Tôn Khánh Thành (chữ Hán: 孙庆成, ? - 1812) là tướng lãnh nhà Thanh, từng tham chiến tại Việt Nam.
Ông là người Hán Quân Chính Bạch kỳ, nguyên quán Quảng Ninh, Liêu Ninh.
Thanh sử cảo xếp ông vào nhóm các tướng lãnh có công đánh dẹp khởi nghĩa Bạch Liên giáo, đề mục chỉ dùng tên mà không có họ, như vẫn làm với các nhân vật người Mãn Châu, Mông Cổ. Trong khi đề mục dành cho liệt truyện các đời tiên tổ của Khánh Thành là Tôn Đắc Công, Tôn Tư Khắc vẫn có đầy đủ tên, họ.
Thân thế
Thanh sử cảo chép ông là chắt của danh tướng Tôn Tư Khắc, cháu của Đô thống Tôn Ngũ Phúc. Xét phả hệ tập tước của họ Tôn như sau: Tôn Tư Khắc → Tôn Thừa Vận, Tôn Thừa Ân → Tôn Đồng Phúc → Tôn Duy Trung → Tôn Khánh Lân. Như vậy, nếu Khánh Thành là cháu của Ngũ Phúc, thì ông phải là chút của Tư Khắc mới đúng.
Sự nghiệp
Khởi nghiệp
Ban đầu Khánh Thành làm Loan Nghi vệ Chỉnh nghi úy, rồi được thăng làm Quảng Đông Đốc tiêu Phó tướng.
Năm Càn Long thứ 53 (1788), ông theo Tổng đốc Tôn Sĩ Nghị đi đánh Việt Nam, có công, được ban Hoa linh, dũng hiệu Tích Lang A Ba Đồ Lỗ. Sau khi trở về được thăng làm Chính Bạch kỳ Hán quân Phó đô thống, Hộ bộ Thị lang, Ngự tiền Thị vệ, Chính Hồng kỳ Hộ quân Thống lĩnh.
Năm thứ 57 (1792), ra làm Cổ Bắc Khẩu Đề đốc.
Đánh dẹp Bạch Liên giáo
Năm Gia Khánh nguyên niên (1796), soái quân đi tiễu khởi nghĩa Bạch Liên giáo ở Nam Dương, Tương Dương, cùng Hằng Thụy lần lượt đánh bại Diêu Chi Phú, Lưu Chi Hiệp ở Song Câu, Trương Gia Tập. Nghĩa quân đóng đồn ở Nha Nhi Sơn thuộc Tảo Dương, chia giữ Trương Gia Thùy, doanh trại kéo dài hơn 10 dặm, chống lại quan quân. Khánh Thành đi trước, tập kích trại địch, đại phá được, bắt Tống Đình Quý, Trần Chánh Ngũ; đuổi theo đánh bại tàn dư nghĩa quân ở Hồng Thổ Sơn, bắt Hoàng Ngọc Quý, được gia hàm Thái tử Thiếu bảo. Chi Phú trốn đi Chung Tường, hợp với bọn Lưu Khởi Vinh, Trương Phú Quốc lên đến 5–6 vạn người, ông cùng bọn Vĩnh Bảo đội mưa đánh hạ được, được tấn hàm Thái tử Thái bảo. Nghĩa quân trốn đi Song Câu, quấy nhiễu Hô Đà Trấn thuộc huyện Đường. Bọn Khánh Thành cho rằng binh sĩ đã mỏi mệt, không thể vây tiễu, có chiếu nghiêm trách. Nghĩa quân trốn đi Thái Bình Trấn thuộc Tảo Dương, quan quân 4 lộ hợp công, chém mấy ngàn thủ cấp, Khánh Thành bị mâu đâm trúng, được hậu thưởng. Tháng 11, nghĩa quân ngầm vượt Cổn Hà trốn về phía bắc, ông cùng bọn Vĩnh Bảo bị khiển trách, bị đoạt hết cung hàm, hoa linh, dũng hiệu, đổi Huệ Linh làm Tổng thống. Sau đó cùng Huệ Linh liên tiếp phá nghĩa quân ở Vương Gia Thành, Tử Sơn.
