Vùng Thủ đô Manila (tiếng Filipino: Kalakhang Maynila, Kamaynilaan) hay Vùng Thủ đô Quốc gia (tiếng Filipino: Pambansang Punong Rehiyon) hay Metro Manila là một vùng thủ đô bao gồm thành phố Manila và các khu vực xung quanh tại Philippines. Vùng bao gồm 16 thành phố là Manila, Caloocan, Las Piñas, Makati, Malabon, Mandaluyong, Marikina, Muntinlupa, Navotas, Pasay, Pasig, Parañaque, Quezon, San Juan, Taguig, Valenzuela—và đô thị tự trị Pateros. Nếu so sánh với quan điểm thông thường trên thế giới cũng như tại Việt Nam thì "Vùng" này tương tự như một thành phố thống nhất và 16 "thành phố" tương tự như các quận trực thuộc của thành phố đó. Diện tích của toàn "Vùng" chỉ là 638,55 km², bằng khoảng 1/5 diện tích của Hà Nội.
Vùng là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và giáo dục của Philippines. Theo quy định, Manila là thủ đô trong khi toàn bộ Metro Manila là trụ sở của chính phủ Trung ương . Metro Manila chiếm 33% tổng GDP của toàn Philippines
Metro Manila là vùng đô thị đông dân nhất tại Philippines. Theo thống kê năm 2007, tổng dân số của Vùng là 11.553.427 người, chiếm 13% dân số toàn quốc. Nếu tính cả những khu vực ngoại thành thuộc quyền hành chính của các tỉnh liền kề, như Bulacan, Cavite, Laguna và Rizal thì dân số của Đại Manila sẽ lên tới khoảng 23 triệu người .
Lịch sử
nhỏ|phải|Các thành phố tại thuộc Metro Manila và năm được công nhận là thành phố (trừ [[Pateros, Metro Manila|Pateros)]]
Tên gọi Metro Manila được dùng nhiều bắt đầu từ những năm 1980 khi các thành phố mà nay trực thuộc Vùng đô thị vẫn là một phần của các tỉnh lân cận. Nhiều người ở bên ngoài khu vực đô thị, chủ yếu là những nơi khác ở Philippines thường đề cập đến Metro Manila giống như khi đề cập đến Manila. Tuy nhiên, nhiều cư dân của các thành phố lân cận này lại phản đối việc sử dụng tên "Manila". Nhu cầu phát triển đòi hỏi phải thống nhất về mặt quản lý đối với thủ đô Manila và toàn bộ vùng đô thị xung quanh và từ đó xuất hiện cái tên "Metro Manila". Năm 1995, Hội đồng Metro Manila trở thành Hội đồng Phát triển Vùng thủ đô Manila. Người đứng đầu cơ quan này do Tổng thông Philippines bổ nhiệm.
Địa lý
Metro Manila nằm trên một eo đất giữa vịnh Manila ở phía tây và hồ Laguna de Bay ở phía đông nam và sông Pasig chảy từ hồ ra vịnh. Vùng giáp với các tỉnh Bulacan ở phía bắc, Rizal ở phía đông, Laguna ở phía nam và Cavite ở phía tây nam. Vùng đầm lầy phía tây eo đất của Vùng Thủ đô chủ yếu nằm trên dộ cao 10 m so với mặt biển, khu vực phía đông có độ cao tăng dần cho đến dãy núi Sierra Madre.
Khí hậu
Theo Phân loại khí hậu Köppen, có hai vùng khí hậu ở Metro Manila. Phần lớn khu vực có khí hậu khô và ướt nhiệt đới (Köppen là Aw hoạc As) trong khi phần đông bắc của khu vực nằm ở chân đồi Sierra Madre có khí hậu nhiệt đới gió mùa. Cùng với phần còn lại của Philippines, Manila nằm hoàn toàn trong vùng nhiệt đới. Vị trí với nhiệt đới có nghĩa là nhiệt độ nóng quanh năm, hiếm khi xuống dưới 15 °C or above 39 °C. Nhiệt độ cực trị dao động từ 14,4 °C vào ngày 11 tháng 1 năm 1914, tới tận 38.5 °C vào ngày 7 tháng 5 năm 1915.
