Tiếng La Chí (, tên tự gọi ở Trung Quốc: '; tên tự gọi ở Việt Nam: ', trong đó __ nghĩa là "người") là một ngôn ngữ thuộc ngữ chi Kra được nói ở Vân Nam, Trung Quốc và ở miền bắc Việt Nam. Có 9.500 người nói tiếng La Chí tại Việt Nam vào năm 1990. Edmondson (2008) ghi nhận có 2.500 người khác ở Mã Quan, Vân Nam, Trung Quốc năm 1995, nhưng Li Yunbing (2000) ghi nhận có 60 người nói tiếng Mã Quan trong tổng số 1.600 người La Chí Mã Quan.
Phương ngữ
Weera Ostapirat đề xuất ba phân nhánh chính của tiếng La Chí.
- Bắc (La Chí Hoa hay La Chí Trung Quốc)
- Trung (La Chí Trắng)
- Nam (La Chí Đen và Tóc Dài)
Jerold A. Edmondson lưu ý rằng các nhà nghiên cứu Việt Nam gần đây đã không thể định vị được người nói phương ngữ La Chí Trắng. Nó cũng là phương ngữ ít được nghiên cứu nhất của tiếng La Chí. Huyện chí Mã Quan 马关县志 thời Trung Hoa Dân Quốc đặt tên là Lạt Bặc 剌僰 (thêm bộ thủ khuyển 犭cho từ Lạt 剌) và Lạp Kê 拉鸡 (Li 2000: 5).
Phân bố
Kosaka (2000) ghi nhận có 6.000-8.000 người nói tiếng La Chí tại Việt Nam và 2.000 người nói tại Trung Quốc. Người La Chí Mã Quan, Trung Quốc hiện được phân loại là người Tráng (Li 2000), trong khi người La Chí Ma Lật Pha, Trung Quốc, cùng với người Pu Péo, được phân loại là người Di. Người La Chí Việt Nam được phân loại là một dân tộc riêng biệt.
Trung Quốc
Người La Chí tại Trung Quốc sống ở nhiều địa điểm khác nhau ở huyện Mã Quan (马关县), Vân Nam, thuộc châu tự trị Tráng và Miêu Văn Sơn (文山壮族苗族自治州) gần biên giới với tỉnh Hà Giang, Việt Nam. Theo nhà ngôn ngữ học người Mỹ Jerold A. Edmondson, người La Chí của Trung Quốc được cho là đã chuyển đến vị trí hiện tại của họ vào thời nhà Thanh từ những nơi mà Việt Nam gọi là Mạch Bố 麥布, Mạch Đốc 麥督 và Mạch Hà 麥哈. Ngoài ra, người La Chí cũng được tìm thấy rải rác ở các huyện Diêm Sơn, Khâu Bắc, Tây Trù và Ma Lật Pha.
Việt Nam
Người La Chí sống chủ yếu ở huyện Xín Mần, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang. Ngoài ra còn có nhiều người La Chí sống ở huyện Bắc Quang ở mạn nam tỉnh Hà Giang. Vì phương ngữ La Chí của Việt Nam có nhiều từ mượn tiếng Trung Quốc, nên người La Chí của Việt Nam nhất định đã di cư từ phía bắc, ở Trung Quốc (Kosaka 2000). Tương tự, người La Chí ở Mã Quan, Vân Nam, Trung Quốc, ngay bên kia biên giới cho rằng tổ tiên của họ đã di cư từ châu A Mê 阿迷, nay là Khai Viễn, Vân Nam. Tại Việt Nam, Jerold Edmondson lưu ý rằng tên tự gọi phổ biến nhất được sử dụng là ', trong đó ' nghĩa là 'người' (bắt nguồn từ *khraC1 'người' trong ngôn ngữ Kra nguyên thủy).
Phụ âm
- xuất hiện ở các từ mượn tiếng Việt.
- Các âm tiếp cận khi đứng trước , có thể phát âm thành . Hai âm này cũng có thể được phát âm dưới dạng âm xát thanh hầu hữu thanh .
Nguyên âm
- Các nguyên âm chuẩn và , chỉ xuất hiện sau các phụ âm đầu thuộc nhóm ngạc cứng, ngạc mềm, phụ âm hóa ngạc và môi hoá. Khi đứng sau các phụ âm đầu khác, chúng bị ngạc mềm hoá và được phát âm thành , .