Tháng giêng năm thứ 2 (1797), đại chiến Hưng Long Tập, chém hơn 2000 thủ cấp. Quan quân chia đường đuổi theo nghĩa quân, Khánh Thành bắn trúng thủ lĩnh Lưu Khởi Vinh, bắt được ông ta, tỏ ra đắc lực nhất trong các tướng. Càn Long Đế lo ông là con cháu gia đình tôn quý, chưa phải nỗ lực để thăng tiến, từng tự ý thả giặc ở Cổn Hà, nên mệnh cho Huệ Linh kèm cặp, đến nay được chiếu miễn tội cũ. Tháng 2, đánh nghĩa quân ở Tằng Gia Điếm, bụng trúng mâu, bịt vết thương tiếp tục chiến đấu. Nghĩa quân chia mấy đường trốn vào Hà Nam, Khánh Thành đuổi theo Lý Toàn, liên tiếp phá được ông ta ở Ngũ Lý Xuyên thuộc Xác Sơn, Hỏa Diễm Câu thuộc Lô Thị. Tháng 4, Lý Toàn, Vương Đình Chiếu hợp quân hạ được Vân Tây, ông đuổi đến giành lại được thành, nghĩa quân không chống lại mà chia nhau bỏ trốn. Ít lâu sau, Diêu Chi Phú vượt Hán Giang, Khánh Thành bị giáng đội mũ Nhị phẩm, tạm lưu nhiệm Đề đốc. Nghĩa quân Hồ Nam trốn đi Khai Châu, cùng Huệ Linh đuổi theo đánh bại họ ở Nam Thiên Động, Hỏa Diễm Bá, được trả lại Hoa linh. Nghĩa quân Hồ Nam đi Đại Ninh, hợp quân với nghĩa quân Tứ Xuyên, Khánh Thành và quan quân Tứ Xuyên hội tiễu. Tháng 9, cùng Hằng Thụy chặn đánh nghĩa quân trốn về Hồ Bắc ở Tuân Dương, nên Lý Toàn, Vương Đình Chiếu men Hán Đông bỏ chạy, Khánh Thành lên thuyền xuôi dòng để chặn đầu, Huệ Linh, Hằng Thụy đi đường bộ theo đuôi, đến Tử Dương giáp công nghĩa quân; họ trốn đi Hưng An, ông mất một ngày đêm thì đuổi kịp, đại phá nghĩa quân ở Ti Độ Hà. Thủ lĩnh nghĩa quân ở Tứ Xuyên là Vương Tam Hòe quấy nhiễu Bảo Ninh, La Kỳ Thanh, Nhiễm Văn Trù chia nhau cướp Xuyên Đông, triều đình mệnh cho Khánh Thành dời quân đến Xuyên, cùng Nghi Miên hợp tiễu.
Năm thứ 3 (1798), chặn đánh La Kỳ Thanh, chân trúng đạn, bị thương nặng, phải giải nhiệm về nhà điều trị.
Năm thứ 4 (1799), vết thương khỏi, vẫn làm Ngự tiền Thị vệ hành tẩu. Sau đó thụ chức Thành Đô Tướng quân, nhận mệnh đi Thiểm Tây cùng Vĩnh Bảo hiệp tiễu Trương Hán Triều. Gặp lúc Minh Lượng bới móc tội Vĩnh Bảo, Khánh Thành thua trận, triều đình mệnh cho Na Ngạn Thành, Tùng Quân làm án, lột chức bọn họ tra hỏi; lại bị tố cáo làm thất thoát quân nhu ở Hồ Bắc, nên bị tịch thu gia sản.
