Euromaidan (tiếng Ukraine: Євромайда́н), hay Cuộc khởi nghĩa Maidan là một làn sóng biểu tình và bất tuân dân sự diễn ra tại Ukraine bắt đầu từ ngày 21/11/2013 tại quảng trường Quảng trường Độc Lập (Maidan Nezalezhnosti), thủ đô Kyiv. Các cuộc biểu tình nổ ra với nguyên nhân trực tiếp là quyết định bất ngờ vào phút chót của chính phủ Ukraine lúc bấy giờ - không ký kết Hiệp định liên kết Liên minh Châu Âu-Ukraine mà quay sang chọn thân với Nga và Liên minh Kinh tế Á-Âu (do Nga kiểm soát). Người biểu tình kêu gọi tổng thống đương thời Viktor Yanukovych từ chức cũng như giải tán nhà nước Azarov. Nạn tham nhũng tràn lan, lạm quyền, sự hoành hành của giới tài phiệt và các hành vi vi phạm quyền con người tại Ukraine cũng là những lí do khiến người dân Ukraine xuống đường và góp phần làm các cuộc biểu tình thêm lớn mạnh.
Đêm ngày 30/11, lực lượng Berkut được trang bị dùi cui sắt, lựu đạn gây choáng và hơi cay đã tấn công và bắt bớ những người biểu tình ôn hòa ở Quảng trường Độc lập, điều này càng làm mâu thuẫn giữa người biểu tình với chính phủ, cảnh sát trở nên gay gắt. Biểu tình Euromaidan từ đó đã nhanh chóng dẫn đến Cuộc cách mạng Maidan.
Diễn biến chính
Những người biểu tình cho rằng chính phủ Ukraina là không dân chủ, cũng như phải thả cựu Thủ tướng Ukraina Yulia Tymoshenko. Các cuộc biểu tình được tiến hành bất chấp việc cảnh sát tăng cường lực lượng trấn áp, và số lượng tham gia các cuộc biểu tình ngày càng tăng nhất là từ giới sinh viên đại học. Các cơ quan thực thi pháp luật, cụ thể là Berkut (một đơn vị thuộc Bộ nội vụ) dù không bị khiêu khích đã tấn công một cách tàn bạo đối với những người biểu tình và các phóng viên vào ngày 30 tháng 11 năm 2013. Khoảng 10.000 người biểu tình đã tập trung tại Kiev vào đêm 29 tháng 11 năm 2013. Cảnh sát đã dùng hơi cay trấn áp người biểu tình khiến nhiều người bị thương. Việc gia tăng bạo lực từ các lực lượng chính quyền đã làm cho số người tham dự biểu tình càng tăng thêm, ước lượng khoảng từ 350.000 – 700.000 người phản đối biểu tình lúc cao điểm tại Kiev vào ngày 1 tháng 12.
Ngày 8 tháng 12 năm 2013, những người biểu tình quá khích đã giật đổ tượng đài Lenin tại quảng trường trước chợ Bessarabsky ở thủ đô Kiev, dùng búa đập phá tượng đã có từ năm 1946 này và trương cờ Liên minh châu Âu trên bệ tượng. Tượng đài này được coi như biểu tượng cho quan hệ của Ukraina với nước Nga vào thời kỳ Xô Viết.
Những cuộc biểu tình và chiếm đóng Quảng trường Độc lập do những người biểu tình thuộc phe đối lập Ukraina thân EU thực hiện, xuất phát từ việc ông Yanukovych từ chối ký kết hiệp định liên kết giữa Ukraina và EU (Ukraine–European Union Association Agreement) và quay sang tìm sự trợ giúp từ phía Nga để nhận được khoản viện trợ tài chính lên tới 15 tỉ USD cũng như kết hợp quan hệ chặt chẽ hơn với Nga. Tuy nhiên đến tháng 1 năm 2014 thì các cuộc biểu tình đã trở nên căng thẳng dẫn tới xô xát giữa lực lượng biểu tình và lực lượng an ninh, dẫn tới đổ máu cho cả hai bên.
Người biểu tình tại Euromaidan, ngày 2 tháng 12 năm 2013
Đến giữa tháng 2 năm 2014, những cuộc đàm phán giữa tổng thống Viktor Fedorovych Yanukovych và phe đối lập đã thất bại. Ukraina đang trên bờ vực tai họa của một cuộc nội chiến, 28 người biểu tình cùng với 7 cảnh sát và một người dân thường đứng ngoài xem bị giết chết và 335 người bị thương chỉ riêng ngày 18 tháng 2. Tổng cộng có ít nhất 77 người đã phải bỏ mạng và hàng trăm người bị thương cho đến ngày 21 tháng 2 (tin của bộ Y tế) trong những cuộc đụng độ đẫm máu tại thủ đô Kiev.
