Trò chơi điện tử nhập vai (tiếng Anh thường gọi là role-playing game hoặc viết tắt là RPG, tương tự với computer role-playing game và CRPG) là một thể loại trò chơi điện tử mà trong đó người chơi điều khiển các hành động của một nhân vật (hoặc một nhóm nhân vật) trong một thế giới trừu tượng, thường đi kèm một số hình thức chung như phát triển nhân vật bằng các số liệu thống kê. Nhiều trò chơi điện tử nhập vai có nguồn gốc từ trò chơi nhập vai trên bàn và sử dụng nhiều thuật ngữ, cài đặt và cơ chế chơi giống nhau. Những điểm tương đồng với trò chơi bút và giấy là các yếu tố kể chuyện và tường thuật, sự phát triển của nhân vật người chơi, độ phức tạp, cũng như giá trị chơi lại và khả năng nhập vai. Mặt trò chơi điện tử không cần người quản trò cũng như tốc độ phân tích khi vào trận. RPG phát triển từ các trò chơi có giao diện dạng cửa sổ, thể hiện bằng những văn bản đơn giản, từ đó phát triển thành trải nghiệm 3D trực quan phong phú.
Lịch sử và phân loại
Thể loại trò chơi điện tử nhập vai bắt đầu vào giữa những năm 1970 trên máy tính lớn, lấy cảm hứng từ các trò chơi nhập vai bằng bút và giấy như Dungeons & Dragons. Một số nguồn cảm hứng khác cho các trò chơi điện tử nhập vai ban đầu còn có trò chơi chiến tranh trên bàn, trò chơi mô phỏng thể thao, trò chơi phiêu lưu như Colossal Cave Adventure, các tác phẩm giả tưởng của các tác giả như J. R. R. Tolkien, các trò chơi chiến lược truyền thống như cờ vua, và văn học sử thi cổ Epic of Gilgamesh, theo cùng một cấu trúc cơ bản, là bắt đầu các nhiệm vụ khác nhau để hoàn thành mục tiêu.
Sau thành công của các trò chơi điện tử nhập vai như Ultima và Wizardry, lần lượt đóng vai trò là bản thiết kế chuẩn cho Dragon Quest và Final Fantasy, thể loại nhập vai cuối cùng đã chia thành hai phong cách, trò chơi điện tử nhập vai phương Đông và nhập vai phương Tây, do sự khác biệt về văn hóa, mặc dù gần như phản ánh sự phân chia nền tảng tương ứng giữa máy chơi game và máy tính. Cuối cùng, trong khi các RPG đầu tiên đem đến trải nghiệm chơi một người chơi tuyệt đối, sự phổ biến của chế độ nhiều người chơi đã tăng mạnh trong khoảng thời gian từ đầu đến giữa những năm 1990 với các trò chơi nhập vai hành động như Secret of Mana và Diablo. Với sự ra đời của Internet, các trò chơi nhiều người chơi đã trở thành trò chơi nhập vai trực tuyến nhiều người chơi (MMORPG), bao gồm Lineage, Final Fantasy XI, và World of Warcraft.
Thể loại con
Hành động nhập vai
phải|nhỏ|Video giới thiệu cách chơi điển hình của một trò chơi nhập vai hành động point and click.
Các trò chơi hành động nhập vai thường có tính năng mỗi người chơi sẽ điều khiển trực tiếp một nhân vật trong thời gian thực và tập trung mạnh vào chiến đấu và hành động. Cốt truyện và sự tương tác với nhân vật luôn giữ ở mức tối thiểu. Các trò chơi hành động nhập vai ban đầu có xu hướng tuân theo khuôn mẫu của các trò chơi của Nihon Falcom thập niên 1980 như Dragon Slayer và loạt Ys, có tính năng chiến đấu hack and slash, điều khiển trực tiếp các chuyển động và hành động của nhân vật người chơi, sử dụng bàn phím hoặc bộ điều khiển trò chơi, thay vì sử dụng các menu. Công thức này được cô đọng bởi trò chơi phiêu lưu hành động, The Legend of Zelda (1986), đã đặt ra khuôn mẫu ban đầu để nhiều trò chơi nhập vai hành động sau đó áp dụng, bao gồm cả những đổi mới như thế giới mở, lối chơi phi tuyến tính, pin lưu điểm chơi, và một nút tấn công, diễn tả hoạt cảnh một cú vung kiếm hoặc đòn tấn công bằng viên đạn trên màn hình. Trò chơi cũng làm gia tăng sự xuất hiện của các trò chơi hành động nhập vai được phát hành từ cuối những năm 1980, cả ở Nhật Bản và Bắc Mỹ. Loạt Legend of Zelda tiếp tục tạo ảnh hưởng đến sự chuyển đổi của những trò chơi nhập vai trên máy tính và máy chơi trò chơi điện tử tại gia, từ cách chiến đấu theo lượt, nặng về chỉ số sang chiến đấu hành động thời gian thực trong những thập kỷ sau đó.