Trương Hán Triều đã bị diệt, ông bị kết tội, xử đi thú ở Y Lê, chưa lên đường, tháng 1 năm thứ 5 (1800), nhận mệnh đi Thiểm Tây hiệu lực. Ngạch Lặc Đăng Bảo gọi Khánh Thành đi tiễu Cao Thiên Đức, Mã Học Lễ, liên tiếp đánh bại nghĩa quân ở Lễ Tân Trấn, Hà Gia Cù, bắt chém mấy ngàn, được nhận hàm Tam đẳng Thị vệ. Hiệp tiễu Ngũ Kim Trụ, Tằng Liễu, được thụ chức Thiểm An trấn Tổng binh. Tháng 7, Kim Trụ và Nhiễm Học Thắng, Trương Thiên Luân hợp quân xâm phạm Thiểm Tây, ông ngăn họ ở Vị Hà, nghĩa quân chia đường bỏ trốn; Khánh Thành đuổi Thiên Luân ở Giáo Tràng Bá, Ma Trì Câu, diệt bộ tướng của Thiên Luân là Tống Ma Tử, lại đánh bại dư đảng của Kim Trụ là Tằng Chi Tú ở Nam Sơn; được kiêm thự (chức) Cố Nguyên Đề đốc. Khi làm Kinh lược đi Tứ Xuyên, hơn 3 vạn quân Thiểm Tây, Cam Túc đều quy cho Khánh Thành tiết chế, nghĩa quân Tứ Xuyên của Nhiễm Thiên Nguyên, Nhiễm Học Thắng, Phàn Nhân Kiệt nối nhau vượt Hán Giang, có chiếu trách ông phòng ngự sơ sài, cho lập công chuộc tội.
Năm thứ 6 (1801), Từ Thiên Đức, Phàn Nhân Kiệt lại đến bên bờ Trường Giang, muốn vượt sông đi Vân Tây, đánh đuổi bọn họ, được thực thụ Đề đốc. Đánh dư đảng của Dương Khai Giáp ở Quảng Nguyên, bắt được con trai ông ta là Lân Sanh, được gia mũ đội Nhất phẩm. Cẩu Văn Minh ngầm vào Cam Túc, ông đánh đuổi ông ta, được trả lại Dũng hiệu. Đuổi theo nghĩa quân Tứ Xuyên của bọn Tân Thông ở Ninh Miện, bắt được đồng đảng Tằng Hiển Chương, Trương Thiêm Triều.
Năm thứ 7 (1802), đánh bại dư đảng của Trương Thiên Luân ở huyện Phượng, Lưỡng Đương, bắt Trương Hỷ, Ngụy Hồng Thăng; nghĩa quân trốn vào rừng già của Tử Bách Sơn, ông gói lương khô đi bắt, diệt sạch bọn họ, được trả lại hàm Thái tử Thái bảo.
Những năm cuối đời
Trước đó cha của Khánh Thành mất, việc quân đang gấp, không rời được; đến khi nghĩa quân Nam Sơn dần yếu đi, triều đình mới cho về giữ tang. Sau đó được thự chức Hồ Bắc Đề đốc, hết tang được thực thụ, thăng làm Thành Đô Tướng quân.
Năm thứ 11 (1806), vào triều, Gia Khánh Đế nhớ đến công lao của ông, hỏi: "Từng đeo hoa linh 2 mắt chưa?" Đáp: "Đánh An Nam được thưởng, Hòa Thân không cho dùng; bắt Lưu Khởi Vinh, Tiên đế muốn cho, lại bị Hòa Thân ngăn trở." Gia Khánh Đế mệnh cho Quân Cơ Xứ kiểm tra thì không có việc ấy, nên bị tội khi quân mà chịu lột chức, phải đi thú Hắc Long Giang.
Sang năm, được thụ làm Trường Tổng quản, trải qua các chức vụ Mã Lan trấn Tổng binh, Hồ Bắc Đề đốc, Phúc Châu Tướng quân.
