Tiết Đào (chữ Hán: 薛濤; 768 - 831), tự Hồng Độ (洪度), lại có tự Hoành Độ (宏度), người Trường An, là nữ thi nhân thời nhà Đường, thường được gọi là Nữ Hiệu Thư (女校書). Bà tự mình chế ra một loại giấy nhỏ màu đào dùng để viết thơ, ảnh hưởng về sau rất lớn, dân gian gọi giấy đó là Tiết Đào tiên (薛涛笺) là vì vậy.
Tiết Đào cùng Lưu Thái Xuân, Ngư Huyền Cơ và Lý Quý Lan được xưng làm Đường triều Tứ đại nữ thi nhân (四大女诗人). Ngoài ra, bà cùng Trác Văn Quân, Hoa Nhị phu nhân và Hoàng Nga được xưng tụng là Thục trung Tứ đại tài nữ (蜀中四大才女).
Cuộc đời
Tuổi thơ
Năm Tông Đại thứ ba đời nhà Đường, tức là sau khi bình định được Loạn An Sử không lâu, thời cuộc bấp bênh, viên tiểu lại Tiết Vân (薛郧) ở kinh thành Trường An cùng vợ là Bùi phu nhân sinh được một con gái, đặt tên là [Tiết Đào].
Do bản thân Tiết Vân là người có học thức, nên Tiết Đào từ nhỏ đã được cha dạy dỗ chu đáo. Tiết Đào đã sớm bộc lộ tài năng làm thơ bẩm sinh. Đến khi 8 tuổi, Tiết Văn nhân thưởng thức dưới bóng cây ngô đồng làm ra một đoạn thơ vịnh, khi đang phân vân không rõ làm tiếp 2 câu tiếp theo như thế nào, thì Tiết Đào đọc thêm nốt 2 câu, ráp lại thành 1 bài thơ vịnh hoàn chỉnh:
Lúc đó, Tiết Vân nghĩ rằng ắt sau này con gái sẽ trở thành một nhân vật đón đến tiễn đi này nọ. Sau này, quả thực Tiết Đào đã có một cuộc sống đầy kì thú. Tiết Vân vốn là người chính trực, vì vậy đã sớm đắc tội kẻ trên, bị cách chức và đày đi nơi khác. Từ cuộc sống hoa lệ ở Trường An, bỗng chốc cả nhà phải dời đến Thành Đô. Sau đó, Tiết Vân bị điều đến Nam Chiếu và mất mạng, để lại cả nhà chỉ còn một cô con gái 14 tuổi.
Năm 16 tuổi, vì sinh kế, Tiết Đào bằng dung mạo và tài năng hơn người tinh thi văn, thông âm luật của mình bắt đầu đến các nơi ăn chơi hoan lạc, rót rượu, phú thi, đàn xướng hầu khách. Không lâu sau, bà đã là một ca kĩ cao cấp nổi danh Thành Đô, mệnh danh là một thi kĩ. Xã hội khi đó, các quan viên đều thuộc hàng khoa bảng, nên học thức phần đông không hề thấp, mà Tiết Đào rất được họ chú ý và đánh giá cao, càng cho thấy tài năng không thường của bà.
Phủ soái Nữ hiệu thư
thumb|trái|Nữ Hiệu thư Tiết Đào.
Năm Trinh Nguyên nguyên niên (758) thời Đường Đức Tông, triều đình mời Trung thư lệnh Vi Cao (韦皋) làm Tiết độ sứ Kiếm Nam, thống lược Tây Nam.
Vi Cao là một quan viên nho nhã cũng có tài thơ văn, ông nghe nói về tài năng xuất chúng của Tiết Đào mà còn là hậu nhân của quan chức triều đình, liền phá lệ mời bà dùng thân phận nhạc kĩ đến Soái Phủ đãi yến phú thi. Trong một lần đãi tiệc, Vi Cao mời Tiết Đào làm một bài thi phú, bà ung dung làm ra một đầu "Yết Vu sơn miếu" (谒巫山庙):
Một đầu thơ này khiến Vi Cao đánh giá cao về Tiết Đào, bản thân Tiết Đào sau khi bài thơ này được truyền tụng cũng trở thành doanh kĩ nổi tiếng ở Thành Đô. Vì có sự tín nhiệm của Vi Cao, Tiết Đào thỉnh thoảng cũng tham dự một vài việc soạn công văn. Bà viết bút pháp tinh tế, chữ đẹp lại gọn gàng, ít khi có sai sót nên luôn được Vi Cao tán thưởng.
