✨Triplophysa

nhỏ|Triplophysa dalaica nhỏ|Triplophysa stolickai nhỏ|Triplophysa ferganaensis Triplophysa là một chi thuộc họ Nemacheilidae, các loài thuộc chi này chủ yếu được tìm thấy ở trong và quanh cao nguyên Tây Tạng của Trung Quốc. Hiện tại, chi này có nhiều loài hỗn tạp với nhau. Một vài loài thì được xác định và được xem là chung với các phân giống: Hedinichthys, Indotriplophysa, Labiatophysa, Qinghaichthys và Tarimichthys. Dù nhà ngư học người Thụy Sĩ Maurice Kottelat và danh sách các loài cá xem chúng là một loài riêng biệt nhưng Wikipedia chiếu theo dữ liệu của Fishbase nên xem chúng là phân loài. Tên các loài được đặt bởi Maurice Kottelat được xem là tên khác của chúng.

Sinh thái học

Trong chi này thì loài Triplophysa zhaoi được ghi nhận là sinh sống ở vùng nước thấp nhất của các loài cá châu Á: 50 m (160 ft) (thấp hơn mực nước biển) ở một đầm lầy của ốc đảo Lükqün, tại vùng trũng Turpan, Tân Cương. Triplophysa stolickai thì được ghi nhận là số ở vùng nước là 5200 m (17000 ft) (cao hơn mực nước biển), vị trí là tại hồ Longmu, phía tây Tây Tạng. Ngoài ra thì có một số loài trong chi này thì sống trong hang động và không có mắt do nó đã bị tiêu biến.

Loài

Hiện tại, ta đã xác định được 131 loài trong chi này:

