✨Trận Dinant
Trận Dinant là một trong các trận đánh mở màn của Chiến dịch nước Pháp thời Chiến tranh thế giới thứ hai, diễn ra từ ngày 12 đến ngày 14 tháng 5 năm 1940 tại khu vực giữa Dinant và Houx trên phòng tuyến sông Meuse. Trận đánh này là một phần trong kế hoạch tác chiến mang mật danh Fall Gelb (Kế hoạch Vàng) của quân đội Đức nhằm bao vây tiêu diệt chủ lực Pháp và Đồng Minh đang tiến vào Bỉ theo kế hoạch Dyle - Breda. Dưới sự chỉ huy của Thượng tướng Thiết giáp Hermann Hoth, 2 sư đoàn Đức thuộc Quân đoàn Thiết giáp XV đã vượt sông Meuse và đánh tan hàng phòng thủ của cánh trái Tập đoàn quân số 9 (Pháp) dưới quyền tướng André Corap cùng Trung đoàn Khinh chiến Ardennes (Bỉ). Cùng với các trận đột phá của Quân đoàn Thiết giáp XIX tại Sedan và Quân đoàn Thiết giáp XXXXI tại Monthermé, chiến thắng của Quân đoàn Thiết giáp XV Đức ở Dinant đã thúc đẩy sự sụp đổ toàn diện của phòng tuyến Meuse vào ngày 15 tháng 5 và dọn đường cho quân Đức thọc sâu về eo biển Anh trong vòng 1 tuần tới.
Bối cảnh
Ngày 10 tháng 5 năm 1940, quân đội Đức phát động chiến dịch tấn công Luxembourg, Hà Lan, Bỉ và Pháp. Thực hiện Kế hoạch Vàng do Trung tướng Erich von Manstein đề xuất, Cụm Tập đoàn quân B tiến công Hà Lan và Trung bộ Bỉ để nhử quân chủ lực Pháp-Anh-Bỉ tràn lên mạn bắc (theo kế hoạch Dyle - Breda). Trong khi đó, 3 cánh quân thiết giáp của Cụm Tập đoàn quân A được giao nhiệm vụ tung mũi chủ công qua rừng núi Ardennes ở Luxembourg và miền Nam Bỉ hòng chọc thủng chính diện quân Đồng Minh đằng sau sông Meuse. Từ phía bắc xuống phía nam, các cánh quân này bao gồm Quân đoàn Thiết giáp XV do Thượng tướng Thiết giáp Hermann Hoth chỉ huy (thuộc Tập đoàn quân số 4 của Đại tướng Günther von Kluge), Quân đoàn Thiết giáp XXXXI do Thượng tướng Thiết giáp Georg-Hans Reinhardt chỉ huy và Quân đoàn Thiết giáp XIX do Thượng tướng Thiết giáp Heinz Guderian chỉ huy (đều thuộc Cụm Thiết giáp Kleist). Theo phân công trong Kế hoạch Vàng, Quân đoàn Thiết giáp XIX sẽ đánh lấy đầu cầu ở Sedan (Pháp) - trấn giữ bởi Tập đoàn quân số 2 Pháp dưới quyền Đại tướng Charles Huntziger - còn các Quân đoàn Thiết giáp XV và XXXXI mở cửa đầu cầu lần lượt tại Houx-Dinant (Bỉ) và Monthérme (Pháp), đều do Tập đoàn quân số 9 Pháp dưới quyền Đại tướng André Corap đóng giữ.
