Tòa thẩm giáo Rôma (tên chính thức là Suprema Congregatio Sanctae Romanae et Universalis Inquisitionis; tiếng Anh: Roman Inquisition) là một hệ thống tòa án do Tòa Thánh Rôma phát triển trong nửa sau của thế kỷ 16, với nhiệm vụ truy tố những người bị cáo buộc về những tội danh theo giáo luật và giáo lý Công giáo, trải rộng từ đời sống Công giáo, các niềm tin tôn giáo phi chính thống tới các niềm tin thế tục.
thumb|[[Galileo trình diện Tòa thẩm giáo Rôma, tranh của Cristiano Banti]]
Chức năng và hoạt động
Sở dĩ tòa án này được đặt tên là Inquisition (thẩm tra, thẩm vấn) vì những người bị truy cứu phải trải qua một quy trình thẩm vấn, trong quy trình này, quan tòa có vai trò quyết định, họ là người đích thân truy lùng những kẻ tình nghi và có quyền triệu tập toàn bộ dân cư một ngôi làng. Họ có thể áp dụng nhiều cách thức để lấy lời khai của kẻ tình nghi kể cả là dùng nhục hình. Hệ thống xét xử của tòa án này hoạt động theo nguyên tắc tố tụng bí mật, trong đó:
- Bị cáo không biết ai tố cáo mình và không được tiếp cận bằng chứng chống lại mình.
- Không có quyền mời luật sư để bào chữa độc lập. Nếu có luật sư, người đó phải là thành viên của tòa án và chủ yếu hướng bị cáo đến việc thú tội.
- Tòa án có quyền sử dụng tra tấn để ép cung và buộc bị cáo thừa nhận tội danh.
- Bản án gần như không thể kháng cáo, trừ khi có sự can thiệp đặc biệt từ cấp Giáo hoàng.
Tòa án này sau đó dần xét xử cả những người bị cáo buộc các tội danh như phù thủy, bói toán, ma thuật, vô luân và phạm thượng. Những người bị kết tội sau đó sẽ được chuyển sang cho chính quyền dân sự thi hành án. Hai hình phạt nặng nhất là tù chung thân kèm với tịch thu toàn bộ gia sản, và thường xuyên hơn là đưa lên giàn hỏa thiêu. Ngày nay, có nhiều ý kiến cho rằng các hình phạt thường mang tính kỉ luật hơn là trừng trị nhưng các bằng chứng tại Bảo tàng tra tấn ở San Marino và những sự kiện lịch sử được ghi chép lại chứng minh điều trái ngược.
Tòa thẩm giáo (pháp đình tôn giáo) ra đời vào cuối thế kỷ 12 với mục đích ban đầu là xét xử những người bị cho là dị giáo, lạc giáo, hoặc bội giáo thuộc các phái Cathar và Vaudès. Hệ thống tổ chức của Tòa thẩm giáo Rôma thực ra lại rất khác biệt với Tòa thẩm tra Trung cổ.
nhỏ|600×455px|Mô tả một buổi thi hành án, Anneken Hendriks tranh của Janluyken
Lịch sử
Xuất hiện sau thời kỳ Tòa thẩm giáo Trung cổ, Tòa thẩm giáo Rôma là một trong ba Tòa thẩm giáo chính cùng với Tòa thẩm giáo Tây Ban Nha và Tòa thẩm giáo Bồ Đào Nha. Tòa thẩm giáo ở các nơi này nổi tiếng là ăn hối lộ, nhất ở là Tây Ban Nha, nơi mà quan tòa Torquenada (1485 - 1494) từng làm mưa làm gió khiến ngay cả đức Giáo hoàng Siste IV cũng phải lên tiếng phản đối.
Tòa thẩm giáo Rôma bắt đầu năm 1542 là một phần của Phong trào Phản Cải cách của Giáo hội Công giáo để chống lại sự lan rộng của các hệ phái Tin Lành, nhưng nó thể hiện một sự kiện ít khắc nghiệt hơn so với Tòa án Dị giáo Tây Ban Nha đã được thiết lập trước đó.