Sau 1 năm, Vi Cao mến tài, chuẩn bị tấu xin triều đình Đường Đức Tông để Tiết Đào đảm nhiệm quan chức "Hiệu thư lang" (校書郎), là một chức vụ thuộc Bí thư tỉnh. Nhiệm vụ của Hiệu thư lang chủ yếu soạn văn bằng công tác, tuy chỉ hàm Cửu phẩm, nhưng vị thế đáng nể, theo ngạch quy định chỉ có Tiến sĩ mới làm được, các đại thi nhân như Bạch Cư Dị, Lý Thương Ẩn cùng Đỗ Mục đều từng nhậm qua chức này, hơn nữa trong lịch sử cũng chưa từng có người phụ nữ nào được đề nghị nhận chức vị này. Có thể thấy, Vi Cao đã đánh giá rất cao tài năng của Tiết Đào. Tuy vậy, việc thỉnh cầu này của Vi Cao bị khước từ, và dù chưa từng được chính thức sách phong nhưng danh hiệu [Tiết Hiệu thư; 薛校書] đã không cánh mà đến.
Khi ấy Tiết Đào vinh quang tột đỉnh, không khỏi có chút cậy sủng mà kiêu. Khi quan viên thấp muốn tiếp kiến Vi Cao, đều thông qua Tiết Đào đi cửa sau. Dù Tiết Đào không thực sự ham tài do sau đó cũng nộp lên phủ tỉnh, nhưng việc bà sôi nổi nhận của đút lót khiến Vi Cao giận dữ, đày đến Tùng Châu (nay thuộc Tứ Xuyên). Vùng đất này là biên thuỳ phía Tây Nam, dân cư thưa thớt, binh hoang mã loạn, Tiết Đào hối hận hành vi của mình, bèn viết nên 10 đầu "Thập Ly thi" (十离诗), sai người trao đến cho Vi Cao. Bút pháp tuyệt diệu của Tiết Đào thông qua bài thơ khiến Vi Cao cảm động, bèn đưa Tiết Đào trở về. Sau kiếp nạn này, Tiết Đào quyết bỏ thân phận Nhạc kỹ, sống yên ổn trong một ngôi nhà phía Tây, khu vực Hoãn Hoa khê (浣花溪) của Thành Đô.
Về sau, Vi Cao vì trấn thủ biên cương có công nên được phong làm Nam Khang quận vương (南康郡王), rời khỏi Thành Đô. Vũ Nguyên Hành (武元衡) tiếp nhiệm Kiếm Nam Tiết Độ Sứ cũng rất ngưỡng mộ tài năng của Tiết Đào. Trong suốt cuộc đời của Tiết Đào, Kiếm Nam Tiết Độ Sứ tổng cộng có 11 người thay phiên đảm nhiệm, người nào cũng vô cùng thanh lãi và kính trọng bà, địa vị của bà đã vượt xa một tuyệt sắc hồng kĩ tầm thường.
Mối tình tỷ đệ luyến
thumb|Nguyên Chẩn.
Năm Nguyên Hòa thứ 4 (809), khi đã 42 tuổi, Tiết Đào gặp Giám sát Ngự sử Nguyên Chẩn. Từ lâu Nguyên Chẩn đã nghe tiếng lành của Tiết Đào, khi vừa đến đất Thục đã xin gặp mặt ở Tử Châu. Năm ấy Nguyên Chẩn mới 31 tuổi, kém Tiết Đào 11 tuổi, khí phách anh tuấn của Nguyên Chẩn đã khiến Tiết Đào si mê ngay từ lần gặp đầu tiên.
