✨Trắc lượng học thiên thể
thumb|Minh họa phương pháp [[giao thoa trong phạm vi bước sóng quang học để xác định chính xác vị trí các ngôi sao. Ảnh của NASA/JPL-Caltech]]
Trắc lượng học thiên thể (hay tinh trắc học) là nhánh của thiên văn học về sự đo lường chính xác vị trí và chuyển động của các sao và thiên thể. Thông tin nhận được từ các phép đo tinh trắc học cung cấp dữ liệu về chuyển động học và nguồn gốc vật lý của Hệ Mặt Trời và của thiên hà chúng ta thuộc về, Ngân Hà.
Ý tưởng cơ bản của trắc lượng học thiên thể đó là xác định tọa độ chưa biết của các thiên thể bằng cách so sánh vị trí của chúng trên ảnh chụp với vị trí của một số các thiên thể khác cũng trên bức ảnh đó mà tọa độ của chúng là đã biết. Với giả sử tập hợp một số thiên thể mà đã biết tọa độ, về nguyên lý có thể đặt bất kỳ một thiên thể chưa biết vào cùng hệ tọa độ cả các thiên thể đã biết. Các nhà thiên văn học đã lập ra một vài catalô các sao để thuận tiện cho ngành trắc lượng học. Thực tế, các catalogs này đã được lập ra để dành cho mục đích này. Thêm vào đó, ngày nay nhiều phần mềm thiên văn có lưu trữ các dữ liệu từ các catalog này để làm tham chiếu xác định vị trí các thiên thể từ ảnh chụp CCD.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Henrietta Swan Leavitt** (; ngày 04 Tháng Bảy năm 1868 - ngày 12 tháng 12 năm 1921) là một nhà thiên văn học người Mỹ. Bà tốt nghiệp trường Radcliffe và làm việc
thumb|Minh họa phương pháp [[giao thoa trong phạm vi bước sóng quang học để xác định chính xác vị trí các ngôi sao. _Ảnh của NASA/JPL-Caltech_]] **Trắc lượng học thiên thể** (hay **tinh trắc học**)
thumb| **Thước trắc tinh** là một dụng cụ đo độ nghiêng phức tạp, được các nhà thiên văn và nhà định vị sử dụng trong lịch sử, để đo lường vị trí nghiêng trên bầu
nhỏ|300x300px| Phía trên các vòm tròn của [[Đài thiên văn La Silla ở Chile, ba vật thể thiên văn trong hệ Mặt Trời sao Mộc (trên cùng), Sao Kim (phía dưới bên trái) và Sao
phải **Quang sai** trong thiên văn học là sai lệch biểu kiến của vị trí thiên thể trên thiên cầu, do vận tốc có giới hạn của ánh sáng và vận tốc chuyển động của
liên_kết=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Laser_Towards_Milky_Ways_Centre.jpg/250px-Laser_Towards_Milky_Ways_Centre.jpg|phải|nhỏ|250x250px| Một quan sát có hướng dẫn bằng laser về [[Ngân Hà|Dải Ngân Hà tại Đài quan sát Paranal ở Chile vào năm 2010]] **Khoa học vũ trụ** (tiếng Anh: **Space science**) là lĩnh vực
Thuật ngữ **trạm cơ bản** được sử dụng cho các đài quan sát đặc biệt kết hợp một số kỹ thuật định vị không gian như VLBI, laser vệ tinh, GPS, Glonass, v.v. Chúng là
**Epsilon Indi** (ε Indi, ε Ind) là một hệ sao cách Trái Đất khoảng 12 năm ánh sáng, trong chòm sao Ấn Đệ An bao gồm một sao dãy chính loại K là ε Indi
nhỏ|[[Johannes Kepler|Kepler, Johannes. _Mysterium Cosmographicum_, 1596. Mô hình nhật tâm của vũ trụ bởi Kepler, trong đó ngoài cùng là “sphaera stellar fixar,” hay mặt cầu của các sao cố định.]] **Các sao cố định**
nhỏ|320x320px|Video time-lapse về nhật động của các thiên thể trên bầu trời, quay tại [[Đài quan trắc La Silla.]] Trong thiên văn học, **nhật động** hay **chuyển động (hàng) ngày** là sự chuyển động biểu
**Vị** **trí biểu kiến** của một vật thể là vị trí của nó trong không gian mà người quan sát nhìn thấy. Do các hiệu ứng vật lý và hình học, nó có thể khác
nhỏ| Hệ [[Hệ tọa độ xích đạo|tọa độ xích đạo trên thiên cầu ]] **Vị trí ngôi sao** là vị trí biểu kiến của bất kỳ ngôi sao nào trên bầu trời, dường như cố
**Vận tốc xuyên tâm** (trong thiên văn học gọi là **vận tốc tia**) là hình chiếu vận tốc của một điểm (trên hình vẽ là điểm A) trên đường thẳng OA nối liền nó với
**Sao Barnard** là một sao lùn đỏ có khối lượng rất thấp, cách Trái Đất khoảng 6 năm ánh sáng trong chòm sao Xà Phu. Nó là ngôi sao riêng lẻ thứ tư được biết
**Denebola**, cũng được đặt ký hiệu là **Beta Leonis** (**β Leonis**, viết tắt là **Beta Leo**, **β Leo**) là ngôi sao sáng thứ hai trong chòm sao cung Hoàng Đạo Sư Tử, mặc dù hai
**HD 140283** (hay còn được gọi là **sao** **Methuselah**) là một ngôi sao gần mức khổng lồ nghèo kim loại nằm cách Trái Đất khoảng trong chòm sao Thiên Bình, gần chòm sao Xà Phu.