Trò chơi nhập vai trực tuyến nhiều người chơi
Mặc dù nhiều trò chơi nhập vai ban đầu chỉ dành cho các hệ thống máy tính lớn PLATO vào cuối thập niên 1970, cũng hỗ trợ nhiều người chơi đồng thời, mức độ phổ biến của chế độ nhiều người chơi trong các trò chơi nhập vai chính thống không tăng nhiều cho đến đầu thập niên 1990. Sau đó, Diablo (1996) kết hợp các yếu tố CRPG và trò chơi hành động với chế độ nhiều người chơi trên Internet, tối đa bốn người chơi vào cùng một thế giới và chiến đấu với quái vật, trao đổi vật phẩm hoặc chiến đấu chống lại nhau.
trái|nhỏ|Nhiều người trò chuyện và chơi trực tuyến trong MMORPG Daimonin.
Cũng trong khoảng thời gian này, thể loại MUD do MUD1 tạo ra vào năm 1978 đang trải qua một giai đoạn mở rộng đáng kể do sự phát hành và lan rộng của LPMud (1989) và DikuMUD (1991). Chẳng bao lâu sau, được thúc đẩy bởi mức độ phổ biến tất yếu của Internet, những xu hướng song song này đã hợp nhất trong việc phổ biến đồ họa MUD, thứ sau này gọi là trò chơi nhập vai trực tuyến nhiều người chơi hoặc MMORPG, bắt đầu với các trò chơi như Meridian 59 (1995), Nexus: The Kingdom of the Winds (1996), Ultima Online (1997), Lineage (1998), và EverQuest (1999), và dẫn đến những hiện tượng hiện đại hơn như RuneScape (2001), Ragnarok Online(2002), Final Fantasy XI (2003), Eve Online (2003) Toontown Online của Disney (2003) và World of Warcraft (2004).
Roguelikes và roguelites
phải|nhỏ|NetHack và các roguelikes khác thường sử dụng các ký tự văn bản [[ASCII để đại diện cho các đối tượng trong thế giới trò chơi. Vị trí của nhân vật chính trong hình này biểu thị bằng ký hiệu @
.]]
Roguelike là một nhánh phụ của trò chơi điện tử nhập vai, có đặc điểm là tạo ra các cấp độ trò chơi theo màn chơi, lối chơi theo lượt, đồ họa dựa trên ô, cái chết vĩnh viễn của nhân vật người chơi và thường dựa trên bối cảnh tường thuật có độ giả tưởng cao. Roguelikes xuất phát từ trò chơi Rogue năm 1980, đặc biệt phản ánh đồ họa sprite và văn bản dựa trên nhân vật Rogue. Những trò chơi này rất phổ biến trong giới sinh viên đại học và các lập trình viên máy tính thập niên 1980 và 1990, dẫn đến một số lượng lớn các biến thể xuất hiện, nhưng vẫn tuân thủ các yếu tố trò chơi chung này. Một số biến thể nổi tiếng hơn như Hack, NetHack, Ancient Domains of Mystery, Moria, Angband, loạt Tales of Maj'Eyal. Loạt Mystery Dungeon của Chunsoft ở Nhật Bản, lấy cảm hứng từ Rogue, cũng nằm trong khái niệm trò chơi roguelike.