Theo truyền thông Nga thì nguyên nhân đụng độ chết người thật sự thể hiện ở cuộc trò chuyện qua điện thoại bị rò rỉ giữa Cao ủy đối ngoại Liên minh châu Âu Catherine Ashton và Ngoại trưởng Estonia Urmas Paet, tiết lộ là "các tay súng bắn tỉa không phải là Yanukovich mà là ai đó thuộc liên minh mới" . Báo Sputnik của Nga tuyên bố các điều tra sau này cho thấy bắt đầu từ ngày 20 tháng 2 năm 2014 "lính bắn tỉa Gruzia" được thuê để xả súng vào tất cả các bên trên Quảng trường Maidan nhằm gây hỗn loạn để kích động bạo lực .
Ông Yanukovych đã bị Quốc hội Ukraina thông qua bỏ phiếu bãi bỏ tư cách tổng thống vào ngày 22 tháng 2 với 328 trên 340 phiếu thuận. Chủ tịch Quốc hội Oleksander Turchynov cho biết ông Yanukovych đã "từ bỏ trách nhiệm theo hiến pháp, đe dọa chức năng của nhà nước, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Ukraina".
Cuộc bầu cử tổng thống mới sẽ được tổ chức vào ngày 25 tháng 5 năm 2014, với tổng thống tạm quyền hiện tại là Oleksandr Turchynov. Yanukovych bỏ về Kharkov, một thành phố công nghiệp ở phía Đông Bắc của Ukraina, nơi người dân nói tiếng Nga. Nhà ông, một biệt thự ở ngoại ô Kiev bị bỏ trống, và mở cửa cho dân vào xem. Người ta tìm thấy rất nhiều văn kiện, tài liệu bị quăng xuống hồ. Nói chuyện trên đài truyền hình địa phương, ông vẫn không công nhận việc hạ bệ mình của quốc hội là hợp pháp. Theo tin tức của hãng thông tấn Interfax, Yanukovych đã bị cảnh sát biên phòng chặn lại, khi định trốn ra ngoại quốc với một máy bay tư từ thành phố Donetsk, quê của ông..
Ngày 23.02.2014, Yanukovych đã bị chính đảng của mình lên án là bỏ chạy hèn nhát, phản bội cũng như là đã lừa dối Ukraina và bóc lột đất nước..
Ngay sau đó, tại Krym, các cuộc biểu tình được tổ chức bởi các nhóm dân tộc chủ yếu là người gốc Nga phản đối các sự kiện ở Kiev và muốn quan hệ gần gũi hoặc sáp nhập Krym vào nước Nga. Ngày 27/2/2014, một nhóm người có vũ trang đã chiếm các tòa nhà chính quyền và quốc hội của Krym và cắm quốc kỳ Nga trên các tòa nhà này. Một nhóm có vũ trang cũng đã chiếm hai sân bay ở Krym. Tổng thống Ukraina Oleksandr Turchynov cũng đã cáo buộc Nga triển khai quân đội tại bán đảo Krym để kích động một "cuộc xung đột vũ trang" nhưng phía Nga phủ nhận cáo buộc này. Ngày 1 tháng 3, Thượng viện Nga đã chấp thuận một kiến nghị cho phép Tổng thống Nga Putin được đưa quân vào Ukraina, dẫn đến cuộc Khủng hoảng Krym.
Trên Internet
Từ Euromaidan gồm có 2 phần: Euro viết tắt từ Âu châu và maidan lấy từ chữ Majdan Nesaleschnosti (Công trường Độc lập), công trường ở trung tâm của Kiew, nơi mà hầu hết các cuộc xuống đường phản đối xảy ra.
