Bùi Thế Đạt (chữ Hán: 裴世達; 1704 – 1778) là tướng nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông có công đánh dẹp các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài giữa thế kỷ 18 và tham gia chiến dịch Phú Xuân 1774 – 1775 đánh chiếm Thuận Hóa – Quảng Nam, mở đất Đàng Ngoài; ông cũng là người vẽ bản đồ Hoàng Sa thế kỷ 18.
Thân thế và sự nghiệp
Bùi Thế Đạt sinh tại làng Tiên Lý, huyện Đông Thành, phủ Diễn Châu, nay là xã Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An trong gia đình dòng võ tướng.
Sự nghiệp
Dẹp quận Hẻo
Ban đầu ông làm chức cai đội cầm quân. Từ thời Trịnh Doanh lên ngôi, ra tay đánh dẹp các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài, Bùi Thế Đạt tham gia nhiều trận đánh, dũng cảm lập nhiều công trạng.
Trịnh Doanh phong ông làm lưu thủ Thái Nguyên, tước Đoan Nghiêm hầu. Sau đó ông làm Thống lĩnh Sơn Tây, tham gia đánh dẹp quận Hẻo Nguyễn Danh Phương ở Tam Đảo. Năm 1750, ông theo Trịnh Doanh đánh quận Hẻo, cùng phá được đồn Úc Kỳ và Hương Canh, tiến đánh núi Ngọc Bội. Bùi Thế Đạt theo đường núi Thành Lãnh tiến vào căn cứ quận Hẻo, phất cờ thúc quân cùng tiến. Quân quận Hẻo thua chạy.
Bùi Thế Đạt bèn cùng các tướng bàn nhau tiến theo đường Phổ Yên, Đại Từ đón chặn từ đằng sau, lùng bắt được hơn 10 viên tướng, số quân quận Hẻo còn lại bị giết hết không ai sống sót. Khi bàn quân công, Bùi Thế Đạt xếp thứ 2.
Dẹp Lê Duy Mật
Sau đó ông trấn thủ Sơn Tây, đánh dẹp được những lực lượng nổi dậy chống triều đình trong vùng và tại vùng núi Tuyên Quang. Do có công lao, ông được gọi về làm Chánh đề Kinh Bắc, sau đó làm Lưu thủ Thanh Hoa.
Năm 1765, Bùi Thế Đạt lại đổi làm Đốc suất Nghệ An. Năm 1767, Trịnh Sâm mới lên ngôi chúa định đánh Hoàng Công Chất ở Hưng Hóa thì Lê Duy Mật tại Trấn Ninh mang quân ra quấy rối trước để cứu ứng cho Công Chất. Trịnh Sâm bèn sai Bùi Thế Đạt tuyển quân và chiêu dụ thổ hào trong vùng để gia tăng thế lực và đánh dẹp, đồng thời phong ông làm Đoan quận công. Tháng 6 năm 1767, ông tiến đến Hương Sơn (Hà Tĩnh), nhiều lần đánh bại quân Lê Duy Mật và bắt sống được Côn quận công của địch.
Lê Duy Mật bại trận không thể tiếp ứng cho Hưng Hóa, cuối cùng lực lượng Hoàng Công Toản ở Hưng Hóa bị tiêu diệt.
Năm 1769, Trịnh Sâm quyết định đánh dẹp Trấn Ninh, bèn triệu ông về kinh. Tháng 7 năm đó ông thống lĩnh đạo binh mã Nghệ An cai quản 60 dinh cơ cùng đạo quân Thanh Hóa của Nguyễn Phan nhất tề tiến vào Trấn Ninh. Tháng 9, quân Trịnh đến phía nam sông Cửa Rào, nhiều lần đánh bại quân địch. Lê Duy Mật cố thủ không ra, quân Trịnh không đánh vào được.
