✨Án lệ 56/2022/AL

Án lệ 56/2022/AL

Án lệ 56/2022/AL về việc giải quyết tranh chấp di dời mồ mả là án lệ thứ 56 thuộc lĩnh vực dân sự của hệ thống pháp luật Việt Nam, được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua, Chánh án Nguyễn Hòa Bình ra quyết định công bố ngày 14 tháng 10 năm 2022, và có hiệu lực cho tòa án các cấp trong cả nước nghiên cứu, áp dụng trong xét xử từ ngày 15 tháng 11 năm 2022. Án lệ này dựa trên nguồn là Bản án dân sự sơ thẩm số 33 được ban hành 18 tháng 11 năm 2019 của Tòa án nhân dân huyện Châu Thành về tranh chấp yêu cầu chấm dứt hành vi ngăn cản di dời mồ mả, nội dung xoay quanh quyền chăm sóc, quản lý, di dời mồ mả của vợ, chồng. Án lệ này do thư ký của hai tòa án Châu Thành và Thành phố Hồ Chí Minh là Lý Văn Toán và Hồ Thị Kiều Trang đề xuất.

Trong vụ án của án lệ, người chồng của nguyên đơn khi chết đi được mai táng ở mảnh đất của anh ruột. Sau 15 năm thì nguyên đơn có nguyện vọng được di dời hài cốt chồng về mảnh đất nhà và cũng là mảnh đất của mình nhưng gặp phải sự phản đối của hai người cháu là con anh ruột, những người đã quản lý ngôi mộ trong 15 năm đó. Nguyên đơn khởi kiện và thắng kiện, đưa ngôi mộ về đất nhà, mở ra những vấn đề pháp lý về các quyền của vợ, chồng theo văn hóa, phong tục, tập quán địa phương của Việt Nam.

Nội dung vụ án

Tại Châu Thành, Kiên Giang có vợ chồng Vương Văn A và Trần Thị Thu V (gọi tắt: bà V), có đất nhà ở ấp Bình Lạc, xã Minh Hòa. Ông Vương A qua đời năm 2004, chôn cất ở đất của Vương B – đất của người anh ruột ở ấp Vĩnh Hội, xã Vĩnh Hòa Phú – được đứng tên và quản lý bởi hai người con là Vương T, Vương H. Việc chôn cất này là có nhờ vả và được đồng ý. Sau đó 15 năm, bà V có nguyện vọng muốn đưa hài cốt của chồng mình về chôn cất ở đất nhà Bình Lạc – nay là đất do bà đứng tên, tuy nhiên bị phản đối bởi hai người cháu, dẫn đến việc bà đệ đơn khởi kiện gửi Tòa án nhân dân huyện Châu Thành, yêu cầu tòa án giải quyết buộc hai người cháu không được ngăn cản việc bà đem hài cốt của chồng về đất nhà Bình Lạc để chôn cất.

Trong đơn kiện và tố tụng, nguyên đơn trình bày rằng trước khi chết thì chồng bà có tâm nguyện chôn cất tại đất nhà Bình Lạc, nhưng vào thời điểm qua đời (2004) thì phần đất của gia đình bà đang trong quy hoạch nên bà mới đem hài cốt về phần đất của anh chồng là Vương B chôn cất với ý định của bà và các con là nhờ để chờ qua quy hoạch sẽ đem hài cốt chồng của bà trở lại đất nhà chôn cất. Sau 15 năm, phần đất Bình Lạc ổn định, bà muốn thực hiện theo nguyện vọng của chồng bà là đem hài cốt về Bình Lạc chôn cất nhưng hai cháu ngăn cản không đồng ý. Về phía bị đơn trình bày rằng Vương A là chú ruột của hai người, lúc chết thì có chôn cất trên phần đất của gia đình họ ở Vĩnh Hội. Với yêu cầu đem hài cốt về Bình Lạc thì bị đơn không đồng ý với lý do "hài cốt hiện nay là không có người thân bên cạnh chăm sóc mồ mả", bị đơn đề nghị rằng phần mộ tạm thời để anh em họ chăm sóc, đến khi nào xác định có người thân bên cạnh thì anh em họ sẽ đồng ý để nguyên đơn di dời hài cốt. Bên cạnh đó, bị đơn trình bày rằng họ đã chăm sóc mộ khoảng 15 năm nay rồi nên không đồng ý với yêu cầu của nguyên đơn.

