật sự giáp mặt với Godzilla sẽ nghe thấy thứ âm thanh ấy."

Nhà sản xuất Abe Gō thừa nhận rằng đoàn làm phim đã sử dụng tiếng ồn từ tàu hỏa trong phân cảnh Godzilla tấn công đoàn tàu 63 series, bởi họ muốn cải thiện tính chân thực của thời hậu chiến trong tác phẩm thông qua những âm thanh lấy từ thực tế.

Quảng bá

Vào ngày 12 tháng 6 năm 2023, tài khoản Twitter của bộ phim đã bắt đầu đăng tải thông tin về tất cả những tác phẩm Godzilla người đóng của Toho theo kiểu đếm ngược mỗi ngày, trước tiên là phần phim Shin Godzilla. Ngày 11 tháng 7 cùng năm, Toho chính thức vén màn về dự án phim kaiju của hãng mang tên Godzilla Minus One. Tác phẩm được công bố kèm theo teaser, poster (do Yamazaki thiết kế) và ngày phát hành ấn định đối với thị trường Mỹ. Bên cạnh đó, người ta cũng tung ra những mặt hàng có liên quan đến bộ phim vào ngày hôm sau, song hành với chúng là một bức ảnh toàn thân của Godzilla.

Vào ngày 13 tháng 7, Tamashii đã công bố về món đồ chơi Godzilla thuộc dòng sản phẩm S.H. MonsterArts do Sakai Yuki chế tác và nằm dưới sự kiểm soát của Yamazaki, dựa trên dữ liệu 3D từ bộ phim. Một loạt các sản phẩm tiền phát hành cũng như khu trưng bày quảng bá bộ phim cũng góp mặt tại triển lãm "The Visual World-crafting of YAMAZAKI Takashi , Film Director" tại quê nhà Matsumoto của đạo diễn Yamazaki, bắt đầu từ ngày 15 tháng 7 và kết thúc vào ngày 29 tháng 10. Ngoài ra, một bức tượng Godzilla cao 2 mét đã được trưng bày tại Lễ hội Summer Wonder vào ngày 30 tháng 7. Theo yêu cầu của Toho, Fukushi Hiroaki đã dành ra một tháng để thực hiện bức tượng Godzilla mang tên "Godzilla Neputa" nhằm quảng bá bộ phim tại sự kiện Aomori Nebuta Matsuri diễn ra từ ngày 4 đến 8 tháng 8.

Toho đã công bố trailer chính thức kèm theo áp phích chiếu rạp, dàn diễn viên trung tâm và nhân sự đoàn làm phim vào ngày 4 tháng 9. Vào ngày 14 tháng 9, 15 cảnh quay và hình ảnh của Godzilla lấy từ bộ phim đã được tung ra. Bên cạnh đó, vé xem phim đặt trước (thông qua Mubichike Online) cũng như các tờ rơi thông báo ngày ra rạp cũng được công bố vào ngày tiếp theo. Ngày 14 tháng 9, SciFi Japan cho biết Godzilla Minus One vẫn lọt top thịnh hành trên mạng xã hội ở cả Nhật Bản lẫn Hoa Kỳ, trong đó đoạn trailer đã cán mốc 9 triệu lượt xem trên nền tảng YouTube.

Trong một cuộc họp báo ngày 25 tháng 9, Hamamatsu, thành phố tiếp giáp với Hồ Hamana (nơi diễn ra một số cảnh quay trong phim), đã thông báo rằng họ sẽ quảng bá cho bộ phim để biến nơi này thành một địa điểm thu hút khách du lịch, bằng cách chuẩn bị "chuyến du ngoạn trên hồ" diễn ra vào cuối tháng 10. Hơn một tuần sau, Toho tuyên bố rằng Godzilla Minus One sẽ là phim điện ảnh Nhật Bản đầu tiên sử dụng định dạng quay toàn cảnh 270 độ ScreenX.