Trịnh Sâm thấy chiến sự khó khăn, đường vận lương vất vả, định bàn rút quân về để sang năm sau lại đánh. Bùi Thế Đạt thấy vậy bèn khích lệ các tướng cố sức đánh. Ông hợp binh với Nguyễn Phan đánh gấp. Sang tháng 1 năm 1770, hai đạo quân đánh thẳng vào căn cứ Trình Quang. Quân nổi dậy nhiều người ra hàng. Lê Duy Mật biết thất bại bèn tự thiêu mà chết.
Bàn công trận Trấn Ninh, Bùi Thế Đạt được thăng 22 lần công một lúc lên chức Đại tư mã, gia phong hai chữ "công thần", nhưng vẫn trực tiếp làm Đốc trấn Nghệ An để theo dõi tình hình Đàng Trong.
Vẽ bản đồ bãi cát vàng (Hoàng Sa)
nhỏ|Bản đồ bãi cát vàng (Hoàng Sa) trong bộ Giáp Ngọ niên bình nam đồ
"Giáp Ngọ niên bình Nam đồ", phần thứ 3 trong tập Hồng Đức bản đồ - Bộ bản đồ cổ tập hợp những tư liệu khác nhau được viết ở những mốc thời gian khác nhau về địa lý Việt Nam từ thời Lê Sơ đến đời Gia Long, được xác định là do Đoan Quận công Bùi Thế Đạt vẽ và dâng lên chúa Trịnh Sâm năm 1774.
Nhan đề "Giáp Ngọ niên bình Nam đồ" nghĩa là "Bản đồ đánh dẹp miền Nam năm Giáp Ngọ". Sau nhan đề là dòng chữ: "Đốc suất Đoan Quận công họa tiến" nghĩa là: "Quan Đốc suất Đoan Quận công vẽ và dâng lên".
Bộ bản đồ gồm tất cả 15 tấm bản đồ vẽ xứ sở Đàng Trong đi từ Quảng Bình vào tới núi Đá Bia thuộc Phú Yên. Vì thuần túy chỉ phục vụ mục đích quân sự nên nó chưa mô tả đầy đủ cửa biển, bờ biển trên vùng biển thuộc lãnh hải Việt Nam, nhưng đã cho thông tin khái quát về diện mạo khu vực Đàng Trong vào những năm cuối thể kỷ 18. Đặc biệt, bản đồ có những chi tiết bằng hình ảnh xác định chính quyền (chúa Nguyễn) và người Việt (xứ Đàng Trong) đã khai thác và làm chủ "Bãi cát vàng" (Hoàng Sa), thể hiện ở chỗ trong bộ bản đồ này "Bãi Cát Vàng" được vẽ và chú thích ở ngoài khơi phủ Quảng Ngãi. Bãi cát vàng được vẽ tượng trưng bằng hình những quả núi hình bầu dục, nằm giữa Cù Lao Chàm và Cù Lao Ré ngoài khơi huyện Bình Sơn.
"Giáp Ngọ niên bình Nam đồ" là tác phẩm thứ hai xuất hiện danh từ "Bãi Cát Vàng", sau "Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư" của Đỗ Bá Công Đạo Phủ.
Nam tiến
Năm 1774, nghe tin Đàng Trong có anh em Tây Sơn khởi binh chống chúa Nguyễn khiến chính quyền họ Nguyễn nghiêng ngả, Bùi Thế Đạt bèn báo gấp ra Thăng Long. Trịnh Sâm bèn sai Hoàng Ngũ Phúc làm Bình Nam thượng tướng quân giữ chức Thống tướng, Đoan Quận công Bùi Thế Đạt giữ chức Phó tướng, Xuân Quận công Nguyễn Nghiễm giữ chức Tả tướng, thống lĩnh tướng sĩ 33 doanh thủy, bộ các đạo Thanh, Nghệ, vùng đông nam, tổng số gồm ba vạn quân đi đánh Đàng Trong.
