✨Vụ án hai cựu Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng

Vụ án hai cựu chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Đà Nẵng là việc hai cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng là Trần Văn Minh (nhiệm kỳ 2006-2011) và Văn Hữu Chiến (2011-2015) cùng 18 bị cáo khác bị đưa ra xét xử vì bị cáo buộc phê duyệt chủ trương cho chỉ định mua các nhà, đất công sản có giá trị cao ở Đà Nẵng với giá rẻ; câu kết với đồng phạm để tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "nhôm"), cựu Thượng tá công an, doanh nhân bất động sản, đứng tên sở hữu trên giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở mà không qua đấu giá. Nhờ vậy Vũ "nhôm" đã thu lợi bất chính đặc biệt lớn thông qua việc nhận nhiều đất dự án, mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước. Hậu quả, theo cáo trạng, số tiền Nhà nước bị thiệt hại tại 22 nhà đất công sản là trên 2.400 tỷ đồng; tại 7 dự án là trên 19.600 tỷ đồng. Tổng số tiền nhà nước bị thiệt hại là hơn 22.000 tỷ đồng.

Trước tòa, ông Minh thừa nhận có vai trò quyết định trong việc chuyển nhượng nhà, đất và quy định mức giá. Còn về việc chuyển nhượng không qua đấu giá đã có từ thời Bí thư Nguyễn Bá Thanh và Chủ tịch Hoàng Tuấn Anh, ông chỉ tiếp tục làm theo. Ông Minh khai lý do giao nhà, đất cho ông Vũ là do Bộ Công an giới thiệu Vũ là sĩ quan tình báo và đề nghị tạo điều kiện cho ông Vũ hoạt động. Ngày 20/12/2018, ông Vũ bị xử phạt 17 năm tù về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản. Ngày 13/6/2019 tòa phúc thẩm y án 15 năm tù tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong một vụ án thứ 3. Cũng theo tòa, hai công ty Xây dựng Bắc Nam 79 và Nova Bắc Nam 79 của Phan Văn Anh Vũ được chọn làm tổ chức bình phong, nhưng không có pháp nhân đầy đủ. Các giao dịch của 2 công ty đều là vô hiệu.

Cáo trạng

Theo cáo trạng, bị cáo Trần Văn Minh và các đồng phạm đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng, cố ý làm trái các quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước, các quy định về quản lý đất đai trong thời gian dài, từ năm 2006 đến năm 2014, gây thất thoát, lãng phí, giúp cho Phan Văn Anh Vũ thu lợi bất chính đặc biệt lớn thông qua việc nhận nhiều đất dự án, mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước. Hậu quả, số tiền Nhà nước bị thiệt hại tại 22 nhà đất công sản là trên 2.400 tỷ đồng; tại 7 dự án là trên 19.600 tỷ đồng. Tổng số tiền Nhà nước bị thiệt hại là hơn 22.000 tỷ đồng.

Qua quá trình điều tra, 20/21 bị cáo thừa nhận sai phạm. Riêng Phan Văn Anh Vũ không thừa nhận hành vi phạm tội. Ông Trần Văn Minh bị cáo buộc giữ vai trò chính, trực tiếp cùng các bị cáo khác làm trái quy định, tạo điều kiện cho Vũ thâu tóm hàng loạt nhà đất. Tuy nhiên đến nay, kết quả điều tra chưa làm rõ được việc chia lợi ích giữa Phan Văn Anh Vũ, Trần Văn Minh và các đồng phạm khác.

Cáo trạng và lời khai bị cáo

Có ít nhất 3 bị cáo Nguyễn Văn Cán, Lê Anh Tuấn, Huỳnh Tấn Lộc khai là nhận được chỉ đạo của cựu Bí thư Thành ủy TP Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh.