Thể chế này tiếp tục tồn tại sau mục đích ban đầu của nó và hệ thống các tòa án của nó kéo dài đến giữa thế kỷ 18 khi các nhà nước tại Ý thời kỳ tiền thống nhất bắt đầu bãi bỏ các tòa thẩm giáo địa phương, qua đó xóa bỏ quyền lực của giáo hội trong việc truy tố các tội dị giáo.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tòa thẩm giáo Rôma** (tên chính thức là _Suprema Congregatio Sanctae Romanae et Universalis Inquisitionis_; tiếng Anh: _Roman Inquisition_) là một hệ thống tòa án do Tòa Thánh Rôma phát triển trong nửa sau của
**Biên niên sử Giáo hội Công giáo Rôma** này ghi lại nhiều sự kiện xảy ra trong lịch sử Giáo hội Công giáo Rôma trải dài gần hai nghìn năm, song song cùng lịch sử
Giáo hội Công giáo Rôma phân chia phẩm trật giáo sĩ thành ba chức cơ bản gọi là chức thánh (hoặc thánh chức): giám mục, linh mục và phó tế. Theo Giáo hội, thuật ngữ
**Giáo phận Helsinki** là một giáo phận Công giáo tại Phần Lan, có nhà thờ chính tòa đặt tại thành phố Helsinki. Giáo phận Helsinki gồm có 8 giáo xứ trực thuộc, với tổng số
**Giáo phận Tallinn** là một giáo phận Công giáo tại Estonia. Giáo phận Tallinn có diện tích 45.213 km2, bao trùm toàn bộ nước Estonia. Ngai tòa của giám mục chính tòa đặt tại Nhà thờ
**Gioan Phaolô II** (hay **Gioan Phaolô Đệ Nhị;** tiếng Latinh: _Ioannes Paulus II_; tên khai sinh: **Karol Józef Wojtyła,** ; 18 tháng 5 năm 1920 – 2 tháng 4 năm 2005) là vị giáo hoàng
**Giáo hội Công giáo**, gọi đầy đủ là **Giáo hội Công giáo Rôma**, là giáo hội Kitô giáo được hiệp thông hoàn toàn với vị giám mục giáo phận Rôma, hiện tại là Giáo hoàng
**Giáo hoàng** (, ) là vị giám mục của Giáo phận Rôma, lãnh đạo tinh thần của Giáo hội Công giáo toàn thế giới. Theo quan điểm của Giáo hội Công giáo, giáo hoàng là
**Giáo triều Rôma** () là cơ quan điều hành trung ương, được Giáo hoàng trao quyền quản lý Thành quốc Vatican và phục vụ Giáo hội Công giáo hoàn vũ với Giáo hoàng, người kế
**Việc bổ nhiệm các giám mục trong Giáo hội Công giáo** là một quá trình phức tạp. Các giám mục có thâm niên, các tín hữu, sứ thần Tòa Thánh, các thành viên khác nhau
**Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII** (Tiếng Latinh: _Ioannes PP. XXIII_; tiếng Ý: _Giovanni XXIII_, tên khai sinh: **Angelo Giuseppe Roncalli**, 25 tháng 11 năm 1881 – 3 tháng 6 năm 1963) là vị Giáo hoàng
Trang này trình bày các thuật ngữ được sử dụng trong bối cảnh Giáo hội Công giáo. ## A * **Ân điển** ## B * **Ba Ngôi Thiên Chúa** * **Bàn thờ** * **** *
nhỏ|phải|Ngai Giáo hoàng tại [[Vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô biểu trưng cho Tòa thánh.]] **Tòa Thánh** (tiếng Latinh: _Sancta Sedes_, nghĩa gốc là "ngai thánh", tiếng Anh: _Holy See_), còn gọi là **Tòa
**Công giáo tại Việt Nam** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo, dưới sự lãnh đạo tinh thần của các giám mục tại Việt Nam, hiệp thông với giáo hoàng. Với số tỉ
**Đức ông** (số ít: _Monsignor_, số nhiều: _monsignori_) trong danh xưng Công giáo là một tước vị danh dự do Giáo hoàng ban tặng theo đề nghị của các Giám mục địa phương cho một
Tính đến ngày 31/5/2018, Giáo hội Công giáo bao gồm 3,160 khu vực thuộc quyền tài phán giáo hội, trong đó có 645 Tổng giáo phận và 2,236 Giáo phận, cũng như Đại diện Tông
