✨Tổng Quan Về Các Loại Năng Lượng Tái Tạo

Khi nhắc đến năng lượng tái tạo, năng lượng mặt trời luôn là cái tên đầu tiên xuất hiện, với tiềm năng vô tận và ứng dụng ngày càng rộng rãi.

• Năng lượng mặt trời có thể được thu nhận qua pin quang điện (PV) hoặc hệ thống tập trung (CSP) dùng gương phản xạ.

• Công suất lắp đặt PV toàn cầu đã vượt 800 GW vào năm 2024, đóng góp đáng kể vào điện lưới quốc tế.

• Ưu điểm nổi bật của nguồn năng lượng này là không phát thải không khí, chi phí vận hành thấp và tuổi thọ lâu dài (khoảng 25–30 năm).

• Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, cần diện tích mặt phẳng lớn và hệ thống lưu trữ cho ban đêm.

• Tại Việt Nam, công suất điện mặt trời đã đạt khoảng 18 GW, tập trung chủ yếu ở các tỉnh Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ.Bên cạnh mặt trời, năng lượng gió cũng là một nguồn tái tạo mạnh mẽ, đặc biệt là với sự phát triển của công nghệ turbine gió.

• Năng lượng gió bao gồm gió trên bờ (onshore) và gió ngoài khơi (offshore) với turbine gió có công suất từ vài MW đến hàng chục MW.

• Các dự án điện gió offshore thường tạo ra hiệu suất cao hơn do gió mạnh và ổn định, và chi phí đầu tư đang giảm nhanh, dự kiến dưới 1.5 USD/W vào năm 2030.

• Lợi ích chính của năng lượng gió là đóng góp lớn vào giảm phát thải CO₂ và tận dụng được các vùng ven biển, vùng núi cao.

• Tuy nhiên, thách thức bao gồm chi phí bảo trì cao, cần nghiên cứu nền móng và kết nối lưới, cũng như tác động tiềm tàng đến cảnh quan.

• Việt Nam có tiềm năng gió ngoài khơi rất lớn, đặc biệt quanh Phú Quốc, Kiên Giang, với chuỗi dự án dự kiến phát triển hơn 10 GW.Thủy điện là nguồn năng lượng tái tạo truyền thống và vẫn đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu năng lượng toàn cầu nhờ khả năng điều tiết linh hoạt.

• Thủy điện hiện chiếm khoảng 16% công suất điện toàn cầu, bao gồm thủy điện lớn, vừa và nhỏ, cùng với công nghệ pin thủy triều mới.

• Ưu điểm nổi bật của thủy điện là khả năng điều tiết lưới điện, lưu trữ năng lượng lớn và tuổi thọ công trình dài (trên 50 năm).

• Tuy nhiên, nó cũng có hạn chế là tác động đến dòng chảy, hệ sinh thái và có thể giải phóng khí nhà kính từ vùng ngập hồ chứa.

• Công nghệ thủy điện mới như máy phát thủy điện chế tạo theo dạng mô-đun (modular) đang được tích hợp sản xuất kết hợp nông nghiệp – thủy lợi, tối ưu hóa lợi ích.

• Việt Nam hiện có khoảng 20 GW công suất thủy điện với hơn 40 hồ lớn đảm nhận vai trò điều tiết mùa lũ.Sinh khối là một giải pháp năng lượng tái tạo độc đáo, tận dụng các phế phẩm nông nghiệp và chất thải hữu cơ để sản xuất năng lượng.

• Sinh khối (biomass) tận dụng chất thải cây trồng, phế liệu nông nghiệp, chất thải chăn nuôi để sản xuất điện, nhiệt hoặc nhiên liệu sinh học.

• Các công nghệ phổ biến bao gồm đốt trực tiếp, khí hóa và lên men sản xuất biogas.

• Ưu điểm lớn của sinh khối là carbon trung tính, tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có, và góp phần quan lý chất thải hiệu quả.

• Tuy nhiên, thách thức đặt ra là cần quy trình phân loại, tiền xử lý kỹ lưỡng và đảm bảo ổn định nguồn nguyên liệu.

• Tại Việt Nam, một số dự án ở Đồng Nai đã sử dụng vỏ cà phê, và nhiều nhà máy sấy nông sản đang sử dụng trấu và trấu trộn làm nhiên liệu.Địa nhiệt là nguồn năng lượng từ sâu bên trong lòng đất, mang lại khả năng cung cấp điện liên tục 24/7, không phụ thuộc vào điều kiện thời tiết.

• Địa nhiệt khai thác nhiệt từ lõi Trái Đất dưới dạng hơi nước hoặc nước nóng, cung cấp công suất ổn định 24/7.

• Ưu điểm vượt trội của nguồn năng lượng này là liên tục, phát thải thấp và tuổi thọ giếng khai thác từ 20–30 năm.

• Tuy nhiên, địa nhiệt có hạn chế là giới hạn ở các vùng có tiềm năng nhiệt độ cao, và chi phí khoan, phát triển ban đầu khá cao.

• Công nghệ Enhanced Geothermal Systems (EGS) đang mở rộng khả năng khai thác tại các vùng nhiệt độ trung bình, hứa hẹn mở rộng phạm vi ứng dụng.

• Việt Nam đã có dự án thử nghiệm tại Mô Cao (Khánh Hòa) với công suất 2 MW, bước đầu đánh giá triển vọng phát triển của nguồn năng lượng này.