✨Án lệ 15/2017/AL

Án lệ 15/2017/AL

Án lệ 15/2017/AL về công nhận thỏa thuận miệng của các đương sự trong việc chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp là án lệ công bố thứ 15 thuộc lĩnh vực dân sự của Tòa án nhân dân tối cao tại Việt Nam, được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua, Chánh án Tối cao Nguyễn Hòa Bình ra quyết định công bố ngày 28 tháng 12 năm 2017 và có hiệu lực cho tòa án các cấp trong cả nước nghiên cứu, áp dụng trong xét xử từ ngày 15 tháng 2 năm 2018. Án lệ 15 dựa trên nguồn là Quyết định giám đốc thẩm số 394 ngày 23 tháng 8 năm 2012 của Tòa Dân sự Tòa án nhân dân tối cao về vụ án dân sự tranh chấp hợp đồng đổi đất tại Hà Nội, nội dung xoay quanh chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp; chuyển đổi quyền sử dụng đất thực tế; và công nhận quyền sử dụng đất.

Trong vụ việc, nguyên đơn Trịnh Thị C khởi kiện bị đơn Nguyễn Minh T về việc yêu cầu hủy giao dịch dân sự đổi đất, hai bên trao lại những mảnh đất đã đổi trong quá khứ. Vấn đề dựa trên thỏa thuận trong quá khứ có liên quan tới chính sách khoán 10, các gia đình tự quản lý sản xuất và quá trình sử dụ canh tác thực tế lâu dài. Từ đây, vụ án được chọn làm án lệ để xác định hiệu lực thỏa thuận miệng theo tình huống thực tế trong giao dịch dân sự chuyển đất nông nghiệp.

Nội dung vụ án

Tại Hoàng Mai, Hà Nội, có gia đình Trịnh Thị C (gọi tắt: bắt C) và gia đình Nguyễn Minh T (gọi tắt: ông T) ở hai khu đất cạnh nhau. Năm 1992, trong giai đoạn mà khoán 10 được ban hành cho đất nông nghiệp, hai gia đình đa thỏa thuận miệng về việc đổi đất hai bên để tiến hành canh tác. Sau đó, các vấn đề về kê khai sổ địa chính, phần đất mà bà C đổi cho ông T được ông T sử dụng tôn tạo nhiều hình thức trong một thời gian dài, về sau còn có cả việc giao cho vợ chồng con trai làm đất thổ cư. Nhiều năm sau, bà C có ý định đổi lại như cũ nhưng không được ông T đồng ý. Ngày 2 tháng 5 năm 2006, Trịnh Thị C khởi kiện bị đơn Nguyễn Minh T, đệ đơn gửi Tòa án nhân dân huyện Hoàng Mai về việc hủy giao dịch đổi đất, bên cạnh đó là các đương sự liên quan thuộc gia đình hai bên là Vũ Thị P, Nguyễn Minh Tr, Bùi Thanh H thuộc gia đình bị đơn; Trương Thị X, Trương Sỹ K, Trương Hồng T, Trương Thị H1, Trương Anh T, Trương Thuý N, Trương Quang K, Trương Thị H2. Vụ án dần được xét xử sơ thẩm rồi phúc thẩm ở Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, giám đốc thẩm ở Tòa Dân sự Tòa án nhân dân tối cao để đạt được nhận định cuối cùng cho vụ việc.

Tranh tụng

Nguyên đơn

Theo đơn khởi kiện và các lời khai khác trong quá trình giải quyết vụ án, nguyên đơn là Trịnh Thị C trình bày rằng: năm 1962, gia đình bà được chia 517 m² thuộc thửa số 28 tờ bản đồ số 04 tại khu vực K là loại đất 5% để canh tác. Mảnh đất này cạnh nhà Nguyễn Minh T (bị đơn). Theo bản đồ năm 1987, mảnh đất này thuộc hai thửa 158 và 159. Đầu năm 1992, gia đình Nguyễn Minh T có đề nghị bà tạm thời đổi mảnh đất 5% lấy mảnh đất được chia theo khoán 10 có diện tích 540 m² tại khu vực cánh đồng B của gia đình Nguyễn Minh T để tiện việc canh tác. Hai bên thỏa thuận miệng, không lập giấy tờ, đổi tạm thời khi nào cần thì báo trước một tuần sẽ đổi lại. Đến năm 1994, do nhu cầu sản xuất gia đình bà yêu cầu đổi trả lại đất nhưng gia đình Nguyễn Minh T không đồng ý. Bà có khiếu nại xã và huyện nhưng không được giải quyết dứt điểm. Do đó, bà đề nghị Tòa án buộc gia đình Nguyễn Minh T phải trả lại đất cho gia đình bà theo đúng quy định của pháp luật.