Quân Trịnh liên tiếp thắng trận. Cuối tháng 12 năm đó (tháng 1 năm 1775), Bùi Thế Đạt và Hoàng Ngũ Phúc tiến vào thành Phú Xuân.
Có ý kiến đánh giá "Giáp Ngọ niên bình Nam đồ" là đóng góp quan trọng chỉ rõ đường đi lối lại tại Đàng Trong đã giúp cho quân Trịnh giành toàn thắng trong cuộc nam tiến, lần đầu tiên chiếm trọn kinh đô Phú Xuân, điều mà sau gần 150 năm với 7 lần đại chiến Trịnh – Nguyễn phân tranh, chúa Trịnh chưa bao giờ làm được.
Tháng 2 năm 1775, Hoàng Ngũ Phúc tiến vào Quảng Nam đuổi theo Nguyễn Phúc Thuần, Bùi Thế Đạt ở lại trấn thủ Phú Xuân, xếp đặt mọi việc. Tháng 10 năm đó, sau khi thu hàng Tây Sơn, Hoàng Ngũ Phúc và nhiều tướng sĩ bị nhiễm bệnh dịch. Hoàng Ngũ Phúc, Nguyễn Nghiễm bệnh nặng phải trở về bắc, Bùi Thế Đạt được cử thay làm chỉ huy quân đội tại Thuận Hóa.
Trấn thủ Thuận Hóa – đúc tiền Cảnh Hưng Thuận Bảo
Đầu năm 1776, Hoàng Ngũ Phúc qua đời, ông được thăng làm Nam thùy đại tướng quân, kiêm trấn thủ Thuận Hóa, được tùy nghi quyết đoán mọi việc.
Theo lệnh của triều đình, Bùi Thế Đạt mở một xưởng đúc tiền lớn tại khu vực bờ sông Hương (phía bắc cầu Trường Tiền ngày nay). Ông cho thu vét các sản vật và vũ khí bằng đồng không dùng như súng, đỉnh, vạc... để đúc tiền "Cảnh Hưng Thuận Bảo". Việc đúc tiền diễn ra từ ngày 22/2 cho tới ngày 30/6 năm Bính Thân (1776).
Công trường đúc tiền chỉ mang tính chất dã chiến tạm thời nên đồng tiền "Cảnh Hưng Thuận Bảo" có chất lượng kém hơn so với các loại tiền niên hiệu Cảnh Hưng khác:
:Ông là con nhà làm tướng, có mưu lược, hành quân thường thận trọng, yêu sĩ tốt, nhiều lần lập đại công. Thời ấy ông là bậc tể phụ để nương tựa… ngôi cao trọng vọng, là bậc danh tướng châu Hoan.
👁️
85 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Bùi Thế Đạt** (chữ Hán: 裴世達; 1704 – 1778) là tướng nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông có công đánh dẹp các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài giữa thế
**Bùi** () là một họ người thuộc vùng Văn hóa Đông Á gồm: Việt Nam, Trung Quốc, Triều Tiên. Tại Việt Nam họ Bùi phổ biến đứng hàng thứ 9 trong hơn 200 dòng họ,
Khẩu trang y tế CAEMEDI N95 cao cấp, kháng khuẩn, lọc bụi bẩn đạt chuẩn BFE, FDA, CE xuất khẩu Châu Âu - Hộp 20 cái Công dụng khẩu trang y tế Caemedi N95:
CÓ NGÔI NHÀ Ở TRONG TA Tác giả: Bùi Thúc Đạt **** Cuốn sách là những ghi chú, biên khảo về kiến trúc gồm 2 phần chính: Nhà, trong, trước, ngoài, sau và Hình
Khẩu trang y tế CAEMEDI 3 lớp Xanh cao cấp, kháng khuẩn, lọc bụi bẩn đạt chuẩn BFE, FDA xuất khẩu Châu Âu - Hộp 50 cái Khẩu trang y tế CAEMEDI 3 lớp Xanh