Dẫu đã hơn 40 tuổi, nhưng vì bẩm sinh đã có khuôn mặt hoa da phấn, thêm vào đó lại thạo việc hóa trang và ăn mặc, nên dáng điệu yêu kiều của Tiết Đào vẫn không hề thua kém mĩ nhân năm nào. Bằng vẻ lịch thiệp và sự tài năng trác tuyệt của mình, Tiết Đào đã khiến Nguyễn Chẩn rơi vào cậm bẫy màu hồng. Hai con tim đồng cảm ấy rung động với hai tấm chân tình từ hai phía. Họ đã trải qua một năm ngọt ngào và gắn bó. Thế nhưng, Nguyên Chẩn sau khi về kinh thành lại phụ bạc, đắm say nồng nàn với nàng Lưu Thái Xuân xinh đẹp trẻ trung. Tiết Đào vẫn ngày đêm mong ngóng nhưng kết quả chỉ là vô vọng. Tiết Đào thương nhớ ngày đêm, đầy cõi lòng u oán cùng mong mỏi, viết ra đầu thơ đầy ai oán "Xuân vọng từ" (春望詞) lưu truyền hậu thế.
Khi thất tình với Nguyên Chẩn, Tiết Đào thản nhiên ngậm lấy nỗi uất hận, nhưng không huyên náo đòi sống đòi chết như nữ tử thông thường. Từ đó bà đặc biệt thích mặc váy đỏ, dùng ngựa xe ồn ào náo nhiệt cười nói, nhưng thâm tâm bình thản, chán ghét sự đời. Lúc vãn niên, ở phường Bích Kê, Tiết Đào dựng Ngâm Thi lâu (吟诗楼) và sống ở đó. Khi rãnh rỗi, Tiết Đào đam mê viết những đoạn thơ nhỏ, gọi là ["Tứ ngôn tuyệt cú"; 四言絕句], luật thơ cũng thường thường chỉ viết tám câu, cho nên rất ngại dùng những tờ giấy viết thơ khổ lớn thông thường. Việc này khiến Tiết Đào nghĩ ra một biện pháp, cải biến xưởng làm giấy ở địa phương chế tạo một thứ giấy hoa thông, và một thứ giấy màu đỏ thẫm có vẽ năm sắc rất đẹp rất hợp để viết thư tình, gọi là Tiết Đào tiên (薛涛笺).
Năm Thái Hòa thứ 5 (831) vào đời Đường Văn Tông, Tiết Đào mất ở Thành Đô, hưởng thọ 65 tuổi. Khi mất, bà được Đoàn Văn Xương (段文昌) soạn mộ chí. Trên văn bia được đề trịnh trọng rằng: [Tây Xuyên Nữ hiệu thư Tiết Đào Hồng Độ chi mộ; 西川女校書薛濤洪度之墓].
Tác phẩm
Thơ Tiết Đào tương truyền sáng tác có hơn 500 bài, đa phần thất lạc cả, hiện còn 91 bài, tập hợp trong Cẩm Giang tập (锦江集). Ở Việt Nam trước năm 1975, đã có một tập thơ dịch 85 bài của thi sĩ được in tại Sài Gòn. Có thể nói đây là tập thơ giới thiệu tương đối đầy đủ các sáng tác của Tiết Đào, gọi là: Thơ Tiết Đào (85 bài), Ngô Tâm Lý dịch, Sài Gòn, 1958.