Bị đơn

Bị đơn là Nguyễn Minh T trình bày rằng: theo chính sách khoán 10, Hợp tác xã Đ triển khai giao đất cho các hộ gia đình vào đầu năm 1991. Quá trình thực hiện chủ trương này, hợp tác xã có hướng dẫn để các hộ gia đình đổi đất cho nhau. Khoảng tháng 2 năm 1992, gia đình ông và gia đình bà C thỏa thuận miệng với nhau đổi đất như trình bày của nguyên đơn. Sau khi đổi đất, ông đã cải tạo thành ao và có chuyển hơn 10 ngôi mộ về nghĩa trang của thôn. Tháng 5 năm 1994, có chủ trương kê khai đất canh tác của từng hộ gia đình theo Luật Đất đai năm 1993 để vào sổ địa bộ thuế của từng gia đình. Lúc đó, bà C đã kê khai đất được đổi tại khu B, ông đã kê khai đất đổi của gia đình bà C cùng với diện tích gia đình ông đang sử dụng. Cuối năm 1994, Hợp tác xã Đ có văn bản giao đất cho các hộ, văn bản giao đất ghi gia đình ông và bà C đổi đất cho nhau. Gia đình ông đã trực tiếp canh tác từ năm 1992 cho đến nay. Vì vậy, ông không chấp nhận yêu cầu đòi đổi lại đất của nguyên đơn.

Bên thứ ba

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là Trương Thị H2 trình bày rằng: nguồn gốc đất tại khu vực K là của bố mẹ bà được cấp từ 1962. Sau khi bố mất thì đất này đứng tên anh là ông A. Năm 1990, 1991 có chia tách cho bà 100 m². Việc bà C đổi toàn bộ đất cho ông T là không đúng, nay bà yêu cầu đòi lại.

Xét xử

Sơ thẩm

Ngày 20 tháng 8 năm 2008, phiên sơ thẩm diễn ra tại trụ sở tòa ở ngõ 06 đường Bùi Huy Bích, phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội, Tòa án nhân dân quận Hoàng Mai quyết định: tuyên bố giao dịch dân sự đổi đất sản xuất nông nghiệp miệng giữa đất 5% và đất khoán 10 được xác lập giữa hộ gia đình bà C và hộ gia đình ông T vào tháng 2 năm 1992 là vô hiệu. Buộc hộ gia đình ông T phải trả lại cho hộ gia đình bà C đất 5% có diện tích 517 m² thửa số 28 tờ bản đồ số 04, bản đồ địa chính năm 1990 tại khu K nay là tổ 33 phường L, quận Hoàng Mai, Hà Nội.

Buộc hộ gia đình bà C phải trả lại cho hộ gia đình ông T đất khoán 10, diện tích 540 m² là một phần của thửa số 80 tờ bản đồ số 42-A2 (gọi tắt là tờ số 02) bản đồ địa chính lập năm 1994 tại khu B, phường L, quận Hoàng Mai, Hà Nội. Buộc bà C phải thanh toán tiền công tôn tạo đất bao gồm đào ao, tôn nền, cây trồng trên đất, tiền chuyển mồ mả tổng cộng là 112,817 triệu trả cho ông T. Bên cạnh đó, buộc đương sự liên quan là Nguyễn Minh Tr, Bùi Thanh H phải dỡ bỏ toàn bộ diện tích nhà cấp bốn xây thô là 75,28 m² xây trên diện tích đất 517 m² thuộc thửa đất tranh chấp để trả lại đất cho hộ gia đình bà C. Nguyễn Minh Tr, Bùi Thanh H không được đền bù diện tích nhà bị dỡ bỏ.

Phúc thẩm và kháng nghị

Sau khi bản án sơ thẩm được tuyên, Nguyễn Minh T kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Ngày 27 tháng 11 năm 2008, phiên phúc thẩm diễn ra tại trụ sở tòa ở số 43 đường Hai Bà Trưng, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Toà án nhân dân thành phố Hà Nội quyết định: giữ nguyên bản án sơ thẩm. Ngoài ra, Tòa án cấp phúc thẩm còn quyết định về án phí.

