Wojciech Witold Jaruzelski (, phiên âm tiếng Việt: Vốt-séc Gia-ru-xen-xki; 6 tháng 7 năm 1923 – 25 tháng 5 năm 2014) là một chính trị gia, một sĩ quan quân sự người Ba Lan. Ông là Tổng bí thư của Đảng Công nhân thống nhất Ba Lan từ 1981-1989, nhà lãnh đạo cuối cùng của Cộng hòa Nhân dân Ba Lan. Ông từng là Thủ tướng Ba Lan từ 1981-1985, là người đứng đầu đất nước trong giai đoạn 1985 đến 1990. Ngoài ra, ông cũng là Chỉ huy trưởng của Quân đội Nhân dân Ba Lan (LWP). Năm 1989, ông từ chức sau Hiệp định Bàn Tròn Ba Lan để tiến hành một cuộc bầu cử dân chủ ở Ba Lan.
Jaruzelski là người chủ yếu chịu trách nhiệm cho việc áp đặt thiết quân luật ở Ba Lan vào 13 tháng 12 năm 1981, trong một nỗ lực nhằm đè bẹp phong trào ủng hộ dân chủ, trong đó bao gồm Công đoàn Đoàn kết, công đoàn đầu tiên tại một nước thuộc Khối Warszawa mà không bị kiểm soát bởi đảng Cộng sản. Những năm sau đó, chính phủ của ông và lực lượng nội bộ đã bắt bớ và bỏ tù hàng ngàn nhà báo và nhà hoạt động đối lập. Cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội như là kết quả của việc phân phối các loại thực phẩm cơ bản gồm đường, sữa, thịt, cũng như các vật liệu như xăng và tiêu dùng sản phẩm, trong khi thu nhập trung bình của người dân đã giảm đi tới 40% Trong thời gian cai trị của Jaruzelski 1981-1989, khoảng 700.000 người đã rời bỏ quê hương Ba Lan ra nước ngoài.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Wojciech Witold Jaruzelski** (, phiên âm tiếng Việt: Vốt-séc Gia-ru-xen-xki; 6 tháng 7 năm 1923 – 25 tháng 5 năm 2014) là một chính trị gia, một sĩ quan quân sự người Ba Lan. Ông
**Cộng hòa Nhân dân Ba Lan** (1952–1989), trước đây là **Cộng hòa Ba Lan** (1944–1952), là một quốc gia ở Trung Âu tồn tại như tiền thân của Cộng hòa Ba Lan dân chủ hiện
**Cách mạng 1989**, hay còn được gọi là **Sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu** (còn được gọi bằng nhiều tên gọi khác như là **Mùa
thumb|Rydz - Śmigły nhận gậy Nguyên soái từ Tổng thống Ba Lan [[Ignacy Mościcki, Warszawa, ngày 10 tháng 11 năm 1936.]] **Nguyên soái Ba Lan** (**'), còn gọi là **Thống chế Ba Lan''', là cấp
**Nghĩa trang quân đội Powązki** (; ) là một nghĩa trang quân sự cũ nằm ở quận Żoliborz, phía tây Warsaw, Ba Lan. Nghĩa trang thường bị nhầm lẫn với Nghĩa trang Powązki cũ, thường
**Tình trạng các đảng cộng sản Đông Âu sau Cách mạng 1989** là tình trạng của các đảng cộng sản từng cầm quyền tại các nước Đông Âu sau khi chế độ Xã hội chủ
**Czesław Jan Kiszczak** (19 tháng 10 năm 1925 - 5 tháng 11 năm 2015) là một viên tướng, Bộ trưởng Bộ nội vụ thời Cộng sản (1981–1990) và Thủ tướng (1989) của Ba Lan. Ông
**Maksymilian Berezowski** (sinh ngày 14 tháng 5 năm 1923 tại Vilnius - mất ngày 30 tháng 7 năm 2001 tại Sopot) là một tác giả, nhà báo và học giả uyên bác người Ba Lan.
