Trạng nguyên (chữ Hán: 狀元) là một danh hiệu thuộc học vị tiến sĩ của người đỗ thứ hạng cao nhất trong các khoa thi Đình, thời phong kiến ở Trung Quốc, Việt Nam, Cao Ly. Người đỗ Trạng nguyên và tất cả những người đỗ tiến sĩ đều phải vượt qua cả 3 kỳ thi: thi Hương, thi Hội và thi Đình. Trạng nguyên, Bảng nhãn và Thám hoa lần lượt là các danh hiệu dành cho các vị trí nhất, nhì, ba. Ngoài ra, Trạng nguyên cũng là một tước hiệu trong triều đình phong kiến Việt Nam.
Việt Nam
Tại Việt Nam, các kỳ thi Nho học dưới chế độ phong kiến đã được tổ chức từ thời nhà Lý, khoa thi đầu tiên được tổ chức năm 1075 là Khoa thi Minh Kinh (những người uyên bác Kinh sử) và khoa thi cuối cùng năm 1919. Trải qua 844 năm, cả nước tổ chức được 185 khoa thi, lấy đỗ 2898 vị đỗ đại khoa. Nhưng ngôi vị Trạng nguyên thì không phải được quy định ngay từ đầu mà chỉ đến năm Thiên Ứng Chính Bình 1247 đời vua Trần Thái Tông mới đặt ra định chế Tam khôi, theo đó sỹ tử sẽ trải qua đủ ba kỳ thi là: thi Hương, thi Hội, thi Đình. Tại kỳ thi Đình, sẽ lấy đỗ tam giáp là đệ nhất giáp tiến sỹ cập đệ, đệ nhị giáp tiến sỹ xuất thân và đệ tam giáp đồng tiến sỹ xuất thân. Trong đệ nhất giáp lại lấy tam khôi (người đỗ cao nhất là Trạng Nguyên, người thứ 2 là Bảng Nhãn, người thứ ba là Thám Hoa). Theo đó năm 1247, Trạng nguyên đầu tiên là Nguyễn Quan Quang, Bảng nhãn là Phạm Văn Tuấn và Thám hoa là Vương Hiểu Phùng.
Trung Quốc
Trạng nguyên đầu tiên của Trung Quốc là Tôn Phục Già năm 622, Trạng nguyên cuối cùng là Lưu Xuân Lâm năm 1904. Trong khoảng 1.300 năm tại Trung Quốc lấy 504 trạng nguyên? (nếu tính cả các Trạng nguyên do nhà Liêu lấy là 18 người, nhà Kim 15 người, Đại Tây quốc 1 người (Trương Hiến Trung), Thái Bình thiên quốc 14 người thì tổng cộng có 552 Trạng nguyên. Thời nhà Đường, không tổ chức Điện thi (tức thi Đình) mà chỉ tổ chức tỉnh thi (thi tỉnh). Bài thi Trạng nguyên cổ nhất hiện còn giữ được là bài thi của Triệu Bỉnh Trung (1573-1626) thời nhà Minh. Cả cha và con đều đỗ Trạng nguyên là chuyện rất hiếm. Cụ thể, tại Trung Quốc chỉ có:
- Quy Nhân Trạch và Quy Ảm, lần lượt đỗ trạng nguyên năm 874 và 892. Người anh của Quy Nhân Trạch là Quy Nhân Thiệu cũng đỗ trạng nguyên năm 869.
- Lương Hạo và Lương Cố, lần lượt đỗ trạng nguyên năm 985 và 1008.
- Trương Khứ Hoa và Trương Sư Đức, lần lượt đỗ trạng nguyên năm 961 và 1011.