Sau khi xét xử phúc thẩm, Nguyễn Minh T có đơn khiếu nại đối với bản án dân sự phúc thẩm nêu trên. Ngày 2 tháng 8 năm 2011, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Bình kháng nghị đối với bản án dân sự phúc thẩm nêu trên; đề nghị Tòa Dân sự Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm hủy bản án dân sự phúc thẩm và hủy bản án dân sự sơ thẩm; giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân quận Hoàng Mai xét xử lại theo đúng quy định của pháp luật.

Giám đốc thẩm

Ngày 23 tháng 8 năm 2012, với yêu cầu kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Tòa Dân sự Tòa án nhân dân tối cao đã mở phiên xét xử giám đốc thẩm tại trụ sở tòa ở số 48 đường Lý Thường Kiệt, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Tại phiên tòa giám đốc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận kháng nghị của Chánh án.

Nhận định của Tòa án

Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án và sau khi thảo luận, Hội đồng xét xử Tòa Dân sự nhất trí với nội dung kháng nghị nêu: có cơ sở để xác định việc đổi đất giữa các bên là trên cơ sở tự nguyện, xuất phát từ nhu cầu sử dụng canh tác của các bên. Sau khi đổi đất, hai bên đã đăng ký, kê khai, được ghi nhận tại sổ địa chính đối với diện tích đất đổi và trực tiếp canh tác, sử dụng ổn định, liên tục từ năm 1992 cho đến nay, quá trình sử dụng đất ông T đã di chuyển các ngôi mộ trên đất, cải tạo một phần thành ao cá.

Trong thực tế việc đổi đất có từ khoảng tháng 2 năm 1992, tuy nhiên các chứng cứ có trong hồ sơ thể hiện các bên tiến hành làm thủ tục đăng ký, kê khai các diện tích đất đã đổi tại chính quyền địa phương từ năm 1994, các thủ tục khác như giao giấy tờ đất, kê khai tính thuế cũng từ năm 1994. Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm căn cứ vào lời khai của bà C để xác định các đương sự đổi đất tạm thời, từ đó xác định việc đổi đất là trái pháp luật để hủy giao dịch đổi đất buộc các bên dỡ nhà giao trả đất cho nhau là không chính xác, gây xáo trộn không cần thiết việc sử dụng đất của các đương sự.