Khẩu trang y tế CAEMEDI 3 lớp trắng cao cấp, kháng khuẩn, lọc bụi bẩn đạt chuẩn BFE, FDA xuất khẩu Châu Âu - Hộp 50 cái Khẩu trang y tế CAEMEDI 3 lớp
COMBO 5 Khẩu trang y tế CAEMEDI N95 cao cấp, kháng khuẩn, lọc bụi bẩn đạt chuẩn BFE, FDA, CE xuất khẩu Hoa Kỳ - Hộp 20 cái Công dụng khẩu trang y tế Caemedi
Khẩu trang y tế CAEMEDI 4 lớp Xanh cao cấp, kháng khuẩn, lọc bụi bẩn đạt chuẩn BFE, FDA xuất khẩu Châu Âu - Hộp 50 cái Khẩu trang y tế CAEMEDI 4 lớp
Khẩu trang y tế CAEMEDI 4 lớp Xanh cao cấp, kháng khuẩn, lọc bụi bẩn đạt chuẩn BFE, FDA xuất khẩu Châu Âu - Hộp 50 cái Khẩu trang y tế CAEMEDI 4 lớp
**Bùi Thế Lân** (1932 – 2014), nguyên là một tướng lĩnh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Thiếu tướng. Ông xuất thân từ trường Sĩ quan Trừ bị được mở ra ở
Chổi điện hút bụi cầm tay Ariete 600W MOD.2762 - Thương hiệu nổi tiếng của Ý - Bảo hành 24 tháng - Sản xuất tại nhà máy Ariete đặt tại Trung Quốc - Công suất
- Sữa Dưỡng Thể Dưỡng Trắng Da Snow White Milky Lotion, với kết cấu sữa cô đặc thẩm thấu vào da giúp da trắng sắng ngay lập tức.- Sau khi sử dụng sản phẩm này
MÔ TẢ SẢN PHẨMsữa Dưỡng Thể Vaseline Healthy White Lightening Visible 725ml Mỹ*Sữa dưỡng thể trắng hồng Vaseline healthy white lightening visible fairness lotion chứa thành phần dưỡng chất từ Vitamin làm giảm thiểu các
CUỐN SÁCH “BIỂN CẢ ĐI TÌM TỰ DO” Hành trình vượt lên chính mình Biển Cả đi tìm Tự do là câu chuyện xoay quanh nhân vật Biển Cả - một chàng trai trẻ
**Hoàng Đình Thể** (黄廷體, ?-1786) là tướng nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông tham gia cuộc nam tiến đánh chiếm Phú Xuân và trấn giữ thành này chống lại quân Tây
Tineco Floor One Switch S6 được trang bị công nghệ liều sấy nhanh toàn chuỗi nhiệt độ cao, đảm bảo khô chổi lăn chỉ trong 5 phút. Với nhiệt độ cao 70°C, máy có thể
Robot hút bụi lau nhà Xiaomi Mijia M40 D110CN là phiên bản nâng cấp cao nhất của Xiaomi với những tính năng được nâng cấp như chổi và giẻ lau đều có thể mở rộng
Robot hút bụi lau nhà Xiaomi Mijia M30s là phiên bản nâng cấp cao nhất của Xiaomi với những tính năng được nâng cấp như chổi và giẻ lau đều có thể mở rộng để
**Bùi Công Duy** (sinh ngày 2 tháng 2 năm 1981 tại Hà Nội), là một nghệ sĩ vĩ cầm người Việt Nam. Anh là nghệ sĩ vĩ cầm đáng chú ý của Việt Nam hiện
Robot hút bụi lau nhà Dreame X40 Ultra mang đến khả năng làm sạch không giới hạn với những tính năng vượt trội. Thiết bị này được trang bị chổi cạnh và khăn lau xoay có
Lực hút 210AW cho khả năng làm sạch mạnh mẽ, đạt chuẩn chứng nhận quốc tế Máy hút bụi cầm tay Roborock H60 Ultra được trang bị công suất hút tối đa lên đến 210AW,