Độ ẩm thường rất cao quanh năm. Manila có mùa khô rõ rệt từ tháng 12 đến tháng 4, và mùa ẩm tương đối dài bao gồm khoảng thời gian còn lại với nhiệt độ mát hơn một chút. Vào mùa mưa, hiếm khi mưa cả ngày, nhưng lượng mưa rất lớn trong thời gian ngắn. Typhoon thường xảy ra từ tháng 6 đến tháng 9.
Chính quyền
Bản thân thành phố Manila là thủ đô quốc gia của Philippines. Vùng đô thị Manila lớn hơn là trụ sở chính phủ. Thương viện Philippines nằm ở thành phố Pasig và Hạ viện nằm ở thành phố Quezon.
Metro Manila là vùng nhỏ nhất trong các vùng của Philippines, nhưng lại là vùng đông dân nhất với dân số lên tới trên 11 triệu người trên một diện tích 638 km². Đây là vùng duy nhất tại Philippines mà không bao gồm các tỉnh mà chỉ bao gồm 16 thành phố và một khu đô thị tự trị:
Kinh tế
Makati skyline mjlsha
Thành phố Makati là trung tâm tài chính và kinh tế của cả Metro Manila cũng như toàn Philippines, thành phố là nơi đặt trụ sở của nhều tập đoàn lớn nhất của Philippines như Tập đoàn các Công ty Ayala cũng như các ngân hàng chính của đất nước. Khu vực Makati được xây dựng trong khu vực gần Căn cứ Không quân Nielsen của Hoa Kỳ trong Chiến tranh thế giới thứ hai, đường băng của căn cứ này nay là những đường phố chính của thành phố.
Ortigas Center là khu thương mại quan trọng thứ hai tại Metro Manila, nằm trên địa giới của thành phố Mandaluyong và Pasig. Quận Binondo ở thành phố Manila là trung tâm thương mại truyền thống của người gốc Hoa và cũng là trung tâm thương mại quốc gia trước khi akati được phát triển.
Nhân khẩu
Những người dân bản địa Tagalog đã sinh sống ở khu vực mà nay là Metro Manila. Các dân tộc bản địa khác của Philippines sau đó cũng đã di cư đến vùng đô thị, có thể kể đến như người Visayan, người Ilocos, người Bicolanos, người Kapampangan, người Pangasinan. Các nhóm bộ tộc như Igot hay Bajau cũng tới định cư trong vùng. Ngoài ra, vùng đô thị cũng có một số người gốc Hoa, Nhật hay gốc Ấn. Cũng có một số lượng đáng kể công dân Tây Ban Nha, Hoa Kỳ và Hàn Quốc sinh sống trong vùng đô thị.
Ngôn ngữ phổ biến nhất tại Metro Manila là tiếng Tagalog (94,34%). Tiếng Anh được sử dụng rộng rãi và là ngôn ngữ chính của tầng lớp thượng lưu hay trong thương mại. Tiếng Hoa được dạy trong các trường học của người gốc Hoa, ngoài ra một số ngôn ngữ bản địa khác của Philippines cũng được sử dụng cùng với những người di cư.
Tôn giáo chủ yếu tại Metro Manila là Công giáo La Mã (83%). Các tôn giáo khác bao gồm Tin Lành (5%), Hồi giáo (4,6%), Phật giáo (1%) và Ấn Độ giáo.