Năm thứ 17 (1812), Khánh Thành mất. Thụy là Tương Khác.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tôn Khánh Thành** (chữ Hán: 孙庆成, ? - 1812) là tướng lãnh nhà Thanh, từng tham chiến tại Việt Nam. Ông là người Hán Quân Chính Bạch kỳ, nguyên quán Quảng Ninh, Liêu Ninh. _Thanh
**Trùng Khánh** () là một thành phố lớn ở Tây Nam Trung Quốc và là một trong bốn thành phố trực thuộc trung ương tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm 2018, Trùng Khánh
Chiều ngày 07/12/2024, tại đền thờ Đức nguyên tổ Trạng nguyên Hồ Hưng Dật, thuộc xã Ngọc Sơn, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An, Hội đồng Họ Hồ Việt Nam đã long trọng tổ chức
right|thumb|Cộng đồng người do thái khiêng vác kinh kệ Torah ở ngoài đường khu phố Beitar Illit **Lễ Khánh Thành Torah** ( , ; Ashkenazi: ) là một buổi lễ tôn giáo được tổ chức
- Thời gian: Sáng ngày 25/7/2023 - Địa điểm: tại nhà thờ Tộc Phạm Phú Trang, xã Quế Xuân, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam- Về phía địa phương: có Đảng uỷ, Hội đồng nhân
**_Thanh sử cảo_** (清史稿) là bản thảo một bộ tư liệu lịch sử về thời nhà Thanh, bắt đầu từ khi Nỗ Nhĩ Cáp Xích (hay Thanh Thái Tổ) lập ra nhà Thanh vào năm
Đại Cung môn nhìn từ điện Cần Chánh. Vua Khải Định đang tiếp các sứ bộ nước ngoài. **Khu vực Tử Cấm thành**
6. [[Đại Cung môn 7. Tả vu và Hữu vu 8. Điện
**Khánh Hòa** là một tỉnh ven biển thuộc duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Khánh Hòa có diện tích: 8.556 km², xếp thứ 17;
**Lịch sử hành chính Khánh Hòa** có thể xem mốc khởi đầu từ năm 1831 với cải cách hành chính của Minh Mạng, thành lập tỉnh Khánh Hòa. Vào thời điểm hiện tại (2020), về
Ngày 30 tháng 6 năm 1989, Quốc hội ra Nghị quyết chia tỉnh Phú Khánh thành hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa. ## Thời tiền sử và Vương quốc Chăm Pa trái|nhỏ|Tháp Po Nagar,
Một đòn đá thẳng trong võ Tân Khánh Bà Trà đang được các môn sinh luyện tập. **Tân Khánh Bà Trà** hay **Bà Trà - Tân Khánh** hay **Võ Lâm Tân Khánh Bà Trà** (người
**Quan hệ ngoại giao giữa Tòa Thánh và Việt Nam** trong lịch sử chưa bao giờ được thiết lập chính thức mặc dù Việt Nam là một quốc gia có số lượng giáo dân Công
thumb|Ảnh chụp Hoàng thành Huế ngày [[11 tháng 9, năm 1932.]] **Hoàng thành Huế** (chữ Hán: 皇城) hay còn được gọi là **Đại Nội** (大內), là vòng thành thứ hai bên trong Kinh thành Huế,
thumb|Bức tranh 《Vạn quốc lai triều đồ》 vẽ Hậu phi của [[Càn Long Đế.]] **Hậu cung Nhà Thanh** (chữ Hán: 清朝後宮; _"Thanh triều Hậu cung"_) là quy định và trật tự của hậu cung dưới
**Vũng Tàu** là một thành phố cũ thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, vùng Đông Nam Bộ, Việt Nam. Đây là trung tâm kinh tế, tài chính, văn hóa, du lịch, và là một
**Phú Khánh** là một tỉnh cũ của Việt Nam tồn tại từ ngày 29 tháng 10 năm 1975 đến 30 tháng 6 năm 1989. ## Địa lý Tỉnh Phú Khánh có vị trí địa lý:
Công ty Yến sào Khánh Hòa là doanh nghiệp Nhà nước hạng I, được UBND tỉnh giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ, khai thác, chế biến nguồn tài nguyên Yến sào thiên nhiên. Thực
