Dungeons & Dragons (tạm dịch: Rồng và Hầm Ngục) là một trò chơi nhập vai kỳ ảo, được thiết kế bởi Gary Gygax và Dave Arneson. Công ty Tactical Studies Rules, Inc. phát hành Dungeons & Dragons (DnD/D&D) lần đầu vào năm 1974. Trong những năm 1990, công ty TSR cạnh tranh thất bại và bị Wizards of the Coast mua lại (1997).
D&D được chơi dưới hình thức giấy và bút, xoay quanh một nhóm bao gồm 1 Quản trò và 1 lượng người chơi nhất định. Quản trò đóng vai trò một người dẫn chuyện, một trọng tài. Trong khi đó người chơi được tự do sáng tạo nhân vật cho riêng mình, nhập vai, cùng nhau khám phá thế giới, giải quyết các rắc rối, chiến đấu và truy tìm các báu vật.
Tổng quan
Dungeons & Dragons là một trò chơi nhập vai có hệ thống luật lệ chặt chẽ nhưng lại cho phép người chơi tự do với các lựa chọn của mình trong thế giới phiêu lưu kỳ ảo mà họ đang tham gia. D&D thường được chơi trong nhà và các người tham gia sẽ ngồi quanh một chiếc bàn. Thông thường, một người sẽ đảm nhiệm vai trò của Dungeon Master (DM) là người quản trò kiêm kể chuyện trong khi mỗi cá nhân tham gia sẽ điều khiển một nhân vật trong thế giới kỳ ảo. Các nhân vật này khi hoạt động cùng nhau sẽ được gọi là "tổ đội" các nhà mạo hiểm giả và mỗi thành viên đều có các sở trường khác nhau để giúp tổ đội thành công trong chuyến phiêu lưu. Trong quá trình chơi, mỗi người chơi điều khiển các nhân vật của họ để tương tác với thế giới cũng như những nhân vật khác trong trò chơi. Để làm được việc này, các người chơi sẽ phải nhập vai bằng lời nói cùng với giọng điệu hoặc cử chỉ; thêm vào đó, kỹ năng về giao tiếp xã hội và các kinh nghiệm hữu ích. chẳng hạn như logic, tính toán cơ bản và trí tưởng tượng đều là những yếu tố quan trọng của D&D. Một cuộc chơi thông thường sẽ gồm nhiều cuộc gặp mặt và chơi cùng nhau để kết thúc một chuyến phiêu lưu, nhiều chuyến phiêu lưu xuyên suốt về một câu chuyện sẽ được gọi là một "chiến dịch".
Kết quả từ các lựa chọn của người chơi và mạch truyện chung của chuyến phiêu lưu đều do người quản trò (DM) quyết định, sách luật của D&D và các người quản trò diễn giải sẽ chi phối các quyết định trên. DM sẽ lựa chọn và miêu tả các nhân vật không do người chơi điều khiển (NPC), người chơi sẽ điều khiển nhân vật của mình và tương tác với các nhân vật của DM ở các bối cảnh được đưa ra, kết quả của các cuộc gặp gỡ này hoàn toàn dựa vào hành động và lựa chọn của các người chơi. Các cuộc gặp gỡ này thường là những trận giao tranh nảy lửa với "quái vật" - một cụm từ miêu tả các sinh vật thù đich như động vật, các cá thể bất thường hay các sinh vật huyền bí. Phần luật chơi mở rộng – gồm nhiều chủ đề đa dạng như giao tiếp xã hội, sử dụng phép thuật và đánh nhau cũng như tác động môi trường lên nhân vật của người chơi – là những yếu tố giúp quản trò (DM) ra quyết định cho những hành động trên.
Luật chơi của những phiên bản gần đây nhất đều được ghi đầy đủ trong 3 cuốn sách luật bắt buộc phải có: Player's Handbook, Dungeon Master's Guide và Monster Manual. Cả 3 cuốn sách đều chưa có bản Việt hóa.
Những món đồ cần thiết để chơi gồm sách luật chơi, bảng nhân vật cho mỗi người tham gia và xúc xắc đa diện (tối thiểu 7 loại). Nhiều người chơi còn sử dụng các tượng nhỏ và bản đồ có kẻ ô để thêm phần sinh động, đặt biệt là khi đánh nhau với quái vật. Điều này chỉ thực sự cần thiết trong một số phiên bản. Ngoài ra cũng có nhiều món đồ khác để giúp hỗ trợ cho trò chơi, như sách luật bổ trợ, các cuộc phiêu lưu được thiết kế sẵn hay các bối cảnh khác nhau cho nhiều chiến dịch.
