✨Vụ 47.800 đồng
Vụ 47.800 đồng hay Nghi án 47.800 đồng là tên gọi được báo chí và truyền thông Việt Nam dùng để nói về việc hai nữ sinh 10 tuổi vì bị nghi lấy cắp 47.800 đồng quỹ lớp nên hiệu trưởng trường tiểu học An Hiệp 2 cùng Tổng phụ trách Đội đã dẫn cả hai em lên công an xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp để điều tra ngày 14 tháng 3 năm 2007. Huỳnh Thị Ngọc Trâm, một trong hai học sinh tiểu học bị công an ép cung, sau khi về nhà đã trở nên điên loạn. em được bầu làm lớp phó học tập lớp 5/1, suốt bốn năm học và học kì đầu tiên lớp 5 đều nhận giấy khen từ hiệu trưởng trường là Lưu Văn Ca vì thành tích xuất sắc trong học tập. Theo quy đổi giá tiền của Đài Á Châu Tự Do vào 2007, 47.800 đồng chỉ đủ mua hai đến ba bát phở. Tổng phụ trách Đội nhà trường Lê Văn Xem đã giao cho Huỳnh Thị Ngọc Trâm giữ 18.800 đồng còn Hồng Anh Thư, lớp phó lớp 5/2, nhận quản 29.000 đồng còn lại. Hai em đáng ra phải đưa hết số tiền trên cho thầy Phan Thanh Danh, chủ nhiệm lớp 5/1, nhưng do thầy vắng mặt nên cả hai đã cầm tiền về. Theo ông Xem, do sức ép từ gia đình Anh Thư phải làm rõ vụ việc, ông đã gọi điện nhờ em mình là trưởng công an xã Lê Văn Thanh can thiệp và được chấp thuận. Hai em cũng đồng ý theo thầy lên công an.
Khoảng 7:45 sáng (GMT+7:00) ngày 14 tháng 3 năm 2007, trong khi thầy Phan Thanh Danh đang đứng lớp thì Xem đi vào mượn em Trâm có việc riêng, không nói rõ lý do. Vì biết ý định của đồng nghiệp, thầy Danh đã cố gắng can ngăn nhưng không thành. Xem sau đó chở hai em đến trụ sở công an xã An Hiệp bằng xe máy của hiệu trưởng. Ở đồn công an, Trâm và Thư bị tách ra; Trâm được đưa vào một phòng riêng để viết bản tường trình và xét hỏi. Sau khi đã ký vào tờ khai nhận tội, Trâm được đưa trở về nhà vào 11:00 trưa cùng ngày.
Tác động tâm lý
Huỳnh Thị Ngọc Trâm sau khi trở về nhà liền rơi vào "hoảng loạn", "như người mất hồn". Em ôm mẹ mình khóc thét lên; khi mẹ Trâm nghe con gái kể bị đưa đến công an xã để làm việc, bà đã quá uất ức mà lăn ra bất tỉnh. Hàng xóm chạy qua cứu mẹ em và sau đó gọi cha Trâm đang đi làm mướn về. Đến nửa đêm cùng ngày, Trâm vùng dậy kêu khóc xin đừng bắt khai nhận. Trong những ngày tiếp đó, em ở nhà không đến trường và luôn chùm chăn kín mít khi nghe tiếng động cơ xe máy vì sợ bị bắt giao cho công an.
Đến đêm ngày 6 tháng 4 năm 2007, do bệnh tình tiến triển nặng nên Trâm được cấp cứu tại bệnh viện Đa khoa Sa Đéc trong tình trạng la thét, không tiếp xúc, thể hiện rối loạn về hành vi. Tại lần tái khám thứ ba ở Bệnh viện Tâm thần ngày 10 tháng 4, diễn tiến bệnh em xấu hơn với các phản ứng tâm lý mãnh liệt gồm hung hăng, gào khóc, la hét, đánh và cắn người nhà hoặc nam giới. Trước đó, em bị tiểu tiện mất tự chủ và các hành động tự hủy hoại Một ngày sau em nhập viện tại khoa Tâm lý Bệnh viện Nhi đồng 1 và nhận điều trị miễn phí. Sáng ngày 13 tháng 4 cùng năm, Huỳnh Thị Ngọc Trâm được bác sĩ Đào Trần Thái, chủ nhiệm bộ môn Tâm thần (Bệnh viện Tâm thần) và bác sĩ Lê Minh (bộ môn Thần kinh Trường Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh) tiến hành khám và hội chẩn riêng.