Cao Ly
Lưỡng quốc Trạng nguyên
Lưỡng quốc Trạng nguyên, có nghĩa trạng nguyên hai nước, là một danh hiệu xưng tặng cho một vài trạng nguyên Việt Nam. Theo giai thoại dân gian, tuy không chính thức đỗ trạng nguyên ở Trung Quốc, nhưng học vấn của họ được triều đình Trung Quốc khen ngợi như một trạng nguyên của nước họ. Trong 49 vị trạng nguyên của Việt Nam, có bốn người được giai thoại gọi là "Lưỡng quốc Trạng nguyên": Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Trực, Nguyễn Đăng Đạo và Nguyễn Nghiêu Tư. Tuy nhiên tất cả những trường hợp trên đều chỉ là giai thoại dân gian hư cấu, còn thực tế thì chính sử của cả Trung Quốc và Việt Nam đều không chép về việc có ai từng được phong là Lưỡng quốc Trạng nguyên. Ngoài ra còn có thể kể đến Phùng Khắc Khoan và Tống Trân, được các Hoàng đế Trung Hoa đặc cách phong là Lưỡng quốc Trạng Nguyên.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
:_Bài này chỉ nói về trạng nguyên ở Việt Nam. Xem các nghĩa của nó khác nhau ở chỗ nào, bao gồm nghĩa trạng nguyên ở các nước khác, tại trạng nguyên (định hướng)_ **Trạng
Trong lịch sử khoa bảng Việt Nam, từ năm 1246 bắt đầu lấy đỗ Trạng nguyên đến năm 1787 đời Lê Trung Hưng, đã có tất cả 125 khoa thi với 127 đình nguyên (Nhà
**Lưu Nghiễm** (, 1417-1457), tự **Tuyên Hóa**, hiệu **Thời Vũ**, thụy **Văn Giới**. Ông là người Cát Thủy, Giang Tây. Sinh năm Vĩnh Lạc thứ 15 (1417) thời Minh Thành Tổ. Năm Chính Thống thứ
**Nguyễn Bỉnh Khiêm** (chữ Hán: 阮秉謙; 13 tháng 5 năm 1491 – 28 tháng 11 năm 1585), tên huý là **Văn Đạt** (文達), tự là **Hanh Phủ** (亨甫), hiệu là **Bạch Vân am cư sĩ**
**Nguyễn Hiền** (chữ Hán: 阮賢, 11 tháng 3, 1234 - 05 tháng 9, 1256) là trạng nguyên trẻ nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam, khi mới mười ba tuổi. Cuộc đời ông gắn
**Trạng nguyên** hay **nhất phẩm hồng** (danh pháp hai phần: **_Euphorbia pulcherrima_**) _(Euphorbia pulcherrima)_ là một loài thực vật có tính thương mại quan trọng của họ spurge đa dạng (Euphorbiaceae). Là một giống bản
**Trạng nguyên** (chữ Hán: 狀元) là một danh hiệu thuộc học vị tiến sĩ của người đỗ thứ hạng cao nhất trong các khoa thi Đình, thời phong kiến ở Trung Quốc, Việt Nam, Cao
**Nguyễn Trực** (chữ Hán: 阮直, 1417 - 1474), hiệu là **Hu Liêu**, tự là **Nguyễn** **Công Dĩnh**, quê làng Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội). Ông đỗ đầu trong
nhỏ|Cặp đôi giao phối **Cá trạng nguyên** (tên tiếng Anh: _Mandarinfish_, danh pháp khoa học: **_Synchiropus splendidus_**) là một loài cá nước mặn thuộc chi Cá đàn lia gai (_Synchiropus_), họ Cá đàn lia (Callionymidae),
**Nguyễn Đăng Đạo** (chữ Hán: 阮登道, 1651–1719) là một trong số rất ít trạng nguyên làm quan tới chức tể tướng thời Lê trung hưng. Ông còn có tên là **Trạng Bịu**. ## Tiểu sử
Combo Thử Sức Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi Môn Toán Lớp 5 Tập 1 Tập 2 1.Thử Sức Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi Môn Toán Lớp 5 - Tập 1 Thử Sức Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi Môn
**Nguyễn Thiến** (chữ Hán: 阮倩; 1495 - 1557) là một chính trị gia đời nhà Mạc và nhà Lê trung hưng sau này. Ông cũng là một Trạng Nguyên đời vua Mạc Thái Tông. ##
Khuôn silicon hoa trạng nguyên mã HS8 1.Thông số kĩ thuật khuôn hoa trạng nguyên mã HS8: Kích thước khuôn: 8 *3,5cm Chất liệu : silicone thực phẩm, khuôn chịu nhiệt tốt từ _40 độ