Quy luật của trò chơi
Bài viết chi tiết: Lối chơi của Dungeons and Dragons
Trước khi bắt đầu trò chơi, mỗi người tham gia sẽ tạo một nhân vật và ghi lại các chi tiết (được ghi bên dưới) vào tờ nhân vật. Đầu tiên, người chơi sẽ quyết định chỉ số năng lực của nhân vật, bao gồm Sức Mạnh (Strength), Linh Hoạt (Dexterity), Thể Trạng (Constitution), Trí Tuệ (Intelligence), Thông Thái (Wisdom), và Sức Thu Hút (Charisma). Mỗi phiên bản của trò chơi đều có các phương pháp khác nhau để quyết định những chỉ số này. Người chơi sau đó sẽ chọn một chủng tộc (loài), một lớp nhân vật (công việc, như fighter - chiến binh, cleric - giáo sĩ, bard - người hát rong/thi sĩ), một tư tưởng (quan điểm đạo đức và nguyên tắc xử thế), cuối cùng là cốt truyện và những năng lực của nhân vật, những thứ đã thay đổi qua nhiều phiên bản.
Khi chơi, người tham gia sẽ miêu tả hành động mà nhân vật muốn thực hiện cho quản trò (DM), người sẽ miêu tả lại kết quả hoặc phản hồi. Những hành động không đáng kể, như cầm lá thư lên hay mở một cánh cửa không khóa, thường sẽ được mặc định là luôn thành công. Đối với những hành động phức tạp hoặc mạo hiểm hơn, như treo mình bên vách đá hoặc phá khóa, đều được quyết định bằng cách đổ xúc xắc. Mỗi viên xúc xắc đa diện sẽ được dùng cho một hành động tương ứng, ví dụ viên xúc xắc 20 mặt (d20) dùng để xác định đòn tấn công có trúng hay không, còn viên 8 mặt (d8) sẽ quyết định lượng sát thương gây ra. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả của hành động bao gồm chỉ số năng lực nhân vật, kỹ năng, và độ khó của công việc. Trong những tình huống mà nhân vật muốn tránh kết quả không mong muốn, chẳng hạn né tránh cạm bẫy chống lại hiệu ứng phép thuật, cứu nguy (saving throws) - là thuật ngữ miêu tả việc tung/đổ xúc xắc để xác định giảm hoặc tránh được hiệu ứng bất lợi đó. Trong trường hợp này thì yếu tố thành công sẽ được quyết định bởi lớp nhân vật, cấp độ, và chỉ số năng lực.
Trong quá trình chơi, mỗi nhân vật sẽ thay đổi theo thời gian và các năng lực cũng mạnh lên. Nhân vật nhận (hoặc có khi mất) kinh nghiệm, kỹ năng và của cải, đôi lúc thay đổi cả tư tưởng hoặc thêm nhiều lớp nhân vật. Cách thức cốt lõi để nhân vật mạnh lên đó là kiếm điểm kinh nghiệm (XP), nó thường là phần thưởng sau khi tiêu diệt được quái vật hay hoàn thành một công việc khó khăn. Kiếm đủ điểm kinh nghiệm (XP) sẽ giúp nhân vật lên được 1 cấp độ, điều này giúp nhân vật nhận được các tính năng, năng lực và kỹ năng tốt hơn. XP có thể bị mất trong một số trường hợp, như đối đầu với các sinh vật có khả năng hút sinh lực, hoặc sử dụng một số phép thuật phải tốn XP để sử dụng.
Máu (Hit point - HP) là thước đo sức sống và sức khỏe của nhân vật và được quyết định bởi lớp nhân vật, cấp độ và Thể Trạng (Constitution) của từng nhân vật. Chỉ số máu có thể bị mất tạm thời khi nhân vật phải chịu đựng vết thương hoặc bị sát thương, và việc mất máu là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tử vong trong trò chơi. Chết cũng có thể là nguyên nhân của việc bị mất chỉ số năng lực hoặc cấp độ nhân vật. Khi nhân vật mà người chơi điều khiển bị chết, hồi sinh cho nhân vật này bằng phép thuật là điều hoàn toàn khả thi, tuy nhiên một số hình phạt/bất lợi sẽ bị áp đặt lên nhân vật. Nếu không thể hoặc không muốn hồi sinh nhân vật, người chơi có thể tạo nhân vật mới và tiếp tục cuộc hành trình.