Xét xử

Ngày 18 tháng 11 năm 2019, tại trụ sở 499 khu phố Minh Phú, Minh Lương, Tòa án nhân dân huyện Châu Thành mở phiên sơ thẩm. Về quan hệ pháp luật tranh chấp, tòa căn cứ việc nguyên đơn yêu cầu bị đơn không được ngăn cản việc lấy hài cốt của chồng về đất nhà Bình Lạc để chôn cất, nên kết luận quan hệ pháp luật tranh chấp được xác định trong vụ án là "tranh chấp yêu cầu chấm dứt hành vi ngăn cản di dời mồ mả", và tòa có thẩm quyền xét xử cho dù chưa có điều luật nào quy định cụ thể vấn đề chăm sóc, quản lý, di dời mồ mà trong vụ án này. Hội đồng xét xử xét thấy trong quá trình giải quyết vụ án, các bên đều thống nhất xác định trên phần đất của bị đơn có phần mộ của Vương A; nguyên đơn là vợ hợp pháp của Vương A, nay có nguyện vọng di dời hài cốt của chồng về phần đất nhà Bình Lạc để chôn cất và chăm sóc. Tòa xét yêu cầu di dời hài cốt chồng của nguyên đơn là có căn cứ và phù hợp với phong tục tập quán cũng như truyền thống của người Việt Nam, bởi nguyên đơn có mối quan hệ vợ chồng được pháp luật cũng như các bên thừa nhận, có các quyền đối với phần mộ của chồng theo đạo lý và pháp luật về tập quán. Từ những căn cứ nhận định trên, Hội đồng xét xử xét thấy yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là có căn cứ nên được chấp nhận, được bảo vệ quyền dân sự, do đó, buộc bị đơn phải chấm dứt hành vi cản trở việc nguyên đơn di dời hài cốt của chồng bà về Bình Lạc. Tòa tuyên xử như nhận định, ngoài ra hoàn trả 300.000 đồng án phí cho nguyên đơn, buộc bị đơn thanh toán khoản án phí này, kết cục nguyên đơn được đem hài cốt chồng từ Vĩnh Hội về Bình Lạc, thắng kiện.

Hình thành án lệ

Sau khi vụ việc kết thúc, bản án được ban hành, Nghiên cứu sinh, Thư ký Tòa án nhân dân huyện Châu Thành Lý Văn Toán, và Thư ký Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Hồ Thị Kiều Trang đã cùng gửi đề xuất bản án dân sự sơ thẩm này làm án lệ, soạn dự thảo về nội dung lĩnh vực dân sự có những yếu tố về văn hóa, tập quán địa phương. Sau đó, đề xuất này là 1 trong 14 dự thảo án lệ vượt qua vòng đánh giá đầu tiên, việc lấy ý kiến và các kiến nghị từ công chúng và giới khoa học xã hội ngành luật ở vòng thứ hai được tiến hành từ ngày 26 tháng 5, thông qua hội thảo, và đăng tải trực tuyến trên trang tin điện tử án lệ, rồi được thảo luận, cho ý kiến ở bước thứ 3 bởi Hội đồng tư vấn án lệ vào ngày 23 tháng 6 cùng năm. Hội đồng đã đánh giá và góp ý chi tiết đối với từng dự thảo án lệ, sau đó, Chủ tịch Hội đồng tư vấn án lệ Nguyễn Hòa Bình kết luận đề nghị lựa chọn 5 trong tổng số 14 dự thảo án lệ đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét thông qua. Ngày 8 tháng 9, Hội đồng Thẩm phán họp và quyết định thông qua 4 trong 5 dự thảo, trong đó có bản án tranh chấp yêu cầu chấm dứt hành vi ngăn cản di dời mồ mả này, chính thức là Án lệ số 56/2022/AL.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚

💫 Án lệ 56/2022/AL

**Án lệ 56/2022/AL** về việc giải quyết tranh chấp di dời mồ mả là án lệ thứ 56 thuộc lĩnh vực dân sự của hệ thống pháp luật Việt Nam, được Hội đồng Thẩm phán

💫 Sadio Mané

**Sadio Mané** (sinh ngày 10 tháng 4 năm 1992) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Sénégal hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo cánh cho câu lạc bộ Saudi Pro

💫 Neymar

**Neymar da Silva Santos Júnior** (sinh ngày 5 tháng 2 năm 1992), thường được biết đến với tên gọi **Neymar**, là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Brazil hiện đang thi đấu ở

💫 Steve Jobs

**Steve Paul Jobs ** (; 24 tháng 2 năm 1955 – 5 tháng 10 năm 2011) là doanh nhân và nhà sáng chế người Mỹ. Ông là đồng sáng lập viên, chủ tịch, và cựu

💫 Jakarta

**Jakarta** (phiên âm tiếng Việt: **Gia-các-ta**, ), tên đầy đủ là **Tỉnh Đặc khu Thủ đô Jakarta** (tiếng Indonesia: _Propinsi Daerah Khusus Ibukota Jakarta_, viết tắt là _Propinsi DKI Jakarta_ hoặc _DKI Jakarta_), là thủ

💫 Durban

**Durban** (, có nguồn gốc từ từ _itheku_ nghĩa là "vịnh/phá") là thành phố đông dân thứ ba Nam Phi sau Johannesburg và Cape Town, và là thành phố lớn nhất của tỉnh KwaZulu-Natal. Nằm

💫 Cúp bóng đá châu Á 2023

**Cúp bóng đá châu Á 2023** (**AFC Asian Cup 2023**, ) là giải đấu lần thứ 18 của Cúp bóng đá châu Á, giải vô địch bóng đá nam quốc tế lớn nhất của châu

💫 2023

Theo chiều kim đồng hồ, từ trên cùng bên trái: [[Tòa án Hình sự Quốc tế phát lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin và Maria Lvova-Belova; Tàu lặn Titan phát nổ trong chuyến

💫 Yemen

**Yemen** (; ), quốc hiệu là **Cộng hòa Yemen** () là một quốc gia nằm ở Tây Á, tọa lạc ở phía nam bán đảo Ả Rập. Yemen là quốc gia lớn thứ hai trên

💫 Danh sách loại súng

**Danh sách các loại súng** là danh sách các loại súng trên các nước và không bao giờ có thể đầy đủ vì khoa học vũ khí luôn sản xuất nhiều loại súng khác nhau

💫 Sự nghiệp của Cristiano Ronaldo

Cristiano Ronaldo là một cầu thủ bóng đá người Bồ Đào Nha hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo và là đội trưởng của cả câu lạc bộ Saudi Pro League Al Nassr

💫 M142 HIMARS

**Hệ thống Pháo phản lực Cơ động cao M142 (HIMARS)** là một hệ thống pháo phản lực hạng nhẹ được phát triển từ những năm 1990 dành cho Lục quân Hoa Kỳ, được dựa trên

💫 Robert Pattinson

**Robert Douglas Thomas Pattinson** (sinh ngày 13 tháng 5 năm 1986) là một nam diễn viên người Anh. Trong sự nghiệp điện ảnh của mình, tài tử thường đảm nhận các vai diễn lập dị