Quyết định

Từ nhận định này, Tòa Dân sự Tòa án nhân dân tối cao ra quyết định: hủy toàn bộ bản án dân sự phúc thẩm số năm 2008 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội và huỷ bản án dân sự sơ thẩm của Tòa án nhân dân quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội về vụ án tranh chấp hợp đồng đổi đất giữa nguyên đơn là Trịnh Thị C với bị đơn là Nguyễn Minh T. Giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**_Án lệ 15/2017/AL_** về công nhận thỏa thuận miệng của các đương sự trong việc chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp là án lệ công bố thứ 15 thuộc lĩnh vực dân sự
**_Án lệ 12/2017/AL_** về xác định trường hợp đương sự được triệu tập hợp lệ lần thứ nhất sau khi Tòa án đã hoãn phiên tòa là án lệ công bố thứ 12 thuộc lĩnh
**_Án lệ 13/2017/AL_** về hiệu lực thanh toán của thư tín dụng (L/C) trong trường hợp hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế là cơ sở của L/C bị hủy bỏ hay **_Án lệ
**_Án lệ 14/2017/AL_** về công nhận điều kiện của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất mà điều kiện đó không được ghi trong hợp đồng là án lệ công bố thứ 14 thuộc
**_Án lệ 11/2017/AL_** về công nhận hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất mà trên đất có tài sản không thuộc sở hữu của bên thế chấp là án lệ công bố thứ 11
**_Án lệ 16/2017/AL_** về công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất là di sản thừa kế do một trong các đồng thừa kế chuyển nhượng là án lệ công bố thứ 16
**_Án lệ 42/2021/AL_** về quyền lựa chọn Tòa án giải quyết tranh chấp của người tiêu dùng trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có thỏa thuận trọng tài hay **_Án lệ Vịnh Thiên Đường_**,
**_Án lệ 33/2020/AL_** về trường hợp cá nhân được Nhà nước giao đất nhưng không sử dụng mà để người khác quản lý, sử dụng ổn định, lâu dài là án lệ công bố thứ
**_Án lệ 18/2018/AL_** về hành vi giết người đang thi hành công vụ trong tội giết người là án lệ công bố thứ 18 thuộc lĩnh vực hình sự của Tòa án nhân dân tối
**Án lệ 51/2021/AL** về xác định quyền sở hữu đối với khu vực để xe ô tô của nhà chung cư là án lệ công bố thứ 51 thuộc lĩnh vực dân sự của Tòa
**_Án lệ 29/2019/AL_** về tài sản bị chiếm đoạt trong tội cướp tài sản là án lệ công bố thứ 29 thuộc lĩnh vực hình sự của Tòa án nhân dân tối cao tại Việt
**_Án lệ 28/2019/AL_** về tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là án lệ công bố thứ 28 thuộc lĩnh vực hình sự của Tòa án nhân dân tối cao
**Án lệ 72/2024/AL** là về xác định di sản thừa kế là quyền sử dụng đất trong trường hợp di chúc không thể hiện diện tích đất cụ thể là án lệ thứ 72 thuộc
**Án lệ 53/2022/AL** về việc hủy kết hôn trái pháp luật là án lệ thứ 53 thuộc lĩnh vực hôn nhân và gia đình của hệ thống pháp luật Việt Nam, được Hội đồng Thẩm
**_Án lệ 37/2020/AL_** về hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm tài sản trong trường hợp bên mua bảo hiểm đóng phí bảo hiểm sau khi kết thúc thời hạn đóng bảo hiểm hay **_Án
**_Án lệ 26/2018/AL_** về xác định thời điểm bắt đầu tính thời hiệu và thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế là bất động sản là án lệ công bố thứ 26 thuộc
**_Án lệ 20/2018/AL_** về xác lập quan hệ hợp đồng lao động sau khi hết thời gian thử việc là án lệ công bố thứ 20 thuộc lĩnh vực lao động của Tòa án nhân
**Án lệ 55/2022/AL** về công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức là án lệ thứ 55 thuộc lĩnh vực dân sự của hệ thống pháp luật Việt Nam,
**_Án lệ 46/2021/AL_** về việc xác định tình tiết định khung hình phạt "Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục" trong tội "Dâm ô đối với trẻ em" là
**_Án lệ 36/2020/AL_** về hiệu lực của hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bị thu hồi, hủy bỏ là án lệ công bố thứ 36
**Án lệ 54/2022/AL** về xác định quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi trong trường hợp người mẹ không trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con là án lệ thứ 54 thuộc lĩnh
**_Án lệ 35/2020/AL_** về người Việt Nam trước khi đi định cư ở nước ngoài giao lại đất nông nghiệp cho người ở trong nước sử dụng là án lệ công bố thứ 35 thuộc
**_Án lệ 38/2020/AL_** về việc không thụ lý yêu cầu đòi tài sản đã được phân chia bằng bản án có hiệu lực pháp luật là án lệ công bố thứ 38 thuộc lĩnh vực
**_Án lệ 31/2020/AL_** về xác định quyền thuê nhà, mua nhà thuộc sở hữu của Nhà nước theo Nghị định số 61/CP ngày 5 tháng 7 năm 1994 của Chính phủ là quyền tài sản
**_Án lệ 39/2020/AL_** về xác định giao dịch dân sự có điều kiện vô hiệu do điều kiện không thể xảy ra là án lệ công bố thứ 39 thuộc lĩnh vực dân sự của
**_Án lệ 27/2019/AL_** về thụ lý, giải quyết vụ án hành chính liên quan đến nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách quản
430x430px|thumb|Từ bên trái, theo chiều kim đồng hồ: Cuộc chiến chống [[Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant|ISIS tại trận Mosul; Cảnh sát Anh đứng gác trong Chiến dịch Temperer sau vụ đánh bom Manchester
