Trần Hữu Trang hay Tư Trang (22 tháng 2 năm 1906 - 1 tháng 10 năm 1966) là soạn giả lớn của nghệ thuật cải lương. Ông đã ghi dấu ấn trên sân khấu cải lương với những sáng tác nổi tiếng như Tô Ánh Nguyệt, Lan và Điệp, Đời cô Lựu...
Trần Hữu Trang đã được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt 1 (1996).
Tiểu sử
Ông sinh năm 1906 tại xã Phú Kiết, huyện Chợ Gạo, tỉnh Mỹ Tho (nay thuộc tỉnh Tiền Giang) trong một gia đình nông dân. Ngay từ nhỏ ông đã say mê đàn hát. Lúc đầu ông đi theo các gánh hát làm thư ký chép vở, sau đó được Mười Giảng (tức Đặng Công Danh) hướng dẫn dạy dỗ. Ông cho ra mắt kịch bản đầu tay Lửa đỏ lòng son vào năm 1928.
Thập niên 1930, ông nổi tiếng với hàng loạt sáng tác như Tô Ánh Nguyệt (1934), Lan và Điệp (1936), nhất là Đời cô Lựu (1937). Ông cộng tác với các gánh hát Trần Đắc, Năm Phỉ, Phụng Hảo, Năm Châu. Những sáng tác sau đó Tìm hạnh phúc, Mộng hoa vương, Chị chồng tôi, Tình lụy... hay Khi người điên biết yêu - cộng tác với Năm Châu, Lê Hoài Nở - tiếp tục gây tiếng vang lớn.
Sau Cách mạng tháng 8, ông hăng hái tham gia kháng chiến, làm Chủ tịch ủy ban kháng chiến xã Phú Kiết. Năm 1947, ông trở lại hoạt động tại Sài Gòn. Năm 1954, ông lại hoạt động trong phong trào hòa bình Sài Gòn - Chợ Lớn. Năm 1960, ông tham gia Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam và được bầu làm Chủ tịch Hội Văn nghệ Giải phóng. Ông mất vào ngày 1 tháng 10 năm 1966, tại suối Cây vùng Sa Mát trong một trận bom oanh tạc của Mỹ.
Trần Hữu Trang đã được Nhà nước truy tặng Huân chương Thành đồng và Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt 1 (1996). Tên ông còn được đặt tên cho một con đường, một ngôi trường ở Thành phố Hồ Chí Minh. Tên của ông cũng được đặt cho 1 con đường ở Rạch Giá - TP Kiên Giang và ở Thành phố Đà Nẵng có có 1 con đường mang tên ông. Tên của ông còn được đặt cho tên Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang và Giải thưởng Trần Hữu Trang - một giải thưởng lớn trong lĩnh vực cải lương.
Sự nghiệp sáng tác
Ông khởi đầu bằng kịch bản Lửa đỏ lòng son năm 1928, tiếp theo đó là vở Tâm hồn nghệ sĩ. Những sáng tác này tuy còn nhiều non nớt nhưng đã có sự mới mẻ về hình thức lẫn nội dung, đặc biệt đưa cuộc sống đương thời vào trong sân khấu cải lương.
Thời kì thập niên 1930, tài năng nghệ thuật của ông đã đạt được nhiều thành tựu. Những vở như Đời cô Lựu, Tô Ánh Nguyệt hay Lan và Điệp không chỉ thành công ăn khách mà còn là những sáng tác xuất sắc của sân khấu cải lương trước Cách mạng. Những sáng tác của Trần Hữu Trang không thiên về tình yêu đôi lứa uớt át hay cảm hứng lãng mạn mà xoáy sâu trực diện vào hiện thực xã hội. Những sáng tác này đã phơi bày số phận những người dân bất hạnh hay đề cập đến những bi kịch của tình yêu và hôn nhân trong hoàn cảnh xã hội đương thời, do đó nó "thấm đượm giá trị tố cáo, vạch trần những tệ nạn và sự thối nát của xã hội thuộc địa, lên tiếng bênh vực những khát vọng giải phóng con người thoát khỏi mọi dây trói của lễ giáo, hủ tục, cũng như những bất công ngang trái". Với gần 30 kịch bản mang nội dung tư tưởng tiến bộ và giá trị nhân văn sâu sắc, Trần Hữu Trang là một trong những soạn giả lớn của nghệ thuật cải lương Nam Bộ.