Lịch sử phát triển
Trong văn hóa đại chúng
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Dungeons & Dragons** (tạm dịch: **Rồng và Hầm Ngục**) là một trò chơi nhập vai kỳ ảo, được thiết kế bởi Gary Gygax và Dave Arneson. Công ty Tactical Studies Rules, Inc. phát hành **Dungeons
**_Dungeon_** là một trong những trò chơi điện tử nhập vai đầu tiên vào giữa những năm 1970 và đồng thời là một trong những phần mềm chuyển thể sớm nhất của dòng game nhập
**_dnd_** là một game nhập vai được hãng Electronic Arts phát hành vào năm 1974. Cái tên _dnd_ bắt nguồn từ chữ viết tắt "D&D" của dòng game nhập vai bút và giấy _Dungeons &
**Frank Klepacki** (sinh ngày 25 tháng 5 năm 1974) là một nhạc sĩ, nhà soạn nhạc video game và là giám đốc âm thanh người Mỹ được biết nhiều nhất với công việc của ông
**Neverwinter Nights 2** là trò chơi điện tử thể loại nhập vai do Obsidian Entertainment phát triển và Atari phát hành cho hệ máy tính cá nhân. Đây là bản nối tiếp trò Neverwinter Nights
**Liquid Entertainment** là một nhà phát triển video game độc lập nhỏ của Mỹ có trụ sở tại Pasadena, California. Studio được đồng sáng lập vào năm 1999 bởi Ed Del Castillo và Michael Grayford,
Nguồn gốc của video game nằm trong quá trình phát triển với ống phóng tia âm cực -dựa trên hệ thống phòng thủ tên lửa vào cuối những năm 1940. Các chương trình này sau
**Sheldon Lee Cooper** Ph.D., Sc.D., là một nhân vật hư cấu trong loạt phim truyền hình _The Big Bang Theory_ và loạt phim phụ _Young Sheldon_ của đài CBS, được thể hiện bởi các diễn
_Đối với nhân vật trong Dungeons & Dragons, hãy xem Zaphkiel (Dungeons & Dragons (EN))_
nhỏ|[[Ngai thần Zaphkiel, được chạm khắc bởi [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Van_de_Passe_family Crispijn van de Passe] vào khoảng năm 1575. Thư viện Quốc gia
thumb|Một nhân vật trong trò chơi điện tử nhập vai _[[Legend of Grimrock_ hiện có 23373 điểm kinh nghiệm, và cần thêm 71006 điểm để lên cấp tiếp theo]] **Điểm kinh nghiệm** (Tiếng Anh: **Experience
nhỏ|Hình ảnh một ma thuật sư điển hình. **Ma thuật sư** (魔術師 tiếng Anh: magician) hay **pháp sư** (法師 mage) là danh từ chỉ chung cho những người học tập, rèn luyện và sử dụng
thế=A light red bar, 39% of which is filled with a darker shade of red|nhỏ| Một thanh HP biểu thị tình trạng sức khỏe của một nhân vật. **Health point** hoặc **hit point, HP, máu**
**Rồng** (chữ Nôm: 𧍰, 𧏵, hay 蠬) hay **Long** (chữ Hán: 龍) là sinh vật thần thoại khổng lồ sở hữu phép thuật xuất hiện trong văn hóa dân gian ở nhiều nơi trên thế
Trò chơi **hành động** **nhập vai** (viết tắt là **RPG hành động** hoặc **ARPG**) là một nhánh con của trò chơi điện tử kết hợp các yếu tố cốt lõi từ cả thể loại hành
**Westwood Studios** là một nhà phát triển trò chơi điện tử và máy tính, có trụ sở tại Las Vegas, Nevada. Nó được thành lập bởi Brett Sperry và Louis Castle vào năm 1985 như
**Vin Diesel** (tên khai sinh là **Mark Sinclair** hay **Mark Vincent**; sinh ngày 18 tháng 7 năm 1967) , là một diễn viên và nhà sản xuất người Mỹ. Là một trong những nam diễn
nhỏ|phải|Bức hoạ của [[Giovanni Lanfranco, một đoạn từ _Orlando Furioso_, miêu tả Norandino và Lucina khám phá ra ogre khi họ đang đi nghỉ tuần trăng mật.]] **Ogre** (hay **Ogress** đối với nữ ogre) là