Khuôn silicon hoa trạng nguyên mẫu 3 1.Thông số kĩ thuật khuôn silicon hoa trạng nguyên mẫu 3 Chất liệu : silicone thực phẩm, khuôn chịu nhiệt tốt từ _40 độ C đến 230 độ
1. Vị trí và kiến trúc Đền thờ Trạng nguyên Hồ Hưng Dật tọa lạc trên dãy núi Y Sảo, với “thế long ngai vững chắc”: bên phải là Hòn Rồng, bên trái là Hòn
Em Muốn Thành Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi - Lớp 5 Ngoài việc giúp học sinh củng cố lại những kiến thức đã học, các sân chơi đó còn giúp các em phát triển trí tuệ
Bài Tập Dành Cho Học Sinh Thi Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi 5 Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi là cuộc thi thường niên do báo Nhi Đồng tổ chức. Đây là một cuộc thi phổ biến và
**Nguyễn Quang Bật** (chữ Hán: 阮光弼; 1463–1505) tên thật Nguyễn Quang Hiếu, là người đỗ trạng nguyên năm 1484 dưới triều vua Lê Thánh Tông. ## Tiểu sử Ông là người huyện Gia Bình, tỉnh
Thử Sức Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi Toán 3 - Tập 2 Biên Soạn Theo Chương Trình Giáo Dục Phổ Thông Mới Cuốn THỬ SỨC TRẠNG NGUYÊN NHỎ TUỔI TOÁN 3 TẬP HAI là một tài
1. Bộ Đề Luyện Thi Violympic Trạng Nguyên Tiếng Việt Lớp 3 Trên Internet Dùng Chung Cho Các SGK Mới Hiện Hành Năm học 2016 - 2017, cuộc thi Tiếng Việt trên mạng Internet dành
1. Bộ Đề Luyện Thi Violympic Trạng Nguyên Tiếng Việt Lớp 3 Trên Internet Dùng Chung Cho Các SGK Mới Hiện Hành Năm học 2016 - 2017, cuộc thi Tiếng Việt trên mạng Internet dành
Băng đô cài tóc Noel hình sừng tuần lộc phối hoa trạng nguyên xinh lung linh mùa Giáng sinh phù hợp làm phụ kiện chụp hình cho bé diện đi chơi Noel thật xinh xắn
Ngày 23 tháng 2 năm 2025, tại nhà thờ họ Hồ TP Hải Phòng, Hội đồng Họ Hồ thành phố đã long trọng tổ chức Đại lễ tế tổ Trạng nguyên Hồ Hưng Dật –
**Nguyễn Quốc Trinh** (chữ Hán: 阮國楨, 1624-1674), người xã Nguyệt Áng, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín, trấn Sơn Nam (nay là xã Đại Áng, huyện Thanh Trì, Hà Nội). Đỗ trạng nguyên khoa Kỷ
Combo Hướng Dẫn Giải Violympic Toán - Tiếng Anh Bộ Đề Luyện Thi Violympic Trạng Nguyên Tiếng Việt Lớp 4 Bộ 3 Cuốn Giải Toán qua mạng Internet hiện nay đã và đang rất phổ
Cuộc thi Tiếng Việt trên mạng Internet có tên Trạng Nguyên Tiếng Việt là một cuộc thi được nhiều bậc phụ huynh, thầy cô giáo và các em học sinh quan tâm, hưởng ứng. Nó
Cuộc thi Tiếng Việt trên mạng Internet có tên Trạng Nguyên Tiếng Việt là một cuộc thi được nhiều bậc phụ huynh, thầy cô giáo và các em học sinh quan tâm, hưởng ứng. Nó
Sách được soạn thảo tiếp nối theo chương trình học trên lớp của các em sẽ giúp các em nâng cao thêm kiến thức và chuẩn bị cho kỳ thi cuối kỳ đạt được điểm
Thần Đồng Đất Việt 206 - Trạng Nguyên Danh Dự
Em Muốn Thành Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi Lớp 4 Đây là tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 4 khi ôn tập, tham gia các kì thi Tài liệu tham khảo cho giáo viên
Em Muốn Thành Trạng Nguyên Nhỏ Tuổi Lớp 3 Cuốn sách cung cấp những thông tin, kiến thức cực kì hữu ích cho các em học sinh lớp 3. Đây là cuốn tài liệu hữu
