phải|nhỏ|[[Chợ Bình Tây, ngôi chợ lớn nhất ở Chợ Lớn]]
phải|nhỏ|Dãy [[nhà phố thương mại với kiến trúc cổ đặc trưng tại Chợ Lớn]]
Chợ Lớn (chữ Hán: 堤岸; âm Hán-Việt: Đê Ngạn; âm Quảng Đông: Thầy Ngòn) là một khu vực đông Hoa kiều sinh sống nằm ven kênh Tàu Hủ trải dài trên địa bàn Quận 5 và Quận 6, về phía nam tới Quận 8 và về phía bắc tới Quận 10 và Quận 11 ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Khu vực này trước kia lập thành một thành phố riêng biệt với Sài Gòn, gọi là thành phố Chợ Lớn. Trong những năm 1930-1950 do quá trình đô thị hóa, Sài Gòn và Chợ Lớn dần dần sáp nhập với nhau. Khu phố này đã có Hoa kiều sinh sống từ lâu và được coi là phố người Hoa lớn nhất thế giới tính theo diện tích.
Từ nguyên
Giáo sư Trần Chính Hoằng tại Sở Nghiên cứu chỉnh lý cổ tịch, Đại học Phục Đán, Trung Quốc viết: "Như chúng ta đã biết, Đề Ngạn 堤岸 chính là bờ đê (đê Ngạn) Sài Gòn, xưa nay vốn là khu tụ cư của Hoa kiều."
Tuy nhiên, học giả An Chi bác bỏ quan điểm này. Ông cho rằng cách giải thích này là "ngớ ngẩn" vì Sài Gòn không hề có đê. Theo ông, ban đầu chữ Đề Ngạn được Hoa Kiều tại Chợ Lớn viết là 提岸 với chữ Đề 提 có bộ "thủ" 扌mà sau này vì cố muốn hiểu là bờ đê nên người ta mới đổi cách viết thành Đê Ngạn 堤岸 với chữ Đê 堤 có bộ "thổ" 土. Cả 提岸 và 堤岸 đều đồng âm và đọc là "Thầy Ngòn" trong tiếng Quảng Đông, và đều là cách phiên âm địa danh "Sài Gòn" trong tiếng Việt. Ông An Chi cũng cho rằng, trước khi thành phố Sài Gòn (khu vực quận 1 và quận 3 hiện nay) được thực dân Pháp thành lập thì Sài Gòn là tên của khu vực mà sau này là trung tâm của Chợ Lớn, còn nơi mà sau này gọi là Sài Gòn thì trước đó có tên Bến Nghé.
Lịch sử
phải|nhỏ|Bản đồ thành phố Chợ Lớn năm 1874
phải|nhỏ|Bản đồ thành phố Chợ Lớn năm 1893
phải|nhỏ|Bản đồ thành phố Chợ Lớn năm 1923
Từ trước năm 1698, ở Đề Ngạn (mà sau này gọi là Chợ Lớn) đã có làng Minh Hương của người Hoa (vì không thần phục nhà Thanh, họ đã rời bỏ Trung Quốc sang định cư ở đàng Trong). Tuy nhiên, vùng đất ấy trở nên đông đúc kể từ khi người Hoa ở cù lao Phố (tức Biên Hòa ngày nay) chạy tới đây lánh nạn sau khi nơi ở của họ bị nhà Tây Sơn tàn phá năm 1776 .
Rồi do nhu cầu, người Hoa lập chợ (hay phát triển chợ có đã từ trước) để trao đổi hàng hóa. So với chợ Tân Kiểng của người Việt thì chợ Sài Gòn (khu vực Bưu điện Chợ Lớn ngày nay) có lớn hơn nên được người dân gọi là Chợ Lớn. Sau đó, tên chợ cũng được dùng để chỉ vùng đất mà nó tọa lạc. Theo học giả Vương Hồng Sển, thì "Chợ Lớn như nay ta còn gọi, đối với Hoa kiều là Thầy Ngòn (Đề Ngạn) hay Xấy Cung (Tây Cống: Sài Gòn); còn sách cũ Pháp viết là Cholon hay Cholen, Cho Leun".
