✨Garry Kimovich Kasparov
Garry Kimovich Kasparov (tiếng Nga: Га́рри Ки́мович Каспа́ров; phát âm như kas-PA-rov với trọng âm ở âm tiết thứ hai) sinh ngày 13 tháng 4 năm 1963, là siêu đại kiện tướng cờ vua người Nga và được ví là kỳ thủ mạnh nhất trong lịch sử. Hệ số ELO 2851 của Kasparov vào tháng 7 năm 1999 trong bảng xếp hạng của Liên đoàn Cờ vua Quốc tế (FIDE) được xếp hạng cao nhất trong khoảng 20 năm từ năm 1985 đến năm 2005, Kasparov đã từng là nhà vô địch cờ vua thế giới không thể đánh bại từ 1985 đến 1993. Năm 1993, khi Nigel Short người Anh lọt vào trận chung kết thế giới, trở thành người thách thức Kasparov, thì cả Short và Kasparov cùng quyết định ly khai khỏi FIDE để lập ra 1 tổ chức mới là Hiệp hội Cờ vua Chuyên nghiệp (PCA) và tổ chức riêng trận chung kết thế giới. Trong trận đấu này, Kasparov đã giành phần thắng và giữ ngôi vô địch. Trong khi đó, FIDE khai trừ Kasparov và Short ra khỏi tổ chức của mình và chỉ định Karpov và Timman (người Hà Lan) đấu trận chung kết (Karpov thắng trận này).
Trong nhiều năm, PCA và FIDE hoạt động song song nhau, Kasparov chỉ thi đấu trong khuôn khổ PCA nhưng vẫn được FIDE tính điểm và xếp hạng, hệ số ELO của Kasparov đứng vững ở vị trí số 1 thế giới nhiều năm liền. Năm 2000, đối thủ trong trận chung kết của Kasparov là Vladimir Kramnik (người Nga), Kasparov thua trận đấu này (gồm 16 ván) và để mất danh hiệu vô địch PCA vào tay Kramnik.
Kasparov đã 11 lần giành giải thưởng Oscar cờ vua trong các năm: 1982, 1983, 1985, 1986, 1987, 1988, 1995, 1996, 1999, 2001 và 2002. Kasparov tuyên bố ngừng thi đấu cờ vua chuyên nghiệp vào ngày 10 tháng 3 năm 2005 vì cảm thấy không có đối thủ ngang tầm.
Sau khi giải nghệ, ông tham gia các hoạt động chính trị. Ông chủ trương đường lối dân chủ, ủng hộ phe đối lập ở Nga và chống lại tổng thống Putin. Ông cũng dự định sẽ tranh cử tổng thống. Kasparov đã tiến hành nhiều hoạt động nhằm phản đối chính quyền của Putin, điển hình là các cuộc biểu tình. Trong một cuộc biểu tình năm 2007, ông bị bắt và giam giữ trong vài ngày .
Năm 2014, Kasparov có quốc tịch Croatia. Ông sống ở thành phố New York và thường xuyên đi khắp nơi.
Tiểu sử
Cha, Kim Moiseevich Weinstein (gốc Do Thái), kỹ sư năng lượng, và mẹ, Klara Shagenovna Kasparian (gốc Armenia), kỹ sư chuyên gia tự động hóa và cơ khí truyền thông, đã dạy Garry chơi cờ. Garry bắt đầu học cờ vua thường xuyên ở Cung Đội viên Baku năm 7 tuổi (cũng là năm cha cậu mất vì ung thư bạch cầu), vài năm sau mẹ cậu đã lấy họ của mình đặt cho con.
Từ năm 10 tuổi, Kasparov đã học trong trường cờ vua của nhà cựu vô địch thế giới Mihail Botvinnik. Năm 15 tuổi, anh đã trở thành trợ lý của Botvinnik.
Năm 1975, trong buổi biểu diễn chơi cờ với nhiều người của nhà vô địch thế giới môn cờ vua Anatoly Karpov ở Cung Đội viên Leningrad, Kasparov đã hòa với Đại kiện tướng.
Năm 1976, Kasparov chiến thắng giải vô địch thiếu niên Liên Xô môn cờ vua.
Năm 1978, Kasparov thắng giải cờ vua tưởng nhớ Sokolsky ở Minsk và nhận danh hiệu Kiện tướng thể thao môn cờ vua.
