Trương Chiêu (chữ Hán: 張昭; [156|] - 236) là khai quốc công thần của nước Đông Ngô thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc.
Chối từ tiến cử
Trương Chiêu có tên tự là Tử Bố (子布), người nước Bành Thành thuộc Từ châu. Ông là người học rộng, có nhiều kiến thức, viết chữ rất đẹp. Ông kết bạn với các danh sĩ đương thời như Vương Lãng ở Đông Hải và Triệu Dực ở Lang Nha.
Tướng quốc Bành Thành thấy Trương Chiêu có tài bèn tiến cử ông làm hiếu liêm (theo quy tắc của nhà Hán đương thời, cứ 20 vạn người mới chọn ra 1 người, được Thái thú tiến cử làm hiếu liêm) nhưng ông từ chối không nhận. Sau đó Thứ sử Từ châu là Đào Khiêm cũng cất nhắc ông làm mậu tài (mậu tài là danh hiệu cao hơn hiếu liêm, mỗi châu chỉ được 1 người do Thứ sử tiến cử mỗi đợt, trong khi cả nước chỉ có 13 châu.
Năm 200, Tôn Sách ốm nặng sắp qua đời, bèn gọi ông vào phó thác việc giúp em là Tôn Quyền nối nghiệp. Tôn Sách dặn ông.
Năm 202, mẹ Tôn Quyền là Ngô phu nhân qua đời, khi lâm chung cũng dặn gửi Tôn Quyền cho Trương Chiêu.
Năm 208, Tào Tháo đánh chiếm Kinh châu rồi mang quân áp sát Giang Đông. Tôn Quyền lo lắng hỏi ý kiến các quan tướng. Trương Chiêu theo chủ trương đầu hàng Tào Tháo vì ông cho rằng lực lượng Giang Đông nhỏ yếu không đương nổi đại quân Tào, còn Chu Du và Lỗ Túc chủ trương chống Tào. Cuối cùng Tôn Quyền theo ý kiến của Chu Du, đại phá quân Tào trong trận Xích Bích.
Về việc này, các sử gia có bàn tới tư tưởng của Trương Chiêu do tác động từ lời trăng trối của Tôn Sách. Tôn Sách dặn ông "thong thả về tây" là ám chỉ triều đình Hứa Xương của Hán Hiến Đế đang do Tào Tháo đang nắm giữ. Vì vậy trước thế mạnh của Tào Tháo, Trương Chiêu coi việc thuận theo Tào Tháo không phải là trái ý của Tôn Sách. Năm 209, Tôn Quyền được Lưu Bị tiến cử làm Xa kỵ tướng quân, Trương Chiêu trở thành Xa kỵ tướng quân sư.
Năm 222, Tôn Quyền được Tào Phi (đã xưng đế) phong làm Ngô vương, bắt đầu đặt thiết chế triều đình. Khi chuẩn bị phong chức thừa tướng đứng đầu trăm quan, mọi người đều nghĩ rằng Trương Chiêu sẽ được chọn. Nhưng cuối cùng Tôn Quyền lại chọn Tôn Thiệu làm thừa tướng.
Năm 225, Tôn Thiệu mất, các quan lại đề cử ông làm thừa tướng, nhưng rồi Tôn Quyền lại chọn Cố Ung, khiến mọi người đều ngạc nhiên. Tuy không làm quan đầu triều, Trương Chiêu vẫn được Tôn Quyền tôn kính gọi bằng "công" chứ không gọi bằng tên.
Tôn Quyền thích đi săn, và thường diễn võ tay không đánh nhau với dã thú. Trương Chiêu hết sức can gián, khuyên không nên làm như vậy, vì nếu gặp rủi ro sẽ khiến thiên hạ chê cười. Tôn Quyền xấu hổ đành nghe theo.
Tôn Quyền thích uống rượu, thường tụ tập các quan uống say sưa. Trương Chiêu nghiêm khắc ngăn cản khiến Tôn Quyền bực bội, khi ông mang việc vua Trụ nhà Thương ham mê rượu chè thâu đêm đến nỗi hỏng chính sự, Tôn Quyền tuy không bằng lòng nhưng đành phải bãi tiệc.