Gần đây, các máy tính gia đình và hệ thống chơi trò chơi dần mạnh hơn, các biến thể mới của roguelikes kết hợp với các thể loại trò chơi khác, các yếu tố chủ đề và phong cách đồ họa đã trở nên phổ biến, thường vẫn giữ khái niệm về thủ tục chung. Những tựa trò chơi này đôi khi bị gắn nhãn là "giống roguelike", "rogue-lite" hoặc "mê cung chết chóc" để phản ánh sự biến đổi từ những tựa trò chơi bắt chước cách chơi của roguelikes truyền thống một cách trung thực hơn. và UnReal World,, lấy cảm hứng từ các trò chơi roguelikes.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Trò chơi điện tử nhập vai** (tiếng Anh thường gọi là **role-playing game** hoặc viết tắt là **RPG,** tương tự với **computer role-playing game** và **CRPG**) là một thể loại trò chơi điện tử mà
**_Mass Effect_** là một trò chơi điện tử nhập vai hành động phát triển bởi BioWare cho Xbox 360 sau đó được chuyển đến Microsoft Windows bởi Demiurge Studios. Phiên bản Xbox 360 đã được
**_Dungeon_** là một trong những trò chơi điện tử nhập vai đầu tiên vào giữa những năm 1970 và đồng thời là một trong những phần mềm chuyển thể sớm nhất của dòng game nhập
**_Anthem_** là một trò chơi điện tử nhập vai hành động, trực tuyến nhiều người chơi được phát triển bởi BioWare và phát hành bởi Electronic Arts. Trò chơi dự kiến sẽ được phát hành
**_Xenoblade Chronicles_** là trò chơi thuộc thể loại hành động nhập vai, thế giới mở do Monolith Soft phát triển và Nintendo phát hành cho hệ máy Wii. Trò chơi ban đầu được phát hành
Đây là danh sách tất cả trò chơi điện tử trên Wikipedia, được sắp xếp theo các phân loại khác nhau. ## Theo hệ máy ### Acorn * Danh sách trò chơi Acorn Electron ###
**_The Witcher_** () là một trò chơi điện tử thể loại hành động nhập vai cho hệ máy tính cá nhân phát triển bởi CD Projekt RED STUDIO và phát hành bởi CD Projekt tại
**_Devotion_** () là một trò chơi điện tử kinh dị tâm lý góc nhìn thứ nhất do hãng Red Candle Games từ Đài Loan phát triển và phát hành cho nền tảng Microsoft Windows thông
**Hãng phát triển trò chơi điện tử** là hãng chuyên phát triển phần mềm về trò chơi điện tử, cũng như quy trình và các nguyên tắc liên quan để tạo ra các trò chơi
nhỏ|phải|Đồ họa trò chơi góc nhìn thứ ba nhỏ|phải|Đồ họa trò chơi Prince of Persia 1989 **Đồ họa trò chơi điện tử** (_Video game graphics_) hay còn gọi gọn là **đồ họa game** là đồ
**_Detention_** () là trò chơi điện tử thuộc thể loại kinh dị sinh tồn mạo hiểm được phát triển bởi nhóm sản xuất trò chơi Đài Loan Red Candle Games trên nền tảng Steam. Trò
Trong các trò chơi điện tử, **góc nhìn thứ nhất** là phối cảnh đồ họa được kết xuất từ góc nhìn của nhân vật người chơi, hoặc góc nhìn từ ghế trước hay buồng lái
là một thương hiệu trò chơi điện tử nhập vai do Gust Corporation phát triển từ năm 1997 cho các hệ máy PlayStation và sau này được đưa lên những hệ máy khác. Thương hiệu
**_Harvest Moon_** là một trò chơi điện tử nhập vai mô phỏng nông trại do Natsume xuất bản. Mục tiêu chính của trò chơi là xây dựng lại một trang trại cũ đã bị phá
**_Disney's Hercules_**, tại châu Âu còn gọi là **_Disney's Action Game Featuring Hercules_**, là một trò chơi điện tử với nhân vật chính là anh hùng Hercules. Trò chơi này thích hợp với mọi lứa
:_Bài viết này là về phiên bản PlayStation, đối với thông tin về sê-i mà nó bắt đầu, xem Dynasty Warriors. Còn về phiên bản PlayStation Portable, xem Dynasty Warriors (trò chơi điện tử 2004)._