Suốt thời gian chữa bệnh, Huỳnh Thị Ngọc Trâm đi khám luân phiên ở hai bệnh viện này: lấy thuốc tại Bệnh viện Tâm thần và đi trị liệu tâm lý hàng ngày tại Bệnh viện Nhi đồng 1. Trong 2 tháng đầu, mẹ em còn thuê nhà tại thành phố để đưa con đi khám hàng ngày, nhưng sau khi hết tiền đã phải xin cho con về quê và hai tuần lên khám một lần. Mỗi lần đi khám, cả hai dậy từ 3 giờ sáng và bắt xe ôm tốn 300.000 đồng. Đến cuối tháng 10 cùng năm, Trâm đã trở lại trạng thái gần bình thường, câu đầu tiên nói được là tiếng hét "trời ơi" với mẹ mình. Tuy nhiên em vẫn chưa thể nói thành lời hoàn chỉnh và viết sai chính tả, không tiếp xúc với ai trừ mẹ. Gia đình đã chuyển em lên thị xã Sa Đéc sống cùng bà ngoại trong thời gian chữa trị để cách ly môi trường cũ.
Do bệnh tình chưa hồi phục, em Trâm phải bỏ dở thi học kì II lớp 5. Ngày 22 tháng 1 năm 2008, Huỳnh Thị Ngọc Trâm trở lại học tại lớp 5/3, trường tiểu học Nha Mân 1, xã Tân Thuận Đông, huyện Châu Thành. Trước đó, chính em đã điện nhờ ba mẹ ký vào biên nhận rút học bạ ở trường An Hiệp 2 sang trường mới học tiếp. Do mới học được một học kì năm lớp 5 nên em phải ở lại cấp một hoàn thành nốt chương trình để lên lớp 6. Thầy chủ nhiệm lớp cho biết trong ngày đầu tiên học, Trâm tỏ ra hòa đồng với bạn bè và xung phong phát biểu trước lớp. Em cũng được điểm 10 trong bài kiểm tra môn Toán dù trình bày chưa đúng cách.
Phản ứng
Truyền thông báo chí
nhỏ|214x214px|Các bức vẽ nguệch ngoạc của Huỳnh Thị Ngọc Trâm, miêu tả lại buổi làm việc giữa em và công an xã An Hiệp. Ảnh được phóng viên chụp và đăng lên tờ Tiền phong Vụ việc cũng được đưa tin trên thông tấn [[Associated Press của Mỹ cùng các báo đài hải ngoại như Đài Á Châu Tự Do và VOA Tiếng Việt. Báo chí còn tiếp tục theo dõi và đưa tin về quá trình chữa trị Huỳnh Thị Ngọc Trâm trong nhiều tháng kế tiếp, cho tới bài cuối cùng đăng trên báo ngày 23 tháng 1 năm 2008, tức sau khi em đã trở lại học bình thường. Ngày 11 tháng 4 cùng năm tiếp tục ghi nhận hàng trăm cuộc điện tới phòng Giáo dục, công an lẫn Ủy ban dân số gia đình & trẻ em huyện để thể hiện sự bức xúc về vụ ép cung em Huỳnh Thị Ngọc Trâm.
Luật sư Trần Vũ Hải đã gọi vụ việc em Trâm là "điển hình" mà chính quyền Việt Nam "cần phải tỏ thái độ là họ thực sự bảo vệ quyền trẻ em, và những người xâm phạm quyền trẻ em phải bị trừng phạt nghiêm minh, bất kỳ họ là ai ở trong ngành công an hay ngành giáo dục". Ông cũng lưu ý những vụ xâm hại trẻ em trước đó, tuy đã được đưa tin rộng cửa hơn, nhưng vẫn gây bất bình trong dư luận vì hình thức xử lý còn quá nhẹ, "không thể chấp nhận được". Viết cho tuần báo Lao Động cuối tuần, tiến sĩ Nguyễn Quang A nhận định các vụ bạo hành học sinh, trong đó có trường hợp Huỳnh Thị Ngọc Trâm, xảy ra là bởi hai yếu tố: thứ nhất là truyền thống "thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi" từ ngàn xưa đã thấm vào cách thức giáo dục của nhiều thế hệ thầy cô giáo; thứ hai đó là chủ nghĩa gia trưởng của nhiều cán bộ nhà nước, khi có sai phạm chỉ "đóng cửa bảo nhau" chứ không xử đúng tội, đúng luật vì chạy theo "bệnh thành tích". Theo ông, chính điều này đã khiến niềm tin người dân vào hiệu lực của pháp luật bị "xói mòn".
Cơ quan công quyền
Khi cha của Huỳnh Thị Ngọc Trâm lên trình báo sự việc với xã thì đã bị cố tình "bưng bít". Chỉ đến lúc ông nộp đơn thưa lên huyện Châu Thành và vụ việc bắt đầu ồn ào trên báo chí thì mới được quan tâm đến. đã cùng lên án hành động đưa cháu bé 10 tuổi đi lấy lời khai không người giám hộ là "không thể chấp nhận", đồng thời yêu cầu phải xử lý trách nhiệm với các cá nhân có liên quan. Luật sư Bùi Quang Nghiêm trả lời với VnExpress cũng giả định trong trường hợp Trâm có "lỡ dại" lấy số tiền trên thì em vẫn chưa đủ độ tuổi để bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó, việc lấy lời khai và lập biên bản của công an là sai pháp luật. Trong đó, Giám đốc sở Giáo dục tỉnh Nguyễn Hoàng Nhi trực tiếp xin lỗi gia đình Huỳnh Thị Ngọc Trâm vì sự việc trên. Hiệu trưởng Lưu Văn Ca đã nhanh chóng viết đơn xin từ chức với lý do "năng lực lãnh đạo yếu kém". Sau khi nghe giải trình trực tiếp từ hai cán bộ nhà trường trong vụ ép cung học sinh, bà bày tỏ thái độ "rất đau lòng và bức xúc" với cách xử lý của các bên liên quan với hai em nhỏ 10 tuổi, mà theo bà là "phản giáo dục". Giám đốc sở Giáo dục Nguyễn Hoàng Nhi cũng thay mặt "hơn 19 ngàn giáo viên trong tỉnh" xin lỗi Thứ trưởng về sự vụ trên. Bà Mai sau đó đã trao 3 triệu đồng hỗ trợ em Trâm, đồng thời cam kết sẽ giúp đỡ bệnh viện điều trị em cơ sở vật chất khi được yêu cầu.