Năm 233, tướng Liêu Đông của nước Tào Ngụy là Công Tôn Uyên sai sứ đến Đông Ngô xin kết giao. Tôn Quyền mừng rỡ, định sai đặc sứ đến Liêu Đông phong Công Tôn Uyên làm Yên vương, hy vọng cùng giáp công đánh Ngụy.
Trước một việc quan trọng, Tôn Quyền sai người đến triệu kiến Trương Chiêu vào triều, hỏi ý ông. Trương Chiêu hết sức can ngăn, cho rằng Công Tôn Uyên sẽ trở mặt không theo, khiến thiên hạ chê cười Đông Ngô. Tôn Quyền bị phật ý, rất tức giận, quát mắng Trương Chiêu, dọa trị tội ông cố cãi ý vua. Trương Chiêu vẫn không chịu đổi ý.
Tôn Quyền không nghe theo, vẫn sai Hứa Yển và Trương Di mang 1 vạn quân đi đường biển đến Liêu Đông phong Công Tôn Uyên làm Yên vương. Trương Chiêu thác bệnh không vào triều nữa. Vua Ngô còn sai người lấy bùn đất trát kín cửa nhà ông lại. Trương Chiêu bèn sai người nhà lấy bùn đất trát thêm một lớp nữa ngoài cổng.
Quả nhiên sau đó Công Tôn Uyên đổi ý, giết chết Hứa Yển và Trương Di, thu luôn 1 vạn người của Đông Ngô làm thuộc hạ. Tôn Quyền nghe tin rất xấu hổ, bèn sai người đến nhà Trương Chiêu tạ lỗi. Nhưng Trương Chiêu vẫn xưng bệnh, không vào chầu. Tôn Quyền đích thân tới tận cổng nhà ông, Trương Chiêu vẫn cáo bệnh không ra. Tôn Quyền tức giận sai đốt cổng lớn. Trương Chiêu sai người nhà đóng lớp cửa thứ hai. Một lúc sau, Tôn Quyền bình tĩnh lại, sai người dập tắt lửa. Lúc đó trong nhà các con Trương Chiêu cũng khuyên can ông và dìu ông ra gặp Tôn Quyền. Tôn Quyền bèn mời ông lên ngồi chung xe và trò chuyện, đi vào triều.
Sau đó Trương Chiêu vẫn giữ lệ vào triều chầu vua Ngô, tới khi ông quá già yếu mới thôi.
Năm 236, Trương Chiêu qua đời, hưởng thọ 81 tuổi. Ông đã phục vụ họ Tôn trong hơn 40 năm, sinh cùng năm và mất cùng năm với đại thần Đổng Chiêu nước Tào Ngụy.
Sau này con ông là Trương Bố có công giúp Ngô Cảnh Đế Tôn Hưu trừ bỏ quyền thần Tôn Lâm.
Bình luận
Trương Chiêu là bậc lão thần, có công giúp họ Tôn mở nước ở Giang Đông. Các sử gia lý giải nguyên nhân Trương Chiêu không được Tôn Quyền trao chức thừa tướng vì mấy lý do:
Tôn Quyền khi làm vương đã có đủ thực lực và quyền uy, chỉ cần một thừa tướng ôn hòa, dễ sai bảo; trong khi Trương Chiêu có uy tín rất lớn và hay can gián quyết liệt, tính tình cứng cỏi, can thiệp vào hoạt động vui thú cá nhân của Tôn Quyền.
Tôn Quyền còn để bụng việc ông từng khuyên họ Tôn hàng Tào.
Ngoài ra, các sử gia còn so sánh ông với Cố Ung, và cho rằng trong khi Trương Chiêu cứng rắn thì Cố Ung mềm mỏng, khéo lựa ý Tôn Quyền hơn khiến Tôn Quyền giữ được thể diện một vị vua, do đó Tôn Quyền chọn Cố Ung kế tục Tôn Thiệu.