Vào ngày 18 tháng 10, Yamazaki cùng các ngôi sao của bộ phim đã tham dự buổi ra mắt thảm đỏ dọc theo Tuyến phố Godzilla ở Kabukichō, Shinjuku. Tấm thảm đỏ này dài 50,1 mét, tương đương với chiều cao của Godzilla trong Minus One. Sau đó, các đài truyền hình khắp Nhật Bản bắt đầu phát sóng chương trình đặc biệt về Godzilla Minus One vào cuối tháng 10, bao gồm các cuộc phỏng vấn với Yamazaki, Kamiki và Hamabe, cũng như những cảnh quay hậu trường tác phẩm. Để quảng cáo cho bộ phim tại thị trường nội địa, thương hiệu nước giải khát Cheerio đã cho ra mắt loại đồ uống Chūhai có tên gọi "Godzilla Energy " vào ngày 6 tháng 11.

Buổi trình chiếu các phim Godzilla

Vào ngày 24 tháng 8, có thông báo cho rằng để nổ phát súng cho việc phát hành Godzilla Minus One, Yamazaki đã chọn ra "4 tác phẩm Godzilla tiêu biểu nhất" nhằm công chiếu vào tháng 9 và tháng 10. Một buổi "talk show" thường sẽ diễn ra trước mỗi buổi chiếu, trong đó đạo diễn Higuchi Shinji của Shin Godzilla và Shin Ultraman (2022) đảm nhiệm vai trò khách mời cho bộ phim Godzilla phát hành năm 1954, còn nhà thiết kế trang phục Murase Keizō là khách mời của tác phẩm Ghidorah, the Three-Headed Monster (1964). Hai bộ Godzilla tiếp theo lần lượt là Godzilla, Mothra and King Ghidorah: Giant Monsters All-Out Attack (2001) của Shusuke Kaneko cùng phiên bản Shin Godzilla trắng đen do Anno Hideaki, Higuchi và Onoue Katsuro thực hiện. Bên cạnh đó, Kaneko và Anno cũng là khách mời tại các chương trình trò chuyện về tác phẩm của họ. Ngày 27 tháng 9, Fujita Kanko tuyên bố rằng công viên giải trí suối nước nóng Hakone Kowakien Yunessun tọa lạc tại Hakone, Kanagawa sẽ tổ chức một sự kiện hợp tác với bộ phim từ ngày 20 tháng 10 năm 2023 đến ngày 8 tháng 1 năm 2024.

Phát hành

Godzilla Minus One đã tổ chức buổi ra mắt toàn cầu tại rạp chiếu Toho Cinemas bên trong Tòa nhà Shinjuku Toho vào ngày 18 tháng 10 năm 2023. Bên cạnh đó, Godzilla Minus One cũng là bộ phim bế mạc Liên hoan phim quốc tế Tokyo lần thứ 36 diễn ra ngày 1 tháng 11, được chiếu song song với phụ đề tiếng Anh. Nhân dịp 70 năm ra đời của thương hiệu, Toho đã phát hành phim trên phạm vi toàn quốc vào ngày 3 tháng 11, hơn nữa đây cũng là thời điểm mà phiên bản Godzilla đầu tiên (1954) đổ bộ tại các rạp chiếu ở Nhật Bản. Một số địa điểm nhất định cũng trình chiếu bộ phim với phụ đề Anh ngữ vào ngày 23 tháng 11.

Buổi ra mắt và công chiếu phim ở Mỹ đã được tổ chức tại Cụm rạp Hiệp hội Đạo diễn Hoa Kỳ thuộc Los Angeles vào ngày 10 tháng 11 năm 2023, với sự tham dự của đạo diễn Yamazaki cùng diễn viên Kamiki. Sau đó, trang web Polygon cũng cho trình chiếu tác phẩm tại Rạp Frida thuộc địa phận Santa Ana vào ngày 27 tháng 11, kế đến là buổi chiếu ở Manhattan do Cộng đồng Nhật Bản chủ trì vào ngày 28 tháng 11, rồi sau cùng là tại một số cụm rạp lớn trải dài khắp nước Mỹ trong ngày tiếp theo. Công ty con Toho International trực thuộc chi nhánh Hoa Kỳ đã phát hành bộ phim tại 1.000 cụm rạp trên toàn Bắc Mỹ vào ngày 1 tháng 12, kèm theo đó là phụ đề tiếng Anh. Nhà làm phim Dave Filoni là người phụ trách trình chiếu tác phẩm tại Lucasfilm vào ngày 9 tháng 1 năm 2024, đồng thời sự kiện ấy còn có sự góp mặt của Yamazaki. Trong khi đó, cả hai phiên bản có màu lẫn đen trắng của tác phẩm đều sẽ ngừng chiếu tại quốc gia này vào ngày 1 tháng 2 năm 2024.

