Tôn giáo Ai Cập cổ đại bao gồm các niềm tin, nhân vật chính, tôn giáo và nghi thức khác nhau tại Ai Cập cổ đại qua hơn 3.000 năm, từ thời kỳ Tiền Triều Đại cho đến khi du nhập của tín ngưỡng hi lạp cổ trong những thế kỷ đầu Công nguyên. Những niềm tin này tập trung vào thờ cúng các vị thần đại diện cho nhiều khía cạnh, ý tưởng và chức năng quyền lực khác nhau của thiên nhiên, thể hiện qua các nguyên mẫu phức tạp và đa dạng. Vào thời kỳ của triều đại thứ 18, người Ai Cập đã có nâng vị thế một số đơn vị thần như Amun lên hàng đấng sáng tạo vũ trụ với nhiều biểu hiện, tương tự như khái niệm kinh tế cũng được tìm thấy trong đạo Ki-tô: niềm tin rằng một Thượng đế có thể tồn tại trong nhiều hơn một người .
Những vị thần được tôn thờ với các nghi lễ và cầu nguyện, trong các ngôi đền địa phương và đền thờ gia đình cũng như trong ngôi đền chính thức quản lý bởi các giáo sĩ. Các vị thần khác nhau đã được nổi bật ở giai đoạn khác nhau của lịch sử Ai Cập, và các huyền thoại liên quan đến họ thay đổi theo thời gian, do đó, Ai Cập chưa bao giờ có một hệ thống thứ bậc các vị thần chặt chẽ hay một thần thoại thống nhất. Dù vậy, trong tôn giáo Ai Cập có nhiều niềm tin bao quát. Trong số đó có sự tôn thờ của pharaon - đã giúp thống nhất quốc gia về mặt chính trị , và niềm tin phức tạp về một thế giới bên kia, mà đã dẫn đến việc gia tăng tục chôn cất công phu của người Ai Cập.
Các vị thần
Truyền thuyết về các vị thần của Ai Cập cổ đại khá đặc biệt. Thần Mặt Trời, hay Thần Thái Dương là Ra, sinh ra hai vị thần, nam thần Shu - thần không khí và nữ thần Tefnut, thần hơi nước .
Shu và Tefnut cưới nhau rồi sinh ra đôi thần trai gái là Nut và Geb. Nut và Geb cũng yêu nhau, nhưng bị cha cấm hẹn hò vì vậy họ phải lén lút với nhau. Một hôm, thần Shu bắt gặp, ném Nut lên trời, đạp Geb xuống sâu trong mặt đất . Từ đó, Nut là nữ thần bầu trời, Geb là nam thần mặt đất. Nhưng nhờ có thần Thoth, cả hai cũng được cưới nhau và bên nhau chỉ trong năm ngày (Thot thắng 72 ván cờ với thần mặt trăng Khonsu nên đã làm cho lịch dương chuyển thành 365 ngày nhờ ánh sáng của mặt trăng).
Nut sinh ra năm vị thần là: Osiris, Isis, Seth, Nephthys và Horus (một số thần thoại xưa). Cả năm vị thần đều là những vị thần quan trọng trong thế giới Ai Cập, được ghi chép lại trong cuốn "Book of The Dead" nghĩa là Sách của Người Chết.
Thần Ra
Thần Ra, Thần Mặt trời của Ai Cập.
Thần Ra là Thần Mặt trời của Ai Cập. Trong "Sách của Người Chết" có miêu tả thần Ra vào buổi sáng biến thành một em bé, buổi trưa trở thành một thanh niên lực lưỡng và về chiều tối, thần trở thành một ông cụ .
Truyền thuyết kể lại rằng, Isis, vợ của Osiris, ghen tỵ với thần Ra, nàng liền nặn một con rắn bằng đất ở chỗ thần Ra vẫn thường đi lại. Khi thần Ra tới, nàng núp sau một tảng đá, hóa phép cho con rắn thức dậy, con rắn liền cắn thần Ra một nhát chí mạng. Thế là, mọi quyền của thần Ra đều thuộc về Isis .
Osiris và Seth
[[Bốn người con của Horus, tên của bốn vị, từ trái sang: Imsety, Duamutef, Hapy, và Qebehsenuef.]]