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tiếng La Chí** (, tên tự gọi ở Trung Quốc: **'; tên tự gọi ở Việt Nam: **', trong đó __ nghĩa là "người") là một ngôn ngữ thuộc ngữ chi Kra được nói ở
Dân tộc **La Chí**, còn gọi là **Cù Tê**, **La Quả**, là một dân tộc thiểu số trong số 54 dân tộc tại Việt Nam. ## Nhóm ngôn ngữ Tiếng La Chí thuộc hệ ngôn
**La Chí Tường** (sinh ngày 30 tháng 7 năm 1979) là một nam ca sĩ kiêm diễn viên người Đài Loan. ## Tiểu sử Sinh ra trong một gia đình có truyền thống về âm
**Tiếng La Ha** (tiếng Trung: Lạp Hà 拉哈) là ngôn ngữ thuộc ngữ chi Kra, và là ngôn ngữ của người La Ha. Nó được nói ở các tỉnh Lào Cai và Sơn La, Việt
**Tiếng La Hủ** (tên tự gọi: _Ladhof_ [lɑ54xo11]) là ngôn ngữ của người La Hủ ở Trung Quốc, Thái Lan, Myanmar và Lào. Tiếng La Hủ thuộc ngữ tộc Tạng-Miến trong ngữ hệ Hán-Tạng .
**Tiếng Latinh** hay **Latin** (tiếng Latinh: __, ) là ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ gốc Ý của ngữ hệ Ấn-Âu, ban đầu được dùng ở khu vực quanh thành phố Roma (còn gọi là
**Tiếng Phạn** hay **Sanskrit** (chữ Hán: 梵; _saṃskṛtā vāk_ संस्कृता वाक्, hoặc ngắn hơn là _saṃskṛtam_ संस्कृतम्) là một cổ ngữ Ấn Độ và là một ngôn ngữ tế lễ của các tôn giáo như
là một ngôn ngữ Đông Á được hơn 125 triệu người sử dụng ở Nhật Bản và những cộng đồng dân di cư Nhật Bản khắp thế giới. Tại Việt Nam nó cũng là một
thumb|Bản đồ thể hiện các quốc gia sử dụng nhiều tiếng Indonesia. Xanh đậm = quốc gia, xanh nhạt = được nói bởi > 1%. thumb|Một người nói tiếng Indonesia được ghi âm ở [[Hà
**Đế quốc La Mã** hay **Đế quốc Rôma** ( ; ) là giai đoạn tiếp nối Cộng hòa La Mã cổ đại. Chính thể Đế chế La Mã, được cai trị bởi các quân chủ
**Ngữ pháp tiếng Việt** là những đặc điểm của tiếng Việt theo các cách tiếp cận ngữ pháp khác nhau: tiếp cận ngữ pháp cấu trúc hay tiếp cận ngữ pháp chức năng. Phần dưới
**Từ vựng tiếng Việt** là một trong ba thành phần cơ sở của tiếng Việt, bên cạnh ngữ âm và ngữ pháp. Từ vựng tiếng Việt là đối tượng nghiên cứu cơ bản của ngành
**Tiếng Ireland** (), hay đôi khi còn được gọi là **tiếng Gael** hay **tiếng Gael Ireland** là một ngôn ngữ Goidel thuộc hệ ngôn ngữ Ấn-Âu, có nguồn gốc ở Ireland và được người Ireland
**Tiếng lóng** hay **từ lóng** là một hình thức phương ngữ xã hội không chính thức của một ngôn ngữ, thường được sử dụng trong giao tiếp thường ngày, bởi một nhóm người. Tiếng lóng
**Lịch sử báo chí Việt Nam** bắt đầu từ khi người Pháp đặt nền móng thực dân tại Nam Kỳ vào khoảng năm 1862. Lịch sử báo chí Việt Nam phát triển qua nhiều giai
**Dầu Tiếng** là một huyện cũ nằm ở phía tây bắc tỉnh Bình Dương, Việt Nam. ## Địa lý ### Vị trí địa lý Huyện Dầu Tiếng nằm ở phía tây bắc tỉnh Bình Dương,
**Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh** là đơn vị sự nghiệp báo chí trực thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là đài truyền hình đầu tiên ở Việt
**Tiếng lóng** hay **từ lóng** trong tiếng Việt là các từ vựng hạn chế về mặt thành phần và tầng lớp sử dụng. Trong từng trường hợp khác nhau thì tiếng lóng được sử dụng
**Thành ngữ gốc Hán** dùng để chỉ những kết cấu ngôn ngữ rất