✨Trận Tali-Ihantala
Trận Tali-Ihantala (25 tháng 6 - 9 tháng 7 năm 1944) là một phần của cuộc Mặt trận Phần Lan (Chiến tranh Xô-Đức) (1941–1944), xảy ra trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Đây là trận đánh giữa Quân đội Phần Lan - dùng khí tài do Đức Quốc xã chi viện - và Hồng quân Liên Xô. Cho đến ngày nay, trận Tali-Ihantala là trận chiến lớn nhất trong lịch sử vùng Bắc Âu. Về kích cỡ, trận này còn lớn hơn cả trận El Alamein lần thứ hai. Trận Tali-Ihantala đánh dấu một điểm nhấn trong Chiến dịch tấn công của Liên Xô khi quân Phần Lan ban đầu đã khiến cho Liên Xô không thể thu được một thắng lợi đáng kể nào mặc dù trước đó tại Siiranmäki và Perkjärvi quân Phần Lan đã cản được bước tiến của Hồng quân. Quân Phần Lan đã giành được một chiến thắng phòng thủ,
Sau khi Liên Xô không thể làm nên một cuộc đột phá nào ở Tali-Ihantala, Vịnh Viipuri, hay Vuosalmi, Phương diện quân Leningrad của Liên Xô bắt đầu thực hiện kế hoạch chuyển quân (mà họ đã vạch ra trước đó) từ eo Karelia tới hỗ trợ cho Chiến dịch Bagration, nơi họ vấp phải sự kháng cự đặc biệt ác liệt. Dẫu cho Phương diện quân Leningrad không thể tiến vào Phần Lan theo lệnh của Đại bản doanh (Stavka) một số sử gia cho rằng chiến dịch tấn công của Liên Xô cuối cùng đã loại được Phần Lan ra khỏi vòng chiến. Song, trận Tali-Ihantala được xem là trận đánh quyết định nhất của Mặt trận Phần Lan vì là một chiến thắng cứu vãn nền độc lập của Phần Lan - điều ấy đến nay người Phần Lan vẫn không quên.
Bối cảnh lịch sử
phải|Bản đồ eo Karelia. Có thể thấy sông Vuoksi khởi nguồn gần thành phố Imatra. middle|Các phần đất Karelia, vốn đã chia rẽ.
Sau cuộc tiến công ban đầu của Phần Lan năm 1941, Mặt trận Phần Lan đã rơi vào tình trạng chiến tranh hầm hào với rất ít hoạt động của hai phía. Khi cuộc vây hãm Leningrad chấm dứt vào tháng 1 năm 1944, Tổng hành dinh Stavka nhận lệnh lập kế hoạch chiến dịch tấn công Phần Lan để đẩy Phần Lan ra khỏi vòng chiến.
Cuộc tấn công của Liên Xô trên Mặt trận Phần Lan nhằm thẳng vào eo Karelia ngày 9 tháng 6 năm 1944, (cùng lúc với cuộc đổ bộ Normandie của quân Đồng Minh). Cuộc tấn công Phần Lan có sự tham gia của 3 Tập đoàn quân Liên Xô, trong đó có vài đơn vị Cận vệ giàu kinh nghiệm.
Cuộc tấn công sớm chọc thủng tiền tuyến phòng thủ của Quân đội Phần Lan ở Valkeasaari vào ngày 10 tháng 6 và quân Phần Lan triệt thoái về tuyến phòng thủ thứ hai, tuyến VT (kéo dài từ Vammelsuu đến Taipale). Cuộc tiến công của Quân đội Liên Xô được hàng rào pháo di động dày đặc, những đợt không kích và các lực lượng thiết giáp yểm hộ. Tuy nhiên, cuộc tấn công của Liên Xô nhằm mục đích vượt vịnh Viipuri đã thất bại do quân đội họ bị Sư đoàn số 22 của Đức thuộc Quân đoàn số 5 của Phần Lan.
Tập đoàn quân số 23 của Liên Xô dự tính bắt đầu vượt sông Vuoksi vào ngày 4 tháng 7 tại Vuosalmi, nhưng do sự kháng cự của quân Phần Lan ở đỉnh Äyräpää nên họ đã không thể bắt đầu vượt sông trước ngày 9 tháng 7. Thậm chí là sau khi đã băng qua sông, Quân đội Liên Xô bao gồm cách thần phần của ba Sư đoàn Liên Xô không thể mở rộng vị trí đầu cầu của mình trước sự chống trả của Sư đoàn số 2 của Phần Lan - sau Sư đoàn này được tăng viện. Hai bên còn giao tranh ác liệt về hướng Đông Bắc hồ Ladoga, và ở trận Ilomantsi quân Phần Lan đã hợp vây được hai Sư đoàn Liên Xô, dù phần lớn lính Liên Xô đã thoát khỏi vòng vây.
Vào ngày 12 tháng 7, Quân đội Liên Xô nhận lệnh chấm dứt các cố gắng tấn công và tổ chức phòng ngự.
Ngày nay, người Phần Lan vẫn xem các trận Tali-Ihantala và Tienhaara là tương đương với trận Thermopylae thời Hy Lạp cổ đại, chỉ có một điểm khác biệt duy nhất là kẻ thù của hai trận đánh này đã thất bại.