File:Xuetaojinianguan.jpg|Khu tưởng niệm Tiết Đào ở Vọng Giang Lâu, Thành Đô
File:Xuetao well.JPG|Giếng Tiết Đào (薛涛井) ở Thành Đô
File:Xuetao.jpg|Tượng Tiết Đào ở Thành Đô
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tiết Đào** (chữ Hán: 薛濤; 768 - 831), tự **Hồng Độ** (洪度), lại có tự **Hoành Độ** (宏度), người Trường An, là nữ thi nhân thời nhà Đường, thường được gọi là **Nữ Hiệu Thư**
***CHÚ Ý QUAN TRỌNG+ Quay video lúc mở gói hàng để đảm bảo quyền lợi khi có sự cố phải đổi trả. + Hãy để lại đánh giá chân thành về chất lượng sản phẩm
thumb|Chỉ số dao động phương Nam chuỗi thời gian 1876–2023. **El Niño–Dao động phương Nam** (**ENSO**) là sự biến đổi có tính chu kỳ không đều của gió và nhiệt độ bề mặt biển trên
⚠️ CAM KẾT 1 ĐỔI 1 TRONG 7 NGÀY NẾU CÓ LỖI CỦA SHOP ⚠️ Giao hàng tận nơi trên toàn quốc, Nhận hàng nhanh chóng tại nhà. ================================================================Mô tả chi tiết : - Dao
Dao Cạo Chân Mày Vacosi Eyebrow KnifeXuất xứ: Hàn QuốcThương hiệu: Vacosi*** Thế giới Skinfood là đại lý phân phối chính thức Vacosi tại Việt Nam ***THÔNG TIN CHI TIẾT- Dao cạo chân mày VACOSI
Thành phần: Hồng hoa, tỏi đen, anh đào, cốt toái bổ, hoài sơn, đương quy, sâm đất, một số thảo dược bí truyền khácCông Dụng: Giúp hồng da, sáng mịn, cân bằng nội tiết, đào
thumb|Bản đồ chi tiết đảo Navarino **Đảo Navarino** () là một đảo của Chile, nằm giữa Isla Grande de Tierra del Fuego ở phía bắc và Cape Horn ở phía nam. Đảo thuộc về xã
**Lừa đảo tài chính quốc tế** là hình thức lừa đảo nhằm chiếm dụng khoản tiền của nạn nhân. Hình thức cụ thể của lừa đảo tài chính quốc tế thường là "lừa đảo lệ
**Đảo Phục Sinh** ( ; ) là một đảo và lãnh thổ đặc biệt của Chile nằm ở phần đông nam Thái Bình Dương, tại điểm cực đông nam của Tam giác Polynesia thuộc châu
**Quần đảo Pitcairn** (; tiếng Pitkern: **'), tên gọi chính thức: **Pitcairn, Henderson, Ducie và Oeno''', là một nhóm gồm bốn hòn đảo núi lửa ở phía Nam Thái Bình Dương tạo thành Lãnh thổ
**Đào tạo thạc sĩ ** bổ sung và nâng cao những kiến thức đã học ở Đại học cho học viên, hiện đại hóa những kiến thức chuyên ngành, tăng cường kiến thức liên ngành,
**Đào Khản** (chữ Hán: 陶侃, 259 – 334), tự **Sĩ Hành**, người Bà Dương hay Tầm Dương, là danh tướng nhà Đông Tấn trong lịch sử Trung Quốc. ## Thiếu thời Cha của Đào Khản
nhỏ|Sấm sét gần Garajau, [[Madeira]] **Thời tiết** là tập hợp các trạng thái của các yếu tố khí tượng xảy ra trong khí quyển ở một thời điểm, một khoảng thời gian nhất định như
thumb|nhỏ|phải|210x210px|Bán đảo Triều Tiên thumb|nhỏ|phải|210x210px|Các đơn vị hành chính trên bán đảo Triều Tiên **Bán đảo Triều Tiên** (, cách gọi của phía Bắc Triều Tiên) hay **Bán đảo Hàn** (, cách gọi của phía
thumb|Một phân tích thời tiết bề mặt cho Hoa Kỳ vào ngày 21 tháng 10 năm 2006. Vào thời điểm đó, bão Paul (2006) đã hoạt động (Paul sau đó trở thành một hurricane). **Phân
