Vũ Văn Trí Cập (宇文智及, bính âm: Yǔwén Zhìjí) là một quan lại Trung Quốc thời nhà Tùy. Ông là con của Hứa quốc công Vũ Văn Thuật. Ông có hai người anh em là Vũ Văn Hóa Cập và Vũ Văn Huệ Cập (宇文惠及), ngoài ra còn có Vũ Văn Sĩ Cập là em khác mẹ. Tổ tiên ông là người Hung Nô có họ là Phá-dã-đầu (破野头), về sau sáp nhập vào tộc Tiên Ti và đổi họ thành Vũ Văn (宇文).
Năm 616, sau khi Thuật chết, Tùy Dạng Đế phong cho Hóa Cập làm Hữu đồn vệ tướng quân (右屯衛将軍) và Trí Cập làm Tướng tác thiểu giám (将作少監).
Năm 618, Trí Cập cùng anh trai Hóa Cập lập mưu cùng các thống lĩnh Kiêu Quả quân (驍果军)—Tư Mã Đức Kham (司馬德戡), Triệu Hành Xu (趙行枢) là bạn của Trí Cập, Tiết Thế Lương (薛世良), Dương Sĩ Lãm (楊士覧) là cháu gọi Trí Cập là cậu—phế truất Dạng Đế và giết chết Dương Cảo (楊杲)—con trai của Dạng đế và vương phi họ Tiêu (chị em họ hàng với Dạng Mẫn hoàng hậu). Bản thân Dạng Đế bị Lệnh Hồ Hành Đạt (令狐行達) siết cổ đến chết. Một loạt các đại quan trong triều, gồm có thừa tướng Ngu Thế Cơ (虞世基), Bùi Uẩn (裴蘊), Lai Hộ Nhi (來護兒), Viên Sung (袁充), Vũ Văn Hiệp (宇文協), Vũ Văn Bạc (宇文皛), và Lương công Tiêu Củ (蕭矩) (cháu trai của Tiêu hậu), cũng bị giết chết. Kiêu Quả quân tôn Dương Hạo—con của Dương Tuấn (楊俊), em trai Dạng Đế—làm hoàng đế.
Trí Cập giữ chức Tả bộc xạ (左僕射) và Bắc tiến cùng Hóa Cập. Họ bị quân của Vương Thế Sung, Lý Uyên, Lý Mật và các thế lực khác chặn đường. Hóa Cập sau đó đầu độc Dương Hạo và đóng quân ở Ngụy Huyền, tự xưng làm Hứa đế (許帝). Ông ta phong chức cho các thuộc hạ của mình và phong Trí Cập làm Tề vương (齐王).
Năm 619, Vũ Văn Hóa Cập bị Đậu Kiến Đức đánh bại ở Liêu Thành. Anh em Vũ Văn—trừ Vũ Văn Sĩ Cập, người lúc đó đang cùng Phong Đức Di (封德彝) ở Tế Bắc (济北)—cùng với Dương Sĩ Lãm, Hứa Hoằng Nhân (許弘仁), Mạnh Cảnh (孟景), Nguyên Vũ Đạt (元武達) bị giết và bêu đầu ở trước cổng thành.
Nguồn tham khảo
- Bắc sử, Quyển 74 (Liệt truyện #62 ở Wikisource tiếng Trung Quốc)
- Tùy thư, Quyển 85 (Liệt truyện #50 ở Wikisource tiếng Trung Quốc)
- Tùy thư, Bản 6, Trung Hoa thư cục (Bắc Kinh), 1973, trang 1888-1892, ISBN 7-101-00316-8
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Vũ Văn Trí Cập** (宇文智及, bính âm: Yǔwén Zhìjí) là một quan lại Trung Quốc thời nhà Tùy. Ông là con của Hứa quốc công Vũ Văn Thuật. Ông có hai người anh em là
**Vũ Văn Hóa Cập** (, ? - 619) là một tướng lĩnh của triều Tùy trong lịch sử Trung Quốc. Năm 618, ông đã lãnh đạo một cuộc binh biến chống lại và giết chết
**Vũ Văn Sĩ Cập** (tiếng Trung: 宇文士及, bính âm: Yǔwén Shìjí) (? - 11 tháng 11 năm 642), tự **Nhân Nhân** (仁人), thụy hiệu **Dĩnh Túng Công** (郢縱公), là người Trường An, Ung Châu. Ông
**Vũ Văn Thuật** (, ? - 616), tên tự **Bá Thông** (伯通), là một quan lại và tướng lĩnh của triều Tùy. Ông là một thân tín của Tùy Dạng Đế Dương Quảng, đã giúp
**Vũ Văn Giai** (1934–2012), nguyên là một tướng lĩnh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Chuẩn tướng. Ông xuất thân từ trường Võ bị Liên quân Quốc gia. Ban đầu ông được
**Giuse Vũ Văn Thiên** (sinh ngày 26 tháng 10 năm 1960) là một giám mục Công giáo người Việt. Ông hiện là tổng giám mục của Tổng giáo phận Hà Nội và Phó Chủ tịch
**Vũ Văn Ninh** (sinh năm 1955) là một chính khách Việt Nam. Ông nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa X, XI, Ủy viên Ban cán sự
**Vũ Văn Hiền** là giáo sư, tiến sĩ kinh tế – chính trị, lý luận chính trị cao cấp, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa IX, X; đại
**Vu Văn Hà** (; sinh ngày 6 tháng 8 năm 1989 tại Cáp Nhĩ Tân, Hắc Long Giang) là một người mẫu và là hoa hậu Trung Quốc. Cô đã chiến thắng cuộc thi Miss
**Vũ Văn Đôn** là một tướng lĩnh Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Thiếu tướng, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý xe, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Kỹ thuật. Ông nổi tiếng với việc
**Vũ Văn Hộ** (, 513–572), biểu tự **Tát Bảo** (薩保), được phong tước **Tấn Quốc công** (晉國公), là một tông thân, đại thần nhiếp chính của triều đại Bắc Chu trong lịch sử Trung Quốc.