**Nguyễn Kỳ** (chữ Hán: 阮琦; 1518 - ?), người làng Bình Dân, huyện Đông Yên, phủ Khoái Châu, trấn Sơn Nam Hạ (nay là xã Tân Dân, huyện Khoái Châu, Hưng Yên). Đỗ trạng nguyên
**Đại Phạm** (?-?), tên đầy đủ là **Nguyễn Đại Phạm**, đỗ Trạng nguyên năm 1397, là một vị quan triều Trần. Ông là người tập hợp nông dân ở Hải Phòng chống lại nhà Hồ
**Khu di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm** là các công trình kiến trúc – văn hóa gắn với cuộc đời và sự nghiệp của Trình quốc công Nguyễn Bỉnh Khiêm ngay tại quê nội
**Nguyễn Quan Quang** (chữ Hán: 阮觀光, 1222-?), có tài liệu ghi là **Nguyễn Quán Quang** hay **Trần Quán Quang**, là một danh thần thời nhà Trần. Ông được biết nhiều với giai thoại đỗ Tam
**Nguyễn Giản Thanh** (chữ Hán: 阮簡清; 1482–1552) là một trạng nguyên và chính trị gia người Việt Nam, thời Lê - Mạc. Ông đỗ trạng nguyên đời vua Lê Uy Mục và sau đó làm
**Nguyễn** (đôi khi viết tắt Ng̃, ) là họ của người Á Đông, đồng thời là họ phổ biến nhất của người Việt tại Việt Nam. Theo nhiều cuộc điều tra, số người mang họ
nhỏ|phải|Tượng Chưởng Trung Quân Nguyễn Văn Thành được tôn trí thờ sau 1868 tại một ngôi miếu cận Đại Nội Huế**Nguyễn Văn Thành** (chữ Hán: 阮文誠; 1758–1817) thiếu thời đã theo cha chinh chiến, về
**Nguyễn Hoàng** (chữ Hán: 阮潢; 28 tháng 8 năm 1525 – 20 tháng 7 năm 1613) hay **Nguyễn Thái Tổ**, **Chúa Tiên**, **Quốc chúa** là vị Chúa Nguyễn đầu tiên, người đặt nền móng cho
**Nguyễn Quyện** (chữ Hán: 阮倦; 1511-1593) là danh tướng trụ cột của nhà Mạc thời Nam Bắc triều trong lịch sử Việt Nam, tước Văn Phái hầu sau được phong làm Thường quận công, Chưởng
**Nguyễn Nghiêu Tư** (1383 - 1471), chữ Hán: 阮堯咨, bản danh **Nguyễn Nghiêu Trư** (阮文豬), tự **Quân Trù** (君廚), hiệu **Tùng Khê** (松溪), là một trạng nguyên thời nhà Lê sơ, làm quan đến chức
**Chiến tranh Tây Sơn – Chúa Nguyễn (1771–1785)** là giai đoạn đầu của cuộc chiến tranh Tây Sơn – Chúa Nguyễn. Cuộc chiến tranh này bắt đầu khi các lực lượng nổi dậy của 3
**Nguyễn Văn Huấn** () là một trong những tướng lĩnh kiệt xuất của phong trào Tây Sơn. ## Công trạng Nguyễn Văn Huấn là em của Đại Tư mã Nguyễn Văn Danh. Hai anh em
**Nguyễn Văn Hòa** (阮文和) là một vị tướng của phong trào Tây Sơn trong lịch sử Việt Nam. ## Hành trạng Nguyễn Văn Hòa tham gia phong trào Tây Sơn, khi Tây Sơn đánh ra
**Nguyễn Án** (阮案, 1770 - 1815), tự **Kính Phủ** (敬甫), hiệu **Ngu Hồ** (愚胡); là một danh sĩ thời Lê mạt-Nguyễn sơ, Việt Nam. Ông và Phạm Đình Hổ là đồng tác giả tập ký
**Nguyễn Thiên Tích** (chữ Hán: 阮天錫; 1400 - 1470) là nhà ngoại giao, danh thần nhà Lê sơ trong lịch sử Việt Nam. ## Sự nghiệp Nguyễn Thiên Tích có tên tự là **Huyền Khuê**
**Nguyễn Đăng Cảo** (chữ Hán: 阮登鎬, 1619-?), người xã Hoài Bão, huyện Tiên Du (nay thuộc thôn Hoài Thượng, xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh). Năm 28 tuổi đỗ Hội nguyên, Đình
**Nguyễn Xuân Chính** (chữ Hán: 阮春正,1587 - 1693) là trạng nguyên và chính trị người Việt Nam, thời vua Lê Thần Tông. Ông là người làng Phù Chẩn, huyện Đông Ngàn, phủ Từ Sơn, Kinh
**Nguyễn Đức Huấn** (chữ Hán: 阮德訓; 1452 - ?) là một danh sĩ và đại thần thời Lê sơ. Ông đỗ Bảng nhãn khoa Đinh Mùi (1487), làm quan đến bậc Thượng thư và là