Osiris cưới Isis rồi Isis sinh ra Horus. Osiris được nối ngôi Thần thái dương, trở thành thần nông nghiệp, thần sinh đẻ và thần hạnh phúc đem hạnh phúc cho nhân loại, cải tạo nông nghiệp, dạy dân trồng nho, làm rượu, trồng ngũ cốc và chăn gia súc . Osiris cũng dạy con người cách xây đền thờ, xây kim tự tháp nguy nga, tráng lệ. Osiris đi đâu cũng được mọi người kính trọng và yêu quý. Tuy nhiên, thần Seth, em trai của thần Osiris, lại ghẻ lạnh và căm ghét Osiris chỉ vì anh được nối ngôi, được mọi người kính trọng. Rồi Seth đã nghĩ ra kế hiểm độc đó là giết chết anh trai bằng cách dụ Orisis nằm vào quan tài rồi đóng đinh và thả xuống biển. Sau đó, Seth chiếm đoạt ngôi vị của anh trai và làm bao điều bạo tàn, ác độc khiến cho dân chúng và các vị thần khác bất bình . Isis biết chuyện, đau khổ vô cùng và tìm mọi cách để tìm thân thể Osiris. Sau khi tìm thấy thân thể chồng, Isis kể lại cho con trai Horus nghe. Từ đó, Horus nung nấu ý định giết Seth, trả thù cho cha.
Cuộc chiến căng thẳng giữa Horus và Seth
Khi đã lớn, Horus triệu tập nhiều trai tráng trong vùng để tập võ, thành lập một đội để trả thù Seth. Ngày càng có nhiều người vào đội của Horus. Ngày nọ, Horus đến tuyên chiến với Seth nhưng thất bại. Lần hai, Horus đã bẫy được Seth bằng cách cho thuộc hạ núp ở tòa lâu đài rồi căng lưới ra mà bắt. Nhưng Isis tốt bụng đã tha cho Seth, Horus chặt đi một đuôi tóc của Isis rồi lại tuyên chiến lần nữa, nhưng lần này, cả hai đều lên trời nhờ 9 vị thần trên bầu trời xử giúp. Cả chín vị thần đều biết câu chuyện xấu số của Orisis nên đều nói rằng Horus được nối ngôi.
Nhưng Seth vẫn không chịu thua, Horus cũng tuyên chiến với Seth lần nữa. Sau những gian nan hiểm trở, cuối cùng, Horus được nối ngôi cha và Seth bị Thần thái dương Ra sai làm nô tì cho thần.
Câu chuyện về âm phủ và thế giới bên kia
Thần [[Osiris, Anubis và Horus trong bức bích họa ở một kim tự tháp, Ai Cập.]]
Con quái vật Ammit, người [[Ai Cập tin rằng con quái vật sẽ ăn trái tim của người chết nếu người đó nói dối.]]
Người Ai Cập tin rằng ở thế giới bên kia, các vị thần chờ những người đã mất ở đó để đón lên cõi vĩnh hằng. Khi xuống âm phủ, linh hồn người chết phải gặp thần Anubis. Anubis dẫn linh hồn người chết đi đến chiếc cân trái tim, để cân xem người đó tốt hay khôn. Nếu tim họ nặng hơn chiếc lông đà điểu thì chứng tỏ họ là người xấu, và sẽ bị Ammit, con quái vật đầu cá sấu ăn linh hồn họ. tim họ nhẹ hơn cá lông đà điểu, họ sẽ được tiếp đón hậu hĩnh bởi thần Osiris ở cõi vĩnh hằng.
Các kim tự tháp và việc thờ cúng
[[Kim tự tháp Kheops ở Giza, Ai Cập.]]
Người Ai Cập cổ đại thường quan niệm rằng nếu xác chết được đặt trong kim tự tháp, linh hồn sẽ được bất tử. Nhưng chỉ có các pharaoh và hoàng hậu mới có vinh dự được nằm trong kim tự tháp. Các thầy tu hoàng gia tẩm ướp xác chết, móc lấy não từ đầu mũi, lấy nội tạng ra ngoài, cho vào nhiều hũ bằng gỗ hoặc vàng và tắm rửa sạch sẽ cho xác. Rồi họ bôi dầu thơm và sáp vào xác pharaoh. Sau đó, người ta sẽ bọc xác bằng nhiều lớp vải lanh, rồi cho vào nhiều lớp quan tài bằng gỗ hoặc vàng và lắp mặt nạ của họ vào đầu quan tài để trông giống như người thật. Khi chôn cất, người ta còn mang theo châu báu, hương hoa và đặt bẫy để những linh hồn xấu không quấy rầy vị pharaoh của họ.