Mặc dù cánh phải Tập đoàn quân số 9 đã hiện diện trên quãng sông Meuse ở Pháp vào ngày 10 tháng 5, 2 quân đoàn cánh trái của Corap phải vượt biên giới Pháp-Bỉ và hành quân thêm 90 km nữa mới đến được bờ Bỉ. Chớp lấy thời cơ, Hoth điều Sư đoàn Thiết giáp số 5 của Trung tướng Max von Hartlieb-Walsporn và Sư đoàn Thiết giáp số 7 của Thiếu tướng Erwin Rommel băng thật nhanh qua phía bắc Ardennes nhằm đánh chiếm sông Meuse trước khi quân Pháp tăng cường phòng ngự. Nhiệm vụ này đòi hỏi quân Đức phải vượt qua các chướng ngại vật của Trung đoàn Khinh chiến Ardennes (Bỉ), cũng như sự chống cự của các Sư đoàn Khinh kỵ binh 1 và 4 (Tập đoàn quân số 9 Pháp) trên một chặng đường dài 115 km. Trong trận giao tranh đầu tiên tại Chabrehez, Rommel dùng 3 đại đội bộ binh và 4 xe tăng tiêu diệt 3 trung đội Bỉ do các Thiếu úy Gourmet, Cremer và Catin chỉ huy. Gourmet và Cremer tử trận cùng hầu hết binh sĩ dưới quyền trong khi Catin và 30 lính bị bắt làm tù binh. Không lâu sau đó, Rommel đè bẹp sự chống cự dữ dội của kỵ binh Pháp trên sông Ourthe trong các ngày 11 – 12 tháng 5. Những bước tiến thần tốc của Sư đoàn Thiết giáp 7 đã khiến cho Sư đoàn Thiết giáp 5 bị bỏ xa ở phía sau. Vì lẽ đó, Hoth quyết định chuyển Phân đoàn Tiên phong Werner (Sư đoàn Thiết giáp số 5) dưới quyền Đại tá Trung đoàn trưởng Trung đoàn Thiết giáp 31 Paul Hermann Werner sang biên chế của Sư đoàn Thiết giáp số 7 vào buổi sáng ngày 12 tháng 5.
Dù quân Pháp di chuyển chậm hơn rất nhiều, một số đơn vị Pháp đã tiếp cận sông Meuse trước quân Đức. Từ phải sang trái, đội hình Tập đoàn quân số 9 bao hàm Quân đoàn XLI (gồm các Sư đoàn Đồn binh 102 và Bộ binh 61) của Trung tướng Emmanuel Libaud, Quân đoàn XI (gồm các Sư đoàn Bộ binh số 18 và 22) của Trung tướng Julien Martin và Sư đoàn Bộ binh Mô tô số 5 Quân đoàn II của Trung tướng Jean-Gabriel Bouffet. Ngoài ra, Corap bố trí Sư đoàn Bộ binh 53 và Sư đoàn Bộ binh Bắc Phi 4 làm dự bị trên biên cương Pháp-Bỉ.
Diễn biến
Sau khi các đơn vị đi đầu của Sư đoàn Thiết giáp 7 cùng Phân đoàn Tiên phong Werner áp sát thị trấn Dinant chiều ngày 12 tháng 5, phân đoàn Werner được trở lại biên chế Sư đoàn Thiết giáp 5.
Chưa bỏ cuộc, Đại tá Werner cử một vài toán bộ binh mô tô tiếp tục trinh sát dọc theo sông Meuse. Ở làng Houx cách Yvoir 3 km về phía nam, họ phát hiện ra một đập nước và một cửa cống nối liền một hòn đảo với cả hai bờ sông. Binh lính Pháp-Bỉ không dám phá các công trình thủy công này vì họ sợ mực nước hạ xuống khiến quân Đức lội được qua sông. Không những thế, lực lượng Pháp trấn thủ khu vực này (Tiểu đoàn 2 Trung đoàn 39 Sư đoàn Bộ binh 18) lại bám trụ các vách đá đằng đằng sau sông thay vì tiến thẳng ra bờ sông theo lệnh thượng cấp. Sau khi đợi tới đêm, một tốp lính Đức tình nguyện vượt đập lên đảo và tiếp cận bờ bên kia thông qua một cầu bộ hành trên âu tàu. Chẳng bấy lâu sau 23h, họ trở thành những quân nhân Cụm Tập đoàn quân A đầu tiên đặt chân lên bờ tây sông Meuse. Tiếp theo đó, họ định thọc sâu hơn về phía tây nhưng bị hỏa lực của Đại đội 6 - Tiểu đoàn 2 Pháp chặn đứng. Werner điều thêm lính mô tô sang tiếp viện và Đại đội 3 - Tiểu đoàn Trinh sát 8 cùng một số lính của Tiểu đoàn 1 - Trung đoàn Súng trường 12 của ông đã lập được đầu cầu trên sông Meuse khi ngày 12 kết thúc. Quân Pháp duy trì thế bị động, không hề phản công vào đầu cầu non yếu này và điều đó để lại hậu quả tai hại cho họ vào hôm sau. Trong báo cáo của mình sau trận đánh, Rommel ghi nhận:
Do khủng hoảng nối tiếp nhau xảy ra trên mặt trận của Sư đoàn Thiết giáp 7, Rommel liên tục chạy qua chạy lại giữa hai điểm vượt sông của mình trong cả ngày 13. Thoạt tiên, ông ta hạ lệnh đốt cháy các ngôi nhà ven sông nhằm tạo một bức màn khói chắn tầm nhìn địch và hạn chế tổn thất của quân Đức. Kế đến, ông huy động các đơn vị Panzer III, IV và một khẩu đội pháo ra rìa sông để tập trung bắn chế áp mọi vị trí địch có thể trú ẩn Chớp lấy thời cơ, Sư đoàn Thiết giáp số 6 tiến công thần tốc về Montcornet, đánh thiệt hại nặng Sư đoàn Đồn binh 102, làm tan rã Sư đoàn Bộ binh 61 và xẻ đôi đội hình Sư đoàn Thiết giáp Dự bị số 2 đang triển khai vào ngày 15 tháng 5.