Trong Gia Định thành thông chí soạn khoảng năm 1820, tác giả Trịnh Hoài Đức đã mô tả phố chợ Sài Gòn như sau:
Thành phố Chợ Lớn thành lập ngày 6 tháng 6 năm 1865 theo nghị định của Thống đốc Nam Kỳ, trên địa bàn một số thôn của ba tổng: Tân Phong Thượng (tổng này mặc nhiên giải thế), Tân Phong Trung và Tân Phong Hạ thuộc huyện Tân Long, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định. Đến ngày 3 tháng 10 năm 1865, địa giới thành phố được xác định cụ thể với diện tích gần 1 km², chỉ là một phần quận 5 hiện nay. Đến ngày 20 tháng 10 năm 1879, Thống đốc Nam Kỳ Le Myre de Vilers ra Nghị định công nhận thành phố Chợ Lớn (Ville de Cholon) là đô thị loại 2 (municipalité de 2e classe) ngang cấp tỉnh, cùng với các thành phố Tourane và Phnôm Pênh được thành lập sau này của Liên bang Đông Dương. Đứng đầu thành phố là Thị trưởng (Maire), do Thống đốc Nam Kỳ đề cử và Toàn quyền Đông Dương bổ nhiệm. Thành phố Chợ Lớn là đơn vị hành chính tách biệt hẳn với tỉnh Chợ Lớn. Tuy nhiên, trụ sở các cơ quan chính quyền của tỉnh Chợ Lớn đều đặt tại thành phố Chợ Lớn.
Ngày 1 tháng 7 năm 1882, tuyến đường xe điện đầu tiên ở Việt Nam dài 5 kilômét, rộng 1 mét, nối Sài Gòn và Chợ Lớn bắt đầu hoạt động. Theo sách Bến Nghé xưa của Sơn Nam thì Giữa Sài Gòn và Chợ Lớn phía đất thấp, chưa có dự kiến nên nối liền, còn ruộng lúa với người cày, ao nuôi vịt, ngọn rạch cạn, đợi đến năm 1916 mới bắt đầu đắp đường, trải đá ong... (Đó là đường Galliéni, nay là Trần Hưng Đạo).
Đến năm 1930, hai thành phố Sài Gòn và Chợ Lớn đã giáp nhau ở chỗ nay là đường Nguyễn Văn Cừ và Nguyễn Thiện Thuật. Ngày 27 tháng 4 năm 1931, Tổng thống Pháp ký sắc lệnh hợp nhất thành phố Sài Gòn và thành phố Chợ Lớn thành một đơn vị hành chính mới gọi là Khu Sài Gòn - Chợ Lớn. Đứng đầu khu là một Khu trưởng, do Toàn quyền Đông Dương bổ nhiệm. Khu trưởng là Chủ tịch Hội đồng quản lý khu Sài Gòn - Chợ Lớn. Chức Thị trưởng vẫn còn tồn tại đến năm 1934, nhưng một số quyền hạn của chức này chuyển sang cho Khu trưởng.
Năm 1951, Khu Sài Gòn - Chợ Lớn đổi thành Đô thành Sài Gòn - Chợ Lớn và đến năm 1956 đổi thành Đô thành Sài Gòn.
Kể từ đây, địa danh "Chợ Lớn" chỉ còn được dùng để chỉ toàn bộ khu vực quận 5 và quận 6 của Đô thành Sài Gòn. Và kể từ năm 2025, địa danh "Chợ Lớn" được dùng để chỉ phường Chợ Lớn của Thành phố Hồ Chí Minh.
Các điểm tham quan
Ở đây có nhiều chùa, đình và hội quán của người Hoa, như: đình Minh Hương Gia Thạnh, hội quán Tuệ Thành, hội quán Hà Chương, hội quán Ôn Lăng, hội quán Nghĩa An, hội quán Nhị Phủ, hội quán Sùng Chính... Ngoài ra, ở đây còn các chợ luôn là những đầu mối bán sỉ của thành phố, như: chợ An Đông, chợ Xã Tây, chợ Bàu Sen, chợ Bình Tây, chợ Kim Biên, thương xá Đồng Khánh... Tại đây có nhiều quán ăn và tiệm thuốc bắc của người Hoa lẫn thuốc nam của người Việt (khu phố cổ Hải Thượng Lãn Ông).