Sau Cách mạng tháng 8, do hoàn cảnh công việc nên ông không sáng tác nhiều. Năm 1946, ông cho ra vở Hậu chiến trường và 20 năm sau, ông mới bắt tay viết kịch bản mới về người chiến sĩ cách mạng Nguyễn Văn Trỗi. Thế nhưng kịch bản đã không thể hoàn thành được.
Tác phẩm chính
- Tô Ánh Nguyệt (1934)
- Lan và Điệp (1936)
- Đời cô Lựu (1937)
- Tìm hạnh phúc
- Mộng hoa vương
- Chị chồng tôi
- Tình lụy
- Khi người điên biết yêu (cùng với Năm Châu, Lê Hoài Nở)
- Hậu chiến trường (1946)
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Trần Hữu Trang** hay **Tư Trang** (22 tháng 2 năm 1906 - 1 tháng 10 năm 1966) là soạn giả lớn của nghệ thuật cải lương. Ông đã ghi dấu ấn trên sân khấu cải
**Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang** hay **Trung tâm nghệ thuật cải lương Hưng Đạo** là nhà hát cải lương tại 136 Trần Hưng Đạo, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Đây cũng
**Trần Hữu Tuất** (1956 – 2022) là một sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Thiếu tướng, từng là Phó Tư lệnh Quân khu 4 (2009–2016) và là đại biểu
**Trần Thùy Trang** (sinh ngày 23 tháng 5 năm 1986 tại Đà Nẵng) là một Diễn Viên, MC người Việt Nam. Cô hiện đang sống và làm việc chủ yếu ở Thành phố Hồ Chí
**Trần** () là một họ người Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và một số nơi khác trên thế giới. Họ Trần là họ phổ biến nhất tại miền Nam
**Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam** (phía Hoa Kỳ, Việt Nam Cộng hòa và các đồng minh thường gọi là **Việt Cộng**) là một tổ chức liên minh chính trị hoạt
**Trần Hữu Duy** (tiếng Trung:陈宥维, bính âm: Chén yòuwéi, sinh ngày 7 tháng 7 năm 1998) là nam diễn viên, ca sĩ người Trung Quốc, tốt nghiệp trường Đại học Khoa học Kỹ thuật Chiết
**Trần Hữu Ngoạn** (1934 – 2014) là một bác sĩ nổi tiếng chuyên về bệnh phong và da liễu tại Việt Nam. Ông nguyên là giám đốc Bệnh viện Phong – Da liễu Quy Hòa,
**Trần Hữu Dũng** (1945–2023) là một giáo sư kinh tế học gốc Việt của Đại học Wright State tại Dayton, Ohio, Mỹ. Ông chuyên về nghiên cứu kinh tế vùng Đông Á, đặc biệt là
**Trần Hữu Tuấn Bách** (sinh ngày 12 tháng 9 năm 1989) là một nam nhạc sĩ kiêm nhà soạn nhạc người Việt Nam. Anh đã sáng tác nhạc cho hơn 10 bộ phim từ năm
**Chiến dịch tấn công hữu ngạn Dniepr** ở Ukraina (1944), hay còn được gọi là **Chiến dịch tấn công Dniepr–Carpath**, kéo dài từ ngày 24 tháng 12 năm 1943 đến ngày 14 tháng 4 năm
**Trận Gaugamela** (tiếng Hy Lạp: _Γαυγάμηλα_) còn gọi là **trận Arbela**, diễn ra vào ngày 1 tháng 10 năm 331 trước Công nguyên, giữa liên quân Hy Lạp do vua xứ Macedonia Alexandros III chỉ
phải|Mỗi phần tử của một ma trận thường được ký hiệu bằng một biến với hai chỉ số ở dưới. Ví dụ, a2,1 biểu diễn phần tử ở hàng thứ hai và cột thứ nhất