Giáo dục
Năm 2008, Metro Manila có khoảng 511 trường tiểu học và 220 trường trung học . Ngoài ra còn có 81 cơ sở giáo dục cấp cao. Tỉ lệ biết chữ là 92,4% . Metro Manila đóng vai trò là trung tâm giáo dục của cả nước và nhiều sinh viên từ các tỉnh đến đây để học tập. Metro Manila cũng có nhiều trường tư của các cơ sở tôn giáo. Một số trường quốc tế cũng nằm trong địa giới hay nằm lân cận Metro Manila.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Vùng Thủ đô Manila** (tiếng Filipino: Kalakhang Maynila, Kamaynilaan) hay **Vùng Thủ đô Quốc gia** (tiếng Filipino: Pambansang Punong Rehiyon) hay **Metro Manila** là một vùng thủ đô bao gồm thành phố Manila và các
**Vùng đô thị Thành phố Hồ Chí Minh** là một trong hai vùng đô thị của Việt Nam, nằm trong quy hoạch được Bộ Xây dựng Việt Nam trình Thủ tướng Chính phủ ngày 23
**Manila** (phát âm tiếng Anh Philippines: ; , ) là thủ đô và là thành phố lớn thứ hai của Philippines. Đây là một trong 16 thành phố thuộc Vùng đô thị Manila với tổng
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2019** (), tên chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 30** hay **SEA Games 30**, thường được gọi là **Philippines 2019**, là một
**Thành phố Makati** () là một trong 16 thành phố tạo nên Metro Manila (Vùng Thủ đô Quốc gia), một trong những vùng đô thị đông dân nhất thế giới. Makati là trung tâm tài
**Sông Pasig** (gọi là _Ilog Pasig_ trong tiếng Filipino) là một sông tại Philippines, kết nối hồ Laguna de Bay với vịnh Manila. Sông dài , chảy xuyên qua Vùng đô thị Manila. Các chi
nhỏ|phải|Vịnh Manila thumb|Vịnh Manila **Vịnh Manila** là một vịnh biển kín nằm ở phía tây của Metro Manila (Vùng Thủ đô Quốc gia), Philippines. Vịnh có tổng diện tích là 1.994 km² (769,9 mi²) và được bao
Bản đồ vùng đô thị Manila với vị trí của Pasay**Thành phố Pasay** (tiếng Philippines: _Lungsod ng Pasay_) là một thành phố trực thuộc trung ương, đô thị loại một của Philippines, và nằm trong
Bản đồ vùng thủ đô Manila với vị trí của Taguig **Taguig** (tiếng Philippines: _Lungsod ng Taguig_) là một thành phố trực thuộc vùng đô thị Manila. Vốn là một làng chài nhỏ bé bên
**Thành phố Valenzuela** (tiếng Philippin: _Lungsod ng Valenzuela_) là một trong những thành phố và đô thị ở Philippines cấu thành vùng đô thị Manila. Thành phố này có khoảng 500.000 dân và là một
nhỏ|phải|Bản đồ khu đô thị Manila với vị trí của Parañaque **Parañaque** là một thành phố của Philippines và là một trong thành phố và huyện của vùng đô thị Manila. Parañaque là một đô
**SM Mall of Asia Arena**, còn được gọi là **Mall of Asia Arena** hoặc **MoA Arena**, là một nhà thi đấu thuộc khu phức hợp SM Mall of Asia ở Bay City, Pasay, Vùng đô
**Thành phố Caloocan**, (tiếng Philippines: _Lungsod ng Kalookan_) là một thành phố của Philippines. Đây là thành phố lớn thứ ba của quốc gia này. Theo tổng điều tra năm 2000, dân số của Caloocan
**Vùng đô thị Cebu** (), gọi tắt là **Metro Cebu**, (tiếng Cebu: Kaulohang Sugbo, tiếng Filipino: Kalakhang Cebu), là trung tâm đô thị chính của tỉnh Cebu tại Philippines. Metro Cebu nằm dọc theo bờ
**Manila LRT** (_Manila Light Rail Transit System_) hay được gọi tắt là **LRT** là hệ thống giao thông đường sắt đô thị trên cao của vùng đô thị Manila. Đây là hệ thống giao thông
**Trận