Đón nhận

Doanh thu phòng vé

Godzilla Minus One đã ra mắt ở vị trí số một tại phòng vé Nhật Bản, thu về 1,04 tỉ yên (7,8 triệu USD) với 648.577 vé bán ra trong ba ngày đầu công chiếu. Trong tuần đầu tiên xuất trận, tác phẩm đã mang về 1,2 triệu USD từ 49 rạp chiếu IMAX, qua đó trở thành phim người đóng Nhật Bản có đợt mở màn lớn nhất ở định dạng này. Godzilla Minus One tiếp tục giữ vững ngôi vương trong ba ngày cuối tuần liên tiếp trước khi bị Tonde Saitama ~Biwako Yori Ai o Komete~ vượt mặt vào cuối tuần thứ tư. Tính đến ngày 28 tháng 1 năm 2024, phim đã thu về 5,59 tỷ yên từ 3,63 triệu vé tại Nhật Bản.

Tại Hoa Kỳ và Canada, phim được phát hành song song với Animal, Renaissance: A Film by Beyoncé, Silent Night và The Shift, đồng thời người ta dự đoán rằng tác phẩm sẽ thu về 11–12 triệu USD từ 2.308 rạp trong tuần đầu công chiếu. Godzilla Minus One đã mang về 4,7 triệu USD trong ngày đầu tiên, trong đó gồm 2,1 triệu USD từ các suất chiếu sớm vào thứ Tư và thứ Năm. Tác phẩm tiếp tục ra mắt với 11 triệu USD, xếp ở vị trí thứ ba và phá vỡ kỷ lục mở màn cuối tuần tại Hoa Kỳ đối với một bộ phim người đóng Nhật Bản. Ở Bắc Mỹ, Godzilla Minus One cũng trở thành tác phẩm nước ngoài có màn chào sân thành công nhất năm 2023 (vượt qua cả Thanh gươm diệt quỷ: Đường đến làng rèn gươm) đồng thời trở thành phim điện ảnh người đóng Nhật Bản ăn khách nhất lịch sử. Vào ngày 17 tháng 12, Godzilla Minus One chính thức trở thành phim Nhật Bản có doanh thu cao thứ sáu mọi thời đại tại Hoa Kỳ. Tác phẩm sau đó ngay lập tức trở thành một trong hơn 50 bộ phim có hiệu suất phòng vé vượt mức 40 triệu USD ở xứ sở cờ hoa trong năm 2023. Mặt khác, phim cũng mở màn ở vị trí thứ hai trong tuần đầu công chiếu tại Brasil và thu về 816.891 bảng ở Vương quốc Anh. Tờ Deadline tuyên bố rằng việc Godzilla Minus One được phát hành rộng rãi chính là "một trong những ván cược thành công nhất từ trước đến nay của Nhật Bản". Kể từ ngày 10 tháng 1 năm 2024, Godzilla Minus One đã trở thành phim điện ảnh Nhật Bản có doanh thu cao thứ hai tại Hoa Kỳ, thậm chí còn vượt qua cả Thanh gươm diệt quỷ: Chuyến tàu vô tận nhưng vẫn xếp dưới Gekijōban Pocket Monsters: Mewtwo no Gyakushū (1998). Godzilla Minus One tiếp tục giữ vững kỷ lục là phim nói tiếng Nhật có doanh thu phòng vé cao nhất tại thị trường Mỹ,

Godzilla Minus One đã thu về 55.109.545 USD tại Hoa Kỳ và Canada; 36.810.707 USD trong thị trường Nhật Bản; 5.169.426 USD đối với Mexico; chính thức vượt qua Shin Godzilla để trở thành tác phẩm về Godzilla do Nhật Bản sản xuất ăn khách nhất lịch sử, với tổng doanh thu ước tính khoảng 106.514.662 USD trên toàn cầu.