**Hội Công giáo Yêu nước Trung Quốc** (tiếng Hoa:中国天主教爱国会, bính âm: _Zhōngguó Tiānzhǔjiào Àiguó Huì_, âm Hán-Việt: _Trung Quốc Thiên Chúa giáo Ái quốc Hội_; viết tắt theo tiếng Anh là **CPA**, **CPCA**, hoặc **CCPA**)
Trang này là một danh sách chủ đề về Giáo hội Công giáo. Đối với danh mục được sắp xếp theo thể loại, xin xem :Thể loại:Giáo hội Công giáo Rôma (và các tiểu thể
**Giáo hoàng Lêô XIV** (tên khai sinh: **Robert Francis Prevost**; sinh ngày 14 tháng 9 năm 1955) là giáo hoàng của Giáo hội Công giáo và nguyên thủ Thành Vatican. Ông được bầu làm giáo
thumb|[[Vương cung thánh đường Đền thánh Quốc gia Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội ở Washington, D.C., là nhà thờ Kitô giáo lớn nhất ở Hoa Kỳ.]] **Giáo hội Công giáo tại Hoa Kỳ** là
**Giáo hoàng Piô XII và Trung Quốc** nói về quan hệ giữa tòa thánh và Trung Quốc từ 1939-1958. Nó bắt đầu từ sự công nhận những lễ nghi của Trung Quốc bởi tòa thánh
**Công giáo**(Công giáo La Mã) (chữ Anh: _Catholicity of the Church_, chữ Hi Lạp cổ: καθολικός _katholikós_, dịch nghĩa: Tính đại công của Hội Thánh), hoặc gọi **Giáo hội phổ quát**, **Hội Thánh đại công**,
Là nơi xuất phát của Giáo hội, Công giáo ở châu Âu phát triển mạnh trên một diện tích khá rộng, bao phủ gần hết các quốc gia Latinh như Italia, Pháp, Tây Ban Nha.
**Hạt đại diện tông tòa** (tiếng Latinh: _Vicariatus Apostolicus_), cũng gọi là **địa phận tông tòa**, là một khu vực tài phán trong Giáo hội Công giáo Rôma dưới sự coi sóc của một giám
**Máctinô V** hay **Martinô V** (Latinh: **Martinus V**) là vị Giáo hoàng thứ 206 của giáo hội công giáo. Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1417 và
**Quan hệ Indonesia – Tòa Thánh** là một phần quan trọng trong cuộc đối thoại giữa các quốc gia kể từ khi Indonesia có dân số đông người Hồi giáo lớn nhất thế giới, và
Tại châu Á, Giáo hội Công giáo Rôma có nhiều giáo phận rải khắp các nước và do Hội đồng Giám mục mỗi quốc gia quản trị. Những Hội đồng Giám mục lớn nhất bao
**Giáo hạt tòng nhân** () là một tổ chức mô phỏng theo hình thức cấp giáo phận được thiết lập theo giáo luật để chăm sóc đời sống tinh thần cho giáo dân, đứng đầu
**Giáo hội Công giáo ở Trung Quốc** có một lịch sử lâu dài và phức tạp. Kitô giáo đã tồn tại ở Trung Quốc dưới nhiều hình thức từ ít nhất là triều đại nhà
**Những vụ án ấu dâm của giáo sĩ triều Rôma** đề cập tới các vụ án, điều tra, truy tố, xét xử và những cáo buộc về lạm dụng tình dục trẻ em đối với
nhỏ| Một phần của tác phẩm _Bàn thờ Ghent_ thể hiện hình ảnh các vị thừa tác viên của [[Giáo hội Công giáo|giáo hội Công giáo La Mã.]] **Quyền giáo huấn** (chữ Anh: _Magisterium_, dịch
**Nhà thờ chính tòa tối cao của Thánh Phêrô tại Trier** (), hoặc **Nhà thờ chính tòa Trier** () là một nhà thờ Công giáo Rôma ở Trier, Rheinland-Pfalz, Đức. Đây là nhà thờ lâu
**Giám quản Tông Tòa** () là một chức vụ trong Giáo hội Công giáo Rôma do giáo hoàng bổ nhiệm để quản trị một địa chính của giáo hội tương đương giáo phận. Chức vụ
Các **Giáo hội Công giáo Cổ** có gốc gác từ các nhóm đã phân ly khỏi Giáo hội Công giáo Rôma vào những thời điểm khác nhau, do bất đồng về một số giáo lý