Máy bơm lốp kiêm hút bụi TIF 4.0 là loại máy hút bụi ô tô - máy bơm lốp ô tô 2in1 do hãng Blaupunkt của Đức sản xuất. Máy TIF 4.0 được thiết kế
**Việt Nam tham dự Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2005** tại Philippines với 516 vận động viên, tranh tài 30 trên 40 môn thể thao. Bùi Thị Nhung là vận động viên mang
Sản phẩm đạt tiêu chuẩn ECO Máy hút bụi Zelmer Antek ZVC3501T được sản xuất theo công nghệ tiên tiến, đạt tiêu chuẩn ECO – thân thiện với môi trường, giúp bạn có được sản phẩm
Sản phẩm đạt tiêu chuẩn ECO Máy hút bụi Zelmer Antek ZVC3502N được sản xuất theo công nghệ tiên tiến, đạt tiêu chuẩn ECO – thân thiện với môi trường, giúp bạn có được sản phẩm
QUÝ KHÁCH VUI LÒNG CẬP NHẬT GIÚP SHOP THÔNG TIN TỪ CÔNG CTY HANAYUKI NHÉ:KEM NGÀY LÔ MỚI NHẤT TỪ THÁNG 6/23 CTY SẼ THAY ĐỔI LOGO MỚI, DƯỚI ĐÂY LÀ CÔNG VĂN THÔNG BÁO
"3 PHÉP MÀU" NUÔI DƯỠNG ĐỦ BƯỚC TỪ DA ĐẦU ĐẾN TÓC !Bạn cần tìm một giải pháp giúp khắc phục mọi vấn đề tóc hư tổn?Bạn đã thử mọi cách nhưng không hiệu quả?Hãy
MÁY HÚT BỤI CÔNG NGHIỆP HÀNG NHẬP KHẨU CHÍNH HÃNG TAHAWA TH-301J - dòng máy vệ sinh dành cho gia đình, văn phòng hoặc các công trình có diện tích vừa và nhỏ. Thiết kế
Thổi Bụi Pin Cầm Tay ABG Thể Cơ Điện Máy Thổi Bụi Không Dây Thuận Tiện Hơn Khi Sử Dụng Với Thiết Kế Kiểu Dáng Hiện Đại Ứng Dụng Nhiều Trong Các Xưởng Mộc, Vệ
**Trịnh – Nguyễn phân tranh** (chữ Hán: 鄭阮紛爭) là thời kỳ phân chia lãnh thổ giữa chế độ "vua Lê chúa Trịnh" ở phía Bắc sông Gianh (Đàng Ngoài) và chúa Nguyễn cai trị ở
**Việt Nam** tham dự Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2007 tại thành phố Nakhon Ratchasima, Thái Lan từ ngày 6 đến ngày 16 tháng 12 năm 2007. ## Thành tích ### Bảng huy
Robot hút bụi lau nhà Dreame Aqua 10 Pro Track là lựa chọn lý tưởng cho những ai đang tìm kiếm một thiết bị dọn dẹp tự động thông minh, hiệu quả và hiện đại.
Robot hút bụi lau nhà Ecovacs N30 Pro Omni được đánh giá là sản phẩm công nghệ toàn diện nhưng giá thành lại cực kỳ hấp dẫn. Ưu điểm của dòng N30 Pro Omni này chính
Máy Thổi Hút Bụi Pin Cầm Tay ABG BM, Công Suất 680W Ứng Dụng Nhiều Trong Các Xưởng Mộc, Vệ Sinh Máy Móc – Hàng Chính Hãng Máy Thổi Hút Bụi Pin Cầm Tay ABG
Máy Thổi Hút Bụi Cầm Tay ABG Công Suất Lớn 1050W Máy Vừa Thổi Vừa Hút Công Nghiệp Đa Năng Ứng Dụng Nhiều Trong Các Xưởng Mộc, Vệ Sinh Máy Móc (GIAO MÀU NGẪU NHIÊN)
Robot hút bụi lau nhà Xiaomi Vacuum X10 Plus là sản phẩm robot hút bụi tiên tiến từ thương hiệu Xiaomi. Đây sẽ là đối tác lý tưởng giúp bạn tiết kiệm nhiều thời gian và
Máy hút bụi lau nhà cầm tay Roborock F25 ACE Combo mang đến sự đột phá với thiết kế combo 5 trong 1 linh hoạt, đáp ứng mọi nhu cầu làm sạch trong gia đình.