Đánh giá chuyên môn

Godzilla Minus One đã đón nhận sự hoan nghênh nhiệt liệt từ cả giới chuyên môn lẫn mộ điệu khán giả. Tờ The Hollywood Reporter cho biết các nhà phê bình Mỹ đều đồng loạt ca ngợi kỹ xảo kinh phí thấp, cốt truyện cảm động về con người, cũng như cách sử dụng hình ảnh kaiju để nêu bật lên hiện thực về xã hội, đồng thời nhiều ý kiến cũng tỏ ra ủng hộ bộ phim hơn so với những tác phẩm gần đây của Hollywood. CBR ghi nhận rằng nhiều người đã xem đây là một trong những phim điện ảnh xuất sắc nhất 2023, ngoài ra còn là tác phẩm Godzilla hay nhất từng được thực hiện. Tạp chí Time Out đã chấm 4 trên 5 sao cho bộ phim, kèm theo nhận định "chân thành và đáng kinh ngạc", còn Godzilla thì "hệt như một tên khốn kiếp đáng sợ".

Richard Kuipers của tạp chí Variety nhận xét rằng với "cốt truyện đầy cảm xúc" và "hơi thở nguyên tử phóng ra từ Godzilla", bộ phim đã trở thành "đỉnh cao trong toàn bộ loạt tác phẩm". James Berardinelli đã ca ngợi phần hiệu ứng, cảnh tượng, kịch bản, thiết kế bối cảnh và âm thanh, kỹ thuật quay phim, cũng như quá trình phát triển nhân vật, rồi sau đó đưa ra lời nhận định rằng "đây là một bộ phim Godzilla xuất sắc – thậm chí có thể là tác phẩm hay nhất từ trước đến nay từng được chiếu trên màn ảnh". Trong khi đó, nhà phê bình Christy Lemire đã chấm điểm 9 cho bộ phim kèm theo lời bình: "Bạn chắc chắn sẽ có cảm tình với tất cả nhân vật và những lựa chọn mà họ đưa ra, điều đó góp phần làm tăng thêm sức nặng cảm xúc trong một tác phẩm đáng lẽ phải giật gân nhưng thực chất lại là một bộ phim hành động thoát ly cuộc sống hoàn toàn hấp dẫn." Trong một bài viết trên tờ The Times, Kevin Maher nhận định rằng "Người Nhật đã làm Hollywood phải bẽ mặt khi tung ra bộ phim về quái vật xuất sắc nhất kể từ King Kong (2005) của Peter Jackson" và bổ sung thêm "Những tác phẩm Godzilla của Hollywood, với chi phí xấp xỉ 200 triệu USD, có vẻ như còn tệ hơn cả thế".

Dana Stevens không tiếc lời ca tụng "Diễn xuất đầy đau khổ và dễ thương tổn của Kamiki là một yếu tố quan trọng khiến nhân vật chính mà anh sắm vai trở nên đáng nhớ". Mặt khác, Stevens lại nhận thấy Yamazaki đã dành một thời gian dài để viết nên phần kịch bản, điều đó làm cho ông "quan tâm đến những điều khác ngoài mấy con bò sát bị nhiễm phóng xạ", chẳng hạn như "làm thế nào để mưu sinh trong một nền kinh tế bị chiến tranh tàn phá", hoặc liệu nhân vật của Kamiki có "chấp nhận thứ tình cảm mà Noriko và cô con gái nuôi của họ luôn sẵn nguyện dành cho anh ấy hay không". Trong bài viết của mình trên South China Morning Post, James Marsh cho biết các nhà phê bình đã chỉ trích bộ phim vì "khuyến khích việc tạo ra một chương trình nghị sự ủng hộ quân đội", còn các nhân vật chính diện thì "cùng nhau đoàn kết để chỉ trích kịch liệt chính phủ của họ, vốn đã buộc nhiều công dân phải lãng phí mạng sống vì một lý do đáng ngờ".