**Chiến tranh Tôn giáo Pháp** là một chuỗi gồm tám cuộc tranh chấp giữa phe Công giáo và phe Huguenot (Kháng Cách Pháp) từ giữa thế kỷ 16 kéo dài đến năm 1598. Ngoài những
**Dòng Anh Em Giảng Thuyết** (hay còn gọi là **Dòng Anh Em Thuyết Giáo**, **Dòng Đa Minh**, **Dòng Kẻ Giảng**; , viết tắt là **O.P.**) là một dòng tu hành khất trực thuộc Giáo hoàng
**Thượng phụ**, còn được gọi là **Trưởng phụ** hay **Mục thủ**, là các giám mục bậc cao nhất trong Công giáo Rôma, Chính Thống giáo Đông phương, Chính Thống giáo Cổ Đông phương, và Cảnh
Giáo hội Công giáo dành một sự tôn kính đặc biệt cho **Maria** (mẹ của Chúa Giêsu). Điều này được dựa trên những quy điển của Kinh Thánh về màu nhiệm nhập thể của Con
**Quan hệ Iran – Tòa Thánh** đề cập đến quan hệ ngoại giao giữa Tòa Thánh, vốn có chủ quyền trên Thành Vatican và Cộng hòa Hồi giáo Iran. Quan hệ hoặc các điểm tương
**Giáo hội Công giáo tại Hồng Kông** (tiếng Trung: _天主教 香港 教區_), được thành lập năm 1841, là một phần của Giáo hội Công giáo Hoàn vũ, dưới sự lãnh đạo về tinh thần của
**Nhà thờ chính tòa Thánh Phêrô và Thánh Phao-lô** (tiếng Hungary: _Szent Péter és Szent Pál székesegyház_) hay còn gọi là nhà thờ chính tòa Pécs là một công trình tôn giáo của giáo phận
thumb|[[Nhà thờ chính tòa Santiago de Compostela là một trong những nơi được viếng thăm nhiều nhất ở Tây Ban Nha]] **Nhà thờ chính tòa ở Tây Ban Nha** là các nhà thờ đặt ngai
**Giáo hội Công giáo tại Hungary** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo Rôma. Theo một cuộc khảo sát năm 2019 của Eurobarometer, 62% người Hungary coi mình là người Công giáo. Đất
**Lịch sử của chế độ Giáo hoàng** là một lịch sử lâu dài kéo dài trong suốt 2000 năm với rất nhiều sự kiện và biến động. Giáo hội Công giáo nhìn nhận Giáo hoàng
:link= _Bài này viết về thành phố Roma. "Rome" được chuyển hướng đến đây. Với những mục đích tìm kiếm khác, vui lòng xem La Mã (định hướng)._ **Roma** (tiếng Latinh và tiếng Ý: _Roma_
**Giáo hoàng Piô XII** (Tiếng Latinh: _Pius PP. XII_, Tiếng Ý: _Pio XII_, tên khai sinh là **Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli**, 2 tháng 6 năm 1876 – 9 tháng 10 năm 1958) là vị
**Giáo hoàng Piô XI** (tiếng Latinh: **Pius XI**, tiếng Ý: **Pio XI**) là vị Giáo hoàng thứ 259 của Giáo hội Công giáo Rôma. Theo niên giám tòa thánh năm 2003 xác định ngày đắc
**Giáo hoàng Lêôn I** hay **Lêôn Cả** (Latinh: _Leo I_) là giáo hoàng thứ 45 của Giáo hội Công giáo Rôma, kế vị giáo hoàng Xíttô III. Ông là một trong những vị Giáo hoàng
**Giáo hoàng Phaolô III** (Tiếng Latinh: **Paulus III**, Tiếng Ý: _Paolo III_) (29 tháng 2 năm 1468 – 10 tháng 11 năm 1549) là vị Giáo hoàng thứ 220 của Giáo hội Công giáo Rôma.
**Giáo phận Roma** (; ) là một giáo phận Công giáo tại Italia và Thành Vatican, thuộc quyền tài phán trực tiếp của Giáo hoàng, là Giám mục Roma và là Thượng giáo tông của