Chữ "Euromaidan" ban đầu được dùng là một Hashtag tại Twitter. Cái tên này được phổ biến rất nhanh trong giới báo chí quốc tế.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Euromaidan** (tiếng Ukraine: Євромайда́н), hay **Cuộc khởi nghĩa Maidan** là một làn sóng biểu tình và bất tuân dân sự diễn ra tại Ukraine bắt đầu từ ngày 21/11/2013 tại quảng trường Quảng trường Độc
Những người biểu tình trên chân tượng sau khi nó bị kéo đổ. Tượng đài Vladimir Lenin ở Kiev là một bức tượng để tưởng nhớ Vladimir Lenin, người sáng lập Liên Xô, ở Kiev,
Cuộc **Lật đổ chính phủ Ukraina 2014** còn được gọi là cuộc **Cách mạng Euromaidan**, hay cuộc **cách mạng Nhân phẩm** theo cách gọi ở Ukraina (tiếng Ukraina: Революція гідності, _Revoliutsiya hidnosti_); đã diễn ra
**Bất ổn tại Ukraina năm 2014** là sự kiện xung đột xảy ra ở miền đông nam Ukraina hồi tháng 2 năm 2014, tiếp diễn sau phong trào Euromaidan và vụ lật đổ chính phủ
**Pravyi Sektor** (, _Pravyi sektor_) là một đảng chính trị dân tộc cực hữu Ukraina, hình thành vào tháng 11 năm 2013 như một liên minh bán quân sự trong cuộc nổi dậy Euromaidan ở
**Ukraina** (phát âm tiếng Việt: _U-crai-na_; , ) là một quốc gia thuộc khu vực Đông Âu, giáp với Nga về phía Đông, Belarus về phía Bắc, Ba Lan, Slovakia và Hungary về phía Tây,
Vào tháng 2 và tháng 3 năm 2014, Nga xâm chiếm và sau đó sáp nhập bán đảo Krym từ Ukraina. Sự kiện này diễn ra trong khi có khoảng trống quyền lực tương đối
Ngày 24 tháng 2 năm 2022, Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraina. Chiến dịch này bắt đầu sau một thời gian tập trung lực lượng cùng sự công nhận độc lập
**Kênh Một** (, dịch nghĩa: **Kênh đầu tiên** hoặc **Kênh truyền hình 1**, Tiếng Anh: **Channel One Russia**) là kênh truyền hình đầu tiên phát sóng ở Liên Bang Nga. Trụ sở của Kênh 1
**Oleksandr Volodymyrovych Shovkovskyi** (; sinh ngày 2 tháng 1 năm 1975) là một cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Ukraina từng chơi ở vị trí thủ môn, đang là huấn luyện viên đương
**Andriy Volodymyrovych Parubiy** (; sinh ngày 31 tháng 1 năm 1971) là một chính trị gia Ukraina từng giữ chức Chủ tịch Verkhovna Rada từ ngày 14 tháng 4 năm 2016 đến ngày 29 tháng
**Quan hệ Nga–Ukraina** chuyển thành quan hệ liên quốc gia sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991. Quan hệ ngoại giao giữa Liên bang Nga và Ukraina độc lập được thiết lập vào
Sau đây là **các ngày lễ tại Ukraina**. ## Ngày lễ theo luật thumbnail|Bưu thiếp Phục Sinh (của [[Jacques Hnizdovsky)]] Trước khi Giáo hội Chính thống giáo Ukraina và Giáo hội Công giáo Hy Lạp
**"Shche ne vmerla Ukraina"** (tiếng Ukraina: Ще не вмерла Україна tức là **"Ukraina bất diệt"**) là quốc ca của Ukraina. Nhạc sĩ Mikhailo Verbytsky, một người theo đạo Thiên chúa và là cha cố, đã
nhỏ|300x300px|Khẩu [[Dragunov SVD|SVD của Nga.]] nhỏ|300x300px|Khẩu [[Dragunov SVU|SVU của Nga]] **Súng bắn tỉa** (còn gọi là **súng ngắm**) là một loại súng trường chuyên dụng cho công việc bắn các mục tiêu ở khoảng cách