Trong cuộc thăm dò ý kiến thường niên trên trang IndieWire, 158 nhà phê bình quốc tế đã đồng thuận xếp Godzilla Minus One ở vị trí thứ 30. Nhiều cây bút đến từ RogerEbert.com, trong đó có Matt Zoller Seitz, đã đưa bộ phim vào danh sách những tác phẩm mà họ yêu thích nhất năm, đồng thời Leonard Maltin cũng nhắc đến cái tên Godzilla Minus One khi ông viết về những bộ phim ra mắt năm 2023 mà mình yêu mến. Trong khi đó, ấn phẩm Quad-City Times đưa ra lời nhận định "Đây chính là điều tuyệt vời nhất năm mà người ta có thể đưa lên màn bạc". Những cây bút đến từ trang Collider thì vinh danh Godzilla Minus One là phim điện ảnh Nhật Bản hay nhất năm, đồng thời xếp thứ tư trong danh sách phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất, thứ hai nếu tính theo thể loại khoa học viễn tưởng, cũng như là tác phẩm hay thứ 11 khi xét về tổng thể. Bên cạnh đó, Collider cũng cho Godzilla Minus One đứng hạng 20 trong danh sách "25 bộ phim phát hành trong thập niên 2020 xuất sắc nhất tính đến thời điểm hiện tại". __ không ngần ngại cho bộ phim dẫn đầu danh sách "Top 20", trong khi Deadline thì liệt tác phẩm vào hàng ngũ "Phim nước ngoài xuất sắc nhất", còn Digital Trends và MovieWeb lại vinh danh đây là phim hành động hay thứ hai trong năm, đồng thời tỏ lời ca ngợi "một trong những (nếu không phải là) tác phẩm đề tài quái vật xuất sắc nhất thập kỷ", Paste xếp Godzilla Minus One thứ ba trong danh sách phim khoa học viễn tưởng tốt nhất năm, Time Out cho tác phẩm đứng ở vị trí thứ 11 trong bảng xếp hạng phim xuất sắc nhất 2023, còn TheWrap thì đưa nó vào danh sách "Top 10 bộ phim hành động đỉnh nhất năm 2023". Bên cạnh đó, Godzilla Minus One cũng góp mặt trong "Best Picture Reminder List" của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh tại mùa Giải Oscar lần thứ 96. Ngoài ra, tạp chí Forbes đã vinh danh tác phẩm với tư cách là phim Godzilla hay thứ năm mọi thời đại.

Đánh giá của người trong ngành

Godzilla Minus One đã nhận về vô vàn lời khen từ những cái tên cộm cán trong giới điện ảnh. Anno Hideaki, đồng chỉ đạo bộ phim Shin Godzilla, ca ngợi rằng tác phẩm "đã làm rất tốt" cũng như đánh giá cao khả năng kỹ thuật của phim, đồng thời nhận xét Nhật Bản đã có bước tiến lớn về mặt kỹ xảo. Trong khi đó, đạo diễn Gareth Edwards của Godzilla (2014) lại cảm thấy có phần "ghen tị", nói thêm rằng "đây chính là những thứ mà Godzilla nên có" và tác phẩm này xứng đáng "được nhắc đến như một ứng cử viên nặng ký cho danh hiệu phim Godzilla hay nhất mọi thời đại". Tại buổi ra mắt phim tại Mỹ, đạo diễn của Chúa tể Godzilla: Đế vương bất tử (2019) là Michael Dougherty đã nói với Yamazaki và Kamiki rằng bộ phim thật "tuyệt vời". Nam diễn viên Seth Green thì cho hay "Đây là một bộ phim chứa đựng rất nhiều cảm xúc, và tôi vô cùng xúc động về nó." Guillermo del Toro ghi nhận về "Tham vọng và mục tiêu của bộ phim ở quy mô chiếu rạp" rồi gọi đây là "Một điều kỳ diệu". Nhà làm phim người Anh Edgar Wright đã bày tỏ sự yêu mến với bộ phim và khuyến khích nên xem tác phẩm. Ngoài ra, Adam Wingard (đạo diễn của Godzilla đại chiến Kong và Godzilla x Kong: Đế chế mới), Joe Dante, James Ponsoldt cùng Juel Taylor đã liệt bộ phim vào danh sách những tác phẩm phát hành năm 2023 mà họ yêu thích nhất. Nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Blumhouse Productions Jason Blum cũng rất thích Godzilla Minus One và bày tỏ mong muốn Yamazaki sẽ thực hiện một tác phẩm cho Blumhouse trong tương lai.