Tề Dượng vương **Vũ Văn Hiến** (chữ Hán: 宇文宪, 544 - 578), tên tự là **Bì Hà Đột**, người trấn Vũ Xuyên, Đại Quận , dân tộc Tiên Ti, là tướng lĩnh, hoàng thân nhà
**Tư vấn quản trị** hay **tư vấn chiến lược** (tiếng Anh: _management consulting_) là hoạt động cung cấp dịch vụ tư vấn cho các tổ chức để cải thiện hiệu suất hoạt động hoặc đạt
nhỏ|Huỳnh Văn Trí (1903/1909 - 1979)|282x282px **Huỳnh Văn Trí** (1903/1909 - 1979) là một chính khách trong Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và Cộng hòa Miền Nam Việt Nam. Ông
**Lê Văn Tri **(13 tháng 9 năm 1920– 29 tháng 5 năm 2006 ) là một tướng lĩnh Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Trung tướng, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Kỹ thuật, Bí
Là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ Khám – Chẩn đoán – Tham vấn – Trị liệu tâm lý uy tín hàng đầu tại Việt Nam. Tâm An Therapy tự hào là đối tác
**Vũ Văn Mẫu** (1914 – 1998) là học giả lớn về Luật Việt Nam, chính trị gia nổi tiếng trước năm 1975 ở Sài Gòn. Ông từng là Thượng Nghị sĩ trong Liên danh Hoa
**Vũ Văn Kiểu** (sinh ngày 5 tháng 10 năm 1945) là một Tiến sĩ Quân sự, sĩ quan cao cấp của Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Trung tướng, nguyên Viện trưởng Viện Chiến
**Vũ Văn Đức **(sinh 1954) là một sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Trung tướng, nguyên Chính ủy Học viện Hậu cần (2010-2014) ## Thân thế và sự nghiệp
**Uất Trì Cung** (chữ Hán: 尉遲恭; 585 – 658), tự **Kính Đức** (敬德) được biết đến với vai trò là một võ tướng và công thần khai quốc của nhà Đường. Bằng sự can đảm
**Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam**, thường gọi tắt là **Bộ Chính trị**, là cơ quan lãnh đạo và kiểm tra việc thực hiện nghị quyết Đại hội
**Trần Lương Vũ** (sinh 24 tháng 10 năm 1946) là Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bí thư Thành ủy Thượng Hải kiêm Thị trưởng Chính phủ Nhân dân thành phố
**Võ Văn Thưởng** (sinh ngày 13 tháng 12 năm 1970) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ
**Chiến dịch Trị Thiên** là một chiến dịch trong Chiến tranh Việt Nam do Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam thực hiện vào năm 1972. Đây là một phần trong Chiến dịch Xuân hè
**Các vụ án liên quan đến Tập đoàn Dầu khí Việt Nam** là việc các doanh nhân nhà nước tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) bị cáo buộc có các hành vi cố
**Thể chế chính trị nhà Triều Tiên** được vận hành theo chế độ quan liêu tập quyền, dựa trên lý tưởng Nho giáo Tính Lý Học (성리학) làm nền tảng. Về lý thuyết, vua Triều
**Ai Cập** ( , , ), tên chính thức là nước **Cộng hòa Ả Rập Ai Cập**, là một quốc gia liên lục địa có phần lớn lãnh thổ nằm tại Bắc Phi, cùng với
**Cù Huy Hà Vũ** (sinh ngày 2 tháng 12 năm 1957; nguyên quán xã Ân Phú, huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh) là một tiến sĩ luật học, thạc sĩ văn chương, Tiến sĩ Hà
**Tùy Văn Đế** (chữ Hán: 隋文帝; 21 tháng 7, 541 – 13 tháng 8, 604), miếu hiệu **Tùy Cao Tổ**, tên Hán là **Dương Kiên** (楊堅), tên Tiên Ti là **Fuluruqen** (普六茹堅, Phổ Lục Như
**Cáp Nhĩ Tân** là một địa cấp thị và thủ phủ của tỉnh Hắc Long Giang ở phía Đông Bắc Trung Quốc. Cáp Nhĩ Tân là thành phố đông dân thứ 8 của Trung Quốc
**Nhà công vụ** là nhà được phân cho người đang làm việc công (thường là người có chức quyền hoặc cán bộ công nhân viên chức hoặc người có nhiệm vụ đặc thù), dùng để
**Vụ án Cù Huy Hà Vũ** còn được gọi là vụ án "hai bao cao su đã qua sử dụng" vì báo đăng khi công an bắt ông ta trong khách sạn với bà Hồ
thumb|upright=1.5|Các đường vận tải chính **Vận tải** là sự di chuyển hay chuyển động của người, động vật và hàng hóa từ nơi này đến nơi khác, nhằm thực hiện một mục đích nhất định.