Manila** diễn ra từ ngày 3 tháng 2 đến 3 tháng 3 năm 1945, giữa quân đội Hoa Kỳ, Thịnh vượng chung Philippines và quân đội Nhật Bản là một phần của Chiến dịch
**Las Piñas** là một thành phố tại Metro Manila (Vùng Thủ đô Quốc gia) của Philippines. Las Piñas giáp với các thành phố khác như Parañaque ở phía bắc và đông bắc, Muntinlupa ở phía
**San Juan** là một thành phố tại Metro Manila của Philippines. Trước khi thành lập Vùng đô thị này, thành phố trực thuộc tỉnh Rizal. Hiện nay San Juan là thành phố có diện tích
**Quảng Châu** (chữ Hán giản thể: 广州, phồn thể: 廣州, pinyin: _Guǎngzhōu_, Wade-Giles: _Kuang-chou_, việt phanh: _Gwong2zau1_, Yale: _Gwóngjaū_) là thủ phủ và là thành phố đông dân nhất của tỉnh Quảng Đông ở miền
nhỏ|phải|Laguna de Bay nhỏ|phải|Laguna de Bay và đô thị tự trị [[Bay, Laguna|Bay được tô màu đỏ]] **Laguna de Bay** (Tiếng Filipino: Lawa ng Bay, Tiếng Anh: Lake of Bay) là hồ lớn nhất Philippines
**Metro Davao**, gọi chính thức là **Metropolitan Davao** (tiếng Cebu: Kaulohang Dabaw, tiếng Filipino: Kalakhang Dabaw), là một vùng đô thị tại nhóm đảo Mindanao, Philippines. Vùng đô thị này gồm các thành phố Davao,
**Philippines** (, tiếng Tagalog/tiếng Filipino: _"Pilipinas"_ hoặc _"Filipinas"_, Hán-Việt: _"Phi Luật Tân"_)_,_ tên gọi chính thức là **Cộng hòa Philippines** (tiếng Tagalog/tiếng Filipino: _Republika ng Pilipinas_; tiếng Anh: _Republic of the Philippines_) là một đảo
Bản đồ vùng đô thị Manila với vị trí của Marikina **Marikina** là một thành phố của Philippines tại vùng đô thị Manila và ở phần phía Đông của vùng đô thị này. Marikina là
Tập tin:MIAA Logo.png **Sân bay quốc tế Ninoy Aquino** (Filipino: _Paliparang Pandaigdig na Ninoy Aquino_) hoặc **NAIA** là sân bay phục vụ thủ đô Manila và vùng phụ cận của Vùng đô thị Manila của
Bản đồ vùng đô thị Manila với vị trí của Mandaluyong **Mandaluyong** là một thành phố của Philippines và ở vào vị trí trung tâm của vùng đô thị Manila. Mandaluyong được công nhận là
**Navotas** là một thành phố ở Metro Manila, Philippines. Thành phố này nằm trên mỗi dải đất hẹp dọc theo bờ đông của vịnh Manila. Navotas nằm chính bắc Manila, phía tây thành phố Malabon,
**Hoa hậu Trái Đất 2022** là cuộc thi Hoa hậu Trái Đất lần thứ 22 được tổ chức vào ngày 29 tháng 11 năm 2022 tại Hội trường Cove Manila, Parañaque, Vùng đô thị Manila,
**Michelle Daniela Marquez Dee** (sinh ngày 24 tháng 4 năm 1995 ) là một nữ diễn viên, người mẫu và hoa hậu người Philippines đã đăng quang Hoa hậu Hoàn vũ Philippines 2023. Cô đại
**GMA Network Inc.** (thường được gọi là **GMA**) là một công ty truyền thông Philippines có trụ sở tại Diliman, thành phố Quezon. Nó được thành lập vào năm 1950 bởi Robert "Uncle Bob" Stewart.
**Daniel John Ford Padilla** (sinh ngày 26 tháng 4 năm 1995), còn được gọi là **Daniel Padilla**, là một diễn viên người Philippines và nghệ sĩ thu âm/bassist ban nhạc, Parking 5. Anh hiện đang
**Juan Carlos "Jake" Cuenca** (sinh ngày 30 tháng 12 năm 1987 tại San Jose, California, Hoa Kỳ; nghệ danh: **Jake Cuenca**) là một diễn viên kiêm người mẫu nổi tiếng của Philippines. Anh được mệnh
thumb|Tại [[Los Angeles, quá trình mở rộng hệ thống giao thông công cộng được thúc đẩy phần lớn nhờ đường sắt nhẹ.]] **Đường sắt nhẹ** (tiếng Anh: _light rail_ hoặc _light rail transit_, viết tắt