thumb|Anh em nhà Duffer và dàn diễn viên của mùa 2 _Cậu bé mất tích_ tại [[San Diego Comic-Con International 2017]] _Cậu bé mất tích_ là một loạt phim truyền hình web của Mỹ thuộc
**_Wizardry_** là một series trò chơi điện tử nhập vai, phát triển bởi Sir-Tech, có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của trò chơi điện tử nhập vai hiện đại. Wizardry ban đầu có
**Michael Wheeler** là một nhân vật hư cấu trong loạt phim kinh dị khoa học viễn tưởng Cậu bé mất tích của Netflix. Cậu ấy là một trong những nhân vật chính trong bộ phim,
**_Akalabeth: World of Doom_** () là một game nhập vai được phát hành giới hạn vào năm 1979 và sau đó được California Pacific Computer Company phát hành cho Apple II vào năm 1980. Richard
**_World of Warcraft Trading Card Game_** (**_WoW TCG_**) là một tựa game thẻ bài giao đấu dựa trên MMORPG của Blizzard Entertainment, _World of Warcraft_. Trò chơi được công bố bởi Upper Deck Entertainment vào
**_Borderlands 2_** là video game hành động nhập vai, bắn súng góc nhìn thứ nhất được phát triển bởi Gearbox Software và được xuất bản bởi 2K Games. Đây là phần tiếp theo của _Borderlands_
**Don Daglow** (sinh khoảng năm 1953) là một nhà thiết kế, lập trình và sản xuất trò chơi điện tử và trò chơi máy tính người Mỹ. Ông nổi tiếng với vai trò là người
**_DND_** là một trong những tựa game nhập vai đầu tiên. ## Lịch sử _DND_ do Daniel Lawrence viết bằng ngôn ngữ lập trình BASIC dành cho máy tính PDP-10 và phát hành vào khoảng
nhỏ|phải|Những mô hình khủng long đầu tiên là [[Iguanodon và Mantellodon được đặt ở Crystal Palace, Luân Đôn vốn có từ thời Victoria, là những hình tượng sớm nhất về khủng long]] nhỏ|phải|Tượng khủng long
Bức tranh _Ängsälvor_ ("Những nàng elf trên đồng cỏ") do họa sĩ người Thụy Điển [[Nils Blommér thể hiện (1850)]] **Elf** (số nhiều trong tiếng Anh: **_elves_**) là một loài sinh vật siêu nhiên có
**_EverQuest_** là một trò chơi 3D nhập vai trực tuyến nhiều người chơi (MMORPG) theo chủ đề giả tưởng dành cho PC Windows do Verant Interactive và 989 Studios phát triển. Sony Online Entertainment phát
**Trò chơi nhập vai chiến thuật** (viết tắt là **TRPG** tức _RPG chiến thuật_), hay **Trò chơi nhập vai chiến lược**, ở Nhật Bản còn được gọi là (viết tắt **SRPG**), là một thể loại
"**Lão râu xanh**" hay "**Yêu râu xanh"** () là một tác phẩm đồng thoại do tác giả Charles Perrault công bố tại Pháp năm 1697. ## Lịch sử Nguyên bản **La barbe bleüe** vốn nằm
**Nhà ngoại cảm**, **linh lực gia**, **năng lực gia** (tiếng Anh **ESPer** hay **psychic**), là một người tuyên bố sử dụng nhận thức ngoại cảm (ESP) để xác định thông tin ẩn khỏi các giác
thumb**Trò chơi nhập vai** (trong tiếng Anh là role-playing games', viết tắt là _RPGs_) xuất phát từ trò chơi nhập vai bút-và-giấy _Dungeons & Dragons_. Người chơi diễn xuất bằng cách tường thuật bằng lời
nhỏ|Hình minh họa goblin của John D. Batten trong "Truyện cổ tích nước Anh" (thế kỷ 19) **Goblin** là một chủng tộc có ngoại hình thấp, kỳ lạ và quái dị xuất hiện trong văn