**_dnd_** là một game nhập vai được hãng Electronic Arts phát hành vào năm 1974. Cái tên _dnd_ bắt nguồn từ chữ viết tắt "D&D" của dòng game nhập vai bút và giấy _Dungeons &
Trò chơi **hành động** **nhập vai** (viết tắt là **RPG hành động** hoặc **ARPG**) là một nhánh con của trò chơi điện tử kết hợp các yếu tố cốt lõi từ cả thể loại hành
**Sacrifice** tựa game chiến lược thời gian thực kết hợp với yếu tố hành động vài yếu tố khác do hãng Shiny Entertainment phát triển và Interplay Entertainment phát hành năm 2000 cho hệ điều
Trong văn hoá trò chơi điện tử, **cày** () là một thuật ngữ chỉ việc lặp đi lặp lại một hành động hoặc một chuỗi hành động, bao gồm cả những nhiệm vụ không giống
**Trò chơi điện tử** () là một trò chơi sử dụng các thiết bị điện tử để tạo ra một hệ thống tương tác mà người chơi được trải nghiệm. Trò chơi video là hình
nhỏ|Chủ đề khoa học viễn tưởng trò chơi bắn súng di chuyển theo chiều ngang, là một thể loại cụ thể của [[shoot 'em up]] **Thể loại trò chơi điện tử** là sự phân loại
**_Watch Dogs_** (viết cách điệu là **_WATCH_DOGS_**) là trò chơi điện tử thuộc thể loại phiêu lưu và hành động góc nhìn thứ ba được phát triển bởi Ubisoft Montreal vào năm 2014. Game được
**_Kenshi_** là một game nhập vai được phát triển và phát hành bởi Lo-Fi Games cho hệ điều hành Windows. Thay vì tập trung vào cốt truyện tuyến tính, game lại xoáy sâu vào lối
**_Tenchi wo Kurau_** (tên tiếng Anh là _Destiny of an Emperor_) là một game nhập vai được sản xuất bởi Capcom dành cho hệ máy Nintendo Entertainment System. Nó được phát hành lần đầu tiên
**_Overlord_** là trò chơi điện tử thể loại hành động nhập vai góc nhìn thứ ba phát triển bởi Triumph Studios và phát hành bởi Codemasters cho các hệ Xbox 360, Microsoft Windows và PlayStation
**Overwatch** là một trò chơi nhiều người chơi bắn súng góc nhìn thứ nhất dựa trên đồng đội năm 2016 được phát triển và xuất bản bởi Blizzard Entertainment. Được mô tả như một "trò
**Freelancer** là trò chơi video thể loại mô phỏng giao thương và chiến đấu không gian phát triển bởi Digital Anvil và phát hành bởi Microsoft Game Studios. Trò chơi ban đầu được công bố
nhỏ|Nhiệm vụ (trò chơi điện tử) Một **nhiệm vụ** trong các video game nhập vai—bao gồm trò chơi nhập vai trực tuyến nhiều người chơi (MMORPG) và tiền nhiệm, MUD—là sứ mạng được giao cho
**_Bully_** (phát hành ở vùng PAL với tên **_Canis Canem Edit_**; nghĩa là "dog eat dog" trong tiếng Latinh) là một trò chơi điện tử hành động-phiêu lưu do Rockstar Vancouver phát triển và Rockstar
**_Silent Hill_** (サイレントヒル Sairento Hiru, tạm dịch: Đồi Câm Lặng) là một trò chơi điện tử thuộc thể loại kinh dị sinh tồn trên hệ máy PlayStation được phát hành bởi Konami và phát triển
**_OneShot_** là một trò chơi điện tử độc lập thuộc thể loại phiêu lưu, được phát triển bởi Little Cat Feet và phát hành bởi Degica. Bối cảnh trong game đều xoay quanh yếu tố
là trò chơi điện tử shoot 'em up dành cho hệ máy Super Famicom. Nó được phát triển và phát hành bởi HappySoft, một nhà phát triển chuyên sản xuất các trò chơi homebrew, cũng