**Thành phố Quezon** P (tiếng Philippines: _Lungsod Quezon_), là cựu thủ đô và là thành phố đông dân nhất của Philippines. Thành phố này tọa lạc trên đảo Luzon, Thành phố
**Madrid** () là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Tây Ban Nha. Dân số thành phố vào khoảng 3,4 triệu người, toàn bộ dân số của vùng đô thị Madrid ước tính
Tòa nhà chọc trời Umeda Thủy cung Kaiyukan [[Thành Osaka]] là thành phố tỉnh lỵ của tỉnh Osaka, Nhật Bản và là một đô thị quốc gia. Thành phố Ōsaka nằm ở vùng Kinki trên
**Thượng Hải** (chữ Hán: 上海, bính âm: _Shànghǎi_) là thành phố đông dân nhất Trung Quốc, và là thành phố không bao gồm vùng ngoại ô lớn nhất thế giới. Thượng Hải nằm ở bờ
**Thành phố Muntinlupa** (tiếng Philippines: _Lungsod ng Muntinlupa_) là thành phố nằm ở cực nam của Metro Manila. Thành phố này giáp thành phố Taguig về phía bắc; về phía tây bắc là thành phố
**Thành phố Pasig** (tiếng Philippines: _Lungsod ng Pasig_) là một đơn vị hành chính trực thuộc thủ đô Manila. Nó vốn là tỉnh lỵ của tỉnh Rizal. Rizal tiếp giáp với các thành phố Quezon,
**Khu bảo tồn động vật hoang dã Đầm lầy Agusan** là một khu vực bảo vệ nằm tại Agusan del Sur, Philippines. Khu vực này nằm giữa lưu vực thoát nước của sông Agusan nên
thumb|Đại siêu thị châu Âu ở [[Phần Lan, một chi nhánh của K-Citymarket ở Trung tâm mua sắm Viiri ở Klaukkala, Nurmijärvi, Greater Helsinki ]] thumb|Đại siêu thị châu Á ở [[Philippines, một chi nhánh
**Silvia Celeste Rabimbi Cortesi** (sinh ngày 15 tháng 12 năm 1997) là người mẫu và người đẹp người Ý gốc Philippines, người đã đăng quang Hoa hậu Hoàn vũ Philippines 2022. Cô đại diện cho
**Alicia Lisette Faubel de Correa** (sinh ngày 9 tháng 1 năm 1997) là một người mẫu và hoa hậu người Tây Ban Nha, người đã đăng quang Hoa hậu Hoàn vũ Tây Ban Nha 2022.
**Giải vô địch bóng chuyền nữ châu Á 2017** đã được tổ chức từ ngày 9 đến ngày 17 tháng 8 năm 2017. Trận đấu đã được tổ chức ở hai thành phố: tại Đấu
**Giải vô địch bóng rổ thế giới 2023** (tiếng Anh: _2023 FIBA Basketball World Cup_, tiếng Nhật: FIBAバスケットボールワールドカップ2023, tiếng Indonesia: _Piala Dunia Bola Basket FIBA 2023_) là giải đấu thứ 19 của Giải vô địch
**Giao thông vận tải tại Philippines** tương đối kém phát triển, một phần là do địa lý nước này bao gồm các khu vực miền núi và đảo rải rác, và một phần là do
Ngày 11 tháng 3 năm 2025, cựu Tổng thống thứ 16 của Philippines Rodrigo Duterte đã bị Cảnh sát Quốc gia Philippines và Interpol bắt giữ trong chiến dịch **Operation Pursuit** Ông bị bắt tại
**Gloria Macaraeg Macapagal Arroyo** (sinh ngày 5 tháng 4 năm 1947) là tổng thống thứ 14 của Philippines. Bà là nữ chính khách thứ hai trở thành nguyên thủ quốc gia (sau Tổng thống Corazon
**Cebu** (tiếng Cebu: Dakbayan sa Sugbu; tiếng Filipino: Lungsod ng Cebu) là một "thành phố đô thị hoá cao" bậc nhất tại vùng Trung Visayas, Philippines. Thành phố Cebu là thủ phủ của tỉnh Cebu,
thumb|Các loại đô la thương mại: (1) [[Rồng bạc (tiền xu)|Đô la Rồng Nhà Thanh dưới thời vua Quang Tự; (2) Piastre Đông Dương thuộc Pháp dưới thời Tổng thống Armand Fallières; (3) Đô la
nhỏ **Bão Goni**, biết đến ở Philippines với tên gọi **Bão Rolly**, hay **bão số 10 năm 2020** ở Việt Nam, là cơn bão thứ 19 được đặt tên, cơn bão cuồng phong thứ 9