Kevin Smith đã gọi Godzilla Minus One là "bộ phim Godzilla hay nhất mà tôi từng xem", đồng thời bổ sung thêm luận điểm "cốt truyện về con người cũng thú vị như những cảnh kinh khủng nhất của Godzilla. Chúng tôi đã lớn lên cùng nhân vật này, một gã mặc trang phục cao su giẫm đạp lên những tòa nhà cũng chưa bao giờ đáng sợ đến thế. Phân đoạn quay cảnh đầu thằng cha đó trên mặt nước hay như cảnh đuổi theo một chiếc thuyền chết tiệt, tất cả đều quá sức đáng sợ. Nó hệt như trong Hàm cá mập vậy các bạn. Tôi không thể tin được là phải mất một thời gian dài như thế để ai đó thốt lên rằng 'Hãy làm Hàm cá mập đi, nhưng là với Godzilla nhé'. Thật tuyệt vời". Một số nhà làm phim, chẳng hạn như John Landis, đã nói chuyện với Yamazaki cùng ba thành viên khác thuộc đội hiệu ứng hình ảnh khi họ đang có mặt tại Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh vào ngày 13 tháng 1 năm 2024, trong lúc đó một vài người đã rỉ tai với ông rằng họ tin Godzilla Minus One chính là tác phẩm xuất sắc nhất năm 2023. Nhà sáng tạo Matt Fraction và Chris Black của series Monarch: Legacy of Monsters cũng khen ngợi cốt truyện và chủ đề của bộ phim, hơn nữa Black còn thấy rằng nó đủ sức sánh ngang với tác phẩm của họ cũng như vũ trụ điện ảnh Monsterverse của Legendary.

Nhà thiết kế trò chơi video Kojima Hideo đã tán dương bộ phim như sau: "Godzilla, nội dung, kỹ xảo, phần nhạc hiệu, sự xuất hiện của cô Hamabe cùng tràng pháo tay sau đó" là "chẳng có gì ngoài điểm cộng", đồng thời còn nói đùa rằng "kết quả là +120 điểm, vậy nên tôi sẽ thay đổi tựa đề". Tác giả bộ truyện One Piece, Oda Eiichiro cảm thấy tác phẩm rất "tuyệt vời" và đã cho anh nguồn cảm hứng để xem những phần phim khác của thương hiệu. Họa sĩ manga Akasaka Aka đánh giá tuyến truyện về con người "rất xuất sắc" rồi thừa nhận rằng anh đã bật khóc trong một vài phân cảnh. Nhà sản xuất truyền hình thì nhận xét Godzilla Minus One "vừa cũ vừa mới", đồng thời "sức mạnh của Godzilla đã khiến tôi nổi da gà rất nhiều lần". Trong khi đó, tay bass của ban nhạc alternative rock Bump of Chicken là đã gọi đây là "một bộ phim thực sự tuyệt vời", nói thêm rằng "theo nhiều cách khác nhau, cơ thể tôi đã tê cứng sau khi xem xong tác phẩm". Nghệ sĩ hài Osada Shohei đã xem bộ phim đến tận ba lần, bày tỏ rằng nó "thật sự quá đỗi hấp dẫn".

Hiệu suất phòng vé ở Hoa Kỳ

Một số nhà báo và nhà phân tích truyền thông Mỹ đã đánh giá rằng thành công về mặt thương mại lẫn chuyên môn của Godzilla Minus One ở Hoa Kỳ thậm chí còn vượt qua cả những bom tấn gần đây của Hollywood (đặc biệt là các phim siêu anh hùng), cũng như bàn về cách mà bộ phim mang lại hiệu ứng hình ảnh ấn tượng với người xem dù chỉ có kinh phí thấp hơn 15 triệu USD – một con số rất nhỏ đối với các phim ở Hollywood. Nhà phân tích cấp cao Paul Dergarabedian của Comscore cho rằng thành công của Godzilla Minus One chính là nhờ "tư duy đột phá hoặc có quan điểm độc nhất, hoặc không cố sao chép lại những gì thành công trước đó". Ông đã cho sánh bộ phim với những tác phẩm thành công tương tự ra mắt năm 2023 – chẳng hạn như Oppenheimer, Barbie và Sound of Freedom – vì chúng đều mang đến cho người xem những trải nghiệm mới mẻ, khác thường. Dergarabedian lập luận rằng khán giả không phải ngán ngẩm vì Godzilla hay những tác phẩm lấy đề tài hành động, mà thay vào đó là "những bộ phim dở như hạch". Trong khi đó, Saba Hamedy từ NBC News cho thấy Godzilla Minus One đã chứng minh việc các phim hành động sử dụng nhân vật "xào đi nấu lại" vẫn có thể gặt hái thành công.