Nghia An Hoi Quan Pagoda (10018256906).jpg|Hội quán Nghĩa An
Ho-Chi-Minh-Stadt, Thien-Hau-Pagode.jpg|Hội quán Tuệ Thành (Chùa Bà Thiên Hậu)
Quan Am Pagoda (10018049393).jpg|Hội quán Ôn Lăng
Ong Bon Pagoda (10018316653).jpg|Hội quán Nhị Phủ
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|phải|Một con chó núi Thụy Sĩ lớn **Chó lớn vùng núi Thụy Sĩ** (tiếng Anh: _Greater Swiss Mountain Dog_, tiếng Đức: _Grosser Schweizer Sennenhund_, tiếng Pháp: _Grand Bouvier Suisse_) là một giống chó chăn gia
phải|nhỏ|[[Chợ Bình Tây, ngôi chợ lớn nhất ở Chợ Lớn]] phải|nhỏ|Dãy [[nhà phố thương mại với kiến trúc cổ đặc trưng tại Chợ Lớn]] **Chợ Lớn** (chữ Hán: 堤岸; âm Hán-Việt: _Đê Ngạn_; âm Quảng
phải|nhỏ|Bản đồ hạt Chợ Lớn năm 1882 **Chợ Lớn** là một tỉnh cũ ở Nam Bộ Việt Nam. Tỉnh Chợ Lớn được chính quyền thực dân Pháp thành lập vào ngày 20 tháng 12 năm
**Bụi đời Chợ Lớn** là một bộ phim tâm lý - hành động - võ thuật Việt Nam do Charlie Nguyễn làm đạo diễn và viết kịch bản. Phim có sự tham gia của Johnny
nhỏ|Hội trường Chợ lớn (2016)|242x242px phải|nhỏ|Ảnh chụp bên trong|242x242px **Hội trường Chợ lớn**, hay **Hội trường Chợ trung tâm** (tiếng Hungary: "Nagy Vásárcsarnok" hoặc "Központi Vásárcsarnok") là một ngôi chợ có mái che (trong nhà)
Soạn giả: Viễn ChâuChú Hai ơi, tôi có đứa con gái út tên là con Bảy Cưỡng. Nó theo chồng lên Chợ Lớn đã 3 năm. 3 năm trường tôi mới có dịp lên thăm.
**Chợ Bình Tây** là một ngôi chợ tại Quận 6, Thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM), tọa lạc trong khu vực gọi là Chợ Lớn nên chính bản thân nó cũng thường được gọi
XỊT TẠO KIỂU DƯỠNG XOĂN CHO LỌN XOĂN SÂU TWIST CURLY TWIST AROUND GOLDWELL 200ML Goldwell Curly Twist Curl Splash Goldwell Curly Twist Curl Splash là một gel dưỡng ẩm giúp tăng cường khả năng
Cảnh Sắc Phố Thị Sài Gòn - Chợ Lớn Tranh Và Ký Họa Tái bản năm 2022 Nhà xuất bản Nhà Xuất Bản Thế Giới. Công ty phát hành Phương Nam Book. Tác giả Phạm
Hồi Ký Kháng Chiến Khu Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định Tập 2 Cuốn Hồi ký căn cứ kháng chiến Khu Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định 1945 - 1975 tập
**Phong trào hòa bình Sài Gòn-Chợ Lớn** do Khu ủy Sài Gòn-Chợ Lớn chủ trương thành lập là phong trào đấu tranh từ mùa thu 1954 của người dân các giới ở Sài Gòn -
Sài Gòn Chợ Lớn Qua Những Tư Liệu Quý Trước 1945 Là người có nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực môi trường và bảo tồn di sản văn hóa, nhà nghiên cứu Nguyễn Đức
**Vụ thảm sát Chợ Lớn năm 1782** là một vụ thảm sát người Hoa do quân Tây Sơn dưới sự lãnh đạo của Nguyễn Nhạc thực hiện vào năm 1782 tại khu vực Chợ Lớn,
Thư viện Nguyễn Văn Hưởng ra tới đầu sách thứ ba rồi. Tôi nhận là họ đầy cá tính có nguồn sách xưa độc đáo do là thư viện chăng, dịch thuật và biên tập