**Đường kính góc** hay **kích thước biểu kiến** của một vật thể là _đường kính nhìn thấy_ của vật thể đó, được đo bằng một góc khi nhìn vật thể đó từ một vị trí
**Gaia BH1** (**Gaia DR3 4373465352415301632**) là một hệ đôi gồm một sao dãy chính loại G và một lỗ đen có khối lượng sao cách Trái Đất khoảng trong chòm sao Xà Phu. Gaia BH1
**Arthur Auwers** tên khai sinh là **Georg Friedrich Julius Arthur von Auwers** (12 tháng 9 năm 1838 - 24 tháng 1 năm 1915) là nhà thiên văn học người Đức. Auwers sinh tại Göttingen. ##
**Chuyển động riêng** (proper motion) của một ngôi sao là sự thay đổi vị trí về độ lớn góc theo thời gian khi nhìn từ khối tâm của hệ Mặt Trời. Đơn vị của nó
thumb|[[Trạm vũ trụ Quốc tế quay quanh Trái Đất.]] thumb|Các quỹ đạo thiên thể thumb| thumb|Hai vật thể với [[khối lượng khác nhau quay xung quanh một khối tâm chung. Kích thước tương đối và
_[[Nhà thiên văn học (Vermeer)|Nhà thiên văn_, họa phẩm của Johannes Vermeer, hiện vật bảo tàng Louvre, Paris]] **Thiên văn học** là một trong những môn khoa học ra đời sớm nhất trong lịch sử
thumb|upright=1.35|right|Ảnh từ vệ tinh [[Apollo 15 đơn vị quỹ đạo của rille lân cận với miệng núi lửa Aristarchus trên Mặt Trăng.]] **Khoa học hành tinh** là ngành khoa học nghiên cứu về các hành
**Henrietta Swan Leavitt** (; ngày 04 Tháng Bảy năm 1868 - ngày 12 tháng 12 năm 1921) là một nhà thiên văn học người Mỹ. Bà tốt nghiệp trường Radcliffe và làm việc
nhỏ|330x330px|Kết quả của hiện tượng khóa thủy triều khi [[Mặt Trăng quay quanh Trái Đất, thời gian để quay quanh trục bằng với thời gian quay quanh Trái Đất. Bỏ qua hiệu ứng dao động
Chiêm tinh học bao gồm một số hệ thống niềm tin được cho rằng có một mối quan hệ giữa các hiện tượng thiên văn và các sự kiện hay đặc điểm nhân cách trong
nhỏ|Hai vệ tinh của Sao Hỏa quay quanh nó.**Chu kỳ quỹ đạo** là thời gian mà một thiên thể hoàn thành một vòng quỹ đạo quanh thiên thể trung tâm. Trong thiên văn học, nó
Trong toán học, **lượng giác** (tiếng Anh: _trigonometry_, lấy nguyên gốc từ tiếng Hy Lạp cổ đại của hai từ τρίγωνον nghĩa là "tam giác" và μέτρον nghĩa là "đo lường") là một phân nhánh
**Năm ánh sáng** là đơn vị đo chiều dài sử dụng trong đo khoảng cách thiên văn. Theo những đo lường thực nghiệm, ánh sáng truyền đi trong chân không với vận tốc khoảng 300.000 km/s,
**_Hipparcos_** là một vệ tinh khoa học của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), được phóng vào năm 1989 và hoạt động cho đến năm 1993. Đó là thí nghiệm không gian đầu tiên
Dự án **Mạng kính thiên văn tự động Hungary** (**HATNet**) là một mạng lưới gồm sáu kính thiên văn "HAT" hoàn toàn tự động. Mục tiêu khoa học của dự án là phát hiện và
nhỏ|260x260px|[[RS Puppis, một trong những sao biến quang Cepheid sáng nhất trong Ngân Hà. (Ảnh chụp bởi Kính viễn vọng không gian Hubble).]] Một **sao biến quang Cepheid** là một loại sao có sự phát
nhỏ|366x366px| [[Biểu đồ Hertzsprung-Russell|Biểu đồ Hertzsprung–Russell thể hiện vị trí của một số loại sao biến quang.]] **Sao Cepheid cổ điển** (còn được gọi là **quần thể I Cepheid**, **loại I** **Cepheid** hay **sao biến