Tranh cãi về kinh phí

Kinh phí làm ra Godzilla Minus One là một trong những đề tài được bàn tán sôi nổi trên khắp các diễn đàn lẫn báo chí. (7 triệu USD), nhưng lại thấp hơn mốc 3 tỷ yên (20 triệu USD). tuy nhiên đạo diễn Yamazaki đã phủ nhận thông tin này tại Tokyo Comic Con 2023 bằng cách tuyên bố rằng "Ước gì nó nhiều đến thế". Nhà phê bình phim tuyên bố rằng số tiền đó "loanh quanh khoảng 2 tỷ yên" trong khi Motohiko Tokuriki từ Yahoo! Japan, Atsuo Nakayama của Nikkei xTREND và Hosoki Nobuhiro từ Eiga.com đều thống nhất ở con số 1,5 tỷ (10 triệu USD). Vào tháng 1 năm 2024, tờ Hindustan Times đưa tin rằng ngân sách tác phẩm là 10 triệu USD còn Vulture thì khẳng định chắc nịch "những báo cáo về kinh phí chính xác để làm ra Minus One là khác nhau, tuy nhiên nó lại nằm đâu đó trong khoảng 10 đến 15 triệu USD". Tại Lễ trao giải của Hiệp hội phê bình phim Austin lần thứ 19, Godzilla Minus One đứng thứ sáu trong bảng xếp hạng Phim hay nhất năm, cũng như đem về tượng vàng cho Phim quốc tế xuất sắc nhất. Bên cạnh đó, phim cũng giật được ba đề cử Giải thưởng điện ảnh châu Á, bốn đề cử Giải Ruy băng Xanh (thắng ba giải, gồm Phim hay nhất, Nam diễn viên chính xuất sắc nhất cho Kamiki, và Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất cho Hamabe), bốn đề cử Giải thưởng phim Hochi (thắng giải Đạo diễn xuất sắc nhất cho Yamazaki), sáu đề cử Giải thưởng phim Hochi Mainichi (đoạt giải Chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc nhất cho Kamijō Asato), cũng như bốn đề cử từ Hiệp hội phê bình phim Seattle, sau đó thành công đem về tượng vàng hạng mục Phim quốc tế xuất sắc nhất, Hiệu ứng hình ảnh xuất sắc nhất cho Yamazaki và Kiyoko Shibuya, cũng như Phản diện của năm cho Godzilla). Godzilla Minus One đã càn quét Giải Viện Hàn lâm Nhật Bản lần thứ 47 với 12 đề cử trong tay, bao gồm Phim của năm, Đạo diễn xuất sắc nhất, Kịch bản xuất sắc nhất, Nam diễn viên chính xuất sắc nhất và Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, trở thành tác phẩm được xướng tên nhiều nhất tại lễ trao giải năm đó.

Phần hậu truyện tiềm năng

Đạo diễn Yamazaki Takashi xác nhận rằng vẫn chưa tổ chức bất kỳ cuộc thảo luận nào về việc xúc tiến phần tiếp theo, tuy nhiên ông lại bày tỏ mong muốn chỉ đạo tác phẩm ấy. Yamazaki cho hay nếu có cơ hội cầm trịch dự án Godzilla thứ hai, ông sẽ thực hiện một hậu truyện "tiếp nối về những nhân vật" cũng như cuộc sống của họ sau những sự kiện xảy ra trong Godzilla Minus One. Vị đạo diễn cũng bày tỏ mong muốn cho các nhân vật trong phim quay trở lại đại dương trong phần tiếp theo. Trong khi đó, nam diễn viên Yamada Yuki lại đề xuất ý tưởng cho nhân vật Noriko (thủ vai bởi Hamabe) trở thành chìa khóa để xác định vị trí của Godzilla, vì theo cách giải thích của anh thì cô ấy đang sở hữu những tế bào quái vật.

Nhà sản xuất Ichikawa Minami tin rằng Toho sẽ dành thời gian để thực hiện dự án Godzilla người đóng tiếp theo: "Những bộ phim hay đều cần đến chất lượng. Chúng tôi luôn muốn có những ý tưởng tuyệt vời, một kịch bản xuất sắc, một đạo diễn tài năng, cùng với đó là dàn diễn viên phù hợp, để có thể làm việc một cách tỉ mỉ và chăm chút nhất. Godzilla xứng đáng nhận được sự tận tâm ấy."