Năm 1980, anh trở thành Đại kiện tướng trẻ nhất thế giới, đoạt chức vô địch thiếu niên thế giới môn cờ vua ở Dortmund và tốt nghiệp trung học với Huy chương vàng.
Năm 1981, vô địch Liên Xô môn cờ vua, trở thành nhà vô địch môn cờ vua trẻ nhất của Liên Xô.
Năm 1984, sau khi đã loại bỏ các đấu thủ khác, Kasparov trở thành người thách đấu với đương kim vô địch thế giới Anatoly Karpov. Trận chung kết giữa Karpov và Kasparov đã không thể kết thúc do không bên nào thắng trước được 6 ván theo quy định. Sau 48 ván, trận đấu tranh chức vô địch buộc phải bị hủy bỏ để đấu lại theo quy cách mới. Karpov và Kasparov năm 1985 Năm 1985, trong trận đấu tranh chức vô địch theo các quy định mới của FIDE, Kasparov đã đoạt ngôi vua cờ thế giới từ tay Anatoly Karpov. Trận đấu kéo dài 24 ván, kết thúc với tỷ số 13-11 nghiêng về Kasparov.
Sự nghiệp cờ vua
Một vài ván cờ tiêu biểu
Moskva, 1985. Vòng 1.
Moskva, 1985. Vòng 11.
Moskva, 1985. Vòng 24.
Đánh với máy tính
Deep Thought, 1989
Trận đấu giữa Kasparov và máy tính Deep Thought của hãng IBM diễn ra trong 2 ván. Ván thứ nhất máy tính chơi quân Trắng, ván thứ hai máy tính chơi quân Đen. Cả hai ván cờ Deep Thought đều bị Kasparov đánh bại. Ván thứ nhất Kasparov từng bước dồn máy tính vào thế cờ thua cuộc. Ván thứ 2, Deep Thought mắc sai lầm trong khai cuộc và bị Kasprov tận dụng bắt Hậu, sau đó máy đã phải đầu hàng sớm.
Sau trận đấu này, Kasparov đánh giá trình độ của máy tương đương với một kiện tướng trung bình. Nhưng ông khẳng định máy tính sẽ không bao giờ có khả năng đạt trình độ chơi cờ của con người.
(Nguồn tham khảo: Tạp chí Cờ Vua 64 - Liên Xô 1989)
Deep Blue
Bài chi tiết: Deep Blue đấu với Garry Kasparov
Deep Blue, 1996
Tháng 2 năm 1996, Deep Blue của IBM đã đánh bại Kasparov ván đầu sử dụng đồng hồ đếm thời gian bình thường. Tuy nhiên, sau đó Kasparov đã thắng nó với 3 ván thắng và 2 ván hòa, giành chiến thắng chung cuộc.
Deep Blue, 1997
Tháng 5 năm 1997, công ty IBM cùng với bản nâng cấp mới của Deep Blue quyết tâm đánh bại Kasparov một lần nữa. Họ tung ra phiên bản phần mềm mới đã được cải tiến nhiều cùng với hệ siêu phần cứng gồm nhiều bộ vi xử lý cùng chạy song song. Chuyên gia cờ vua người Mỹ Joel Benjamin là người phân tích và cố vấn các nước đi khai cuộc cho Deep Blue. Quyết tâm của IBM ở chỗ Deep Blue được thiết kế chuyên để "đấu với Kasparov", tất cả những nước đi khai cuộc mà Kasaprov đã từng sử dụng đều được cài trong từ điển của máy. Và lần này họ đã thành công, trong trận đấu 6 ván Deep Blue đã hạ Kasparov với tỷ số 3,5-2,5. Tại ván đấu cuối cùng, Deep Blue phát hiện sai lầm của Kasparov từ nước đi khai cuộc và quyết định thí quân phá vỡ thế trận của Kasparov ngay từ đầu ván cờ khiến chung cuộc Kasparov phải đầu hàng sớm.
Thành công của Deep Blue cũng là khởi đầu của thời đại máy tính thống trị cờ vua, con người khó có khả năng thi đấu cùng với máy tính.
X3D Fritz, 2003
Tháng 11 năm 2003, đánh 4 ván hòa cả bốn với X3D Fritz.
Kasparov hòa với X3D fritz với 2 ván hòa và 1 ván thắng cho mỗi bên