**_Dragon Age: Origins_** là trò chơi điện tử thuộc thể loại nhập vai phát triển bởi Edmonton chi nhánh của BioWare và phát hành bởi Electronic Arts. Đây là tựa đầu trong thương hiệu Dragon
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Paris_-_Tout%C3%A2nkhamon,_le_Tr%C3%A9sor_du_Pharaon_-_Plateau_de_jeu_miniature_en_ivoire_-_005.jpg|nhỏ|Bàn chơi trò chơi bằng ngà voi của Ai Cập cổ đại trong triển lãm kho báu của Tutankhamun ở Paris (2019) liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Gaming_Board_Inscribed_for_Amenhotep_III_with_Separate_Sliding_Drawer,_ca._1390-1353_B.C.E.,49.56a-b.jpg|nhỏ|Bảng chơi game Ai Cập cổ đại được khắc cho [[Amenhotep
**Dragon Quest VIII Sora to Umi to Daichi to Norowareshi Himegimi** (ドラゴンクエストVIII 空と海と大地と呪われし姫君, ドラゴンクエストエイト そらとうみとだいちとのろわれしひめぎみ) là trò chơi điện tử thể loại nhập vai do hãng Level-5 phát triển và hãng Square Enix phát hành
thumb|[[Lincity là một game thuộc thể loại xây dựng thành phố]] **Trò chơi xây dựng thành phố** (tiếng Anh: _City-building game_) là một thể loại của trò chơi điện tử chiến lược trong đó người
nhỏ|Một sinh vật Orc **Orc** trong tác phẩm "Chúa tể những chiếc nhẫn" của nhà văn J. R. R. Tolkien là một loài sinh vật hung tợn, còn được gọi là "goblin". Orcs vốn là
Các trang sau viết các khoảnh khắc và sự kiện quan trọng trong thế giới trò chơi theo năm tương ứng. ## Trước thập niên 1970 * Trò chơi thế kỉ 18 * Trò chơi
Trang này liệt kê các board game, trò chơi thẻ bài, wargame, và trò chơi mô hình thu nhỏ xuất bản năm 1973. Đối với trò chơi điện tử, xem Trò chơi điện tử năm
**_Ready Player One: Đấu trường ảo_** (tiếng Anh: **_Ready Player One_**) là một bộ phim điện ảnh Mỹ thuộc thể loại hành động – phiêu lưu – khoa học viễn tưởng – chính kịch ra
nhỏ|Selfharm arm **Trò chơi cá voi xanh** (; tiếng Anh: Blue Whale Challenge), còn được gọi là "Thử thách cá voi xanh", là một hiện tượng mạng xã hội có từ năm 2014 (tuy nhiên
__NOTOC__ Trang này liệt kê các board game, card game, wargame, miniatures game, và trò chơi nhập vai tabletop xuất bản năm 1997. Đối với trò chơi điện tử, xem Trò chơi điện tử năm
"**Tập một: Will Byers biến mất**" (tựa gốc tiếng Anh: "**Chapter One: The Vanishing of Will Byers**") là tập mở đầu của loạt phim truyền hình web khoa học viễn tưởng-kinh dị Mỹ _Cậu bé
**_Stargate_** là một thương hiệu truyền thông khoa học viễn tưởng quân sự thuộc sở hữu của Amazon MGM Studios. Thương hiệu bắt đầu và dựa trên bộ phim điện ảnh cùng tên do Roland
thumb|alt=A light blue bar, 39% of which is filled with a darker shade of blue|Một thanh năng lượng hoặc mana, được sử dụng để theo dõi điểm ma pháp (MP) của nhân vật trong trò
nhỏ|Trò chơi bàn cờ _[[Monopoly_ được cấp phép tại 103 quốc gia và được in ra 37 ngôn ngữ.]] nhỏ|Các cô gái trẻ chơi trò chơi bàn cờ trong thư viện Iisalmi năm 2016. **Trò
**Non-player character** hay **Non-playable character** (viết tắt: NPC; tiếng Việt: **nhân vật không phải người chơi)** là những nhân vật trong các trò chơi mà người chơi không thể điều khiển được. Trong những video
**_Magic: The Gathering_** (**_MTG_**; còn gọi là **_Magic_**) là một trò chơi thẻ bài giao đấu do Richard Garfield sáng tạo ra. Được Wizards of the Coast phát hành năm 1993, _Magic_ là trò chơi
là trò chơi điện tử nhập vai kỳ ảo do Square phát triển và xuất bản vào năm 1987. Đây là tác phẩm đầu tiên thuộc dòng trò chơi _Final Fantasy_ của Square do Sakaguchi