ổn định, phổ thông, cô đọng về mặt ngữ nghĩa thịnh hành trong tiếng Hán, được du nhập vào tiếng Việt và
**Tiếng Swahili** (tiếng Swahili: __) là một ngôn ngữ Bantu được nói bởi các dân tộc sinh sống ở khu vực trải dài dọc bờ biển Ấn Độ Dương từ phía bắc Kenya tới miền
**Ngữ pháp tiếng Anh** là cấu trúc về ngữ pháp trong tiếng Anh chỉ sự đặt câu đúng trật tự, đúng quan hệ và hài hòa giữa các từ, yếu tố để tạo nên một
phải**Ngữ pháp tiếng Pháp (Grammaire française)** là những nghiên cứu về quy tắc sử dụng của ngôn ngữ này. Trước tiên cần phải phân biệt hai quan điểm: **_ngữ pháp miêu tả_** (_grammaire descriptive_) và
**Tiếng Cherokee** ( _Tsalagi Gawonihisdi_) là một ngôn ngữ Iroquois được người Cherokee nói. Đây là ngôn ngữ Nam Iroquois duy nhất và khác biệt đáng kể với các ngôn ngữ Iroquois còn lại. Tiếng
**Tiếng Mãn Châu** hay **Tiếng Mãn**, thuộc ngữ hệ Tungus, là tiếng mẹ đẻ của người Mãn Châu ở vùng Đông Bắc Trung Quốc và từng là một trong những ngôn ngữ chính thức của
**Ngữ pháp tiếng Ireland** là tập hợp các quy tắc sử dụng của tiếng Ireland. Về mặt hình thái, tiếng Ireland có một số đặc điểm đặc trưng của ngữ hệ Ấn-Âu. Danh từ được
**Tiếng Cờ Lao** (tự gọi: Kláo, ) là một phương ngữ của tiếng Kra thuộc hệ ngôn ngữ Tai-Kadai. Nó được nói bởi những người Cờ Lao ở miền nam Trung Quốc và miền bắc
**Chỉ tố chủ đề** (tiếng Anh: topic marker) là một (hoặc trợ từ) được sử dụng để đánh dấu của câu. Nó hiện hữu ở trong nhiều ngôn ngữ như Tiếng Nhật, Tiếng Việt, Tiếng
**Tiếng Elam** là một ngôn ngữ đã biến mất, bản ngữ của người Elam. Nó hiện diện ở nơi ngày nay là miền tây nam Iran, trong quãng thời gian từ năm 2600-330 TCN. Những
**Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh**, còn được gọi là **Đại học UEH** () là đại học đa thành viên chuyên khối kinh tế hệ công lập, thuộc nhóm đại học trọng
thumb|right|Các nghiên cứu viên [[NASA tại Glenn Research Center thực hiện thí nghiệm tiếng ồn của động cơ máy bay năm 1967]] thumb|upright=1.2|Échelle des niveaux sonores, voir [[Décibel (bruit), avec seuil d'apparition du « réflexe
**Tiếng Ainu** (Ainu: _Aynu=itak_; tiếng Nhật: _Ainu-go_) hay **tiếng Ainu Hokkaido** là thành viên duy nhất còn tồn tại của ngữ hệ Ainu. Nó được nói bởi một ít người Ainu trên đảo Hokkaido bắc
Tiếng Thái là một ngôn ngữ đơn lập, tương tự nhiều ngôn ngữ khác ở Đông Nam Á và Đông Á. Giống như những ngôn ngữ khác trong khu vực, ngữ pháp tiếng Thái theo
Sự **_nổi tiếng không nhờ tài năng_** là một thuật ngữ thường được dùng theo nghĩa miệt thị dành cho những người nổi tiếng mà không có lý do rõ ràng nào (khác với sự
**Quan hệ La Mã – Trung Quốc** là các tiếp xúc chủ yếu gián tiếp, quan hệ mậu dịch, luồng thông tin và các lữ khách đi lại không thường xuyên giữa đế quốc La
Tiếng Tây Ban Nha có những danh từ diễn tả các vật cụ thể, các nhóm và phân loại của vật, số lượng, cảm xúc và các khái niệm trìu tượng khác. Tất cả các
**_Shang-Chi và huyền thoại Thập Luân_** (tên gốc tiếng Anh: **_Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings_**) là phim siêu anh hùng của Mỹ năm 2021 dựa trên nhân vật Shang-Chi của Marvel Comics.