**_DND_** là một trong những tựa game nhập vai đầu tiên. ## Lịch sử _DND_ do Daniel Lawrence viết bằng ngôn ngữ lập trình BASIC dành cho máy tính PDP-10 và phát hành vào khoảng
**_Tai ương_** (tên tiếng Anh: _The Scourge_) là một trò chơi điện tử góc nhìn thứ nhất thuộc thể loại kinh dị nhập vai đan xen yếu tố phiêu lưu và giải đố, lấy cảm
**_Grand Theft Auto_** là một trò chơi điện tử hành động phiêu lưu do DMA Design phát triển và BMG Interactive phát hành. Đây là tựa đầu tiên của loạt _Grand Theft Auto_ và phát
nhỏ|Trò chơi điện tử một người chơi **Trò chơi điện tử một người chơi** (tiếng Anh: _Single-player video game_) là một trò chơi điện tử (game) chỉ có một người chơi duy nhất xuyên suốt
**Wargame** (tạm dịch: _Trò chơi chiến tranh_) là một thể loại phụ của trò chơi điện tử chiến lược nhằm nhấn mạnh đến cuộc chiến tranh về mặt chiến thuật hoặc chiến lược, cũng như
**_Bejeweled_** là một game thuộc thể xếp hình của PopCap Games, được phát triển lần đầu năm 2001 cho webgame. Hơn 75 triệu bản _Bejeweled_ được bán và được tải về trên 150 triệu lượt.
**_Hades_** là một trò chơi điện tử hành động nhập vai do Supergiant Games phát triển và phát hành. Trò chơi được phát hành trên Microsoft Windows, macOS và Nintendo Switch vào ngày 17 tháng
**_The Medium_** (tạm dịch: _Nhà ngoại cảm_) là một trò chơi kinh dị sinh tồn được phát triển bởi Bloober Team và được phát hành trên nền tảng Microsoft Windows cùng hệ máy trò chơi
**Trò chơi nhập vai chiến thuật** (viết tắt là **TRPG** tức _RPG chiến thuật_), hay **Trò chơi nhập vai chiến lược**, ở Nhật Bản còn được gọi là (viết tắt **SRPG**), là một thể loại
Nền tảng trò chơi điện tử _Roblox_ đến nay đã có nhiều trò chơi (hay "trải nghiệm") do người dùng tạo ra bằng công cụ _Roblox Studio_ của họ. Do sự nổi tiếng của _Roblox_,
thumb|alt=A light blue bar, 39% of which is filled with a darker shade of blue|Một thanh năng lượng hoặc mana, được sử dụng để theo dõi điểm ma pháp (MP) của nhân vật trong trò
thế=A light red bar, 39% of which is filled with a darker shade of red|nhỏ| Một thanh HP biểu thị tình trạng sức khỏe của một nhân vật. **Health point** hoặc **hit point, HP, máu**
(hay còn được biết đến với tên gọi **_Yakuza_** đến năm 2022), là một dòng trò chơi điện tử đến từ Nhật Bản do Sega sáng tạo, sở hữu và phát hành. Loạt game _Yakuza_
(hay còn gọi là **_EarthBound_** bên ngoài Nhật Bản) là một loạt trò chơi điện tử nhập vai gồm ba phần _Mother_ (1989), hay còn gọi là _EarthBound Beginnings_ bên ngoài Nhật Bản cho Family
là một game nhập vai chiến thuật do hãng Level-5 phát triển và Sony Computer Entertainment phát hành cho PlayStation Portable (PSP). Trò chơi lần đầu tiên được phát hành tại Nhật Bản vào ngày
**Thuận Thiên Kiếm** là một trò chơi điện tử dã sử Việt Nam thuộc thể loại nhập vai trực tuyến nhiều người chơi (MMORPG) miễn phí giờ chơi vĩnh viễn, lấy bối cảnh loạn lạc
**Tomb Raider** là một trò chơi phiêu lưu hành động được công ty Square Enix phát hành và là phần thứ tư trong thương hiệu trò chơi được phát triển bởi Crystal Dynamics. Đây là