Vào ngày 10 tháng 11 năm 1982, Leonid Ilyich Brezhnev, Tổng bí thư thứ ba của Đảng Cộng sản Liên Xô và là lãnh tụ thứ năm của Liên bang Xô viết, qua đời ở
**Lịch sử của Ba Lan từ năm 1945 đến năm 1989** bao gồm thời kỳ thống trị của Liên Xô và sự quản lý nước này dưới chế độ cộng sản được áp đặt sau
**Michał Rola-Żymierski** (; 4 tháng 9 năm 1890 - 15 tháng 10 năm 1989) là một nhà lãnh đạo cao cấp của Đảng Cộng sản Ba Lan, chỉ huy quân đội cộng sản Ba Lan
Ngày **13 tháng 12** là ngày thứ 347 (348 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 18 ngày trong năm. ## Sự kiện *552 – Sau khi tiêu diệt cuộc nổi loạn của Hầu Cảnh,
**Cuba** (), tên gọi chính thức là **Cộng hòa Cuba** (tiếng Tây Ban Nha: _República de Cuba_) là một quốc đảo có chủ quyền nằm ở vùng Caribe. Cuba bao gồm đảo Cuba (hòn đảo
**Tổng thống Cộng hòa Ba Lan** (tiếng Ba Lan: _Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej_) là nguyên thủ quốc gia của Cộng hòa Ba Lan, được nhân dân Ba Lan bầu cử trực tiếp và có nhiệm kỳ
**Yuri Vladimirovich Andropov** (; phiên âm tiếng Việt: **An-đrô-pốp**; – 9 tháng 2 năm 1984) là một chính khách Liên Xô và là Chủ tịch KGB đầu tiên trở thành Tổng bí thư Ban chấp
300x300px|thumb ## Sự kiện * Tháng 1 - Căn hầm bí mật Sarawak được phát hiện ở Borneo. * 1 tháng 1: Hy Lạp gia nhập _Cộng đồng chung châu Âu_, sau này trở thành
Theo chiều kim đồng hồ từ bên trái: Trận **[[Động đất Loma Prieta 1989|động đất** xảy ra tại khu vực Vịnh San Francisco khiến 63 người thiệt mạng; Tài liệu đầu tiên đề xuất cho
**Giai đoạn này của Lịch sử Liên Xô** chứng kiến cuộc Chiến tranh Lạnh, khi Liên bang Xô viết và Hoa Kỳ cạnh tranh trực tiếp và gián tiếp để mở rộng ảnh hưởng, trong
nhỏ|444x444px| Cung điện Belweder, nhìn từ Công viên Łazienki, bên dưới Cung điện. **Belweder** (; đầy đủ là _Pałac Belwederski_, Cung điện Belweder, xuất phát từ _belvedere_ trong tiếng Ý) là một cung điện ở
## Thập niên 1940 ### 1945 *Hội nghị Yalta *Hội nghị Potsdam ### 1946 * Tháng 1: Nội chiến Trung Quốc tái diễn giữa hai thế lực của Đảng Cộng sản và Quốc Dân Đảng.
**_Jack Strong_** là một bộ phim sử thi của Ba Lan ra mắt năm 2014, đạo diễn bởi Władysław Pasikowski và thủ vai bởi Marcin Dorociński, Maja Ostaszewska, Dagmara Dominczyk và Patrick Wilson. Bộ phim
**Kazimierz Aleksander Sabbat** (27 tháng 2 năm 1913 - 19 tháng 7 năm 1989), là Tổng thống Ba Lan lưu vong từ ngày 8 tháng 4 năm 1986 cho đến khi ông qua đời vào ngày
**Stanisław Kania** ( phát âm tiếng Ba Lan: (; ; 8 tháng 3 năm 1927 - 3 tháng 3 năm 2020) là một cựu chính trị gia cộng sản người Ba Lan . Ông giữ
nhỏ|Leszek Miller phỏng vấn tại Hạ viện (2014) nhỏ|Leszek Miller với các cựu tổng thống Ba Lan: [[Wojciech Jaruzelski và Aleksander Kwaśniewski (2010)]] **Leszek Cezary Miller** (Phát âm tiếng Ba Lan: ; sinh ngày 3
**Jerzy Popiełuszko** (14 tháng 9 năm 1947- 19 tháng 10 năm 1984), là một linh mục Công giáo người Ba Lan, người đã cộng tác với phe đối lập là Công đoàn Đoàn kết (_Solidarność_)
**Ngày tưởng nhớ các nạn nhân của vụ thảm sát Katyn** (tiếng Ba Lan: _Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej_) là ngày lễ của Ba Lan được tổ chức hàng năm vào ngày 13 tháng 4,