Biệt Động Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định Trong 30 Năm Chiến Tranh Giải Phóng 1945 - 1975 Trong lịch sử chiến tranh thế giới, cách đánh biệt động không phải là điều
Cảnh Sắc Phố Thị Sài Gòn - Chợ Lớn Tranh & Ký Họa Bìa Cứng
Lịch Sử Sài Gòn Chợ Lớn Gia Định Kháng Chiến Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, nhân dân ta đã đứng lên chống ngoại xâm, giành lại quyền sống, quyền tự do,
**Con lợn** hay **con heo** là loài vật đã gắn bó lâu đời với con người và xung quanh đó là nhiều câu chuyện trong văn hóa đại chúng về con lợn. Trong văn hóa,
**Lợn rừng lai** hay **Heo rừng lai** (_Sus scrofa_ x _Sus scrofa domesticus_) là một giống lai giữa một con lợn rừng và lợn nhà. Thông thường, lợn rừng lai là con lai giữa lợn
nhỏ|phải|Một cuộc đua lợn **Đua lợn** hay **đua heo** (_Pig racing_) là một môn thể thao thú vật, theo đó người ta tổ chức cho những con lợn chay đua với nhau để tạo ra
**Chi Lợn** (hay **heo** theo phương ngữ miền Nam của tiếng Việt) là một chi động vật móng guốc có nguồn gốc ở đại lục Á-Âu được gộp nhóm tổng thể với danh pháp khoa
nhỏ|phải|Một con heo sữa đã bị mổ và chuẩn bị đưa vào chế biến **Heo sữa** hay **lợn sữa** hoặc **lợn bột** là một con lợn con đang trong giai đoạn bú sữa mẹ được
thế=|nhỏ|250x250px|Một con chó Dingo hốc hác cho thấy bàn chân màu trắng thông thường của nó. **Chó Dingo** (_Canis familiaris, Canis dingo,_ _Canis familiaris dingo_ hay _Canis lupus dingo_) là một loài chó hoang trong
**Lợn rừng Trung Hoa** hay **lợn rừng Bắc Trung Hoa** (Danh pháp khoa học: **_Sus scrofa moupinensis_**) là một phân loài lợn rừng có ở Việt Nam, Tứ Xuyên, bờ biển Trung Quốc. Hiện nay
nhỏ|phải|Một con heo quay giòn rụm **Heo quay** hay **lợn quay** là món ăn có nguyên liệu từ lợn (heo) và được thực hiện bằng phương pháp quay trên lò than. Ở Bali của Indonesia,
**Lợn hung** hay còn gọi là **lợn hung Sìn Hồ** là một giống lợn nuôi bản địa của Việt Nam được nuôi giữ tại một số khu vực của miền núi phía Bắc, lợn hung
nhỏ|phải|Một con lợn ở Sapa **Lợn cắp nách** hay còn gọi là **lợn Mường Sapa** (một số nơi gọi là _lợn lửng_, _lợn còi_, _lợn ri_) là giống lợn đặc sản có ở vùng cao
**Lợn cỏ** hay **lợn nít** hay **lợn cắp nách** là một giống lợn nuôi bản địa của Việt Nam. Chúng khối lượng nhỏ, gầy, èo uột, chậm lớn và là đặc sản của một số
**Bệnh ấu trùng sán lợn** hay **bệnh lợn gạo** là bệnh truyền nhiễm ở mô gây ra bởi ấu trùng (cysticercus) sán dây lợn (_Taeniasolium_). Người nhiễm bệnh thường có rất ít hoặc không có
nhỏ|phải|Một con chó ngao Tây Ban Nha (tổng thể toàn thân) **Chó ngao Tây Ban Nha** (tiếng Tây Ban Nha: _Mastín español_/_Spanish Mastiff_) là một giống chó ngao có nguồn gốc từ Tây Ban Nha.