**Từ thô tục trong tiếng Bồ Đào Nha** là những từ hoặc câu nói mang tính thô tục, báng bổ, khiêu khích hoặc phản cảm và có thể chia thành nhiều thể loại. Đa số
**Quần đảo Falkland** ( ) hay **Quần đảo Malvinas** ( ) là một quần đảo nằm ở Nam Đại Tây Dương. Các đảo chính của quần đảo này nằm cách 500 km về phía đông của
**Quần đảo Solomon** (tiếng Anh: **Solomon Islands**) là một quốc đảo của người Melanesia, nằm ở phía Đông Papua New Guinea, bao gồm gần một ngàn đảo nhỏ trải dài trên một diện tích khoảng
**Hoa anh đào** (_Sakura_, katakana: サクラ, hiragana: さくら, kanji: 桜 (cựu tự thể: 櫻 Hán Việt: Anh) là hoa của các loài thực vật thuộc phân chi anh đào, chi Mận mơ, họ Hoa hồng;
**Đảo Liancourt** là tên gọi quốc tế của một nhóm đảo nhỏ nằm giữa Hàn Quốc và Nhật Bản, cách đảo Honshu của Nhật Bản và phía đông nam của bán đảo Triều Tiên khoảng
phải|nhỏ|Hai [[Panamax đi qua âu thuyền Miraflores.]]**Kênh đào Panama** (tiếng Tây Ban Nha: _Canal de Panamá_) là một tuyến đường thủy nhân tạo dài 82 km ở Panama nối Đại Tây Dương với Thái Bình
**Nhà nước Mới** (tiếng Bồ Đào Nha: **_Estado Novo_**, ) là chế độ chính trị theo chủ nghĩa xã đoàn của Bồ Đào Nha từ năm 1933 đến năm 1974. Tiền thân của Nhà nước
**Cục Biển và Hải đảo Việt Nam** là tổ chức trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, có chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng thực hiện quản lý tổng hợp tài nguyên, bảo
thumb|_[[Bacalhau_, cá tuyết khô muối của Bồ Đào Nha]] **Ẩm thực Bồ Đào Nha** chịu nhiều ảnh hưởng ẩm thực Địa Trung Hải. Sự ảnh hưởng của thuộc địa cũ của Bồ Đào Nha cũng
phải|nhỏ|[[Epinephrine (adrenaline), một loại hoóc-môn catecholamine]] **Nội tiết tố** hay **hoóc-môn** (Tiếng Anh: _hormone_) là một chất hóa học được tiết ra bởi một hoặc nhiều tế bào và chúng tác động lên các tế
**Đào tạo hợp tác quốc tế** là hình thức liên kết đào tạo giữa nhiều nước và vùng lãnh thổ. Đào tạo hợp tác quốc tế phối hợp hoạt động giáo dục đào tạo để
Các cửa cống tại Brunsbüttel kết nối kênh đào với cửa sông [[Elbe, từ đó tới biển Bắc]] Bản đồ tuyến kênh đào **Kênh đào Kiel** (, NOK), được gọi là **Kaiser-Wilhelm-Kanal** cho đến năm
nhỏ|phải|Chăn nuôi cừu ở đảo Campbell **Cừu đảo Campbell** là một giống cừu hoang của loài cừu nhà có nguồn gốc từ New Zealand, trước đây chúng được tìm thấy trên đảo hoang hóa Campbell
**_Kong: Đảo Đầu lâu_** (tên gốc ) là một phim điện ảnh quái vật khoa học viễn tưởng của Mỹ năm 2017 do Jordan Vogt-Roberts đạo diễn, với phần kịch bản do Dan Gilroy, Max
**Hoàng Đảo** là một quận của thành phố phó tỉnh Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Quận này nằm ở phía tây nam và phía tây của khu vực đô thị chính, phía tây
thumb|right|Tiếp cận front thời tiết thường có thể nhìn thấy từ mặt đất, nhưng không phải lúc nào cũng được định nghĩa dễ dàng như thế này. **Front thời tiết** (Front phát âm là phrông