**Hệ thống địa chỉ của Nhật Bản** được sử dụng để xác định một địa điểm cụ thể tại Nhật Bản. Khi được viết bằng các ký tự tiếng Nhật, các địa chỉ bắt đầu
Máy Phát Tiếng Ồn Trắng là bản nhạc được tạo ra từ sự kết hợp của các âm thanh với tần số thấp như tiếng mưa rơi, tiếng thác nước chảy, tiếng lá cây xào
Máy Tạo Tiếng Ồn Trắng [ White Noise] [Giúp bé ngủ ngon, sâu giấc]Tiếng Ồn Trắng (white noise) là bản nhạc được tạo ra từ sự kết hợp của các âm thanh với tần số
Máy Tạo Tiếng Ồn Trắng [ White Noise] [Giúp bé ngủ ngon, sâu giấc]Tiếng Ồn Trắng (white noise) là bản nhạc được tạo ra từ sự kết hợp của các âm thanh với tần số
101 MẸO SINH TỒN VỚI TIẾNG ANH Tiếng Anh len lỏi trong mọi ngóc ngách của cuộc sống thường nhật, trong khi bạn vẫn nghĩ tiếng Anh khó Khi bắt đầu, nếu bạn chưa nói
101 MẸO SINH TỒN VỚI TIẾNG ANH Tiếng Anh len lỏi trong mọi ngóc ngách của cuộc sống thường nhật, trong khi bạn vẫn nghĩ tiếng Anh khó Khi bắt đầu, nếu bạn chưa nói
**Dầu Tiếng** là một huyện thuộc tỉnh Bình Dương, Việt Nam. Ngoài ra, tên gọi **Dầu Tiếng** còn có thể chỉ: *Xã Dầu Tiếng, Thành phố Hồ Chí Minh *Hồ Dầu Tiếng, hồ chứa thủy
**_Chúng tôi từng là lính_** (tên gốc tiếng Anh: **_We Were Soldiers_**) là bộ phim chiến tranh của điện ảnh Hoa Kỳ được xây dựng dựa trên trận Ia Đrăng trong chiến tranh Việt Nam,
Sự thay đổi về cương thổ của Cộng hòa La Mã, Đế quốc La Mã và Đế quốc Đông La Mã qua từng giai đoạn phát triển. Hình động, click vào để xem sự thay
**Chi Nắp ấm** hay còn gọi **chi nắp bình**, **chi bình nước** (danh pháp khoa học: **_Nepenthes _**) là chi thực vật duy nhất trong họ đơn chi Nepenthaceae. Chi này chứa khoảng 90 tới
**Tiếng Svan** ( _lušnu nin_; ) là ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Kartvelia sử dụng chủ yếu bởi người Svan, một dân tộc sinh sống ở vùng Svaneti ở phía Tây Gruzia. Với số lượng
Mùa đầu tiên của chương trình _**Chị đẹp đạp gió rẽ sóng**_ với tên gọi **_Chị đẹp đạp gió rẽ sóng 2023_** được phát sóng trên kênh truyền hình VTV3 từ ngày 28 tháng 10
Tiếng Nhật có một hệ thống các hậu tố để diễn tả sự tôn kính và sự trang trọng khi gọi tên hoặc ám chỉ đến người khác, chẳng hạn như -san trong Yukino-san. Về
**Ương-quật-ma-la** (, , nghĩa đen: “dây chuyền ngón tay”, hay còn được biết là **Vô Não** hay **Trưởng lão Chỉ Man**) là một nhân vật quan trọng trong Phật giáo, đặc biệt là trong truyền