Thăng trĩ mộc hoa giúp cải thiện trĩ 1 cách triệt để và không bị tái lại.Giảm chảy máu, đau rát, giảm táo bón sau 1 thời gian sử dụng sản phẩm.Búi trĩ mềm dần
Tác giả Bùi Quang Đạt là cái tên không mới đối với độc giả Việt Nam. Vì trước đó, anh đã xuất bản 2 đầu sách “Đường Cái Quan” và “Theo dòng thời gian” tại
Đôi khi chúng ta chỉ lo chăm sóc da mặt mà quên mất da body toàn thân cũng cực kì quan trọng. Một làn da cơ thể mịn màng săn chắc giúp chúng ta tự
Đôi khi chúng ta chỉ lo chăm sóc da mặt mà quên mất da body toàn thân cũng cực kì quan trọng. Một làn da cơ thể mịn màng săn chắc giúp chúng ta tự
**Bùi Thị Thu Thảo** (sinh ngày 29 tháng 4 năm 1992 tại Hà Tây) là một vận động viên nhảy xa Việt Nam. Thành tích đáng chú ý nhất của cô là đạt huy chương
QUY ĐỊNH CHUNG CỦA LAZADA LÀ KHÔNG ĐƯỢC XEM HÀNG KHI NHẬN NHƯNG HỖ TRỢ ĐỔI TRẢ SAU KHI NHẬN NẾU SP KHÔNG ĐÚNG NHƯ MÔ TẢ�SHOP BẢO ĐẢM 1️⃣0️⃣0️⃣%�▶️ HÀNG GIỐNG HÌNH VÀ MÔ
Đã được thử nghiệm theo tiêu chuẩn IEC 62885-4 CL5.8 và CL5.9 khi nạp ống chứa bụi, và thử nghiệm ở chế độ Boost tại đầu vào. Laser được thiết kế cho sàn cứng. Hiệu
**Bùi Trung Thảo** là một huấn luyện viên bóng chuyền quốc gia Việt Nam. Ông hiện là HLV trưởng đội Tràng An Ninh Bình và cũng từng là huấn luyện viên phó của đội tuyển
Tiêu diệt đến 99.9% vi khuẩn trên mọi bề mặt với đèn UV tích hợp Đèn UV có khả năng phát ra tia cực tím đạt bước sóng 253.7 nm xuyên qua từng lớp vải, chiếu
SỮA RỬA MẶT KHÔNG BỌT HANA CLEANSERSữa rửa mặt Hana Cleanser không có chất tạo bọt và thành phần dịu nhẹ an toàn với những bạn sở hữu da nhạy cảm và da nhiều mụn.
SỮA RỬA MẶT KHÔNG BỌT HANA CLEANSERSữa rửa mặt Hana Cleanser không có chất tạo bọt và thành phần dịu nhẹ an toàn với những bạn sở hữu da nhạy cảm và da nhiều mụn.
**Phaolô Bùi Văn Đọc** (11 tháng 11 năm 1944 – 7 tháng 3 năm 2018) là một giám mục Giáo hội Công giáo Roma người Việt Nam. Ông nguyên là Chủ tịch Hội đồng Giám
Máy hút bụi cầm tay TAHAWA TH-I7 máy hút bụi cầm tay đa năng với 3 đầu hút khác nhau, hoạt động êm ái, pin tháo rời tiện lợi, dễ dàng tháo lắp, công nghệ