**Nội tiết tố tăng trưởng / hormone tăng trưởng**, còn được gọi là **somatotropin** (hay nội tiết tố tăng trưởng con người trong dạng con người của nó), là một nội tiết tố peptit kích
**Ireland** (phiên âm: "Ai-len", tiếng Anh: ; ; Ulster-Scots: ) là một hòn đảo tại Bắc Đại Tây Dương. Đảo này tách biệt với Đảo Anh ở phía đông qua Eo biển Bắc, Biển Ireland
**Côn Đảo** là một quần đảo nằm ở ngoài khơi bờ biển Nam Bộ và cũng là một đặc khu trực thuộc Thành phố Hồ Chí Minh. Quần đảo cách phường Vũng Tàu 97 hải
nhỏ|phải|Bãi tắm Cát Cò 3 **Quần đảo Cát Bà** cách trung tâm thành phố Hải Phòng 60km theo đường biển, có diện tích khu vực đề cử Di sản thế giới là 31.150ha với 388
**Đảo Đài Loan** (Chữ Hán chính thể: 臺灣 hoặc 台灣; Chữ Hán giản thể: 台湾; Bính âm: _Táiwān_; Wade-Giles: _T'ai-wan_; tiếng Đài Loan: _Tâi-oân_) là một hòn đảo ở khu vực Đông Á, ngoài khơi
**Xung đột giành quyền kiểm soát tại Quần đảo Trường Sa 1988**, hay còn gọi là **Hải chiến Trường Sa** hoặc **Xung đột Trường Sa** là sự kiện xung đột tại khu vực quần đảo
**Quần đảo Bắc Mariana**, tên chính thức là **Thịnh vượng chung Quần đảo Bắc Mariana** (_Commonwealth of the Northern Mariana Islands_), là một lãnh thổ chưa hợp nhất và thịnh vượng chung của Hoa Kỳ
**Nền kinh tế Bồ Đào Nha** là nền kinh tế lớn thứ 34 theo Báo cáo cạnh tranh toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế thế giới trong năm 2019. Phần lớn hoạt động thương
**Lãnh thổ Đảo Giáng Sinh** (tiếng Anh: _Territory of Christmas Island_) là một lãnh thổ bên ngoài của Úc bao gồm hòn đảo cùng tên. Nó nằm ở Ấn Độ Dương, cách Java và Sumatra
**Quần đảo Cook** (Tiếng Māori quần đảo Cook: _Kūki 'Āirani_) (Tiếng Anh: Cook Island) là một nền dân chủ nghị viện tự trị trong liên minh tự do với New Zealand. Mười lăm đảo nhỏ
thumb|_[[Prunus avium_, hay anh đào ngọt.]] nhỏ|_Prunus cerasus_, hay anh đào chua. **Anh đào** (**Cherry**) là một loại quả của nhiều loại thực vật thuộc chi _Prunus_ và là một quả hạch. Hoa anh đào
**Đảo Cocos** () là một hòn đảo ngoài khơi Costa Rica, đồng thời là một vườn quốc gia. Trên đảo không có dân thường mà chỉ có kiểm lâm. Đây là một huyện trong tổng
[[Đảo Unalaska trong Quần đảo Aleut]] **Quần đảo Aleut** (có thể là từ tiếng Chukchi _aliat_ có nghĩa là "đảo") là một chuỗi đảo gồm hơn 300 đảo núi lửa tạo thành một vòng cung
**Đảo Phú Lâm** (tiếng Anh: _Woody Island_; tiếng Pháp: _île Boisée_; tiếng Trung Quốc: chữ Hán phồn thể:永興島, chữ Hán giản thể:永兴岛, bính âm: _Yongxing Dao_) là một đảo thuộc nhóm đảo An Vĩnh (_Amphitrite
Đây là trang liệt kê **danh sách đảo ở biển Việt Nam**. Biên tập dựa theo Bản đồ tỷ lệ 1:50.000 có đối chiếu với các văn bản hành chính hiện có vào tháng 8/2020.
**Đảo Hà Nam** là một bãi phù sa cổ, có địa hình thấp hơn mực nước biển (khi thủy triều lên) ở phía nam sông Chanh, chu vi đê 34 km, trong địa phận thị xã
**Chiến dịch Trường Sa và các đảo trên Biển Đông** là một chiến dịch không lớn nhưng có ý nghĩa quan trọng về chủ quyền lãnh thổ của Quân giải phóng Miền Nam (QGPMN) trong
**Đào Sùng Nhạc** là hữu thị lang thời Lê sơ, đậu tiến sĩ năm 1490. ## Thân thế Đào Sùng Nhạc là người Nhật Chiêu, huyện Bạch Hạc (Phú Thọ). ## Sự nghiệp Ông đỗ
thumb|Bản đồ bán đảo Nam Cực. thumb|Vị trí của bán đảo Nam Cực trên lục địa [[Châu Nam Cực.]] **Bán đảo Nam Cực**, được gọi là O'Higgins Land ở Chile, Tierra de San Martin ở