**Trần Minh Tông** (chữ Hán: 陳明宗 4 tháng 10 năm 1300 – 10 tháng 3 năm 1357) tên thật là **Trần Mạnh** (陳奣), là vị hoàng đế thứ năm của Hoàng triều Trần nước Đại
**Huỳnh Trấn Thành** (sinh ngày 5 tháng 2 năm 1987), thường được biết đến với nghệ danh **Trấn Thành**, là một nam diễn viên, nghệ sĩ hài, người dẫn chương trình truyền hình, doanh nhân
**Chiến dịch Trần Hưng Đạo** hay **Chiến dịch Trung du** là một trong những cuộc tiến công lớn của Quân đội nhân dân Việt Nam vào phòng tuyến trung du Bắc Bộ của quân Liên
**Trần Quyết Lập** (12 tháng 12 năm 1974 – 17 tháng 3 năm 2016), thường được biết đến với nghệ danh **Trần Lập**, là một ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Việt Nam. Là trưởng
**Quế Trân** (sinh ngày 19 tháng 2 năm 1981) là nữ nghệ sĩ cải lương người Việt Nam. Quế Trân được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú (2011). Quế Trân là con gái
**Trần Dụ Tông** (chữ Hán: 陳裕宗) 22 tháng 11 năm 1336 – 25 tháng 5 năm 1369) là vị hoàng đế thứ 7 của triều đại nhà Trần nước Đại Việt, ở ngôi 28 năm
nhỏ|250x250px|Trang viên ở Grabonóg, thị trấn [[Gostyń, Ba Lan.]] **Trang viên ở Grabonóg** (tiếng Ba Lan: _Dworek w Grabonogu_) là một trang viên lịch sử theo phong cách cổ điển, tọa lạc ở làng Grabonóg,
**Trận Vĩnh Yên** là một trận đánh quan trọng của Chiến dịch Trần Hưng Đạo diễn ra từ 13 tháng 1 đến 17 tháng 1 năm 1951. Đây là trận đánh có quy mô cấp
nhỏ|250x250px|Trang viên ở Konradów (2017) nhỏ|250x250px|Nhìn từ phía Đông-Nam (2017) **Trang viên ở Konradów** (tiếng Ba Lan: _Dwór w Konradowie_) là một trang viên lịch sử được xây dựng theo phong cách Baroque từ cuối
**Trần Văn Phấn** (1920 – ?) là cựu sĩ quan Hải quân Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Đại tá Hải quân. Ông từng là Tư lệnh Hải quân Việt Nam Cộng hòa từ ngày
nhỏ|248x248px|Trang viên ở Maciejowiec (2008) nhỏ|329x329px|Cửa chính trang viên (2013) **Trang viên ở Maciejowiec** (tiếng Ba Lan: _Dwór w Maciejowcu_) là một trang viên lịch sử có từ năm 1627, nằm ở ngôi làng Maciejowiec,
**Sóc Trăng** là tỉnh cũ ven biển ở Đồng bằng sông Cửu Long, phía bắc giáp tỉnh Hậu Giang, phía đông giáp tỉnh Trà Vinh, phía nam giáp Biển Đông và phía tây giáp tỉnh
**Trần Thái Tông** (chữ Hán: 陳太宗 9 tháng 7 năm 1218 – 5 tháng 5 năm 1277), tên khai sinh là **Trần Cảnh** (陳煚), là vị hoàng đế đầu tiên của Hoàng triều Trần nước
Trong Thủy thủ Mặt Trăng, mỗi Chiến binh thủy thủ đều có những món phụ kiện và vũ khí đặc biệt để chiến đấu với kẻ xấu. Có rất nhiều những phụ kiện góp phần
**Trận Vukovar** là một cuộc vây hãm kéo dài 87 ngày từ tháng 8 đến tháng 11 năm 1991 ở thành phố Vukovar, miền đông Croatia, áp đặt bởi Quân đội nhân dân Nam Tư
**Trận Hải Phòng** là trận đánh diễn ra từ ngày 20 tháng 11 đến 26 tháng 11 năm 1946 và từ ngày 20 tháng 12 năm 1946 đến 25 tháng 4 năm 1947 ở khu
**Nông nghiệp Đại Việt thời Trần** phản ánh chế độ ruộng đất và việc làm thủy nông thời nhà Trần trong lịch sử Việt Nam. ## Chế độ ruộng đất ### Ruộng công Có hai
"**Thường Châu tuyết trắng**" là cụm từ được giới truyền thông Việt Nam sử dụng để nói về **trận chung kết của Giải vô địch bóng đá U-23 châu Á 2018** giữa hai đội tuyển