Trong Tam Quốc diễn nghĩa
Trương Chiêu là một nhân vật trong tiểu thuyết Tam Quốc diễn nghĩa của La Quán Trung, ông được mô tả như một ông hủ nho, nhu nhược hồ đồ. Ông đóng vai trò khá quan trọng dưới thời Tôn Sách, được Tôn Sách và Ngô phu nhân ủy thác giúp Tôn Quyền. Từ trận Xích Bích vai trò của ông bị lu mờ vì sự thắng thế của phe chủ chiến do Chu Du cầm đầu.
Vai trò can gián của Trương Chiêu trong quan hệ giữa Tôn Quyền và Công Tôn Uyên không được Tam Quốc diễn nghĩa nhắc tới.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Trương Chiêu** (chữ Hán: 張昭; [156|] - 236) là khai quốc công thần của nước Đông Ngô thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Chối từ tiến cử Trương Chiêu có tên tự
**_Tam quốc diễn nghĩa_** (giản thể: 三国演义; phồn thể: 三國演義, Pinyin: _sān guó yǎn yì_), nguyên tên là **_Tam quốc chí thông tục diễn nghĩa_**, là một cuốn tiểu thuyết dã sử về lịch sử
Tiểu thuyết Tam Quốc diễn nghĩa **Thời Tam Quốc** là một thời kỳ trong lịch sử Trung Quốc với nhiều nhân vật trong lịch sử, nó cũng là thời đại tạo nguồn cảm hứng cho
**Tam Quốc** (giai đoạn 220–280, theo nghĩa rộng từ 184/190/208–280) là một thời kỳ phân liệt trong lịch sử Trung Quốc khi ba quốc gia Tào Ngụy, Thục Hán, và Đông Ngô cùng tồn tại,
**_Tam quốc chí_** (giản thể: 三国志; phồn thể: 三國志; Wade-Giles: _Sanguo Chih_; bính âm: _Sānguó Zhì_), là một sử liệu chính thức và có căn cứ về thời đại Tam Quốc của Trung Quốc từ
Tiểu thuyết "Tam quốc diễn nghĩa" về cơ bản dựa trên chính sử "Tam quốc chí" tiểu thuyết hóa. Các học giả đều thống nhất nhận định rằng "Tam quốc diễn nghĩa" sử dụng thủ
**_Tam quốc diễn nghĩa_** () là một bộ phim truyền hình sử thi cổ trang của Trung Quốc được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên (một trong tứ đại danh tác của Trung Quốc)
**Tuân Úc** (chữ Hán: 荀彧, bính âm: _Xún Yù_; 163-216), biểu tự **Văn Nhược** (文若), là một mưu sĩ, chính trị gia và quan đại thần thời cuối Đông Hán, có công lớn giúp Tào
**Chu Linh** (chữ Hán: 朱靈; ?-?), tự **Văn Bác** (文博), là một võ tướng của Tào Ngụy trong thời Tam Quốc. Ông từng phục vụ dưới quyền quân phiệt Viên Thiệu và sau đó là
**Giả Quỳ** (chữ Hán: 贾逵, 174 – 228) vốn có tên là **Giả Cù**, tên tự là **Lương Đạo**, người huyện Tương Lăng, quận Hà Đông, tướng lãnh cuối thời Đông Hán, quan viên, khai
**Trương Ký** (chữ Hán: 张既; ?-223) là quan nhà Tào Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Thời trẻ Trương Ký có tên tự là **Đức Dung** (德容), người huyện Cao Lăng
**Vương Sưởng** (chữ Hán: 王昶, ? – 259) tự **Văn Thư**, người Tấn Dương, Thái Nguyên , quan viên, tướng lãnh nhà Tào Ngụy thời Tam Quốc. ## Thiếu thời Bác của Sưởng là Nhu,
**Vấn đề Kinh châu thời Tam Quốc** phản ánh những hoạt động quân sự, ngoại giao của những nước và thế lực quân phiệt liên quan tới địa bàn Kinh Châu thời Tam Quốc trong
**Trương Chấn** (; ? - 253) là quan viên Đông Ngô thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời Trương Chấn quê ở nước Bành Thành, Từ Châu, là con trai của
**Tân Tam Quốc** (tiếng Trung: 三国, tiếng Anh: Three Kingdoms) là một bộ phim truyền hình Trung