Mặt nạ bằng vàng của vua [[Tutankhamun.]]
Việc xây dựng kim tự tháp không phải là việc dễ chút nào khi họ phải kéo những tảng đá rất to lên cao, và viên đá trên đỉnh tháp thì phải mài cho nó nhọn hoắt như hình tam giác. Kim tự tháp được xây dựng trước khi các pharaoh chết và vào mùa hè, đó là khi nước sông Nile dâng lên. Công việc hết sức khó khăn. Các hòn đá nặng có khi đến hàng tấn được kéo bằng dây chõng lên cao. Sau khi xây xong bằng các hòn đá tảng, kim tự tháp như một cầu thang khổng lồ. Vì vậy, công việc tiếp theo là ốp đá cho kim tự tháp nhọn hoắt.
Việc thờ cúng là một nghi lễ ở Ai Cập cổ. Sau khi chôn cất, người dân mang đồ lễ, hương hoa, đèn, lương thực... đến đền thờ các vị thần và đền thờ pharaoh để cầu phước cho mình được bất tử ở thế giới bên kia.
**Tôn giáo Ai Cập cổ đại** bao gồm các niềm tin, nhân vật chính, tôn giáo và nghi thức khác nhau tại Ai Cập cổ đại qua hơn 3.000 năm, từ thời kỳ Tiền Triều
**Tôn giáo Ai Cập cổ đại** là một tôn giáo theo đa thần đầu tiên. Nhưng những vị thần phụ chỉ là hỗ trợ cho những thần chính và họ không có trách nhiệm bảo
thumb|[[Tượng Nhân sư lớn và Quần thể kim tự tháp Giza là những biểu tượng nổi bật nhất của nền văn minh Ai Cập cổ đại]] **Ai Cập cổ đại** là một nền văn minh
thumb|[[Nu (thần thoại)|Nun, hiện thân của mặt nước nguyên thủy, nâng con thuyền mặt của thần Ra vào trong bầu trời vào thời điểm tạo hóa.]] **Thần thoại Ai Cập** là tập hợp các thần
**Heliopolis** là một thành phố lớn của Ai Cập cổ đại. Đây là thủ phủ của Heliopolite, nome thứ 13 của Hạ Ai Cập và là một trung tâm tôn giáo lớn, hiện bây giờ
nhỏ|362x362px|Phù điêu khác họa hình ảnh của việc đưa tang cổ Ai CậpNgười Ai Cập cổ đại có một tập quán chôn cất độc đáo, riêng biệt, được xây dựng từ tập hợp của nhiều
nhỏ|phải|Họa phẩm của John Collier năm 1883 về các tỳ nữ của Pharaoh nhỏ|phải|Biểu tượng hoa văn của Ai Cập **Ai Cập cổ đại** dưới góc nhìn của thế giới phương Tây (_Ancient Egypt in
thumb|Đền thờ [[Isis ở Philae.]] **Đền thờ Ai Cập** được xây dựng để thờ phụng các vị thần và các vị pharaon Ai Cập cổ đại và trong khu vực dưới sự kiểm soát Ai
phải|Trang trí trần trong sảnh chính của Medinet habu Nhà nước Ai Cập cổ đại là một trong những nhà nước ra đời sớm nhất ở lưu vực sông Nin (Nile) vùng đông bắc châu
right|thumb|Biểu đồ từ [[trần thiên văn của lăng mộ Senemut|lăng mộ của Senemut, triều đại thứ 18]] **Thiên văn học Ai Cập** bắt đầu từ thời tiền sử, trong Ai Cập cổ đại. Vào thiên