💫 Boeing B-52 Stratofortress

**Boeing B-52 Stratofortress** () là máy bay ném bom hạng nặng phản lực được Không quân Hoa Kỳ (USAF) sử dụng từ năm Hàng không năm 1955, thay thế cho các kiểu Convair B-36 và

💫 Sukhoi Su-35

**Sukhoi Su-35** (trước đây có tên gọi là **Su-27M**) (tên ký hiệu của NATO **Flanker-E+**) là máy bay tiêm kích hạng nặng, tầm xa, đa năng, chiếm ưu thế trên không thế hệ 4 hiện

💫 Pierre-Emerick Aubameyang

**Pierre-Emerick Emiliano François Aubameyang** (sinh ngày 18 tháng 6 năm 1989) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Gabon hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo cắm cho câu lạc bộ

💫 Real Madrid CF

**Real Madrid Club de Fútbol** (), thường được gọi là **Real Madrid** hay đơn giản là **Real**, là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp của Tây Ban Nha có trụ sở tại Madrid.

💫 Firenze

::link= _"Florence" được chuyển hướng đến đây. Với những mục đích tìm kiếm khác, vui lòng xem Florence (định hướng)._ **Firenze** ( hay còn phổ biến với tên gọi **Florence** trong tiếng Anh và tiếng

💫 Vietnam Airlines

thế=DC - 3 của Hàng Không Việt Nam tại sân bay Phú Quốc năm 1980|nhỏ|[[Douglas DC-3|DC - 3 của Hàng Không Việt Nam tại sân bay Phú Quốc năm 1980]] **Hãng hàng không Quốc gia

💫 Bán đảo Ả Rập

**Bán đảo Ả Rập** ( __, "đảo Ả Rập") là một bán đảo nằm ở Tây Á, tọa lạc ở phía đông bắc châu Phi, trên mảng Ả Rập. Theo góc nhìn địa lý, đây

💫 Manchester City F.C.

**Câu lạc bộ bóng đá Manchester City** () là một câu lạc bộ bóng đá Anh có trụ sở tại Manchester, thi đấu tại Giải bóng đá Ngoại hạng Anh, giải đấu hàng đầu của

💫 Khủng long bạo chúa

**_Tyrannosaurus_** (, có nghĩa là _thằn lằn bạo chúa_, được lấy từ tiếng Hy Lạp "_tyrannos_" (τύραννος) nghĩa là "_bạo chúa_", và "_sauros_" (σαῦρος) nghĩa là "_thằn lằn_"), còn được gọi là **Khủng long bạo

💫 Trung tâm Thương mại Thế giới số Một

**One World Trade Center** (**Trung tâm Thương mại Thế giới số Một**), cũng được biết đến với cái tên **Freedom Tower** (Tháp Tự Do) và là tòa nhà chính của 7 Trung tâm Thương mại

💫 AC Milan

**** (), thường được gọi tắt là **AC Milan** () hay đơn giản là **Milan**, là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp có trụ sở tại Milan, Ý, được thành lập năm 1899.

💫 2004

300x300px|thumb|Từ bên trái, theo chiều kim đồng hồ: **[[Facebook**, ban đầu được gọi là **TheFacebook**, được đưa ra bởi Mark Zuckerberg; Sao Kim đi qua Mặt Trời vào năm 2004, lần đầu tiên xuất hiện

💫 Thế giới khủng long: Vương quốc sụp đổ

**Thế giới khủng long: Vương quốc sụp đổ** (tên gốc tiếng Anh: **_Jurassic World: Fallen Kingdom_**) là một bộ phim phiêu lưu khoa học viễn tưởng Mỹ năm 2018 và là phần tiếp nối của

💫 Indonesia

**Indonesia**, tên gọi chính thức là **Cộng hòa Indonesia** (tiếng Indonesia: _Republik Indonesia_), thường được gọi ngắn là **Indo**, là một đảo quốc liên lục địa, nằm giữa Đông Nam Á và Châu Đại Dương.