**Vladimir Vladimirovich Putin** ( ; phiên âm tiếng Việt: Vla-đi-mia Vla-đi-mia-rô-vích Pu-chin; sinh ngày 7 tháng 10 năm 1952), là một chính trị gia người Nga và là cựu Thủ tướng của Liên bang Nga,
phải|Một đội bắn tỉa của [[Lê dương Pháp]] Lính bộ binh bắn tỉa của Quân đội Mỹ với súng bắn tỉa [[súng bắn tỉa M24|M24 tại Afghanistan ngày 19 tháng 10 năm 2006.]] Lính bắn
**Donetsk** (tiếng Ukraina: Донецьк _Donets'k_; tiếng Nga: Доне́цк; phát âm như "đo-niết-s-k") là một thành phố phía đông của Ukraina, nằm bên sông Kalmius. Về mặt hành chính, đây là thành phố trung tâm của
**Viktor Fedorovych Yanukovych** (tiếng Ukraina: _Viktor Fedorovyč Janukovyč_; ) (sinh ngày 9 tháng 7 năm 1950, Yenakiieve, Tỉnh Donetsk) là một nhà chính trị Ukraina gốc Ukraina và từng là tổng thống quốc gia này
**Cách mạng màu** () là một loạt các cuộc biểu tình thường là phi bạo lực và đi kèm là những thay đổi (bất thành hoặc đã thành công) về chính phủ và xã hội
**Mykola Yanovych Azarov** (tiếng Ukraina: Микола Янович Азаров) hoặc **Nikolay Yanovich Azarov** (tiếng Nga: Никола́й Я́нович Азaров); sinh ngày 17 tháng 12 năm 1947 là một chính trị gia người Nga, đảng viên Đảng Khu
**Tỉnh Kharkiv** _(, _chuyển tự _Kharkivs'ka oblast_; cũng viết _Kharkivshchyna_ – __) là một tỉnh ở phía đông của Ukraina. Tỉnh này giáp tỉnh Belgorod của Nga về phía bắc, tỉnh Luhansk về phía đông,
nhỏ|hochkant=1.5|Vị trí của [[Ukraina với Krym và vị trí của Nga ]] nhỏ|hochkant=1.5|Bản đồ của bán đảo Krym **Trưng cầu dân ý Krym 2014** diễn ra vào ngày 16 tháng 3 năm 2014 tại Cộng
**Cuộc khủng hoảng Krym** bắt đầu sau cuộc đảo chính Ukraina năm 2014 khi chính phủ của tổng thống Viktor Yanukovych bị lật đổ. Sự kiện này có liên quan đến bất ổn tại Ukraina
**Andrei Borisovich Zubov** (_Андрей Борисович Зубов_, sinh ngày 16 tháng 1 năm 1952 tại Moskva) là một sử gia và nhà chính trị học người Nga, cựu giáo sư tại viện quốc gia về quan
**Vitali Volodymyrovych Klitschko** (; , ; sinh ngày 19 tháng 7 năm 1971) là một võ sĩ quyền Anh chuyên nghiệp người Ukraina và là đương kim vô địch hạng nặng của WBC. Ông cũng
**Aleksey Anatolyevich Navalnyy** ( / _A-lếch-sê(i) A-na-tô-lia-vi(chơ) Na-vao-nưi_; 4 tháng 6 năm 1976 16 tháng 2 năm 2024) là một chính trị gia và nhà hoạt động chống tham nhũng người Nga. Ông nổi tiếng
**Tháp Văn hóa và Khoa học** (; viết tắt **_PKiN_**), là một tòa nhà cao tầng nổi bật ở trung tâm thành phố Vác-sa-va, Ba Lan. Với tổng chiều cao là , nó
nhỏ|phải|Lực lượng Tiểu đoàn Aidar thiện chiến **Tiểu đoàn Aidar** (_Aidar Battalion_) tên đầy đủ là **Tiểu đoàn Xung kích Độc lập số 24 "Aidar"** (tiếng Ukraina: _24-й окремий штурмовий батальйон «Айдар»_/_24-i okremyi shturmovyi batalion
nhỏ|phải|Biểu ngữ bày tỏ tình cảm với Nga ở Odessa năm 2014 Tâm lý **chuộng Nga** (_Russophilia_) hay **thân Nga** hay còn gọi là **yêu nước Nga** (_Love of Russia_) cũng được gọi là chứng
**Trận Chasiv Yar** (_Battle of Chasiv Yar_) là một cuộc giao tranh đang diễn ra để giành quyền kiểm soát thành phố Chasiv Yar giữa Lực lượng vũ trang Nga và Lực lượng vũ trang
**Taras Ivanovych Batenko** (; sinh ngày 20 tháng 6 năm 1974) là một chính khách và nhà sử học Ukraina. Ông hiện là Đại biểu Nhân dân Ukraine đại diện cho Khu vực bầu cử
**Kira Georgievna Muratova** (; ; ; nhũ danh **Korotkova**, 5 tháng 11 năm 1934 – 6 tháng 6 năm 2018) là một đạo diễn, nhà biên kịch và nữ diễn viên người Ukraina gốc România/Do
**Andriy Viktorovych** "**Kuzma**" **Kuzmenko** (; 17 tháng 8 năm 1968 – 2 tháng 2 năm 2015) là một ca sĩ, nhà thơ, nhà văn, người dẫn chương trình truyền hình, nhà sản xuất âm nhạc
**Trận Avdiivka** là cuộc giao tranh ác liệt diễn ra giữa một bên là Lực lượng vũ trang Nga và lực lượng dân quân Donbas do Nga chỉ đạo và một bên là Lực lượng
thumb|upright|