**Chó ngao Ý** (Cane Corso Italiano, phát âm là kha-neh kor-so [Kane kɔrso], nó cũng có ý nghĩa của vệ sĩ) còn được gọi là Mastiff Ý, là một giống chó Ý lớn, trong nhiều
**Lợn trắng Ulster** (_Large White Ulster_) là một giống lợn nội địa. Chủ yếu được lai tạo để sản xuất thịt xông khói, nó là giống lợn ưa thích của nông dân ở phía bắc
**Lợn xứ Wales** là một giống lợn bản địa ở xứ Wales. Nó là một giống lợn lớn màu trắng được biết đến với sự cứng rắn của nó trong nuôi ngoài trời (rộng lớn),
**Lợn Lang Hồng** (ký hiệu LH) là giống lợn nuôi nội địa của Việt Nam có nguồn gốc ở địa phương Bắc Ninh (chúng được gọi là Lang hay Lạng vì có ở Lạng Sơn),
**Lợn Enviropig** hay gọi là **heo môi trường** hay còn gọi là **lợn biến đổi gen** là nhãn hiệu cho dòng lợn Yorkshire đã bị biến đổi gen với khả năng tiêu hóa phosphor thực
nhỏ|phải|Một con chó lai sói nhỏ|phải|Một con chó lai sói **Chó sói lai** (w_olf-hybrid_), **chó lai sói** (_wolfdog_) hay còn gọi là **lang cẩu**, là thế hệ chó lai được phối giống giữa chó nhà
**Chó sục Nga đen** (Black Russian Terrier) là những con chó sục cỡ vừa xuất xứ từ Nga thời Liên Xô cũ. Loài chó này mạnh mẽ và khỏe khoắn với một hệ thần kinh
**Lợn Creole** là một giống lợn địa phương của các lợn bản địa có nguồn gốc ở Haiti. Chúng là giống lợn từng rất phổ biến và có ý nghĩa trong cuộc sống văn hóa
**Chó săn Gascony lớn** (, ) là một giống chó thuộc loại scenthound, có nguồn gốc ở Pháp và được nuôi để săn bắn. Giống chó ngày nay là hậu duệ của một loại chó
MÔ TẢ SẢN PHẨMGiới thiệu sản phẩm Bộ 4 dụng cụ búi tóc phong cách - Tặng kèm 1 thanh búi tóc đa năng. . . . Bộ 4 dụng cụ búi tóc .Chất liệu:
**Chó ngao Anh** (English Mastiff) hay đôi khi gọi là **chó ngao** là một giống chó ngao có nguồn gốc từ nước Anh. Đây là giống chó lớn nhất thế giới về cân nặng, và
MÔ TẢ SẢN PHẨMGiới thiệu sản phẩm Bộ 4 dụng cụ búi tóc phong cách - Tặng kèm 1 thanh búi tóc đa năng. . . . Bộ 4 dụng cụ búi tóc .Chất liệu:
**Thịt chó**, còn được gọi là **thịt thơm**, là thịt có nguồn gốc từ chó. Trong lịch sử, việc tiêu thụ thịt chó đã được ghi nhận ở nhiều nơi trên thế giới. Vào thế
Trong nét văn hóa và tâm linh của một số dân tộc, **chó** là động vật thân thiết gắn bó từ rất lâu đời với người chủ nói riêng và con người nói chung, những
Chó **Bloodhound** (cũng được biết đến với tên chó săn **Chien de Saint-Hubert**) là một giống chó săn cỡ lớn được tạo ra cho một mục đích đặc biệt để truy tìm dấu vết của
**Chó Komondor** hay còn gọi là **chó giẻ lau** là giống chó chăn cừu của Hungary một trong những giống chó cổ xưa lâu đời và độc đáo nhất thế giới với ngoại hình đặc
**Chó chăn cừu Kavkaz** hay **Kavkazskaya ovcharka** ( "Kovkasyan hovvashun", , "Kavkasiuri nagazi", _Arghonaq_, Tiếng Nga: ), viết tắt là **KO** là giống chó chăn cừu có nguồn gốc từ vùng Kavkaz. Đây là loại
**Alpine Spaniel** là một giống chó đã tuyệt chủng từng được sử dụng trong các cuộc giải cứu trên núi bởi các tu sĩ dòng Canon Augustin, vốn là những người điều hành các nhà
nhỏ|phải|Một con chó nghiệp vụ của [[quân đội Mỹ, với chế độ huấn luyện bài bản, chuyên nghiệp, những con chó nghiệp vụ thuần thục có thể khống chế đối tượng ngay cú bổ nhào
**Chi Cá chó** (Danh pháp khoa học: _Esox_) là một chi cá nước ngọt, phân bố ở Bắc Mỹ và châu Âu. Loài nổi bật trong chi này là cá chó phương bắc (_Esox lucius_)