**Thánh thất Sài Gòn** là một công trình tôn giáo lớn của đạo Cao Đài tại Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh. Được khởi công xây dựng vào năm 1999 và hoàn thành vào
**Vương cung thánh đường Đức Mẹ La Vang** (tên khác: **Nhà thờ La Vang**) là một nhà thờ Công giáo Rôma thuộc Tổng giáo phận Huế, tọa lạc ở xã Hải Lăng, Quảng Trị, Việt
**Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh** là đơn vị sự nghiệp báo chí trực thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là đài truyền hình đầu tiên ở Việt
**Trung tâm Quốc tế về Nghiên cứu Bảo tồn và Phục hồi các di sản văn hóa** (ICCROM) là một tổ chức liên chính phủ hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn di sản văn
**Lý Hóa Long** (chữ Hán: 李化龍; ?-1789) là một võ tướng của triều đình nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc, chiếm được các trại Cố Bốc Tế (固卜濟), Mã Nhĩ Địch Khắc (瑪爾迪克). Sau
**Phạm Khánh Phong Lan** (sinh ngày 17 tháng 5 năm 1970) là một nữ chính trị gia, nhà giáo và nhà khoa học người Việt Nam. Bà là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa
[[Nhà thờ chính tòa Đà Lạt]] **Đà Lạt** là một thành phố đa dạng về **tôn giáo** với sự có mặt của hầu hết các tôn giáo lớn ở Việt Nam, trong đó đạo Phật
**Thánh gia** hay **Thánh gia thất** (tiếng Anh: Holy Family) là gia đình ba thành viên bao gồm người cha là Giuse, người mẹ là Maria và người con trai là Giêsu. ## Lich sử
**Điện Cần Chánh** (chữ Hán: 勤政殿) trong Tử Cấm thành (Huế), là nơi vua thiết triều, thường tiếp sứ bộ ngoại giao, tổ chức yến tiệc của hoàng gia và triều đình của triều Nguyễn.
**Đường Nguyễn Huệ** là một tuyến đường tại Quận 1, trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh, chạy từ Trụ sở Ủy ban nhân dân Thành phố đến Bến Bạch Đằng, bờ sông Sài Gòn.
**Trần Cảng Sinh** (tiếng Trung: 陳港生, tiếng Anh: Chan Kong-sang), hay **Phòng Sĩ Long** (tiếng Trung: 房仕龍, tiếng Anh: Fang Shi-long), thường được biết đến với nghệ danh **Thành Long** (tiếng Trung: 成龙, tiếng Anh:
thumb|[[Tượng đài Thánh Gióng trên đỉnh Núi Sóc, Sóc Sơn, Hà Nội.]] **Thánh Gióng** (chữ Nôm: 聖揀), hiệu là **Phù Đổng Thiên Vương** (chữ Hán: 扶董天王) hay **Sóc Thiên vương** (朔天王), là một nhân vật
**Giao thông Thành phố Hồ Chí Minh** là tổng hòa của nhiều loại hình giao thông hiện hữu phục vụ nhu cầu đi lại trong phạm vi thành phố và giữa Thành phố Hồ Chí
**Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh** (tiếng Latinh: _Archidioecesis Hochiminhopolitana_) còn phổ biến với tên gọi **Tổng giáo phận Sài Gòn**, là một tổng giáo phận Công giáo ở Việt Nam, thuộc Giáo
**Trụ sở Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh** là một trong những công trình kiến trúc cổ điển ở Thành phố Hồ Chí Minh, được xây dựng từ năm 1898 đến 1908,
**Thư viện Khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh** là một thư viện công cộng tại trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh. Thư viện