Biểu tượng phát xít Wolfsangel, được SNPU sử dụng biểu thị "ý tưởng của quốc gia" (I+N). Liên đoàn toàn Ukraina **Svoboda** (tiếng Ukraina: Всеукраїнське об'єднання «Свобода», Vseukrayinske obyednannia "Svoboda"), dịch nghĩa chữ là **Tự**Chiến tranh giành độc lập Ukraina** là một cuộc xung đột quân sự có sự tham gia của nhiều bên từ năm 1917 đến năm 1921, chứng kiến sự hình thành và phát triển của
thumb|Bản đồ _Maidan Nezalezhnosti_. **Maidan Nezalezhnosti** ( , có nghĩa: **Quảng trường Độc lập**) là quảng trường trung tâm của Kiev , thủ đô của Ukraina. Một trong những quảng trường chính của thành phố,
thumb| Quảng trường châu Âu và [[Khách sạn Dnipro.]] **Quảng trường châu Âu**(, _Yevropeys'ka Ploshcha_) là một quảng trường nằm trong khu phố cổ được gọi là Khu phố cổ (Stare Misto) hoặc Thượng Phố,
**Oleg Gennadyevich Sentsov** (, **Oleh Hennadiovych Sentsov**) là một nhà làm phim và nhà văn người Ukraina, sinh trưởng ở Bán đảo Krym, nổi tiếng nhất với bộ phim năm 2011 Gamer. Sau khi Krym
**Trận sân bay Donetsk lần thứ nhất** là trận chiến giữa các nhóm nổi dậy ly khai có liên hệ với lực lượng Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng chống lại quân đội chính
**Chiến tranh Donbas** là một cuộc xung đột vũ trang ở vùng Donbass của Ukraine. Từ đầu tháng 3 năm 2014, các cuộc biểu tình của các nhóm thân Nga và chống chính phủ đã
Vị trí và phạm vi của Donbas ở Ukraina. **Donbas** (tiếng Ukraina: _Донбас_) hoặc **Donbass** (tiếng Nga: _Донба́сс_) là một khu vực của Ukraina mà Nga đang tìm cách sáp nhập về mình. Về mặt
**Liên minh Kinh tế Á Âu** (, viết tắt **EAEU** hoặc **EEU**) là một liên minh kinh tế đã chính thức hoạt động vào đầu năm 2015 giữa các quốc gia Armenia, Belarus, Kazakhstan, Nga,
**Dmytro Ivanovych Kuleba** (Tiếng Ukraina: Дмитро Іванович Кулеба; sinh ngày 19 tháng 4 năm 1981 tại Sumy, CHXHCN Xô viết Ukraina, Liên Xô) là một chính khách, nhà ngoại giao và chuyên gia truyền thông
Vào tháng 3 và tháng 4 năm 2021, Nga bắt đầu điều hàng nghìn quân nhân và thiết bị gần biên giới với Ukraina và trên bán đảo Crimea đã bị Nga sáp nhập, là
**Chiến tranh Nga – Ukraina** là một cuộc xung đột vũ trang đang diễn ra bắt đầu vào tháng 2 năm 2014, chủ yếu liên quan đến Nga và các lực lượng thân Nga, và
**Tham nhũng tại Ukraina** là một vấn đề nhức nhối trong xã hội Ukraina. Kể từ khi Liên Xô tan rã vào năm 1991, Ukraina liên tục đối mặt với hàng loạt chính trị gia
nhỏ| Biểu tình hàng loạt ở [[Iran. ]] **Bất ổn xã hội,** còn được gọi là **rối loạn dân sự** hoặc **bất ổn dân sự**, là một hoạt động phát sinh từ một hành vi
**Biểu tình Belarus 2020–21**, còn gọi là **Cách mạng dép** hoặc **Cách mạng chống gián**, là một loạt các cuộc biểu tình chính trị chống lại chính phủ Belarus và tổng thống Alexander Lukashenko. Các