• Nguyễn Văn Cán khai chịu chỉ đạo gián tiếp từ ông Nguyễn Bá Thanh, trực tiếp từ ông Trần Văn Minh. Có những vấn đề chỉ đạo bằng văn bản, có vấn đề chỉ đạo miệng. *Huỳnh Tấn Lộc: Bị cáo cho biết năm 2008 mua được 2 lô đất 37 Paster và 57 Lê Duẩn. Sau đó Bí thư Thành ủy TP Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh và Chủ tịch TP Đà Nẵng Trần Văn Minh gọi điện nói cái nào không dùng thì bán cho Vũ. Sau khi Vũ "nhôm" liên hệ để gặp nhau, ông đồng ý nhượng lại lô đất 37 Paster, với thỏa thuận trả thêm cho công ty 500 triệu đồng là tài sản trên đất và 550 triệu để di dời tài sản.
• Bị cáo Trần Phi khai do gặp khó khăn về tài chính phải chuyển nhượng nhà đất 106 Trần Phú cho Phan Văn Anh Vũ, được nhận số tiền chênh lệch 700 triệu đồng. Còn lô đất 24 Hoàng Văn Thụ, Công ty CP Xuất Nhập khẩu Đà Nẵng được Vũ trả thêm hơn 1,6 tỷ., Lời khai của 2 cựu chủ tịch:
• Ông Văn Hữu Chiến khẳng định không hưởng lợi ích vật chất khi ký văn bản liên quan 22 nhà đất, dự án bất động sản giao cho phía Vũ "nhôm". Khi còn là phó chủ tịch, việc giao đất cho Vũ được thực hiện theo chỉ đạo của 2 Chủ tịch tiền nhiệm, trong đó có bị cáo Trần Văn Minh. Quyết định giao đất do Chủ tịch UBND TP ban hành dựa trên chủ trương chung của Thường vụ Thành ủy. Về chủ trương giảm 10%, theo lời ông Minh, khi Thanh tra Chính phủ kiểm tra những sai phạm, UBND TP cũng có giải trình gửi Thanh tra Chính phủ, Chính phủ..., sau đó, Ủy ban Kiểm tra có báo cáo 191 về chủ trương giảm 10%, trong đó nói "có sai sót nhưng cũng có tính sáng tạo, mang lại hiệu quả". Ông Minh khai lý do giao nhà, đất cho Phan Văn Anh Vũ là do Bộ Công an giới thiệu: "Vũ là sỹ quan tình báo hoạt động trên địa bàn, Chủ tịch Đà Nẵng phải tạo điều kiện để tình báo viên hoạt động".
• Phan Văn Anh Vũ trước tòa khẳng định làm đúng, không sai phạm gì trong việc mua bán nhà đất công sản. Ngoài ra ông có nộp đơn với đề nghị và phủ nhận: Đề nghị xem xét lại tài sản bị cơ quan công an thu giữ, không đồng ý cáo trạng truy tố, trong quá trình xét xử sẽ đối đáp, không đồng ý việc tịch thu 10 tài sản nhà đất, đề nghị không gọi bị cáo là Vũ "nhôm".
• Nguyễn Quang Thành, Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát, em vợ của bị cáo Phan Văn Anh Vũ khai tiền góp vốn trong công ty là do Phan Văn Anh Vũ cho. Bị cáo chỉ là cổ đông, không tham gia điều hành, chỉ tham gia họp. Tại cơ quan điều tra, bị cáo Thành khai có hành vi ký các tờ trình, hợp đồng mua bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước, nhận quyền sử dụng đất… theo chỉ đạo của Phan Văn Anh Vũ, nhưng tại tòa thì khai lại là tự mình ký. Lý giải việc sau khi được nhận chứng nhận quyền sử dụng đất không đứng tên công ty mà chuyển sang cho Vũ, ông Thành nói do khi mua đất không đủ tiền đóng nên phải mượn tiền Vũ.

Phát biểu

Cựu Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng, Nguyễn Văn Cán, bào chữa cho sự ngay thẳng của mình:

Phan Văn Anh Vũ đề nghị cơ quan tố tụng không gọi mình là Vũ "nhôm":

Về đề nghị này, HĐXX đề nghị cơ quan báo chí đưa tin trung thực, tôn trọng quyền cá nhân theo đúng Luật Báo chí và Luật An ninh mạng.

Dự án Phú Gia Compound

Dự án Phú Gia Compound tại phường Tam Thuận, quận Thanh Khê có diện tích 20.000 m². Tháng 3/2009 khu đất rơi vào tay Nguyễn Quang Thành (em vợ Vũ "nhôm"), sau đó trở thành Dự án Phú Gia Compound của Vũ "nhôm". Gây thiệt hại cho ngân sách là 760 tỉ đồng.

Dự án Khu dân cư An Cư 2 và 3

Dự án khu dân cư An Cư 2 và 3 có diện tích 13.088 m². Năm 2006, Vũ lập Công ty TNHH Minh Hưng Phát, cho em vợ Nguyễn Quang Thành làm giám đốc. Sau khi dự án này được cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh ký quyết định giao đất cho Công ty Minh Hưng Phát mà không qua đấu thầu, với mức giá hơn 117 tỉ đồng, Vũ chỉ đạo em vợ sang ngay tên cho Vũ toàn bộ 22 lô đất của dự án. Sau đó, Vũ đã bán toàn bộ 22 lô đất cho các cá nhân với giá trị thể hiện trên hợp đồng là 252 tỉ đồng. Dự án này, được cơ quan tố tụng định giá là gần 3.000 tỉ đồng, gây thiệt hại cho Nhà nước 2.873 tỉ đồng.

Dự án 29ha Khu đô thị Quốc tế Đa Phước

Theo điều tra, các lãnh đạo Đà Nẵng bán đất 29ha Khu đô thị Quốc tế Đa Phước cho Vũ "nhôm" vào năm 2011 với giá 87 tỉ đồng, sau khi đất đã được xây đê biển và san lấp nhưng lại áp giá năm 2006 khi còn chưa cải tạo. Tháng 11/2015, Phan Văn Anh Vũ chuyển nhượng toàn bộ cổ phần tại Cty Phát triển nhà Đa Phước cho ông Võ Ngọc Châu (SN 1964, ở TP.HCM) với giá hơn 428 tỉ đồng. Hiện tại, công ty của ông Châu đã xây dựng tại khu 29 ha này và bán được 189 lô đất biệt thự cho 189 khách hàng với tổng giá trị giao dịch hơn 1.280 tỉ đồng. Đến năm 2018, khu đất này được định giá hơn 11.300 tỉ đồng.

Pháp lý về việc người dân mua nhà đất tại 2 dự án 12.000 tỷ đồng của Vũ "nhôm"

Tại hai dự án liên quan đến Vũ "nhôm" là Khu đô thị mới quốc tế Đa Phước và Khu nhà ở Phú Gia Compound (Đà Nẵng), đã có người dân mua nhà vào ở. Tuy nhiên, theo cáo trạng phiên tòa, hai dự án này đã bị chuyển dịch trái pháp luật với tổng giá trị được định giá 12.000 tỉ đồng cần phải thu hồi để bảo vệ tài sản của Nhà nước.