hiện trực thuộc Sở Văn hóa và Thể
**Biên niên sử Thành phố Hồ Chí Minh** ghi lại các sự kiện lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh theo thứ tự thời gian. ## Thế kỷ 18 ***1782** **Thảm sát Chợ Lớn 1782
**Tòa Thánh Tây Ninh** còn được gọi là **Đền Thánh** là một công trình tôn giáo của đạo Cao Đài, tọa lạc tại đường Phạm Hộ Pháp trong khuôn viên Nội ô Tòa Thánh Tây
nhỏ|phải|Cổng tạm được làm bằng gỗ dẫn vào Thánh thất Cao Đài Đà Lạt. nhỏ|phải|Toàn cảnh của Thánh thất Cao Đài Đà Lạt. **Thánh thất Đa Phước** hay **Thánh thất Đà Lạt** là một Thánh
**Thánh địa Mỹ Sơn** thuộc xã Duy Phú, thành phố Đà Nẵng, cách trung tâm thành phố khoảng 69 km và gần thành cổ Trà Kiệu, bao gồm nhiều đền đài Chăm Pa, trong một thung
**Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng** là một khu rừng đặc dụng ở tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam. ## Tổng quát Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng
**Frankfurt** là một thành bang lớn của Đế chế La Mã Thần thánh, là nơi diễn ra các cuộc bầu cử đế quốc từ năm 885 và là thành phố tổ chức Lễ đăng quang
**New York** hay còn được gọi là **Thành phố New York** (; gọi tắt là **NYC**) để phân biệt với tiểu bang New York, là thành phố đông dân nhất của Hoa Kỳ. Với dân
**Chợ Bến Thành** là một ngôi chợ nằm tại phường Bến Thành, Thành phố Hồ Chí Minh. Chợ được khởi công xây dựng từ năm 1912, hình ảnh đồng hồ ở cửa nam của ngôi
nhỏ|Bản vẽ thành Thanh Hóa **Hạc thành** hay **thành Thọ Hạc**, còn gọi là **Trấn thành Thanh Hóa**, **thành cổ Thanh Hóa**, là một thành lũy được xây dựng ở Thanh Hóa vào thời nhà
**Đài Phát thanh – Truyền hình Bình Dương** là một đài phát thanh và truyền hình trực thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Đài có trụ sở tại số 46 Đại
**Triệu Tổ miếu** (肇祖廟) hay là **Triệu miếu** (từ Hán Việt _肇 Triệu_ nghĩa là phát sinh, bắt đầu) là một công trình kiến trúc trong Hoàng thành Huế thờ Nguyễn Kim. Triệu Tổ miếu
**Sân bay quốc tế Long Thành** (tên chính thức: **Cảng hàng không quốc tế Long Thành**), là một sân bay quốc tế đang trong quá trình xây dựng tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai,
**Thành Xương Giang** là một thành cổ hiện chỉ còn lại phế tích tại tỉnh Bắc Giang, Việt Nam. Đây là thành được nhà Minh xây dựng vào đầu thế kỷ XV sau khi xâm
**Thánh thất New South Wales** là một công trình tôn giáo của Đạo Cao Đài tại thành phố Sydney, bang New South Wales, miền Đông Nam nước Úc. Được xây dựng trong thập niên 1990
**Nhà hát Sài Gòn** (tiếng anh: **Saigon Opera House**), thường được gọi ngắn gọn là **Nhà hát Thành phố**, là một nhà hát có mặt tiền hướng ra Công trường Lam Sơn và đường Đồng
**Thành Quý phi Nữu Hỗ Lộc thị** (chữ Hán: 成貴妃鈕祜祿氏; 8 tháng 2 năm 1813 - 30 tháng 3 năm 1888), là 1 phi tần của Thanh Tuyên Tông Đạo Quang Đế. ## Tiểu sử
thumb|Cách sắp xếp chỗ ngồi tại lễ khánh thành Đại hội Đế quốc trong Toà thị chính [[Regensburg từ bản khắc năm 1675: Hoàng đế La Mã Thần thánh và các Tuyển đế hầu ngồi