**Al-Qaeda** (; **', , nghĩa đen: "Căn cứ", "Tổ chức", cách đánh vần là **al-Qaida** và **al-Qa'ida''') là một tổ chức đa quốc gia của chiến binh Hồi giáo dòng Sunni, được nhiều người coi
thumb|Sân vận động Al Nahyan **Câu lạc bộ bóng đá Al Wahda** (, ) là một câu lạc bộ bóng đá có trụ sở tại Abu Dhabi ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống
**AFC Champions League 2017** là mùa giải thứ 36 của giải vô địch cấp câu lạc bộ cao nhất châu Á được tổ chức bởi Asian Football Confederation (AFC), và là lần thứ 15 dưới
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Turkish-language_wikipedia_logo_on_white_with_red_bar.png|nhỏ|230x230px|Logo sau lễ kỷ niệm hai năm lệnh cấm, với thông điệp "2 yıldır özlüyoruz" () thumb|[[Wikipedia tiếng Thổ Nhĩ Kỳ với thanh kiểm duyệt đè lên bài. Phiên bản logo này đã được sử
**Mary Elizabeth Truss** (sinh ngày 26 tháng 7 năm 1975) là nữ chính trị gia Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, hiện là Hạ Nghị sĩ đại diện cho Tây Nam Norfolk từ
nhỏ|Pháo bông và đèn hoa lễ Diwali tại [[Amritsar]] **Diwali** (Đi-va-li) (; **Deepavali**, IAST: _Dīpāvalī_) là một lễ hội quan trọng trong văn hóa Ấn Độ Giáo. Đây là một lễ hội Hindu cổ đại.
Ngày **15 tháng 12** là ngày thứ 349 (350 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 16 ngày nữa là cuối năm. ## Sự kiện *533 – Tướng Belisarius đánh bại Vandals, dưới sự chỉ
**Burj Al Arab** (tiếng Ả Rập: **برج العرب**, "Ngọn tháp của Ả Rập") là một khách sạn hạng sang ở Dubai, thành phố lớn thứ hai sau thủ đô Abu Ahabi của Các Tiểu vương
**Neymar da Silva Santos Júnior** (sinh ngày 5 tháng 2 năm 1992), thường được biết đến với tên gọi **Neymar**, là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Brazil hiện đang thi đấu ở
**Mohamed Salah Hamed Mahrous Ghaly** (, sinh ngày 15 tháng 6 năm 1992), thường được biết đến với tên gọi **Mohamed Salah** hay **Mo Salah**, là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Ai
**Xavier Hernández Creus** (sinh ngày 25 tháng 1 năm 1980), thường được biết đến với tên gọi **Xavi Hernández** (;) hoặc đơn giản là **Xavi** (), là một huấn luyện viên bóng đá và cựu
**Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro** (; sinh ngày 5 tháng 2 năm 1985) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Bồ Đào Nha hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo và
**James David Rodríguez Rubio** ( hoặc , sinh ngày 12 tháng 7 năm 1991) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Colombia hiện đang thi đấu ở vị trí tiền vệ tấn công
**Joseph Robinette Biden Jr.** ( ; sinh ngày 20 tháng 11 năm 1942), thường được biết tới với tên **Joe Biden** là một chính trị gia người Mỹ, tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ
**_Wonder Woman: Nữ thần chiến binh_** (tên gốc tiếng Anh: **_Wonder Woman_**) là một bộ phim siêu anh hùng của Mỹ dựa trên nhân vật cùng tên của DC Comics. Phim được phân phối bởi
**Sân vận động Hazza bin Zayed** () là một sân vận động đa năng, tọa lạc tại Thành phố Al Ain, Tiểu vương quốc Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Đây
**Sadio Mané** (sinh ngày 10 tháng 4 năm 1992) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Sénégal hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo cánh cho câu lạc bộ Saudi Pro
**Josep** **Guardiola Sala** (sinh ngày 18 tháng 1 năm 1971), hay thường gọi là **Pep Guardiola** (), là một huấn luyện viên và cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Tây Ban Nha hiện
**Sân vận động Borg El Arab** (), đôi khi được gọi là **Sân vận động Quân đội Ai Cập** hoặc **Sân vận động El Geish - Alexandria** (), là một sân vận động được đưa
**Vòng loại Cúp bóng đá châu Á 2019** là giải đấu vòng loại do Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tổ chức để xác định các đội tuyển giành quyền tham dự Cúp bóng
nhỏ|Từ trái sang phải: [[Daniel Passarella, Messi và Diego Maradona; ba đội trưởng vô địch thế giới của đội tuyển quốc gia Argentina]] nhỏ| Messi nhận giải Quả bóng vàng, cùng với những giải thưởng
**Jakarta** (phiên âm tiếng Việt: **Gia-các-ta**, ), tên đầy đủ là **Tỉnh Đặc khu Thủ đô Jakarta** (tiếng Indonesia: _Propinsi Daerah Khusus Ibukota Jakarta_, viết tắt là _Propinsi DKI Jakarta_ hoặc _DKI Jakarta_), là thủ
**Vòng loại Giải vô địch bóng đá U-16 châu Á 2018** là một giải thi đấu bóng đá nam dưới 16 tuổi quốc tế quyết định các đội tuyển đang tham gia Giải vô địch