• Triplophysa alexandrae Prokofiev, 2001
• Triplophysa aliensis (Y. F. Wu & S. Q. Zhu, 1979)
• Triplophysa alticeps (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa altipinnis Prokofiev, 2003
• Triplophysa aluensis W. X. Li & Z. G. Zhu, 2000
• Triplophysa angeli (P. W. Fang, 1941)
• Triplophysa anshuiensis Wu, Wei, Lan, Du, 2018
• Triplophysa anterodorsalis S. Q. Zhu & W. X. Cao, 1989
• Triplophysa aquaecaeruleae Prokofiev, 2001
• Triplophysa arnoldii Prokofiev, 2006
• Triplophysa bashanensis T. Q. Xu & K. F. Wang, 2009
• Triplophysa bellibarus (T. L. Tchang, T. H. Yueh & H. C. Hwang, 1963)
• Triplophysa bleekeri (Sauvage & Dabry de Thiersant, 1874)
• Triplophysa brachyptera (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa brahui (Zugmayer, 1912)
• Triplophysa brevibarba R. H. Ding, 1993
• Triplophysa brevicauda (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa cakaensis W. X. Cao & S. Q. Zhu, 1988
• Triplophysa chondrostoma (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa choprai (Hora, 1934)
• Triplophysa coniptera (Turdakov, 1954)
• Triplophysa crassicauda (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa crassilabris R. H. Ding, 1994
• Triplophysa cuneicephala (T. H. Shaw & T. L. Tchang, 1931)
• Triplophysa dalaica (Kessler, 1876)
• Triplophysa daochengensis Y. Y. Wu, Z. Y. Sun & Y. S. Guo, 2016
• Triplophysa daqiaoensis R. H. Ding, 1993
• Triplophysa daryoae Sheraliev, Kayumova & Peng, 2022
• Triplophysa dongganensis J. Yang, 2013
• Triplophysa dorsalis (Kessler, 1872) (Gray loach)
• Triplophysa dorsonotata (Kessler, 1879)
• Triplophysa eugeniae (Prokofiev, 2002)
• Triplophysa farwelli (Hora, 1935)
• Triplophysa fengshanensis J. H. Lan, 2013
• Triplophysa hutjertjuensis (Rendahl (de), 1933)
• Triplophysa incipiens (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa intermedia (Kessler, 1876)
• Triplophysa jianchuanensis L. P. Zheng, L. N. Du, X. Y. Chen & J. X. Yang, 2010 (Jianchuan stone loach)
• Triplophysa jiarongensis Y. Lin, C. Li & J. K. Song, 2012
• Triplophysa kafirnigani (Turdakov, 1948)
• Triplophysa kashmirensis (Hora, 1922)
• Triplophysa kaznakowi Prokofiev, 2004
• Triplophysa kullmanni Bănărescu, Nalbant & Ladiges, 1975
• Triplophysa kungessana (Kessler, 1879)
• Triplophysa labiata (Kessler, 1874) (Plain thick-lip loach)
• Triplophysa lacusnigri (L. S. Berg, 1928)
• Triplophysa lacustris J. X. Yang & X. L. Chu, 1990
• Triplophysa langpingensis J. Yang, 2013
• Triplophysa lixianensis C. L. He, Z. B. Song & E. Zhang, 2008
• Triplophysa longianguis Y. F. Wu & C. Z. Wu, 1984
• Triplophysa longibarbata (Y. R. Chen, J. X. Yang, Sket & Aljančič, 1998)
• Triplophysa longipectoralis L. P. Zheng, L. N. Du, X. Y. Chen & J. X. Yang, 2009
• Triplophysa longliensis Q. Ren, J. X. Yang & X. Y. Chen, 2012
• Triplophysa macrocephala J. Yang, T. J. Wu & J. X. Yang, 2012
• Triplophysa macromaculata J. X. Yang, 1990
• Triplophysa macrophthalma S. Q. Zhu & Q. Z. Guo, 1985
• Triplophysa macropterus (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa markehenensis (S. Q. Zhu & Y. F. Wu, 1981)
• Triplophysa marmorata (Heckel, 1838)
• Triplophysa qilianensis W. J. Li, X. C. Chen & Y. P. Hu, 2015
• Triplophysa qiubeiensis W. X. Li & H. F. Yang, 2008
• Triplophysa robusta (Kessler, 1876)
• Triplophysa rosa X. Y. Chen & J. X. Yang, 2005
• Triplophysa rotundiventris (Y. F. Wu & Yuan Chen, 1979)
• Triplophysa scapanognatha Prokofiev, 2007
• Triplophysa scleroptera (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa sellaefer (Nichols, 1925)
• Triplophysa sewerzowi (G. V. Nikolskii, 1938) (Severtsov’s loach)
• Triplophysa shaanxiensis J. X. Chen, 1987
• Triplophysa shilinensis Y. R. Chen & J. X. Yang, 1992
• Triplophysa shiyangensis (T. Q. Zhao & X. T. Wang, 1983)
• Triplophysa siluroides (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa stenura (Herzenstein, 1888)
• Triplophysa stewarti (Hora, 1922)
• Triplophysa stolickai (Steindachner, 1866) (Tibetan stone loach)
• Triplophysa strauchii (Kessler, 1874) (Spotted thick-lip loach)
• Triplophysa tanggulaensis (S. Q. Zhu, 1982)
• Triplophysa tenuicauda (Steindachner, 1866)
• Triplophysa tenuis (F. Day, 1877)
• Triplophysa tianeensis X. Y. Chen, G. H. Cui & J. X. Yang, 2004
• Triplophysa tianxingensis H. F. Yang, W. X. Li & Z. M. Chen, 2016
• Triplophysa tibetana (Regan, 1905)
• Triplophysa turpanensis Y. F. Wu & C. Z. Wu, 1992
• Triplophysa ulacholica (V. P. Anikin, 1905) (Issyk-kul naked loach)
• Triplophysa uranoscopus (Kessler, 1872)
• Triplophysa venusta S. Q. Zhu & W. X. Cao, 1988
• Triplophysa waisihani L. Cao & E. Zhang, 2008
• Triplophysa wuweiensis (S. C. Li & S. Y. Chang, 1974)
• Triplophysa xiangshuingensis W. X. Li, 2004
• Triplophysa xiangxiensis (G. Y. Yang, F. X. Yuan & Y. M. Liao, 1986)
• Triplophysa xichouensis Liu, Pan, Yang & Chen, 2017
• Triplophysa xichangensis S. Q. Zhu & W. X. Cao, 1989
• Triplophysa xingshanensis (G. R. Yang & C. X. Xie, 1983)
• Triplophysa xiqiensis R. H. Ding & Q. Lai, 1996
• Triplophysa yajiangensis S. L. Yan, Z. Y. Sun & Y. S. Guo, 2015
• Triplophysa yaopeizhii T. Q. Xu, C. G. Zhang & B. Cai, 1995
• Triplophysa yarkandensis (F. Day, 1877) (Kashgarian loach)
• Triplophysa yasinensis (Alcock, 1898)
• Triplophysa yunnanensis J. X. Yang, 1990
• Triplophysas zaidamensis (Kessler, 1874)
• Triplophysa zamegacephala (T. Q. Zhao, 1985)
• Triplophysa zhaoi Prokofiev, 2006
• Triplophysa zhenfengensis D. Z. Wang & D. J. Li, 2001