Xử lý
Chiều ngày 16 tháng 4 năm 2007, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành Lê Ái Việt đã ký quyết định kỷ luật đối với các thành viên tham gia ép cung hai cháu bé. trưởng công an xã Lê Văn Thanh bị cách chức, phó công an xã Võ Thanh Phương bị cảnh cáo và cả hai phải chuyển công tác ra ngoài lực lượng. Phòng giáo dục huyện cũng tổ chức họp kiểm điểm đối với hai thầy chủ nhiệm các lớp 5/1 và 5/2 vì gián tiếp gây ra sự vụ, cho đập ống heo trước giao cho hai em giữ. Phòng sau đó đã gửi công văn tới 50 trường tiểu học và trung học cơ sở để thông báo về vụ việc và chấn chỉnh công tác quản lý ở các trường. Số khác chỉ trích thời gian xử lý các cán bộ vi phạm còn quá chậm trễ cũng như quá nhẹ nhàng. Giám đốc sở Giáo dục tỉnh tiết lộ sau khi vụ việc đổ bể, những người ép cung em Trâm từng tìm cách làm giả hồ sơ điều tra em để làm sai lệch bản chất sự kiện. Song ông cho biết án kỷ luật này vẫn được giảm xuống vì đối phương tỏ ra hối lỗi với việc mình làm. Riêng hiệu trưởng Lưu Văn Ca, nếu không có lá đơn xin từ chức cùng thái độ ân hận thì chắc chắn mức phạt sẽ "hoàn toàn khác". Đến ngày 16 tháng 11 năm 2007, hai nguyên trưởng/phó công an xã cùng hiệu trưởng và tổng phụ trách Đội trường tiểu học An Hiệp 2 thống nhất đi đến phương án trao tiền thiệt hại tinh thần cho gia đình Huỳnh Thị Ngọc Trâm tại trường tiểu học Nha Mân 1. Việc chọn ngôi trường này để đưa tiền bồi thường là vì nguyên hiệu trưởng Lưu Văn Ca đang công tác ở đây. Theo mẹ của Trâm, tổng viện phí để chữa trị cho con lên tới 30 triệu đồng, nhưng sau khi những người bồi thường thương lượng với lý do hoàn cảnh khó khăn thì số tiền bồi thường giảm xuống còn 25 triệu đồng. Ông cho biết bài hát như một lời phản kháng của mình, hơn nữa là lời kêu gọi Nguyễn Thiện Nhân, thời điểm đó đang giữ chức Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, nên "có tiếng nói trách nhiệm, từ chức đi". Ca khúc phát hành lần đầu vào 15 tháng 4 năm 2007 và sau đó được đưa vào album Bụi đường ca của Tuấn Khanh, ra mắt cuối tháng 8 cùng năm.
Nghi án 47.800 đồng xảy ra trong bối cảnh hàng loạt vụ bạo hành học sinh bởi công an, thầy cô giáo diễn ra đỉnh điểm giai đoạn 2006–2007 và tại nhiều nơi trên khắp cả nước. Cũng vào tháng 3 năm 2007, tại tỉnh Đồng Tháp đã xảy ra vụ nữ sinh lớp 7 bị giáo viên mỹ thuật khám người công khai trước lớp vì mất tiền, khiến em phải uống thuốc trừ sâu tự tử vì nhục nhã. Nhiều trường hợp công an bức cung, đánh đập trẻ em, vị thành niên liên quan đến khiếu nại về tiền bạc còn tái diễn trong những năm tiếp theo và được báo chí liên hệ với em Huỳnh Thị Ngọc Trâm. Báo Bình Định và Dân trí về sau đã nêu sự vụ làm ví dụ tiêu biểu cho vấn nạn bạo hành học đường – là một trong 10 sự kiện nổi bật, gây xôn xao dư luận Việt Nam năm 2007. Vụ việc cũng được đưa vào làm trường hợp nghiên cứu trong một báo cáo của Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc về "Quyền bào chữa trong pháp luật hình sự và thực tiễn tại Việt Nam", công bố ngày 23 tháng 5 năm 2012.