**Chính trị ở Ấn Độ** hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp Ấn Độ, thiết lập một nền cộng hòa dân chủ nghị viện thế tục. Tổng thống Ấn Độ là nguyên thủ quốc gia
**Phan Văn Anh Vũ** (sinh ngày 2 tháng 11 năm 1975), biệt danh **Vũ nhôm**, là một doanh nhân Việt Nam. Ông sống tại quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng, được xem là _trùm_
Đã có nhiều lo ngại và tranh cãi liên quan đến Thế vận hội Mùa hè 2024, bao gồm những lo ngại về an ninh, vấn đề nhân quyền, và tranh cãi về việc cho
nhỏ|phải|Những con [[tê giác châu Phi, ngày nay, chúng là biểu tượng của sự nghiệp bảo tồn động vật, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm về
**Bộ Nội vụ Liên Xô (MVD)** - () - là cơ quan cấp bộ của Liên Xô. Nhiệm vụ chính là chống tội phạm và duy trì trật tự công cộng trong giai đoạn năm
**Dịch vụ tài chính** là một lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân chuyên cung cấp các dịch vụ kinh tế gồm: dịch vụ ngân hàng, dịch vụ bảo hiểm và dịch vụ môi
**Ban Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc** (Hoa phồn thể: 中國共產黨中央政治局常務委員會, Hoa giản thể: 中国共产党中央政治局常务委员会, bính âm: _Zhōngguó Gòngchǎndǎng Zhōngyāng Zhèngzhìjú Chángwù Wěiyuánhuì_, Hán Việt: _Trung Quốc Cộng sản Đảng Trung
**Trường Đại học Văn Lang** (English:**_Van Lang University**,_ Latin: _Universitas Vanlangensis_), thường được gọi tắt là **VLU** là một trường đại học tư thục đa ngành ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Thành
**Vân Nam** () là một tỉnh ở phía tây nam của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, giáp biên giới với các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai và Tuyên Quang của Việt Nam.
**Chủ nghĩa cộng sản vô trị**, **chủ nghĩa cộng sản vô chính phủ** () hay **chủ nghĩa cộng sản tự do** là một học thuyết của chủ nghĩa vô trị, chủ trương thủ tiêu nhà
**Cách mạng Ai Cập năm 1952** (), còn được gọi là **Cách mạng 23 tháng 7**, đánh dấu một giai đoạn biến đổi quan trọng ở Ai Cập, cả về chính trị và kinh tế
**Bộ Dân ủy Nội vụ** (, _Narodnyy komissariat vnutrennikh del_), viết tắt **NKVD** ( ) là một cơ quan hành pháp của Liên Xô, đơn vị trực tiếp thi hành quyền lực của Đảng Cộng
**Chủ tịch Chính phủ Nhân dân Khu tự trị Nội Mông Cổ** (Tiếng Trung Quốc: **内蒙古自治区人民政府主席**, Bính âm Hán ngữ: _Nèi Méng Gǔ Zìzhìqū Rénmín Zhèngfǔ Zhǔxí_, _Nội Mông Cổ tự trị Khu Nhân dân
nhỏ|289x289px|_Khuê Văn Các_ - biểu tượng của Thủ đô [[Hà Nội. Đây là nơi học sinh thường hay chụp ảnh trong những lễ tốt nghiệp]]**Văn Miếu – Quốc Tử Giám** là quần thể di tích
**Quảng Trị** là tỉnh ven biển gần cực nam của vùng Bắc Trung Bộ, miền Trung của Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, tỉnh Quảng Trị mới là sáp
**Quan Vũ** (, 158?–220), hay **Quan Công**, tự **Vân Trường** (雲長), là một vị tướng nổi tiếng thời kỳ cuối nhà Đông Hán và thời Tam Quốc ở Trung Quốc. Ông là người đã góp
**Chính quyền thời kỳ Minh Trị Nhật Bản** (1868-1911) là một sự tiến triển về thể chế và cấu trúc từ trật tự phong kiến của Mạc phủ Tokugawa đến chế độ quân chủ lập