Quốc do Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc sản xuất và phát hành vào năm 2010 dựa
**_Tam quốc chí_** là một bộ phim hoạt hình 2009 được phối hợp sản xuất giữa Beijing Huihuang Animation Company ở Trung Quốc và Future Planet ở Nhật Bản. Phim dựa trên tác phẩm Tam
**Vương Bí** (; ? – ?), là tướng lĩnh Tào Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời Vương Bí quê ở huyện Vũ Uy, quận Vũ Uy, Lương Châu, khả
**Chu Thiện** (chữ Hán: 周善; bính âm: Zhou Shan) là một nhân vật hư cấu trong tiểu thuyết lịch sử Tam Quốc diễn nghĩa của nhà văn La Quán Trung. Trong tiểu thuyết này, Chu
**Chu Hoàn** (chữ Hán: 朱桓, 176 - 238), tên tự là **Hưu Mục**, người huyện Ngô, quận Ngô , tướng lãnh nhà Đông Ngô thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời
**Lý Thông** (chữ Hán: 李通, 168 - 209), tên tự là **Văn Đạt**, tên lúc nhỏ là **Vạn Ức**, người huyện Bình Xuân, quận Giang Hạ thuộc Kinh châu, là tướng lĩnh tập đoàn quân
**Trần Đăng** (chữ Hán: 陳登; 163 - 208), tên tự là **Nguyên Long** (元龍), là mưu sĩ thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Giúp Tào Tháo trừ Lã Bố Trần Đăng là
**Chu Dị** (chữ Hán: 朱异, ? – 257), tên tự là **Quý Văn**, người huyện Ngô, quận Ngô, là tướng lĩnh nhà Đông Ngô đời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời
**Lý Khôi** (chữ Hán: 李恢, ? – 231), tên tự là **Đức Ngang**, người huyện Du Nguyên, quận Kiến Ninh , quan viên, tướng lĩnh nhà Thục Hán thời Tam Quốc trong lịch sử Trung
Danh sách phía dưới đây liệt kê các nhân vật sống trong thời kỳ Tam Quốc (220–280) và giai đoạn quân phiệt cát cứ trước đó (184–219). Các nhân vật trong _Tam quốc chí_ của
**Tào Vũ** (chữ Hán: 曹宇, ? – 278), tên tự là **Bành Tổ**, người huyện Tiếu, nước (quận) Bái, là hoàng thân nhà Tào Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Thân
**_Trường An tam vạn lý_** (), _Ba vạn dặm từ Trường An_) Không chỉ khắc họa tình bạn kéo dài nhiều thập kỷ của Lý Bạch và Cao Thích, bộ phim còn tái dựng lại
**Trương Chiêu** (chữ Hán: 张昭, 894 – 972), tự **Tiềm Phu**, người huyện Phạm, Bộc Châu . Ông là sử quan đã hoạt động gần trọn đời Ngũ Đại cho đến đầu đời Tống, phục
**_Dynasty Warriors: Chiến binh Tam Quốc_** (tên gốc ) là bộ phim kỳ ảo hành động phát hành năm 2021 do Hồng Kông và Trung Quốc hợp tác sản xuất, được ủy quyền chính thức
**Trường Đại học Quốc tế** (tiếng Anh: _Ho Chi Minh City International University_ - **HCMIU**) là một trong tám trường đại học thành viên của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, được
**Lý Mật** (; 224 - 287), tên khác **Lý Kiền** (李虔), tự **Lệnh Bá** (令伯), là quan viên Quý Hán và Tây Tấn trong lịch sử Trung Quốc. ## Phụng sự Quý Hán Lý Mật
**Vương Hùng** (; ? – ?), tự **Nguyên Bá** (元伯), là quan viên Tào Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời Vương Hùng quê ở huyện Lâm Nghi, quận Lang
**Tư Mã Chiêu** (chữ Hán: 司馬昭; 211 – 6 tháng 9, 265), biểu tự **Tử Thượng** (子上), là một chính trị gia, quân sự gia, một quyền thần trứ danh thời kì cuối của nhà
**Trương Cáp** (chữ Hán: 张郃; 166-231), tự là **Tuấn Nghệ** (儁乂), là tướng lĩnh