✨Danh sách Köchel
nhỏ|Ảnh chụp trang bìa của danh mục KV, tái bản năm 1975. Nhạc sĩ thiên tài người Áo Wolfgang Amadeus Mozart đã sáng tác rất nhiều tác phẩm, phần lớn là kiệt tác của âm nhạc cổ điển, lại rất đa dạng về thể loại, phong phú về nội dung và biến hoá về giai điệu. Sau khi Mozart mất, ngày càng có nhiều nhà nghiên cứu âm nhạc cũng như những người yêu thích âm nhạc muốn biết nhiều về các nhạc phẩm của ông, mà một trong những mong muốn này là cần có danh sách các tác phẩm do ông sáng tác. Köchel-Verzeichnis hay Danh mục tác phẩm của Mozart là tập hợp hoàn chỉnh tất cả các tác phẩm của W. A. Mozart, do nhà âm nhạc học người Áo là Ludwig von Köchel (tiếng Đức: [ˈkœçəl]) sưu tầm, biên soạn và xuất bản, đã đáp ứng được mong muốn này. Ấn bản đầu tiên vào năm 1862 với tựa đề "Chronologisch-thematisches Verzeichnis sämmtlicher Tonwerke W. A.Mozart" (Thư mục theo thời gian các nhạc phẩm của W. A. Mozart). Ấn bản này vẫn được lưu truyền và tái bản đến nay, thường được gọi gọn là "Köchel-Verzeichnis" (danh mục Kơt-xai), viết tắt là KV hay đôi khi là K.
Vì trong ấn bản này, các nhạc phẩm xếp theo thời gian mà Mozart sáng tác ra, nên cũng có người gọi nó là niên giám (chronological), hoặc bộ sưu tập (catalogue). Cũng vì vậy, cách đánh số nhạc phẩm bằng ôput cho các nhạc phẩm của Mozart dùng ký hiệu KV thay thế cho ký hiệu op. (opus) mà Mozart và người cùng thời đã dùng. Chẳng hạn, "Nhạc cầu siêu cung Re thứ" (Requiem D-moll für 4 Singstimmen, 2 Violinen, Viola, Bass, 2 Bassetthörner, 2 Fagotte, 3 Posaunen, 2 Trompeten, Pauken, Orgel) là sáng tác duy nhất của Mozart ở thể loại Requiem Mass, theo cách đánh số là Requiem op.1, thì danh mục của Köchel đã xếp là tác phẩm thứ 626 của Mozart, viết tắt là KV 626. Bởi vậy, danh mục Köchel không những cho ta biết danh sách, ký hiệu gọn gàng của nhạc phẩm, mà còn cho biết như một bản tốc ký đề cập ít nhiều đến sự nghiệp âm nhạc của Mozart.
Lịch sử
nhỏ|Ludwig von Köchel (1800-1877). Vào thập niên ngay sau ngày mất của Mozart, đã có vài bản danh mục thử nghiệm liệt kê tác phẩm của ông, nhưng phải đến năm 1862, thì Ludwig von Köchel mới hoàn thành bộ niên giám này. Quyển niên giám của Köchel dày 551 trang mang tựa đề Chronologisch-thematisches Verzeichnis sämtlicher Tonwerke Wolfgang Amadé Mozarts (Chronological-Thematic Catalogue of the Complete Musical Works of Wolfgang Amadé Mozart). Quyển sách này có đính những miếng lật trang cho từng tác phẩm.
Köchel cố gắng sắp xếp các tác phẩm theo thứ tự niên giám, nhưng ngày tháng các sáng tác viết ra trước năm 1784 đều là sự phỏng đoán. Khi Köchel đang biên tập thì lại có thêm những tác phẩm vừa được tìm thấy, được nhận diện, hoặc sửa lại ngày tháng, vì vậy có đến tám bản đính chính cho quyển danh mục. Các tái bản, nhất là tái bản lần thứ ba của Alfred Einstein (1937), và tái bản lần thứ sáu của Franz Giegling, Gerd Sievers và Alexander Weinmann (1964), có rất nhiều sửa chữa. Mới đây nhất, tái bản lần thứ 8 (1983) vẫn có vài thay đổi nhỏ.
Trong tiến trình biên tập, có nhiều ký số mới đã được thêm vào các ký tự. Danh sách dưới đây liệt kê danh mục thể loại tác phẩm của Mozart, trong đó có hai loại chỉ số K: chỉ số nguyên thủy của Köchel (K1) và chỉ số của lần tái bản thứ sáu (K6).