**Mặt trận giải phóng động vật** (tiếng Anh: **Animal Liberation Front**) viết tắt là **ALF**, là một nhóm hoạt động quốc tế không người lãnh đạo của phong trào giải phóng động vật, tham gia
**_Dưới đáy hồ_** (Tiếng Anh: _The Lake_) là một bộ phim điện ảnh Việt Nam thuộc thể loại kinh dị – chính kịch ra mắt năm 2025 do Trần Hữu Tấn làm đạo diễn kiêm
**_Cám_** (viết cách điệu bằng việc viết hoa tất cả các chữ cái) (Tiếng Anh: _The Sisters_), hay còn được biết đến với tên cũ **_Con Cám_**, là một bộ phim điện ảnh Việt Nam
Năm 1953, Chính phủ, Bộ Y tế đã cho thành lập Bệnh khoa Tai Mũi Họng bên cạnh Bộ Y tế trong an toàn khu (ATK) của Trung ương ở Việt Bắc và giao cho
**Trận Hà Nội đông xuân 1946-47** là sự kiện khởi động Chiến tranh Đông Dương giữa các lực lượng Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Việt Minh) và tập đoàn quân viễn chinh Pháp từ
**Trận Kiev (1943)** là một trong các trận đánh quan trọng nhất của chuỗi Chiến dịch Tả ngạn sông Dniepr. Từ ngày 24 tháng 9 đến ngày 24 tháng 12 năm 1943, trên toàn bộ
**_Chuyện ma gần nhà_** (tựa tiếng Anh: _Vietnamese Horror Story_) là một bộ phim điện ảnh Việt Nam ra mắt năm 2022 thuộc thể loại kinh dị, dựa trên những truyền thuyết đô thị ở
**Trần Nghệ Tông** (chữ Hán: 陳藝宗) (20 tháng 12 năm 1321 – 6 tháng 1 năm 1395), tên húy là **Cung Định Vương Trần Phủ** (陳暊) hoặc **Trần Thúc Minh** (陳叔明), xưng hiệu **Nghệ Hoàng**
**Trần Văn Hữu** (1896 – 1984) là Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao của chính phủ Quốc gia Việt Nam từ tháng 5 năm 1950 đến tháng 6 năm 1952. ## Tiểu sử ###
**Trận đồi A1** là trận đánh mở màn ngày 31 tháng 3 năm 1954, là một trong những trận đánh quan trọng trong giai đoạn 2 và giai đoạn 3 của chiến dịch Điện Biên
**Trận Thạch Đình** (chữ Hán: 石亭之戰, _Thạch Đình chi chiến_) diễn ra giữa hai nước Tào Ngụy và Đông Ngô vào năm 228 trong thời kỳ Tam Quốc của Trung Quốc. Trận chiến kết thúc
**Mặt trận Srem** (, ) là tuyến phòng thủ vững chắc của Wehrmacht và Quân lực Croatia nằm tại Srem và Đông Slavonia trong Thế chiến thứ hai từ 23 tháng 10 năm 1944 đến
**Phim cổ trang Việt Nam** là những bộ phim điện ảnh, phim truyền hình và đôi khi cả tác phẩm sân khấu (có thu hình) sử dụng trang phục, tập quán và lễ nghi thời
**Nhà Trần** (chữ Nôm: 茹陳, chữ Hán: 陳朝, Hán Việt: _Trần triều_) là một triều đại quân chủ cai trị nước Đại Việt từ năm 1226 đến năm 1400. Đây là triều đại được lưu
Chiến trường Quảng Trị năm 1972 **Mặt trận Trị Thiên Huế năm 1972** là một trong các chiến trường chính của Chiến tranh Việt Nam năm 1972. Kết thúc năm 1972, với các diễn biến
**Trận Ia Đrăng** là một trong những trận lớn đầu tiên giữa liên quân Quân lực Việt Nam Cộng hòa-Quân đội Hoa Kỳ và Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam trong thời kỳ Chiến
phải|Du thuyền qua các hang động phải|Rừng đặc dụng trên núi đá vôi ngập nước phải|Bến thuyền ở trung tâm du khách Tràng An phải|Phong cảnh Tràng An, đoạn bên đại lộ Tràng An phải|Tràng
**Sóc Trăng** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Sóc Trăng cũ, Việt Nam. ## Địa lý Thành phố Sóc Trăng nằm ở vị trí trung tâm tỉnh Sóc Trăng, cách Thành phố Hồ
**Trần Chân** (chữ Hán: 陳真, 1470-1518) là tướng Đại Việt cuối thời Lê sơ, người xã La Khê, huyện Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam. Ông đã đóng vai trò quan trọng trong việc đánh