nhà Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Thời trẻ Trương Cáp bắt đầu tham gia chiến trận
**Trương Liêu** (chữ Hán: 張遼; bính âm: _Zhang Liao_; 169-222) tự là **Văn Viễn**, là danh tướng phục vụ chính quyền nhà Tào Ngụy vào thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Ông là
**Trương Phi** (, 163-221), tự **Ích Đức** (益德), _Tam quốc diễn nghĩa_ ghi là **Dực Đức** (翼德) , là danh tướng nhà Thục Hán thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Trong tiểu thuyết
**Trần Thái** (chữ Hán: 陳泰; ?-260) là tướng nhà Tào Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Thời trẻ Trần Thái có tên tự là **Huyền Bá** (玄伯), là con đại thần
**Hác Chiêu** (; ? – ?), tự **Bá Đạo** (伯道), là tướng lĩnh Tào Ngụy thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời ### Bình định Hà Tây Hác Chiêu quê ở
**Hồ Chiêu** (chữ Hán: 胡昭, 162 – 250), tên tự là **Khổng Minh**, người quận Dĩnh Xuyên (quận trị nay là Vũ Châu, Hà Nam) , nhà thư pháp, ẩn sĩ thời Tam Quốc. Ông
Trường Hội nhập Quốc tế iSchool Rạch Giá tự hào là thành viên đầu tiên thuộc hệ thống trường hội nhập quốc tế iSchool Việt Nam, một thành viên thuộc tập đoàn giáo dục Nguyễn
Trường Hội nhập Quốc tế iSchool Rạch Giá tự hào là thành viên đầu tiên thuộc hệ thống trường hội nhập quốc tế iSchool Việt Nam, một thành viên thuộc tập đoàn giáo dục Nguyễn
Trường Hội nhập Quốc tế iSchool Rạch Giá tự hào là thành viên đầu tiên thuộc hệ thống trường hội nhập quốc tế iSchool Việt Nam, một thành viên thuộc tập đoàn giáo dục Nguyễn
**Trung tâm Quốc gia Điện ảnh** (, **CNC**; , **NBC**) là cơ quan đặc trách các vấn đề điện ảnh trực thuộc Nha thông tin - Bộ văn hóa Việt Nam Cộng hòa, tồn tại
**_Tam quốc sử ký_** (Hangul: 삼국사기 samguk sagi) là một sử liệu của người Triều Tiên bằng chữ Hán, về Tam Quốc là Cao Câu Ly, Bách Tế và Tân La trong lịch sử Triều
**Trương Hoành** (chữ Hán: 張紘; 153 - 212) là mưu sĩ của Tôn Sách và Tôn Quyền thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Giúp họ Tôn dựng nghiệp Trương Hoành tự là
**Trương Xuân Hoa** (chữ Hán: 張春華; 189 - 247) là nguyên phối thê tử của Tư Mã Ý, là quyền thần nổi tiếng Tào Ngụy thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc. Bà là
**Vương Tu** (chữ Hán: 王脩) là quan viên cuối đời Đông Hán, đầu đời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Thiếu thời Tu tự Thúc Trì, là người huyện Doanh Lăng, quận Bắc
**Ngô quốc thái** () là nhân vật hư cấu trong tiểu thuyết _Tam quốc diễn nghĩa_ của La Quán Trung. Trong tiểu thuyết, nhân vật này là vợ thứ Tôn Kiên – tướng nhà Hán
**Trương Thừa** (; ? – ?), tự **Công Tiên** (公先), là quan viên dưới quyền quân phiệt Viên Thuật và Tào Tháo thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời Trương Thừa
Nằm trên băng tìm cá chép là biểu tượng gắn liền với Vương Tường. **Vương Tường** (chữ Hán: 王祥, 180 hoặc 184 – 268) là quan viên, tam công nhà Tào Ngụy thời Tam quốc,
**Trương Phạm** (; ? – 212), tự **Công Nghi** (公儀), là quan viên dưới quyền Tào Tháo cuối thời Đông Hán trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời Trương Phạm quê ở huyện Tu