Sự thất thủ của phòng tuyến sông Meuse đã khai lối cho quân đội Đức tràn ra eo biển và vây diệt 1.700.000 quân chủ lực Đồng Minh. Không để cho phía Pháp có cơ hội thiết lập một tuyến phòng thủ mới, Rommel tiếp tục tiến quân theo hướng tây bắc về Avesnes-sur-Helpe, ngay phía trước các Sư đoàn Thiết giáp số 1 và 2 của Guderian. Sáng ngày 15 tháng 5, các đơn vị còn lại của Sư đoàn Thiết giáp Dự bị số 1 Pháp, đã được nghỉ ngơi sau khi mất gần 16 xe tăng tại Bỉ, đã bị Sư Thiết giáp số 7 tấn công khi đoàn xe tăng Pháp còn đang xếp hàng chờ nhận nhiên liệu. Sư đoàn Thiết giáp Dự bị số 1 Pháp phải rút lui mà chỉ còn lại có 36 xe tăng, và đến 17 tháng 5 thì bị tiêu diệt hoàn toàn. Trong trận này, người Đức chỉ mất 50 trong tổng số 500 xe tăng.
Trước đó, để lại việc xóa sổ Sư đoàn Thiết giáp Dự bị số 1 Pháp cho Sư đoàn Thiết giáp số 5, Rommel đã tiếp tục thúc quân về phía tây, đánh tan Sư đoàn Bộ binh 18 và 22 Pháp, cô lập Sư đoàn Bộ binh Bắc Phi 4 tại Philippeville. Mờ sáng hôm sau, 16 tháng 5, sư đoàn của Rommel đến Avesnes và gặp may khi bắt gặp Sư đoàn Cơ giới số 5 của Pháp đã dựng trại nghỉ đêm ngay trên đường tiến quân của ông, và để các xe cộ xếp hàng ngăn nắp dọc theo lề đường còn binh sĩ vẫn đang ngủ say. Nhân cơ hội này, xe tăng của Rommel liền xông thẳng vào xóa sổ chúng. Tốc độ chậm, tình trạng quá tải và thiếu phương tiện liên lạc đã vô hiệu hóa quân Pháp. Lại thêm Sư đoàn Thiết giáp số 5 cũng tham chiến. Người Pháp đã gây thiệt hại đáng kể cho cho sư đoàn này, nhưng không thể đối phó nổi với tốc độ của các đơn vị cơ động của Đức, chúng nhanh chóng tiếp cận và tiêu diệt quân thiết giáp Pháp ở cự ly gần. Cho tới lúc này, Sư đoàn Thiết giáp 7 đã cơ bản đánh sụm Tập đoàn quân số 9 của Pháp, mở thông đường qua tuyến Sambre-Oise tại Landrecies mà phía Pháp muốn giữ bằng mọi giá. Quân đội Pháp "tan vỡ theo đà chạy trốn; bị giày xéo dễ dàng trong giấc ngủ của họ". Đến ngày 17 tháng 5, Rommel tuyên bố đã bắt được 10.000 tù binh mà chỉ mất có 36 quân.