**Vương thứ Mười Tám của Ai Cập cổ đại** hay **Vương triều thứ 18** (bắt đầu năm 1543 TCN - kết thúc 1292 TCN) là một vương triều pharaon nổi tiếng của Ai Cập cổ
**Thebes** (tiếng Hy Lạp: Θῆβαι _Thēbai_; tiếng Ả Rập: طيبة) là một trong những thành phố quan trọng nhất của Ai Cập cổ đại; hai vương triều thứ 11 và thứ 18 đã dùng nó
**Lam Ai Cập** hay **xanh Ai Cập** là tên gọi để chỉ màu có từ **bột màu lam Ai Cập** hay **calci đồng silicat** (CaCuSi4O10 hoặc CaOCuO(SiO2)4 (calci đồng tetrasilicat)), một bột màu được sử
**Trung Vương quốc Ai Cập** là một giai đoạn trong lịch sử của Ai Cập cổ đại, tồn tại trong thời gian giữa khoảng năm 2050 trước Công nguyên, và 1700 trước Công nguyên, trải
**Vương triều thứ Hai Mươi Lăm của Ai Cập cổ đại** (**Vương triều thứ 25**) cũng được biết đến với tên gọi **Vương triều Nubia** hoặc **Đế chế Kush** là vương triều cuối cùng của
**Tefnut** (còn viết là **Tefenet**, **Tefnet**) là nữ thần của độ ẩm, sương mai và những cơn mưa trong tôn giáo Ai Cập cổ đại. Bà là một vị thần trong Bộ 9 vĩ đại
**Vương triều thứ Ba Mươi Mốt của Ai Cập cổ đại** (**Vương triều thứ 31**) là một vương triều thuộc Thời kỳ Hậu nguyên và **Thời kỳ Satrap Ai Cập thứ hai** đã tồn tại
**Vương quốc Hồi giáo Ai Cập** (; tiếng Anh: _Sultanate of Egypt_) là sự bảo hộ tồn tại trong thời gian ngắn mà Vương quốc Anh áp đặt đối với Ai Cập trong khoảng thời
nhỏ|[[Muhammad Ali của Ai Cập|Muhammad Ali Pasha]] **Lịch sử Ai Cập dưới triều đại Muhammad Ali Pasha** (1805 - 1953) là một thời kỳ cải cách và hiện đại hóa nhanh chóng, khiến Ai Cập
nhỏ|[[Hathor, nữ thần của dải Ngân Hà]] **Lịch sử Ai Cập** là lịch sử của một lãnh thổ thống nhất lâu đời nhất trên thế giới. Vùng Thung lũng sông Nin tạo một khối địa
**Hatshepsut** hay **Hatchepsut** (), (khoảng 1508-1458 TCN) là con gái của pharaon Thutmosis I đồng thời vừa là chị cùng cha khác mẹ vừa là vợ của pharaon Thutmosis II, trị vì Ai Cập trong
Thần [[Khorsabad. Hiện vật bảo tàng Louvre.]] Vùng **Cận Đông cổ đại** là quê hương của các nền văn minh sơ khai thời cổ đại trong khu vực gần tương ứng với vùng Trung Đông
thumb|[[Vương quốc Macedonia (màu cam đậm) vào năm 336 TCN dưới triều đại của Philippos II của Macedonia; những vùng lãnh thổ khác bao gồm các quốc gia lệ thuộc của Macedonia (cam nhạt), người
**Nền văn minh La Mã cổ đại** đã có lịch sử lâu đời và để lại nhiều giá trị to lớn cho nhân loại ngày nay trong nhiều lĩnh vực. **Roma** ngày nay trước kia
thumb|upright=1.3|Tranh miêu tả lãng mạn từ năm 1887 cho thấy hai người phụ nữ La Mã dâng lễ vật cho một [[Danh sách các vị thần La Mã|nữ thần pagan. Nghi thức tế lễ là
**Thời kỳ vương triều Cổ xưa** hoặc **Sơ kỳ vương triều của Ai Cập** hay **Thời kỳ Tảo Vương quốc** bắt đầu ngay sau khi diễn ra sự thống nhất Hạ và Thượng Ai Cập
**Kyphi** là một loại hương hỗn hợp được sử dụng cho mục đích tôn giáo và y học tại Ai Cập cổ đại. ## Từ nguyên Kyphi được Latinh hóa từ κυ̑φι trong tiếng Hy
**Bảng màu Narmer** là một phiến đá mô tả những quy ước kinh điển trong nền nghệ thuật Ai Cập cổ đại, có niên đại từ khoảng thế kỷ 31 TCN dưới triều pharaon Narmer,
nhỏ|271x271px|Bình canopic với nắp là đầu của [[Bốn người con của Horus]] **Bình canopic** là những chiếc bình được sử dụng để cất giữ và bảo quản nội tạng của người chết trong nghi thức