**Trường Đại học Mỏ – Địa chất** (tiếng Anh: _Hanoi University of Mining and Geology_) là một trường đại học đa ngành hàng đầu tại Việt Nam, thuộc nhóm 95 trường đại học hàng đầu
**Trương Ngọc Trác** (tiếng Trung giản thể: 张玉卓, bính âm Hán ngữ: _Zhāng Yù Zhuō_, sinh ngày 5 tháng 1 năm 1962, người Hán) là chuyên gia năng lượng, chính trị gia nước Cộng hòa
[[Joseph-Louis Lagrange (1736—1813)]] **Cơ học Lagrange** là một phương pháp phát biểu lại cơ học cổ điển, do nhà toán học và thiên văn học người Pháp-Ý Joseph-Louis Lagrange giới thiệu vào năm 1788. Trong
**Lưỡng Hà** (tiếng Anh: **Mesopotamia**) là một khu vực lịch sử ở Tây Á nằm trong hệ thống sông Tigris và Euphrates ở phía bắc của Lưỡi liềm màu mỡ. Ngày nay, Lưỡng Hà nằm
nhỏ|| Ba loại trắc vi kế, từ trên xuống dưới: trắc vi kế đo ngoài, trắc vi kế đo trong và trắc vi kế đo độ dày. Các bộ phận **Trắc vi kế** hay **thước
**Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh** (, viết tắt là **VNUHCM**), mã đại học **QS**, là một trong hai hệ thống đại học quốc gia của Việt Nam bên cạnh Đại học
**Cận Tinh** (tiếng Anh: **Proxima Centauri**, **V654 Centauri**) là một sao lùn đỏ biến quang nằm cách Hệ Mặt Trời xấp xỉ 4,2 năm ánh sáng (4,0 km) trong chòm sao Bán Nhân Mã. Nó
**Tâm lý học** () là ngành khoa học nghiên cứu về tâm trí và hành vi, tìm hiểu về các hiện tượng ý thức và vô thức, cũng như cảm xúc và tư duy. Đây
**Khoảng cách Trái Đất – Mặt Trăng** tức thời, hay **khoảng cách tới Mặt Trăng**, là khoảng cách từ tâm của Trái Đất đến tâm của Mặt Trăng. **Khoảng cách Mặt Trăng** (ký hiệu: **LD**
nhỏ|Bốn ngoại hành tinh quay quanh ngược chiều kim đồng hồ với ngôi sao chủ của chúng ( [[HR 8799|HR 8977 ). Lưu ý rằng đây không phải là video quan sát theo thời gian
**Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia** (viết tắt là **THPTQG**) là một sự kiện cũ của ngành giáo dục Việt Nam, được bắt đầu tổ chức vào năm 2015 và tổ chức lần
**Alpha Centauri** (α Centauri / α Cen), còn được biết đến với tên gọi **Nam Môn Nhị** là một hệ gồm 3 ngôi sao nằm ở chòm sao phương Nam Bán Nhân Mã. Ba ngôi
thumb|Bản đồ địa hình với [[đường đồng mức]] thumb|upright|[[Hình ảnh vệ tinh biểu thị độ cao của trung tâm đô thị của vùng đô thị New York, với đảo Manhattan ở trung tâm.]] **Địa hình
**Thiên Thai tông** (zh. _tiāntāi-zōng_ 天台宗, ja. _tendai-shū_) là một tông phái Phật giáo Trung Quốc do Trí Di (538-597) sáng lập. Giáo pháp của tông phái này dựa trên kinh _Diệu pháp liên hoa_,
**Khoa học kỹ thuật** là các ngành khoa học liên quan tới việc phát triển kỹ thuật và thiết kế các sản phẩm trong đó có ứng dụng các kiến thức khoa học tự nhiên.
thumb|phải|Đồ thị của các chu kỳ Milankovitch, được tính toán cho một triệu năm trở lại đây, với các chu kỳ của hệ số [[tiến động (_Precession_), độ nghiêng trục quay (_Obliquity_), và độ lệch
thumb|upright=1.4|[[Đất xấu khắc vào đá phiến sét dưới chân cao nguyên Bắc Caineville, Utah, trong đèo được khắc bởi sông Fremont và được gọi là the Blue Gate. Grove Karl Gilbert đã nghiên cứu các
nhỏ|265x265px|Bức tượng _[[Người suy tư_, Auguste Rodin|thế=]] Thuật ngữ "**Triết học phương Tây**" muốn đề cập đến các tư tưởng và những tác phẩm triết học của thế giới phương Tây. Về mặt lịch sử,