nhỏ|[[Ay (pharaon)|Ay, với vai trò là đại tư tế, đang tiến hành nghi thức mở miệng cho vị vua quá cố Tutankhamun.]] **Nghi lễ mở miệng** (được gọi đầy đủ là **nghi lễ mở miệng
nhỏ|285x285px|**Cuộn giấy cói của Ani.** Vị quan Ani đang [[canh tác, chèo thuyền và dâng lễ các vị thần trong đầm lầy ở Sekhet-Hetepet.]] **Sekhet-Aaru** (tiếng Ai Cập: _sḫt-jꜣrw_, mang nghĩa là "Cánh đồng Lau
**Đại tư tế của Amun**, hay **Đệ nhất Tiên tri của Amun**, là một danh hiệu có cấp bậc cao nhất được phong cho những tư tế của thần Amun, vị thần tối cao trong
**Djedhor**, được biết đến nhiều hơn với tên gọi là **Teos** (Tiếng Hy Lạp cổ đại: Τέως) hoặc **Tachos** (tiếng Hy Lạp cổ đại: Τάχως), là một pharaon thuộc vương triều thứ 30 của Ai
nhỏ|phải|Nữ thần Pomona của cây quả, vườn trái **Vị thần cây cỏ** (_Vegetation deity_) là một vị thần tự nhiên (_nhiên thần_) mà sự biến mất và tái xuất hiện (sinh-tử-tái sinh/sự sống, cái chết
**Tỉnh Ai Cập của La Mã** (Tiếng La Tinh: _Aegyptus_, [ɛːɡyptos]) được thành lập vào năm 30 TCN sau khi Octavian (sau này là hoàng đế tương lai Augustus) đánh bại Mark Antony cùng người
thumb|Đền [[Parthenon, một ngôi đền được xây dựng cho nữ thần Athena nằm trên khu vực Acropolis ở Athens, là một trong những biểu tượng tiêu biểu nhất cho văn hóa và sự tài hoa
**Cách mạng Ai Cập năm 1952** (), còn được gọi là **Cách mạng 23 tháng 7**, đánh dấu một giai đoạn biến đổi quan trọng ở Ai Cập, cả về chính trị và kinh tế
Thời kỳ **Ai Cập thuộc Ả Rập** bắt đầu vào năm 640, 641 hoặc 642, tùy cách chọn sự kiện đánh dấu của mỗi người. Trong thời kỳ này Ai Cập biến thành một xứ
**Cuộc đảo chính tại Ai Cập 2013** là cuộc đảo chính của quân đội lần thứ hai trong lịch sử Ai Cập. Nó được thi hành ngày 3 tháng 7 năm 2013 dưới sự chỉ
nhỏ|320x|Các biểu tượng của các tôn giáo lớn trên thế giới (từ trái qua phải) Hàng 1: [[Kitô giáo, Do Thái giáo, Ấn Độ giáo Hàng 2: Hồi giáo, Phật giáo, Thần đạo Hàng 3:
**Quyền động vật trong các tôn giáo Ấn Độ** là quan điểm, quan niệm, giáo lý, học thuyết của các tôn giáo lớn ở Ấn Độ bao gồm Ấn Độ giáo (Hindu giáo), Phật giáo
Nectanebo II_' (được Manetho phiên âm từ tiếng Ai Cập _Nḫt-Ḥr-(n)-Ḥbyt'', "Mạnh mẽ khi là Horus của Hebit"), cai trị trong khoảng từ năm 360—342 TCN) là vị pharaon thứ ba thuộc vương triều thứ
Một cuộc trưng cầu ý dân về dự thảo hiến pháp được Hội đồng lập hiến thông qua vào ngày 30 tháng 11 năm 2012 được tổ chức tại Ai Cập trong hai vòng vào
Người Chăm theo tôn giáo chính là **Agama Cham** (tức là Chăm giáo). Tôn giáo Agama Cham (Chăm giáo) có hai môn phái gồm _Môn phái tín ngưỡng tôn giáo_ và _môn phái tín ngưỡng
**Phó vương Ai Cập** hay **Ai Cập Khedive** (, ; __) là giai đoạn Ai Cập giữ vai trò là một quốc gia chư hầu tự trị của Đế chế Ottoman, chế độ Khedive được